H κυβέρνηση της ΝΔ και η Ευρωπαϊκή Ενωση συντονίζουν από κοινού τις ενέργειές τους για την επιβολή νέου - αυτή τη φορά «γαλάζιου» - προγράμματος μακροχρόνιας σκληρής λιτότητας, το οποίο βέβαια θα επωμιστούν και πάλι τα λαϊκά στρώματα. Το επιχείρημα γνωστό. Τα δημόσια οικονομικά έχουν ξεφύγει από κάθε έλεγχο και κατά συνέπεια απαιτούνται μέτρα πολιτικής για την επαναφορά τους στα επίπεδα της συνετής διαχείρισης... Αυτό είναι το «στίγμα» μιας ακόμη έκθεσης της ΕΕ, που κοινοποίησε χτες από το Διευθυντήριο στις Βρυξέλλες, ενώ πληροφορίες για το περιεχόμενό της είχαν φροντίσει να διοχετεύσουν από προχτές και φιλοξενήθηκε χτες σε μερίδα του ελληνικού Τύπου.

Η συνδρομή της ΕΕ στη δικαιολόγηση των σκληρών πολιτικών λιτότητας είναι καθοριστική. Με βάση την έκθεση για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, που παρέδωσε χτες στην Οικονομική και Νομισματική Επιτροπή η Κομισιόν, ξεκινάει η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος και επί της ουσίας η Ελλάδα τίθεται σε καθεστώς επιτήρησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η έκθεση, μετά τις επισημάνσεις και τις προτάσεις της Οικονομικής και Νομισματικής Επιτροπής, πρόκειται να συζητηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών Οικονομίας (ΕΚΟΦΙΝ) στις 5 του Ιούλη. Σύμφωνα με τους σχετικούς κανονισμούς, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει μέσα στους επόμενους τέσσερις μήνες, δηλαδή μέχρι τον ερχόμενο Νοέμβρη, να παρουσιάσει τα μέτρα πολιτικής για την επαναφορά του δημοσιονομικού ελλείμματος σε επίπεδα κάτω του 3% του ΑΕΠ, όπως προβλέπεται από το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το σκηνικό της λιτότητας έχει προετοιμαστεί με τη μεγαλύτερη λεπτομέρεια... Μόνο που πρόκειται για κακόγουστη κωμωδία, η οποία παίζεται από κυβέρνηση και Ευρωπαϊκή Ενωση, σε βάρος του ελληνικού, αλλά και των ευρωπαϊκών λαών.

Οπως έγινε χτες γνωστό από τις Βρυξέλλες, η έκθεση της Κομισιόν παραθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία τα οποία έχει φροντίσει να κάνει γνωστά στην ελληνική κοινή γνώμη και η κυβέρνηση. Ετσι, οι συντάκτες της έκθεσης - υιοθετώντας τα στοιχεία της «δημοσιονομικής απογραφής» που έγινε από κοινού με την ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία - επισημαίνουν πως το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2003 διαμορφώθηκε στο 3,2% του ΑΕΠ. Εκτιμούν, επίσης, ότι και το 2004 το ύψος του ελλείμματος θα υπερβεί το επίπεδο αναφοράς του 3%. Η υπέρβαση του ελλείμματος, σύμφωνα με την έκθεση, δεν οφείλεται σε κάποιο ασυνήθιστο γεγονός, εκτός του ελέγχου των ελληνικών αρχών ή σε λόγους επιβράδυνσης της ελληνικής οικονομίας. Απλώς, αποδίδεται στη μείωση των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού και στην υπέρβαση των δαπανών που αφορούν στην Ολυμπιακή προετοιμασία, καθώς και στις δαπάνες του «κοινωνικού πακέτου» που εξήγγειλε προεκλογικά, τον προηγούμενο Σεπτέμβρη, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Στην έκθεση αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο και νέας αναθεώρησης του ύψους του δημοσιονομικού ελλείμματος και του χρέους, καθώς κρίνουν ότι η ποιότητα των παρεχόμενων στοιχείων δεν είναι ικανοποιητική... Ως νέες εστίες, που είναι δυνατό να οδηγήσουν σε περαιτέρω αναθεώρηση του ελλείμματος και του χρέους για το 2003, αναφέρουν τις εξοπλιστικές δαπάνες τις οποίες θεωρούν υποεκτιμημένες και τα πλεονάσματα των ασφαλιστικών ταμείων (γνωστά και ως άσπρη τρύπα), τα οποία μειώνουν το δημοσιονομικό έλλειμμα.

Οι ισχυρισμοί βέβαια για «υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα», οι οποίοι χρησιμοποιούνται για να δικαιολογηθούν τα μέτρα λιτότητας, είναι παντελώς αυθαίρετοι. Γιατί αν η «νομιμότητα» του 3% αφορά τους Ευρωπαίους τραπεζίτες, τους επιχειρηματίες, την κοινοτική γραφειοκρατία και τις κυβερνήσεις που την επέβαλαν, δεν αφορά σε καμιά περίπτωση τους λαούς της Ευρώπης. Πόσο μάλλον που το «Σύμφωνο Σταθερότητας» έχει μετατραπεί σήμερα σε κουρελόχαρτο, μετά την άρνηση των Γαλλογερμανών να τεθούν οι οικονομίες τους σε καθεστώς επιτήρησης, καθώς και οι δύο αυτές χώρες, επί σειρά ετών, εμφανίζουν δημοσιονομικά ελλείμματα υψηλότερα του 3% του εθνικού τους ΑΕΠ.

Νερό στο μύλο του «δικομματισμού» έριξε και ο υπουργός Οικονομίας, Γ. Αλογοσκούφης, με αφορμή την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ελληνική οικονομία. Στα πλαίσια αυτά, αποφάνθηκε πως η έκθεση αποτελεί κόλαφο για την προηγούμενη κυβέρνηση, καθώς επιβεβαιώνει τον εκτροχιασμό των δημόσιων οικονομικών από την ανεύθυνη και αναξιόπιστη πολιτική της... Στο διά ταύτα, όμως, υποστήριξε ότι «η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει τα προβλήματα που κληροδότησε με την εφαρμογή του προγράμματός της για την ανάπτυξη, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή». Μάλλον σε αδαείς απευθύνεται ο Γ. Αλογοσκούφης, καθώς αποκρύπτει ότι η ΕΕ απαιτεί την επιβολή σκληρών αντιλαϊκών μέτρων.

Γραμμή στην κυβέρνηση για τη λεγόμενη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος έδωσε και επίσημα χτες ο ΣΕΒ μέσω ειδικής μελέτης που δημοσιοποιήθηκε από τον ΙΟΒΕ. Οι μεγαλοβιομήχανοι, στο όνομα της «ανταγωνιστικότητας» των επιχειρήσεών τους, αξιώνουν, ανάμεσα σε άλλα, τη μείωση του φορολογικού συντελεστή (κάτι για το οποίο έχουν ήδη δεσμευτεί η κυβέρνηση και η αξιωματική αντιπολίτευση), την κατάργηση ορισμένων ρυθμίσεων (που οι ίδιοι βαφτίζουν φορολογικά αντικίνητρα), την καθιέρωση και νέων φοροπρονομίων για τους ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους. Αξιώνουν, επίσης, τη μετατροπή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε παράλληλο φοροεισπαρκτικό μηχανισμό με την ταυτόχρονη μείωση των επιδοτήσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ολα τα παραπάνω σηματοδοτούν και τους άξονες της φορολογικής μεταρρύθμισης που προωθεί η κυβέρνηση με τη σύμφωνη γνώμη και του ΠΑΣΟΚ.

Η συγκεκριμένη μελέτη δίνει τις παρακάτω κατευθύνσεις:

• Φορολογία κερδών επιχειρήσεων: Αξιώνουν τη μείωση του συντελεστή, καθώς και τη μείωση ανώτατου συντελεστή που ισχύει στα προσωπικά εισοδήματα. Προσθέτουν, μάλιστα, ότι η «μείωση του συντελεστή θα εξασθενίσει το κίνητρο για φοροδιαφυγή» (!). Με δυο λόγια αξιώνουν την επίσημη φοροαπαλλαγή τους, προκειμένου να μη φοροδιαφεύγουν από το παράθυρο. Ζητούν, επίσης, τη διαφοροποίηση του συντελεστή «ανάλογα με τη συμβολή του κλάδου στην... οικονομική ανάπτυξη της χώρας» (!). Στο πλαίσιο αυτό «βλογάνε τα γένια τους», αναφέροντας για ...«παράδειγμα» τους κλάδους της βιομηχανίας, του τουρισμού και άλλους κλάδους «εξαγωγικού προσανατολισμού».
• Φορολογικά κίνητρα: Αξιώνουν την εξάλειψη των ...«αντικινήτρων» και σαν τέτοια αναφέρουν τους φόρους που επιβάλλονται στις διαφημίσεις, στο χαρτόσημο, στους φόρους υπέρ τρίτων που δεν έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα κ.ά.
• Φόροι ΟΤΑ: Για το συγκεκριμένο αξιώνουν την εκχώρηση φορολογικών αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και «παράλληλη μείωση των επιχορηγήσεων από την κεντρική κυβέρνηση». Υποδείχνουν επιπλέον την υπερφορολόγηση της μικρής ακίνητης ιδιοκτησίας αναφέροντας ότι ο «φόρος ακίνητης περιουσίας είναι κατ' εξοχήν τοπικός και πρέπει να αποτελέσει την κύρια πηγή εσόδων για τους ΟΤΑ».

Στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, το οποίο τόσο η προηγούμενη κυβέρνηση όσο και η σημερινή της ΝΔ προορίζουν για ξεπούλημα σε ιδιώτες αετονύχηδες, συγκεντρώνεται η μεγάλη μάζα των λαϊκών αποταμιεύσεων. Το γεγονός αυτό προκύπτει και από τον πρώτο επίσημο ισολογισμό που δημοσιεύεται μετά τη μετατροπή του σε ΑΕ. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, οι καταθέσεις (τέλος του 2003) έφτασαν σε 8,9 δισ. ευρώ. Τα προ φόρων κέρδη έφτασαν σε 593,9 εκατ. ευρώ και τα κέρδη που θα διανεμηθούν για την πρώτη υπερδωδεκάμηνη χρήση σε 481,6 εκατ. ευρώ.

Σε πολύ ψηλά επίπεδα διατηρείται φέτος και η μάζα των κερδών της Αγροτικής Τράπεζας Ελλάδας (ΑΤΕ). Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση τα προ φόρων κέρδη στο α΄ τρίμηνο του 2004 έφτασε σε 39,4 δισ. ευρώ. Η οριακή μείωση (0,65%) σε σύγκριση με το α τρίμηνο του 2003 οφείλεται σε λογιστικές προσαρμογές που κάνει η νέα διοίκηση και που αφορούν στην αύξηση των «επισφαλών απαιτήσεων» για παλαιά δάνεια.