Υποαπασχόληση, περιστασιακή εργασία, εργατικό εισόδημα σε επίπεδα εξαθλίωσης.

Αυτές είναι οι σύγχρονες μάστιγες των εργαζόμενων στη χώρα μας την εποχή της ΟΝΕ.

H εικόνα που προκύπτει από την επεξεργασία επίσημων στοιχείων του ΙΚΑ είναι συνταρακτική.

404.000 μισθωτοί δουλεύουν μόνο μια φορά τη βδομάδα. Δηλαδή, ένας στους πέντε εργάτες και εργάτριες καταφέρνουν να κάνουν μόνο ένα μεροκάματο τη βδομάδα.

Πάνω από ένα εκατομμύριο, δηλαδή ο ένας στους δύο μισθωτούς - ασφαλισμένους στο ΙΚΑ, έχουν μηνιαίο εισόδημα 278 ευρώ (94.728 δραχμές).

Μόνο ένας στους τρεις μισθωτούς που είναι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ έχουν πλήρη απασχόληση (περί τα 300 ένσημα ετησίως).

Είναι χαρακτηριστικό ότι 186.585 εργάτες και εργάτριες - που δε συγκαταλέγονται στους ανέργους - κάνουν μόνο ένα μεροκάματο τη διμηνία και έχουν ως συνολικές ετήσιες αποδοχές κατά μέσο όρο 602 ευρώ..! ή 50 ευρώ το μήνα (βλέπε πίνακα). Επίσης 843.127 εργαζόμενοι, δηλαδή το 41,35% του συνόλου των μισθωτών δεν καταφέρνουν να ξεπεράσουν τα 100 μεροκάματα ετησίως.

Τι σημαίνουν αυτά τα στοιχεία που δε σηκώνουν καμία αμφισβήτηση; Οτι μεγάλα τμήματα της εργατικής τάξης, εκατοντάδες χιλιάδες δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ούτε τα στοιχειώδη. Οτι ακόμα και αν συνυπολογίσουμε και τη λεγόμενη «μαύρη εργασία» και πάλι η κατάσταση στην απασχόληση και τις αμοιβές, δεν μπορεί να αλλάξει τα πραγματικά δεδομένα. Το αντίθετο, μάλιστα. Αυτό το ύψος των αμοιβών, αυτού του είδους η απασχόληση στον επίσημο τομέα, αναγκαστικά τροφοδοτεί την παραοικονομία και τη μαύρη εργασία. Γιατί ένας εργάτης που κάνει μόνο ένα μεροκάματο τη βδομάδα, για να επιβιώσει, είναι αναγκασμένος να δουλέψει και μια δεύτερη μέρα έστω και αν δεν έχει ένσημο. Να κάνει μια δεύτερη και τρίτη δουλιά, έστω ορισμένων ωρών τη βδομάδα, για να μπορέσει να πάει ένα πιάτο φαΐ στα παιδιά του.

Γίνεται επίσης φανερό, πως όταν 4 στους δέκα εργαζόμενους, εργάζονται το χρόνο κατά μέσο όρο μόνο 100 μέρες, αυτοί οι άνθρωποι κολλάνε μόνο το 1/3 των ενσήμων για να κατοχυρώσουν ένα πλήρες ασφαλιστικό έτος. Με αυτά τα δεδομένα, ένας εργαζόμενους απ' αυτούς τους 843.000 θα χρειάζονταν 45 χρόνια, για να κατοχυρώσει στα γεράματά του δικαίωμα στη σύνταξη. Και μάλιστα μια σύνταξη που θα είναι στα κατώτερα όρια. Στην πραγματικότητα, γι' αυτές τις εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες και εργάτριες, η σύνταξη γίνεται πλέον άπιαστο όνειρο. Τα στοιχεία αποδεικνύουν ακόμα, ότι και χωρίς να αλλάζουν οι γενικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, ακόμα και τότε χιλιάδες εργάτες και εργάτριες θα μείνουν χωρίς συντάξεις. Πολύ περισσότερο που από το 1990 όλες οι κυβερνήσεις συνεχώς αυξάνουν τα όρια ηλικίας και τον αριθμό των ενσήμων που είναι αναγκαία για την κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Αν αυτή η τάση που αποτυπώνεται στα στοιχεία του ΙΚΑ συνεχιστεί - και θα συνεχιστεί όσο δεν αλλάζει η πολιτική εξουσία - είναι σίγουρο ότι ένα μεγάλο τμήμα της εργατικής τάξης, σταδιακά οδηγείται στο περιθώριο. Χωρίς να διαθέτει τα στοιχειώδη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.

Αποδεικνύεται, επίσης, ότι η οικονομία της ΟΝΕ, η οικονομία των κερδών και των προνομίων στο μεγάλο κεφάλαιο όχι μόνο δεν μπορεί να εξασφαλίσει δουλιά σε 500.000 ανέργους, αλλά δεν έχει ανάγκη να αξιοποιήσει εξ ολοκλήρου την εργατική δύναμη των μισθωτών. Οι καπιταλιστές χρησιμοποιούν τους εργάτες, όταν και για όσο τους εξασφαλίζεται το μάξιμουμ της κερδοφορίας τους. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι σε συγκεκριμένες περιόδους, ή συγκεκριμένα τμήματα της εργατικής τάξης, όταν το κεφάλαιο το συμφέρει θα τους υποχρεώνει να δουλεύουν και πάνω από 300 μέρες το χρόνο ή με υπερωρίες κατά τη διάρκεια της εργάσιμης μέρας.

Ομως, η σημερινή τάση είναι η εξάπλωση της υποαπασχόλησης, της περιστασιακής εργασίας, της ευελιξίας και της μειωμένης εργασίας. Να γιατί και από αυτή τη σκοπιά η μείωση του ημερήσιου εργάσιμου χρόνου, το 35ωρο, 7ωρο και 5ήμερο, που διεκδικούν οι ταξικές δυνάμεις και αναγκαίο είναι και ώριμο. Τους μόνους που θα έθιγε μια τέτοια εξέλιξη είναι τα κέρδη του μεγάλου κεφαλαίου. Θα ωφελούσε όμως το σύνολο της εργατικής τάξης, τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού μας.

Η ανάλυση των στοιχείων του ΙΚΑ, οδηγεί στο εξής δεδομένο: Περίπου 1,5 εκατομμύριο εργαζόμενοι (για την ακρίβεια 1.483.154 μισθωτοί) έχουν μηνιαίο εισόδημα 417 ευρώ. Δηλαδή το 72,74% του συνόλου των μισθωτών κατά μέσον όρο, δεν εξασφαλίζουν ούτε το βασικό μισθό που προβλέπει η Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Αυτούς τους μισθούς διαφημίζει με τη «Χάρτα Σύγκλισης» η κυβέρνηση. Κάτω απ' αυτούς τους μισθούς πείνας βάζει την υπογραφή της η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ, δίπλα από την υπογραφή του ΣΕΒ.

Οπως φαίνεται και στο σχετικό πίνακα, μόνο το 34% έχει πλήρη απασχόληση, ενώ συνολικά ο μέσος όρος της ετήσιας απασχόλησης είναι 205 μέρες εργασίας.

Το εισόδημα που έχει το σύνολο των μισθωτών -ασφαλισμένων στο ΙΚΑ, δηλαδή οι 2.038.724 εργαζόμενοι που εμφανίζονται στις καταστάσεις του (πλην των οικοδόμων) για το 2002 ανέρχεται στα 6.726 ευρώ στον καθένα. Αυτό σημαίνει -χωρίς να εξετάζουμε πως αυτό το εισόδημα κατανέμεται εσωτερικά - ότι κατά μέσον όρο κάθε εργαζόμενος έχει μηνιαίες αποδοχές 560 ευρώ (190.000 δραχμές). Δηλαδή, ακόμα και σ' αυτή την περίπτωση, ο «συνολικός εργάτης» εξασφαλίζει μηνιαίο εισόδημα στα όρια του βασικού, που προβλέπεται στην Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.

Καταρρίπτεται έτσι ο ψευδής ισχυρισμός της κυβέρνησης για την περίφημη «αναδιανομή» του εθνικού πλούτου που επιτυγχάνει με την πολιτική της. Αρκεί να αναφέρουμε ότι από τα 140,2 δισεκατομμύρια ευρώ του ΑΕΠ το 2002, αυτοί οι 2 εκατομμύρια εργαζόμενοι παίρνουν μόνο τα 13,7% ευρώ. Αυτοί που παράγουν τον εθνικό πλούτο, και που στο σύνολο των απασχολούμενων της χώρας μας αποτελούν ένα ποσοστό πάνω από το 50% παίρνουν ως αμοιβή μόνο το 9,7% του ΑΕΠ. Αυτή είναι η περίφημη αναδιανομή, για την οποία κομπάζει ο κ.Σημίτης.

Από το σύνολο των 2.038.724 μισθωτών, οι 1.821.633 είναι Ελληνες και οι 217.091 είναι μετανάστες. Το μέσο ημερομίσθιο στους Ελληνες είναι 38,9 ευρώ, ενώ στους αλλοδαπούς 24,1 ευρώ. Επιβεβαιώνεται όχι μόνο η σκληρή εκμετάλλευση των Ελλήνων εργατών αλλά και η ακόμα σκληρότερη των μεταναστών.