ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ 2004 | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΣΥ.ΡΙΖ.Α

Οταν η «ενότητα» δεν υπηρετεί το λαό

Η συνεργασία του Συνασπισμού με άλλες ομάδες της αριστεράς πριν τις βουλευτικές εκλογές και το σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ, με το οποίο επιχείρησαν την κοινή εκλογική κάθοδο, είχε ανακοινωθεί από την ηγεσία του Συνασπισμού με τυμπανοκρουσίες. Εκμεταλλευόμενη την υπαρκτή σε ένα τμήμα της εκλογικής βάσης θέληση για ενότητα και συνεργασία, η ηγεσία του ΣΥΝ επιδόθηκε σε μια άνευ προηγουμένου παραφιλολογία, η οποία συνοδευόταν απαραιτήτως από έντονες επιθέσεις προς το ΚΚΕ, για την -επιχειρηματολογημένη πάντα - κριτική που τους ασκούσε, με πλήρη διαστρέβλωση των θέσεων και επιχειρημάτων που αντέτασσε το ΚΚΕ.

Θέσεις που επιβεβαιώθηκαν σε διάστημα συντομότερο απ' όσο θα πίστευε κανείς. Την επομένη των βουλευτικών εκλογών άρχισε ο «εμφύλιος» στα πλαίσια του ΣΥΡΙΖΑ, με αφορμή - ίσως και αιτία - την αθέτηση της δέσμευσης που είχε αναλάβει η ηγεσία του ΣΥΝ για «πλουραλιστική» εκπροσώπηση στη Βουλή. Η σύνθεση της κοινοβουλευτικής ομάδας αποκλειστικά από στελέχη του Συνασπισμού δυσαρέστησε πολλούς, που άρχιζαν να ακονίζουν «μαχαίρια». Ενόψει των ευρωεκλογών η «σύρραξη» πήρε χαρακτηριστικά ανοιχτού πολέμου, με εκατέρωθεν εκτόξευση πυρών. Η συζήτηση μεταξύ των συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ επικεντρώθηκε στις θέσεις του ευρωψηφοδελτίου, στο ποιος θα καταλάβει ποια και με ποια σειρά κ.ο.κ. Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, αλλά όλα δείχνουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ με τη μορφή των τελευταίων βουλευτικών εκλογών μάλλον αποτελεί παρελθόν.

Επιγραμματικά κάπως έτσι εξελίχθηκαν τα πράγματα κι αν τα υπενθυμίζουμε είναι γιατί δικαιώνουν τη θέση που το ΚΚΕ είχε εξαρχής υποστηρίξει και για την οποία στηλιτεύτηκε δριμύτατα, πως μια συνεργασία που έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας βιαστικής συγκόλλησης για καθαρά εκλογικούς λόγους ή σκοπιμότητες όχι μόνο δεν έχει να προσφέρει τίποτα, αλλά θα διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη με την πρώτη ευκαιρία και μαζί θα διαλύσει τυχόν προσδοκίες και ελπίδες που καλλιέργησε σε απλούς ανθρώπους, «χαρίζοντάς» τους για μια ακόμα φορά την απογοήτευση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτέλεσε - δεν μπορούσε άλλωστε - την έκφραση μιας συμμαχίας που είχε ζυμωθεί στο πεδίο των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων, την έκφραση στο πολιτικό επίπεδο διεργασιών που είχαν λάβει χώρα μέσα στο λαό. Ηταν ένα άθροισμα κορυφών, κάθε μία εκ των οποίων προσδοκούσε απ' αυτό κάτι διαφορετικό. Και όλοι μαζί το χτύπημα του ΚΚΕ, πράγμα που σε ανύποπτο χρόνο είχε ομολογήσει επιφανές στέλεχος της ηγεσίας του ΣΥΝ.

Ακόμα όμως και σε ό,τι αφορά στην πολιτική συμφωνία υπάρχουν πολλά που δεν έχουν ως τα σήμερα διευκρινιστεί. Για παράδειγμα, πριν λίγο καιρό η ΑΚΟΑ και η ΚΕΔΑ έδωσαν στη δημοσιότητα ένα πλαίσιο για τις ευρωεκλογές, στο οποίο περιλαμβάνουν εκτιμήσεις αντίθετες από αντίστοιχες του Συνασπισμού. Γεννάται, λοιπόν, εύλογα το ερώτημα προς τι η όλη συζήτηση για τις θέσεις της ευρωλίστας, από τη στιγμή που στο πολιτικό πλαίσιο διαφαίνεται - έτσι τουλάχιστον ισχυρίζονται κάποιοι, έστω στα λόγια - «ασυμφωνία χαρακτήρων»; Εκτός και αν αυτό το θεωρούν δευτερεύον ζήτημα για μια συνεργασία. Ακόμα, όμως και στην περίπτωση που κατέληγαν σε μια κοινή πολιτική πλατφόρμα και τότε θα προκαλούνταν ερωτήματα για το πώς είναι δυνατόν να καταγράφεται πολιτική συμφωνία και να διαλύεται μια συνεργασία επειδή οι συνεργαζόμενοι δεν τα βρίσκουν στη μοιρασιά των θώκων.

Ας επανέλθουμε και ας κλείσουμε με τη θέση του ΚΚΕ για τις συνεργασίες και τις συμμαχίες, ζήτημα εξαιρετικής σοβαρότητας και γι' αυτό απαγορευτικό να υποτάσσεται σε κάθε είδους σκοπιμότητες. Το ΚΚΕ παλεύει για τη συσπείρωση, την ενότητα, τη συνεργασία πρωτίστως μέσα στο λαό, εκεί που υπάρχουν και δρουν ριζοσπαστικές, προοδευτικές οργανωμένες δυνάμεις και μεμονωμένοι αγωνιστές. Δίνει σ' αυτό το πεδίο ιδιαίτερη βαρύτητα, γιατί αν εκεί εκφραστεί η συμμαχία εργαζομένων, αγροτών, μικρομεσαίων, όλων εκείνων που πλήττονται από την εφαρμοζόμενη πολιτική, τότε αυτό θα βρει την αντανάκλασή του και στο πολιτικό πεδίο. Για το ΚΚΕ προϋπόθεση μιας συνεργασίας είναι η κατεύθυνση, ο προσανατολισμός της. Το να συμβάλει αυτή στην αφύπνιση συνειδήσεων, στην ενεργοποίηση ακόμη περισσότερων δυνάμεων, στο να ανοίγει μια προοπτική προς όφελος του λαού. Η πρότασή του για επιμέρους συσπειρώσεις που θα συγκλίνουν σε ένα μεγάλο κοινωνικοπολιτικό μέτωπο σε αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση, που θα αντιστέκεται και θα διεκδικεί, που θα προχωρά σταθερά προς τη λαϊκή εξουσία, είναι μια πρόταση δύσκολα υλοποιήσιμη, που προϋποθέτει πολύ περισσότερα από το να κάτσουν πέντε «αρχηγοί» κινήσεων, ομάδων ή κομμάτων σε ένα τραπέζι και να ανταλλάξουν χειραψίες και φιλοφρονήσεις. Είναι όμως η μοναδική πρόταση που εγγυάται το άνοιγμα μιας νέας σελίδας για το λαό και τα κινήματά του, με τον ίδιο πρωταγωνιστή και διαμορφωτή των εξελίξεων.

Βάσω ΝΙΕΡΡΗ

«Ευρω-αριστερά» και «κομμουνιστικό παρελθόν»

Παρότι το περίφημο «συνέδριο της Ρώμης» αποτελεί ήδη παρελθόν, για το κόμμα της «Ευρωπαϊκής Αριστεράς» δε γνωρίζουμε πολλά. Ούτε πρόγραμμα, ούτε θέσεις, ούτε καθοδηγητικά όργανα, ούτε καν επίσημη ανακοίνωση των μελών του. Τα μόνα σίγουρα μέχρι στιγμής είναι το όνομα, ο πρόεδρος και ο ταμίας του κόμματος!

Η «συγκομιδή» απ' ό,τι φαίνεται υπήρξε μικρή: Η πλειονότητα των κομμουνιστικών, εργατικών, κομμάτων της Ευρώπης, αλλά και της GUE-NGL απέχουν από το εγχείρημα, ενώ από τα διαπιστωμένα μέχρι στιγμής μέλη μόνο 4 έχουν κάποια κοινοβουλευτική εκπροσώπηση - και σίγουρα δεν είναι αυτά «όλα τα μεγάλα ΚΚ της Ευρώπης», όπως μας έλεγε ο κ. Κωνσταντόπουλος. Και, βέβαια, ακόμα και τα συμμετέχοντα κόμματα δεν έχουν τους ίδιους λόγους και στοχεύσεις.

Το συνέδριο, ωστόσο, έφερε στην επιφάνεια ένα νέο στοιχείο που δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο. Ενώ στο συνέδριο της Ρώμης, οι εργατικοί και λαϊκοί αγώνες, τα κινήματα, τα προβλήματα δε βρήκαν τον παραμικρό χώρο στη συζήτηση, αντίθετα αυτή επικεντρώθηκε και εξαντλήθηκε στην καταδίκη του σταλινισμού! Μάλιστα, δεν είναι το Μάαστριχτ, το Ευρώ, η ΟΝΕ, η Λισαβόνα, ο Ευρωστρατός που μας έχουν ρημάξει, ο Στάλιν φταίει (πάλι)!

Το θέμα θα μπορούσε να είναι τουλάχιστον ιλαρό, αν δεν ήταν σοβαρό - σοβαρότατο.

Βρισκόμαστε σε μια περίοδο κατά την οποία ο αντικομμουνισμός οξύνεται, τείνει να γίνει επίσημη πολιτική της ΕΕ. Καταφεύγουν σ' αυτόν τόσο δυνάμεις «δεξιές» - να θυμίσουμε το κατάπτυστο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος - όσο και δυνάμεις της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας - βλέπε τον αντικομμουνιστικό οίστρο των Φερχόιγκεν - Πρόντι, και οι δύο αστέρες της σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη. Δε μας ξενίζει. Ο Λένιν έχει διδάξει πως, όπως το μονοπώλιο διακατέχεται από την τάση για την κυριαρχία και όχι από την τάση για ελευθερία, έτσι και ο ιμπεριαλισμός χαρακτηρίζεται από τη στροφή στην πολιτική αντίδραση και όχι από τη δημοκρατία. Και το θέμα με την ΕΕ είναι ακριβώς αυτό: Είναι ιμπεριαλιστική.

Αντικομμουνισμός και περιστολή των δημοκρατικών δικαιωμάτων και λαϊκών ελευθεριών αλληλοσυμπληρώνονται. Θα δυναμώνουν όσο ενισχύονται οι αγώνες και η λαϊκή αμφισβήτηση. Μπορούν να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά από τα λαϊκά κινήματα όσο τα κομμουνιστικά και ριζοσπαστικά κόμματα δεν υποχωρούν μπροστά στην πίεση της άρχουσας τάξης.

Ομως, στον ιταλικό Τύπο γράφηκε πως το στοίχημα του Ευρωκόμματος είναι η υπέρβαση της κομμουνιστικής παράδοσης και η υπερνίκηση των όποιων αντιστάσεων υπάρχουν σε αυτό. Στον ευρωπαϊκό Τύπο χαιρετίστηκε η «ρήξη με το σταλινισμό» ως «οριστική ρήξη με το παρελθόν». Το κομμουνιστικό παρελθόν.

Το θέμα, λοιπόν, δεν είναι απλά ότι δεσμεύεται αυτό το μόρφωμα στην ΕΕ και την Κομισιόν, αλλά και ότι το πράττει με όρους προσχώρησης στο ρεύμα.

Εχει δίκιο, λοιπόν, ο Κλαούντιο Γκράσι, μέλος της Γραμματείας της Επανίδρυσης, στην κριτική του, όταν σημειώνει πως αυτό που αμφισβητείται είναι η ιστορία, η κληρονομιά των κομμουνιστών: «Το πρόβλημα δεν είναι ο Στάλιν, το πρόβλημα είναι η επανάσταση του Οχτώβρη, το πρόβλημα είναι ο Λένιν και η εμπειρία που έχουν οι κομμουνιστές από το 1900».

Δε μας εκπλήσσει, λοιπόν, που ανάμεσα στους καλεσμένους του συνεδρίου εμφανίστηκε και η φραξιονιστική ομάδα που αποσχίστηκε πέρσι από το Πορτογαλικό ΚΚ.

Ούτε είναι να εκπλήσσεται κανείς από τον ήδη διαφαινόμενο αυταρχισμό του εγχειρήματος: Στη γερμανική εφημερίδα «Νόιες Ντόιτσλαντ» γράφτηκε στις 10 Μάη πως «είναι ανοιχτό το ζήτημα αν η διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς θα ασχοληθεί με το πρόβλημα του ΚΚ Βοημίας Μοραβίας, δεδομένου ότι αυτό στο συνέδριό του το Σαββατοκύριακο (σ.σ. 15-16 Μάη) θα αποφασίσει αν θα δεχτεί την καταδίκη του σταλινισμού, που αναγράφεται στο καταστατικό»!!!

Μάλιστα, θα συνεδριάσει το ...κόμμα της «Ευρωπαϊκής Αριστεράς» για να ...ασχοληθεί με το «πρόβλημα» (!) του ΚΚ Βοημίας Μοραβίας, αν το τελευταίο δε ...συμμορφωθεί ώστε να μπει στο Ευρωκόμμα! Και αυτή την απίστευτη, ιεροεξεταστική λογική κάποιοι την ονομάζουν «νέα εποχή»!

Εχουν παραπάνω από ένα λόγους, λοιπόν, να απορρίψουν το «Ευρωκόμμα» και με την ψήφο τους οι Ελληνες εργαζόμενοι, και ιδιαίτερα όσοι κατατάσσουν εαυτόν στην αριστερά. Να απορρίψουν την «αποκομμουνιστικοποίηση». Και να ψηφίσουν με το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ στο χέρι αγωνιστικά - αισιόδοξα. Γιατί το ζητούμενο δεν είναι η υπέρβαση της κομμουνιστικής ταυτότητας, ούτε η διάλυση των κομμουνιστικών και ριζοσπαστικών κομμάτων. Αντίθετα, σε συνθήκες οξυνόμενης ταξικής πάλης ο αναντικατάστατος ρόλος τους επιβεβαιώνεται όσο ποτέ. Και η ανάγκη του συντονισμένου αγώνα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ενάντια στην ΕΕ, για μια Ευρώπη της ειρήνης, των λαϊκών δικαιωμάτων, του σοσιαλισμού προϋποθέτει την αποφασιστική τους ενίσχυση.

Ν.Σ.