Οι λετονοί «φίλοι» του Σολάνα και του Φερχόιγκεν στήνουν μνημεία στους ναζί και καταστρέφουν τα αντιφασιστικά μνημεία
Αρχικά επισκεφτήκαμε την περιοχή «Λέστενε», όπου μέχρι και τις 9 Μάη 1945, έως το τέλος δηλαδή του Β` Παγκοσμίου Πολέμου γίνονταν μάχες με τους φασίστες. Ηταν η περιοχή της λεγόμενης «περικύκλωσης του Κουρλιάνσκ». Ο Κόκκινος Στρατός είχε εγκλωβίσει από στεριά και θάλασσα τις δυνάμεις των ναζί στη Λετονία, μεταξύ αυτών και των ντόπιων συνεργατών τους, τις λεγόμενες «Λετονικές λεγεώνες των Ες-Ες». Οι μάχες ήταν πολύ σκληρές και πολύνεκρες.
Οι σημερινές αρχές της Λετονίας αποφάσισαν να μαζέψουν τις σορούς των νεκρών λεγεωνάριων και να δημιουργήσουν ένα νεκροταφείο γι' αυτούς στην περιοχή, όπου έστησαν κι ένα μνημείο γι' αυτούς. Από τον κρατικό προϋπολογισμό της χώρας δόθηκαν 600 χιλιάδες δολάρια για το νεκροταφείο και το μνημείο των Ες-Ες, που εγκαινιάστηκε το 2003.
Κάθε 16 Μάρτη γίνονται εκδηλώσεις τιμής για τους Λετονούς ναζί, με επικεφαλής τον υπουργό Αμυνας, εκπροσώπους του λετονικού Κοινοβουλίου, τη μουσική μπάντα του υπουργείου, άλλους υπουργούς και βουλευτές των δεξιών κομμάτων.
«Εμείς ήμασταν χιλιάδες σαν εσένα, που επίσης αγαπούσαμε τη ζωή και την πατρίδα, τον ήλιο και τα παιδιά. Πολεμήσαμε χωρίς να προσπαθήσουμε να γλιτώσουμε από τις σφαίρες, αλλά οι σφαίρες δεν μπόρεσαν να μας σκοτώσουν. Πεθάναμε στην αιχμαλωσία, εξαντλημένοι από την πείνα και το κρύο, βασανισμένοι στο ναζιστικό κάτεργο». Αυτά τα λόγια είναι χαραγμένα στη βάση του μνημείου των Σοβιετικών αιχμαλώτων πολέμου στην περιοχή «Σάλασπιλς». Εδώ βρίσκονταν Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου, τους οποίους είχαν αφήσει στο λιβάδι αυτό, περικυκλωμένους με συρματόπλεγμα και κάτω από τη φύλαξη των Ες-Ες και της λετονικής κατοχικής αστυνομίας. Ηταν φθινόπωρο του 1941. Οι αιχμάλωτοι προσπάθησαν να κάνουν τρύπες μέσα στη γη, για να γλιτώσουν από το κρύο. Μάταια. Οι δύο εξεγέρσεις τους καταπνίγηκαν στο αίμα. Σχεδόν όλοι τους πέθαναν από το κρύο, την πείνα και τις αρρώστιες.
Δεκαπέντε περίπου λεπτά με το λεωφορείο από το μνημείο των Σοβιετικών αιχμαλώτων βρίσκεται το συγκρότημα των μνημείων στο πρώην στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Σάλασπιλς. Εκεί ήταν πλέον ένα «τελειοποιημένο» στρατόπεδο συγκέντρωσης, από το οποίο πέρασαν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, πολίτες διαφορετικών χωρών. Κυρίως από τις γειτονικές Δημοκρατίες της Σοβιετικής Ενωσης, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Εσθονία, τη Λευκορωσία, την Ουκρανία, τη Ρωσία και άλλες χώρες της Ευρώπης. Κι αυτό γιατί η Λετονία θεωρήθηκε «ιδανική», λόγω της δυσκολίας διαφυγής, σε περίπτωση που κάποιος κατάφερνε να φύγει από το κολαστήριο. Κυρίως, επρόκειτο για Εβραίους, Τσιγγάνους, αλλά και κομμουνιστές, αντιφασίστες..
Υπήρχαν 45 παραπήγματα, σε έκταση 400 στρεμμάτων, όπου είχαν μεταφερθεί δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι. Τα παιδιά βρίσκονταν σε ξεχωριστά παραπήγματα. Το στρατόπεδο συγκέντρωσης «λειτούργησε» την περίοδο από τον Οκτώβρη του 1941 έως τον Οκτώβρη του 1945 και σ' αυτό έχασαν τη ζωή τους πάνω από 100 χιλιάδες άνθρωποι. Αρχικά πρόχειρα τους έθαβαν. Αλλά όταν το 1943 άρχισε να πλησιάζει ο Κόκκινος Στρατός τους ξέθαψαν και τους έκαιγαν ανά «στρώματα». Ενα «στρώμα» ξυλείας ένα «στρώμα» πτωμάτων κλπ. Μέχρι και το 1944 στην περιοχή μπορούσε να δει κανείς τους καπνούς που υψώνονταν από το στρατόπεδο...
Σήμερα από τον κρατικό προϋπολογισμό της Λετονίας δε δίνεται ούτε ένα λατ για τη διατήρηση του μνημείου αυτού, παρά τις σχετικές προτάσεις της κοινοβουλευτικής ομάδας του Σοσιαλιστικού Κόμματος Λετονίας. Αυτή η αντιμετώπιση έχει και «επιχειρήματα». Οι δεξιές και κεντρώες κοινοβουλευτικές ομάδες της Λετονίας, δηλαδή οι Λετονοί «φίλοι» των Καραμανλή και Παπανδρέου και Σημίτη στα αντίστοιχα «ευρωπαϊκά κόμματα» (στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, όπου συμμετέχει η ΝΔ και στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, όπου συμμετέχει το ΠΑΣΟΚ) παρουσιάζουν το συγκεκριμένο στρατόπεδο συγκέντρωσης, ούτε λίγο ούτε πολύ ως «κατασκήνωση αναψυχής» και δε νιώθουν κάποια ιδιαίτερη ανάγκη για τη διατήρησή του! Αλλωστε, έχουν άλλες προτεραιότητες, όπως το μνημείο των Λετονικών Ες-Ες.
Δεν πρέπει να διαφεύγει επίσης από τον καθένα, πως τόσο ο Φερχόιγκεν (ως αρμόδιος επίτροπος της διεύρυνσης), όσο και «κεντροαριστερός» Πρόντι, έδωσαν δημόσια τη συγκατάθεσή τους για να προχωρήσει αυτό το έργο αποκατάστασης του ναζισμού στη Λετονία, στις απαντήσεις που έδωσαν σε σχετικές ερωτήσεις του ευρωβουλευτή του ΚΚΕ Στρατή Κόρακα.
Φωτογραφία 10: Με τον Στρ. Κόρακα. Πίσω μας διακρίνονται οι φιγούρες της «ταπεινωμένης κοπέλας», της «μάνας» και η σύνθεση «Δε θα περάσουν!» Να σημειωθεί ότι η όλη σύνθεση αυτού του μνημείου πήρε το βραβείο Λένιν το 1970.