ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Μάχη για την κυριαρχία των ... αιθέρων

Παπαγεωργίου Βασίλης

Η απελευθέρωση της αγοράς των αεροπορικών συγκοινωνιών, ο έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των μεγάλων αεροπορικών εταιριών, σε συνδυασμό με την πολιτική ιδιωτικοποίησης των κρατικών εταιριών του κλάδου και όλα αυτά σε ένα περιβάλλον οικονομικής κρίσης σε Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ενωση, οδηγούν σε ορισμένες εντυπωσιακές εξελίξεις, όπως η συγχώνευση της γαλλικής Air France και της ολλανδικής KLM.

H γαλλοολλανδική συμφωνία, ύψους 784 εκατομμυρίων ευρώ, ανακοινώθηκε την περασμένη Τρίτη και δημιουργεί την τρίτη σε μέγεθος αεροπορική εταιρία στον κόσμο. Στις δύο πρώτες θέσεις βρίσκονται οι αμερικανικές American Airlines και Delta Air Lines.

Το τελευταίο διάστημα, οι εξελίξεις στον κλάδο των αερομεταφορών είναι καταιγιστικές και αντανακλούν τις προθέσεις των τριών μεγάλων πολυεθνικών «συμμαχιών» να κυριαρχήσουν στην παγκόσμια αγορά και να αποσπάσουν μεγαλύτερα μερίδια σ' αυτήν.

Αυτή τη στιγμή, το προβάδισμα στην κούρσα του ανταγωνισμού έχει η «συμμαχία» Star Alliance στην οποία συμμετέχουν η αμερικανική United Airlines και η γερμανική Lufthansa. Μετά τη γαλλοολλανδική συμφωνία, στη δεύτερη θέση έχει περάσει η «συμμαχία» Sky Team, της οποίας ηγούνται η Air France και η Delta Airlines. Στην τρίτη θέση έχει περάσει η «συμμαχία» One World, την οποία συγκρότησαν η βρετανική British Airways και η American Airlines.

Ως αποτέλεσμα αυτών των ανακατατάξεων, διογκώνεται το κύμα των εξαγορών και των συγχωνεύσεων εταιριών σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι τρεις «συμμαχίες» δεν κρύβουν τις άγριες διαθέσεις τους, να εκτοπίσουν τις μικρότερες εταιρίες από την αγορά. Με θεμιτά και αθέμιτα μέσα, αξιοποιώντας το πλαίσιο του «ελεύθερου ανταγωνισμού» και της «ιδιωτικοποίησης», επιβάλλοντας τους όρους στους διεθνείς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς (Ευρωπαϊκή Ενωση, Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου), οδηγούν τις εταιρίες μεσαίου και μικρού μεγέθους στο δίλημμα: Λουκέτο, ή ξεπούλημα;

Είναι χαρακτηριστικό ότι την ημέρα που ανακοινώθηκε η συμφωνία Air France - KLM, η ιταλική Alitalia δήλωσε το ενδιαφέρον της να πάρει μέρος στο νέο σχήμα. Ενώ, πριν από μια βδομάδα η ελβετική Swiss International Airlines ανακοίνωσε τη συνεργασία της με τη British Airways και την ένταξή της στη «συμμαχία» One World.

Σε κάθε βήμα αυτής της διαδικασίας συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, τα πρώτα θύματα είναι οι εργαζόμενοι. Η KLM, για να προχωρήσει στο «γάμο» με την Air France απέλυσε, τον περασμένο Μάη, πάνω από 3.000 εργαζόμενους, το 10% του συνολικού προσωπικού της.

Τα παραπάνω εξηγούν τη σπουδή της κυβέρνησης για το ξεπούλημα της «Ολυμπιακής» με τον κατατεμαχισμό της και με σκοπό την εκχώρηση των κερδοφόρων δραστηριοτήτων της στην «ιδιωτική πρωτοβουλία». Δεν είναι μόνο οι πιέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την εφαρμογή των κανόνων του «ελεύθερου ανταγωνισμού», αλλά και οι πιέσεις των «συμμάχων»...

Ερχονται τα μεταλλαγμένα

Βήμα βήμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φέρνει πιο κοντά στο πιάτο μας τα μεταλλαγμένα προϊόντα. Χωρίς, ακόμα, να έχουν καταλήξει οι επιστήμονες για τις επιπτώσεις που θα έχει για την υγεία και τη ζωή μας η κατανάλωσή τους.

Το νέο βήμα σ' αυτή την πορεία έγινε με τη δήλωση του επιτρόπου της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Υγεία και την Προστασία του Καταναλωτή Ντέιβιντ Μπιρν, ο οποίος τόνισε την περασμένη Πέμπτη ότι θα πρέπει να αρθεί πριν από τα τέλη του έτους η πενταετής de facto απαγόρευση των περισσοτέρων γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών.

Ο Ντ. Μπιρν τάχθηκε υπέρ της χορήγησης αδείας για να χρησιμοποιείται στη βιομηχανία τροφίμων ένας νέος τύπος γενετικώς μεταλλαγμένου προϊόντος, του γλυκοαραβοσίτου BT11, που παράγεται από την ελβετική εταιρία «Syngenta AG».

Η εξέλιξη αυτή, λίγες μέρες μετά τη Σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στην πόλη Κανκούν του Μεξικού, αποδεικνύει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποδεχτεί τις αμερικανικές θέσεις για την ελεύθερη διακίνηση των μεταλλαγμένων προϊόντων. Η ελεύθερη διακίνηση είναι ένα μόλις βήμα πριν την κατάργηση των απαγορεύσεων και των περιορισμών για την παραγωγή μεταλλαγμένων προϊόντων και στις χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η υπόθεση των μεταλλαγμένων δεν είναι αφορά μόνο την υγεία και την ίδια τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Αφορά τεράστια οικονομικά συμφέροντα, πολυεθνικές επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται στον κλάδο αυτό από τους σπόρους μέχρι την εμπορία των μεταποιημένων προϊόντων. Ουσιαστικά, πίσω από την υπόθεση των μεταλλαγμένων κρύβεται το σχέδιο για την κυριαρχία τριών ή τεσσάρων πολυεθνικών (αμερικανικών κυρίως συμφερόντων) στην παγκόσμια αγροτική παραγωγή και τον κλάδο των τροφίμων.

ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ Η δεύτερη στον κόσμο αυτοκινητοβιομηχανία, η «Ford», ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι θα προχωρήσει στην απόλυση 3.000 εργαζομένων στο εργοστάσιό της στο Βέλγιο. Οι απολύσεις στο Βέλγιο έρχονται μετά την περικοπή 1.700 θέσεων εργασίας στη Γερμανία και 3.050 εργαζομένων στη Βόρεια Αμερική.

«ΚΟΣΤΟΣ» «Χρειάζεται να μειώσουμε το κόστος μας και να προχωρήσουμε ταχύτερα στην αναδιάρθρωση», ανέφερε ο Lewis Booth, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της «Ford» στην Ευρώπη, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στις Βρυξέλλες. Η «Ford» αριθμεί συνολικά 10.000 εργαζομένους στο Βέλγιο, όπου παράγει 1.650 αυτοκίνητα «Mondeo» και «480 Transit» ημερησίως, σύμφωνα με το site της εταιρίας.

ΠΟΙΟΣ ΠΛΗΡΩΝΕΙ Η «Ford» είχε ανακοινώσει τον Ιούλιο ότι σχεδιάζει να μειώσει τις δαπάνες από τους μισθούς κατά περίπου 10% σε διεθνές επίπεδο. Το εργατικό κόστος της εταιρίας υπολογιζόταν σε 23,9 δισ. δολ. για 350.321 υπαλλήλους το 2002, εκ των οποίων οι υπάλληλοι με μισθολόγιο αποτελούσαν το 23%. Από το 1999 η «Ford» μείωσε το εργατικό της δυναμικό στις ΗΠΑ κατά 6,5%, στους 161.868 υπαλλήλους, σύμφωνα με τα αρχεία της.

ΑΝΕΡΓΙΑ Σε 399.000 ανήλθαν την εβδομάδα μέχρι τις 27 Σεπτέμβρη οι νέες αιτήσεις επιδόματος ανεργίας στις ΗΠΑ έναντι 386.000 -βάσει των αναθεωρημένων στοιχείων του αμερικανικού υπουργείου Εργασίας - το αμέσως προηγούμενο εφταήμερο. Τα στοιχεία προκάλεσαν νέους προβληματισμούς για την αναμενόμενη «ανάκαμψη» της οικονομίας των Ηνωμένων Πολιτειών.