Οι ΗΠΑ πιέζουν αφόρητα να γίνουν οι συνομιλίες στην Ελβετία για επίλυση του Κυπριακού με βάση το αμερικανόπνευστο σχέδιο Ανάν. Οι Ελληνοκύπριοι δηλώνουν ότι θα είναι εκεί να διαπραγματευτούν για τα δίκαιά τους. Η φαμίλια Ντενκτάς δεν ξεκαθαρίζει αν θα μεταβεί, και η Τουρκία πιέζει τους υφισταμένους της να πάψουν τα παιχνίδια. Η τουρκική κυβέρνηση δηλώνει ότι θα παραστεί και θα διεκδικήσει στρατιωτική παρουσία στο νησί, ενίσχυση της «διζωνικότητας» και αλλαγές στα κοινοτικά κείμενα, ώστε τα συμφέροντά της να είναι κατοχυρωμένα εσαεί.
Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, Ανταμ Ερελι, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ αναμένουν πως «όλα τα μέρη θα τιμήσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν στη Νέα Υόρκη στις 13 Φεβρουαρίου, οι οποίες περιλαμβάνουν την αποστολή εκπροσώπων στις συνομιλίες της επόμενης εβδομάδας στην Ελβετία».
Χτες η ελληνοκυπριακή πλευρά, μετά τη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου της Κυπριακής Δημοκρατίας, απάντησε ότι θα ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν στη Νέα Υόρκη. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κύπρος Χρυσοστομίδης, είπε ακόμα ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά αναμένει πως το ίδιο θα πράξει και η τουρκοκυπριακή, «έτσι ώστε να είναι σε θέση να αναλάβει δεσμεύσεις εκεί και τώρα όπως ζητεί ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ».
Από την πλευρά του ο κατοχικός ηγέτης, Ραούφ Ντενκτάς, επιμένει ότι δε θα μεταβεί στην Ελβετία για τις διευρυμένες συνομιλίες. Χτες μιλώντας σε δημοσιογράφους είπε ότι η μη μετάβασή του στην Ελβετία δε θα επηρεάσει τις συνομιλίες που θα διεξαχθούν εκεί την ερχόμενη βδομάδα. Είπε επίσης ότι αν επιτευχθεί συμφωνία με την οποία ο ίδιος δε συμφωνεί, και το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι θετικό, τότε θα πρέπει να παραιτηθεί. Πρόσθεσε πως αν τα μέρη καταφέρουν στην Ελβετία αυτό που δεν κατάφερε ο ίδιος στην Κύπρο, τότε όλοι θα είναι ευτυχισμένοι. Ωστόσο, σημείωσε ότι αν δεν καταφέρουν κάτι τέτοιο, τότε δε θα πρέπει να επιστρέψουν με συνθήματα επιτυχίας, αλλά «θα πρέπει να πουν στο λαό την αλήθεια». Εξέφρασε την ελπίδα ότι μαζί με την Τουρκία θα μπορέσουν να πουν τις πραγματικότητες, κατά την έκφρασή του.
Ομως, δεν είναι μόνο ο πατήρ Ντενκτάς που αρνείται να μεταβεί στην Ελβετία. Και ο υιός, Σερντάρ, ως υπουργός Εξωτερικών του ψευδοκράτους, προειδοποίησε για το ενδεχόμενο να μη μεταβεί στις συνομιλίες. Είπε ότι η Τουρκία, το ψευδοκράτος και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης θα πρέπει να συμφωνήσουν για τις απαιτήσεις που έχουν προτεραιότητα γι' αυτούς πριν αναχωρήσουν για τις διευρυμένες συνομιλίες. Αν δε συμβεί αυτό, τότε θα σκεφθεί εάν θα μεταβεί ή όχι στην Ελβετία.
Αργά χτες το βράδυ ο Πρόεδρος Τάσος Παπαδόπουλος, αναφερόμενος στην απόφαση του Ραούφ Ντενκτάς να μη μετάσχει στις συνομιλίες, δήλωσε: «Αυτή η διακήρυξή του, στις παραμονές της έναρξης του πιο κρίσιμου σταδίου των συνομιλιών, προδικάζει και την αρνητική θέση που η τουρκική πλευρά θα τηρήσει στις διαπραγματεύσεις και, έτσι, προτού καν αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, επιχειρεί να τις οδηγήσει σε αδιέξοδο. Διότι ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών έχει καλέσει τους ηγέτες - και όχι πληρεξούσιούς τους - στις συνομιλίες που να είναι έτοιμοι εκεί και τότε να λάβουν δεσμευτικές αποφάσεις».
Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε πως τρία είναι τα σημαντικά σημεία, στα οποία η Αγκυρα είναι ευαίσθητη σε ό,τι αφορά στο Κυπριακό: Η ενίσχυση της διζωνικότητας, οι εγγυήσεις και οι αλλαγές που επιθυμεί στο χάρτη.
Ανέφερε επίσης ότι η τουρκική πλευρά επιθυμεί τη συνέχιση της ύπαρξης συγκεκριμένου αριθμού τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων στην Κύπρο. Πρόσθεσε πως δεν πιστεύει ότι ο Ραούφ Ντενκτάς θα αποχωρήσει από την τετραμερή διάσκεψη, προσθέτοντας ότι δεν πρέπει, και δεν μπορεί να πει ότι αποχωρεί. Προειδοποίησε ότι εάν προκύψει πρόβλημα στη διαπραγματευτική διαδικασία αυτό δεν πρέπει να προέλθει από την τουρκική πλευρά.
Κλειστά κρατά τα «χαρτιά» ο Κ. Καραμανλής όσον αφορά στη στάση του στην τετραμερή για το Κυπριακό, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να τον καθιστά ευάλωτο στις φανερές πλέον πιέσεις από την Ουάσιγκτον, ενώ ο ελληνικός λαός βρίσκεται στο σκοτάδι.
Ο πρωθυπουργός δεν αναμένεται να γίνει σαφέστερος ούτε και κατά την παρουσίαση σήμερα των προγραμματικών δηλώσεων, στις οποίες αναμένεται να επαναλάβει τις γενικόλογες θέσεις του περί δίκαιης και βιώσιμης λύσης που να ενσωματώνει το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Συνεργάτες του παρέπεμπαν επίσης στις πάγιες θέσεις όπως ότι τον πρώτο λόγο τον έχει η κυπριακή κυβέρνηση, επισημαίνοντας ότι η στάση του Ελληνα πρωθυπουργού καθορίζεται από τη δεσμευτική συμφωνία της Ν. Υόρκης. Από το Μέγαρο Μαξίμου δεν επιβεβαιώνονταν χτες οι πληροφορίες για ταξίδι του Κ. Καραμανλή στις ΗΠΑ το Μάη και συνάντηση με τον Πρόεδρο Μπους. «Το θέμα αυτό δεν απασχόλησε την τηλεφωνική επικοινωνία των δύο ανδρών», διαβεβαίωναν.
Η πρεμούρα πάντως του Κ. Καραμανλή να ανακοινώσει ότι θα παραστεί στην τετραμερή στη Λουκέρνη της Ελβετίας στα τέλη του μήνα, προκάλεσε την αντίδραση του προέδρου της κυπριακής Βουλής, Δημ. Χριστόφια, ο οποίος είπε ότι θα προτιμούσε η συμμετοχή του Ελληνα πρωθυπουργού να μην ανακοινωνόταν χτες (σ.σ. προχτές) και ότι θα μπορούσε να αναμένει μέχρι τη χτεσινή συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου που θα εξέταζε τις εξελίξεις.
Από την πλευρά του ο Κ. Μητσοτάκης, σε δηλώσεις του στο αεροδρόμιο Λάρνακας όπου έφτασε για ιδιωτική επίσκεψη, είπε πως από την ώρα που ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ανήγγειλε ότι θα συμμετείχε στις διευρυμένες συνομιλίες στην Ελβετία «ήταν αδιανόητο να μην πάει και ο Ελληνας πρωθυπουργός». Πρόσθεσε ότι «ο καινούριος πρωθυπουργός και έμπειρος είναι και γνωρίζει όλες τις πτυχές του θέματος και βρίσκεται και σε συνεννόηση» με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Τάσο Παπαδόπουλο.
Κληθείς να σχολιάσει την απόφαση του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Ραούφ Ντενκτάς, να μη μεταβεί στην Ελβετία, ο Κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι ο ίδιος προσωπικά δεν αποδίδει σημασία αν θα πάει ο κ. Ντενκτάς ή όχι.
«Εγώ πάντα υποστήριζα ότι δεν υπάρχει Ντενκτάς, υπάρχει Αγκυρα. Η Αγκυρα θα αποφασίσει είτε έτσι είτε αλλιώς», σημείωσε.
Η συντριπτική πλειοψηφία των Κυπρίων θα απέρριπτε λύση στη βάση του σχεδίου Ανάν ως έχει σήμερα.
Οπως προκύπτει από παγκύπρια τηλεφωνική δημοσκόπηση, που διενήργησε το Γραφείο Οικονομικών και Στατιστικών Μελετών ECONOMARKET, επί τυχαίου στρωματοποιημένου δείγματος 582 ατόμων, τη Δευτέρα 15 και την Τρίτη 16 του Μάρτη, στο ερώτημα «Αν γινόταν σήμερα το δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν όπως έχει γίνει γνωστό, τι θα ψηφίζατε» το 75,8% θα απαντούσε «όχι». Το 78% από αυτούς είναι άνδρες και το 73,7% γυναίκες. Το 10,7% των ερωτηθέντων τοποθετήθηκε θετικά.
Από τη δημοσκόπηση προκύπτει ότι οι πολίτες θα επηρεαστούν πολύ λίγο ή καθόλου από την τοποθέτηση των κομμάτων έναντι του σχεδίου. Το 77,3% των ερωτηθέντων του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ δε θα επηρεαστεί καθόλου. Για το Δημοκρατικό Συναγερμό το ποσοστό αυτό είναι 58,4%, για το ΔΗΚΟ 46,5% και για το ΑΚΕΛ 38,5%.
Αξιοσημείωτο είναι το μεγάλο ποσοστό των προσφύγων που θα καταψηφίσει το δημοψήφισμα. Ανέρχεται στο 70%.
Σύμφωνα πάντα με τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης, ένα 62,5% των ερωτηθέντων εμπιστεύεται πολύ τους χειρισμούς του Προέδρου Παπαδόπουλου στο Κυπριακό.
Ωστόσο, το 63,1% δε συμφωνεί με τις διαδικασίες όπως έχουν δρομολογηθεί μετά τις συνομιλίες της Νέας Υόρκης και το 66,7% θεωρεί ότι δε θα έπρεπε να διεξάγονται συνομιλίες μερικές βδομάδες πριν από την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Το 43,3% δεν είναι ικανοποιημένο από τη στάση των μεγαλύτερων κομμάτων της Ελλάδας στις τελευταίες εξελίξεις.
Στο ερώτημα «Συμφωνείτε με την άποψη ότι εφόσον είμαστε οι αδύνατοι δεν έχουμε επιλογή παρά να δεχτούμε το σχέδιο Ανάν», το 80% διαφώνησε.
Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου για την εαρινή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, που συνέρχεται στις Βρυξέλλες στις 25 και 26 του Μάρτη.
Η συνέντευξη θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 22 του Μάρτη, στις 12 το μεσημέρι, στην αίθουσα του Ζαππείου.