Τα περίφημα «μπάνια του λαού» ακριβαίνουν κάθε μέρα που περνάει. Οι εργαζόμενοι, η νεολαία, οι άνεργοι, δεν είναι σε θέση, πλέον, να απολαύσουν το μπάνιο, να χαρούν μια δροσερή απόδραση από το καμίνι της Αθήνας. Οι παραλίες του Σαρωνικού - το κοντινότερο μέρος στην πρωτεύουσα που προσφέρεται για μια ανάπαυλα το Σαββατοκύριακο - είναι απλησίαστες, είτε λόγω ακριβού εισιτηρίου είτε λόγω εγκατάλειψης.

Οταν στα μέσα της δεκαετίας του 1990 έμπαινε για πρώτη φορά το εισιτήριο στις παραλίες του Σαρωνικού, ο «Ρ» είχε προειδοποιήσει, πως αυτή θα ήταν απλά η πρώτη πράξη του ...«δράματος». Και πράγματι, το 2001 η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ψήφισε το Ν. 2971/01 «για τον αιγιαλό και τις παραλίες». Με αυτόν, η δημόσια περιουσία του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ), έγινε Ανώνυμη Εταιρία και πέρασε στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Η Εταιρία Τουριστικών Ακινήτων (ΕΤΑ) ΑΕ είναι πλέον ο διαχειριστής, με το 66% αυτής να ανήκει και τυπικά πλέον στους ιδιώτες.

Από τότε, κάθε «σεζόν» που περνάει, οι τιμές στα εισιτήρια ακολουθούν την ανιούσα. Την ίδια στιγμή, κάθε λογής μπαρ, καφετερίες κλπ., ξεφυτρώνουν στις «ελεύθερες» παραλίες, ισοσταθμίζοντας την τιμή του εισιτηρίου, το οποίο - τυπικά - δεν υπάρχει. Αυτό, πάντως, που σίγουρα δεν υπάρχει, παρά τα υπερβολικά κέρδη των επιχειρήσεων αυτών, είναι η στοιχειώδης οργάνωση.

Με τις τιμές των εισιτηρίων να ξεκινούν από πέντε (5) ευρώ - στις πιο φτηνές πλαζ - και να ανεβαίνουν, η λαϊκή οικογένεια, πολύ απλά, χάνει το δικαίωμά της για μπάνιο. Το αναφαίρετο δικαίωμα της ψυχαγωγίας, γίνεται πλέον προνόμιο, στην Ελλάδα, όπου ακόμη και οι παραλίες εκποιούνται στους ιδιώτες με το πρόσχημα της «αναβάθμισης» και η απόλαυση της θάλασσας εμπόρευμα. Φυσικά, το μόνο που «αναβαθμίζεται» είναι το εισιτήριο και τίποτα άλλο.

Η κατάσταση, λοιπόν, στο Σαρωνικό διαμορφώνεται ως εξής: Στις ακριβές πλαζ με όλες τις απαιτούμενες παροχές για ένα ασφαλές μπάνιο στη θάλασσα και στις «λαϊκές» και «ελεύθερες» παραλίες, όπου οι παροχές είναι από ελάχιστες έως ανύπαρκτες - ανάλογα την περίπτωση. Ετσι και στην οργάνωση των πλαζ, η ταξική διαφοροποίηση είναι οφθαλμοφανής. Ετσι, όσοι έχουν χρήματα, μπορούν να «αγοράσουν» μια δροσερή απόδραση χωρίς δυσάρεστα επακόλουθα, ενώ οι υπόλοιποι δυο πράγματα μπορούν να κάνουν. `Η να λιώνουν από τον καύσωνα στην τσιμεντοποιημένη πρωτεύουσα, κάνοντας μπάνιο στον ιδρώτα τους ή να βρουν μετά κόπων και βασάνων λίγη δροσιά στις εγκαταλειμμένες και γεμάτες σκουπίδια θαλάσσιες ακτές. Για οργανωμένη πλαζ ούτε συζήτηση. `Η ακόμη και αν την προσεγγίσουν θα στερηθούν, λόγω κόστους, άλλα απαραίτητα για τη ζωή. Αλλωστε, το μεροκάματο, για όσους έχουν, παραμένει στάσιμο, η ανεργία αυξάνεται, το ίδιο και η φτώχεια. Κάθε απόδραση δροσιάς γίνεται απαγορευτική. Οι μόνοι που, τελικά, έχουν αυτό το δικαίωμα, είναι όσοι μπορούν να πληρώσουν...

Σε απελπιστική κατάσταση βρίσκονται όσοι Αθηναίοι αποφασίζουν να επισκεφθούν τις κοντινές παραλίες του Λεκανοπεδίου, αφού πρέπει να διαλέξουν μεταξύ του τσουχτερού εισιτηρίου των οργανωμένων πλαζ και της εγκατάλειψης των ελεύθερων. Δήμοι και κυβέρνηση ακολουθούν συγκεκριμένη πολιτική ιδιωτικοποίησης όλων των ακτών, εγκαταλείποντας, παράλληλα, όλες τις ελεύθερες παραλίες της Αττικής στην τύχη τους.

Οι οργανωμένες πλαζ καθαρίζονται καθημερινά, παρέχουν τα απαραίτητα για ένα αξιοπρεπές μπάνιο, διαθέτουν καφέ - μπαρ - εστιατόρια, ομπρέλες και ξαπλώστρες, με «τσιμπημένες» τιμές και απαιτούν μεγάλη δαπάνη από το οικογενειακό εισόδημα, για να διαβείς το κατώφλι τους. Από την άλλη πλευρά, οι «ελεύθερες παραλίες», μπορεί να μην έχουν εισιτήριο, είναι όμως «πλούσιες» σε σκουπίδια, υστερούν παντελώς σε παροχές, αλλά διαθέτουν πολλά παραθαλάσσια εστιατόρια - καφέ - μπαρ, που ανταμείβουν τον απηυδισμένο επισκέπτη με τσουχτερές για το λαϊκό εισόδημα τιμές...

Τουλάχιστον 50 ευρώ στοιχίζει μια δροσερή απόδραση στις παραλίες του Σαρωνικού για μια τετραμελή οικογένεια. Ολο και περισσότερα χρήματα πληρώνουν οι κάτοικοι της Αθήνας, για να κάνουν μια βουτιά, ενώ την ίδια στιγμή οι μισθοί παραμένουν στάσιμοι. Και αν πεις για τους μερικά απασχολούμενους ή τους άνεργους, σ' αυτούς «απαγορεύονται» οι παραλίες... Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι η «ταρίφα» ανεβαίνει τα Σαββατοκύριακα - όταν και οι περισσότεροι από τους Αθηναίους επισκέπτονται τις παραλίες - οπότε οι τιμές αυξάνονται ακόμη και κατά ...50%!

Ο «Ρ» επισκέφθηκε τις παραλίες του Σαρωνικού. Αυτό που διαπιστώσαμε ήταν η άκρατη εμπορευματοποίηση των ακτών από τις επιχειρήσεις που τις εκμεταλλεύονται, βγάζοντας κέρδη από την εμπορευματοποίηση του αναφαίρετου δικαιώματος της ελεύθερης πρόσβασης στη θάλασσα όλων των ανθρώπων. Αντί, λοιπόν, αυτό το δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης να γίνεται πράξη, αντικρίσαμε οργανωμένες παραλίες προσβάσιμες για τα «παχιά πορτοφόλια».

Πλαζ όπως του Αστέρα Βουλιαγμένης που στην είσοδο αντικρίζει κανείς τον «γκισέ» για το εισιτήριο. Τις καθημερινές, η είσοδος στον Αστέρα είναι 10 ευρώ για τους ενήλικες και τα Σαββατοκύριακα φτάνει τα 15 ευρώ. Ακόμη όμως και τα παιδιά, δε γλιτώνουν από το εισιτήριο: 5 ευρώ τις καθημερινές και 8 ευρώ τα Σαββατοκύριακα.

Ταυτόχρονα, η επιχειρηματικότητα αναπτύσσεται σ' όλο της το μεγαλείο, αφού βεβαίως για τους έχοντες προσφέρει και άλλες απολαύσεις όπως: Water ski (θαλάσσιο σκι) με τιμή 30 ευρώ, parachute (όταν σε ανεβάζουν με αλεξίπτωτο που το «τραβάει» ένα ταχύπλοο) με τιμή 60 ευρώ! Θα μας πείτε τώρα τι σχέση μπορεί να έχει ένας άνθρωπος του μόχθου με το σκι. Και όμως ακόμη και τα λεγόμενα ακριβά σπορ στον καπιταλισμό θα 'πρεπε να είναι λαϊκό δικαίωμα και όχι ακριβό εμπόρευμα. Αλλά είπαμε και στις παραλίες οι ταξικές διακρίσεις είναι υπαρκτές, αφού πουλήθηκαν στους επιχειρηματίες, για να βγάζουν κέρδη, στερώντας από τους ανθρώπους του μόχθου την απόλαυση της θάλασσας.

Αλλά, ακόμη και στις λεγόμενες φτηνές ή τις λεγόμενες «λαϊκές πλαζ», η κατάσταση δεν είναι καλύτερη.

«Για να πάμε για μπάνιο πληρώνουμε συνολικά 50 ευρώ», μας λέει ο κ. Νίκος, που πήγε για μπάνιο με την οικογένειά του, στην Α' Πλαζ Βούλας, που τις εκμεταλλεύεται η εταιρία «Απολλώνιες Ακτές». «Υπολογίστε τη βενζίνη, τα εισιτήρια για να μπούμε μέσα, αλλά κυρίως την ταλαιπωρία», συνεχίζει. Και η γυναίκα του προσθέτει: «Βγαίνεις μια Κυριακή να ξεσκάσεις και η κατάσταση είναι χειρότερη». Τα εισιτήρια εκεί είναι...«μόλις» 4 ευρώ (από τις χαμηλότερες στη ζώνη του Σαρωνικού).

Και για να μη διψάσετε, καλό θα ήταν να προμηθευτείτε νερό και αναψυκτικά από το σπίτι. Μια από τις πιο γνωστές παραλιακές καφετερίες, έχει τιμές που ...«σκοτώνουν». Ενα μπουκάλι νερό 4 ευρώ! Μια Κόκα - Κόλα 5 ευρώ. Ιδια τιμή έχει και ένας νες καφέ φραπέ, ενώ αν ζητάτε κάτι πιο εξεζητημένο, όπως για παράδειγμα ένα milk shake, τότε ξανασκεφτείτε το, αφού φτάνει τα 8 ευρώ, όσο κάνει και ένα παγωτό!

«Η κατάσταση είναι όχι απλά απαράδεκτη, αλλά απελπιστική. Υποτίθεται ότι υπάρχουν οι ελεύθερες παραλίες για όσους δεν μπορούν να πληρώσουν εισιτήριο, αλλά η βρωμιά και η εγκατάλειψη που υπάρχει εδώ, δε σου αφήνουν περιθώρια», λέει ο Γιώργος, που προσπάθησε, να κάνει το μπάνιο του στην πλαζ του Ναυτικού Ομίλου Βουλιαγμένης. Η παραλία είναι γεμάτη σκουπίδια, τσιγάρα, μπουκάλια και ό,τι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί. Ακόμα, παρά το γεγονός ότι προσελκύει μεγάλο αριθμό επισκεπτών, δεν προσφέρει ούτε καν τις βασικές παροχές, όπως είναι οι τουαλέτες, επαρκείς χώροι αποδυτηρίων και ναυαγοσώστη. Οποιος χρειαστεί κάτι, αναγκάζεται να περάσει το κατώφλι του Ναυτικού Ομίλου και να πληρώσει 4 ευρώ για ένα μπουκάλι νερό, 4 - 8 ευρώ για έναν καφέ, ή αναψυκτικό, ενώ αν πεινάσει, πρέπει να είναι διατεθειμένος να αφήσει τουλάχιστον 20 ευρώ το άτομο.

«Θα μπορούσαν τουλάχιστον να καθαρίσουν, αφού ούτως ή άλλως παίρνουν πάρα πολλά λεφτά από όλους, μέσω του καφέ και του εστιατορίου», υποστηρίζει η Αθηνά.

«Ειδικά αν έχεις παιδιά, δεν έρχεσαι εδώ. Σε κάθε βήμα μπορεί να πατήσουν κάτι, να βάλουν κάποιο σκουπίδι στο στόμα, οτιδήποτε. Εδώ οι μεγάλοι και περπατάμε με το κεφάλι κάτω», σημειώνει ο Νίκος, μιλώντας παράλληλα για αισχροκέρδεια, αφού «δεν ξανακούστηκε να πληρώνεις το νερό 4 ευρώ και να μη βρίσκεις χώρο από τα σκουπίδια να απλώσεις την πετσέτα σου».

Η ίδια κατάσταση επικρατεί σε όλες τις ελεύθερες παραλίες, όπου ο κόσμος αγανακτεί στην προσπάθειά του κατ' αρχήν να φτάσει και στη συνέχεια να αφήσει κάπου το αυτοκίνητό του, ενώ δεν αποκλείεται, μετά από κάποια ώρα, να αποχωρήσει άπραγος, στην αναζήτηση της επόμενης πλαζ, με την ελπίδα για μεγαλύτερη τύχη. Ετσι, ο εκνευρισμός και η κακή διάθεση είναι απολύτως δικαιολογημένα, δεδομένου ότι ο μέσος χρόνος προσέγγισης των παραλιών στη νότια πλευρά της πόλης, μπορεί να φτάσει και τις τρεις ώρες, λόγω των έργων που δημιουργούν, πολύ φυσικά τεράστιες ουρές αυτοκινήτων, έξαλλους οδηγούς και απελπισμένους τροχονόμους.

«Κάναμε δύο ώρες να φτάσουμε και επί μισή ώρα προσπαθούμε να παρκάρουμε, νομίζω ότι αυτό τα λέει όλα», λέει ο Χρήστος, φανερά εκνευρισμένος.

Θα μου πείτε τώρα, γιατί να πάνε όλοι με το δικό τους αυτοκίνητο. Αφ' ενός γιατί τα μέσα μαζικής μεταφοράς, δηλαδή οι συγκοινωνίες, δεν εξυπηρετούν παντού και πάντα. Αφ' ετέρου γιατί το ίδιο το σύστημα ωθεί στη δημιουργία ψυχολογίας για μαζική χρήση του ΙΧ αυτοκινήτου.

«Ηρθαμε, κάναμε μια βουτιά και φεύγουμε. Δεν είναι δυνατόν να μείνεις περισσότερο με δύο παιδιά, χωρίς να μπορείς να βρεις χώρο από τα σκουπίδια για να κάτσεις, ή να μην υπάρχουν τα στοιχειώδη. Επικρατεί σκόπιμη εγκατάλειψη για να μας οδηγούν στις οργανωμένες παραλίες με εισιτήρια. Για να φτάσουμε να το ζητάμε οι ίδιοι στο τέλος, προκειμένου να είναι ανθρώπινες οι συνθήκες», υπογραμμίζει η Ζωή, μητέρα δύο παιδιών.

Η αγανάκτηση δικαιολογημένη, όταν μάλιστα οι απογοητευμένοι επισκέπτες της παραλίας, αποφασίζουν να καθίσουν για έναν καφέ, ή κάτι δροσιστικό σε κάποιο παραθαλάσσιο κατάλυμα - που σημειωτέο είναι σχεδόν μέσα στο νερό, αποκλείοντας τη μισή παραλία, ή αποτελεί τη μοναδική λύση. Με τις τιμές να καίνε περισσότερο από τον ήλιο, οι περισσότεροι ανακαλύπτουν ότι φτάνει να συμφέρει πολύ περισσότερο οικονομικά, ψυχολογικά αλλά και από άποψη χρόνου η επίσκεψη σε ένα κοντινό νησί...

Για την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί στις παραλίες της Αττικής, μίλησε στο «Ρ», ο Χρήστος Κορτζίδης, επικεφαλής της Παράταξης «Δημοκρατική Συνεργασία για το Ελληνικό».

«Η κατάσταση στις ακτές παραμένει άσχημη.

Οι ελεύθερες ακτές κολύμβησης είναι περιορισμένες και συνήθως αφρόντιστες και αφιλόξενες. Από την άλλη, οι οργανωμένες ακτές έχουν ήδη παραδοθεί σε ιδιωτικά επιχειρηματικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα να γίνονται όλο και λιγότερο προσιτές για το εισόδημα μιας εργατικής οικογένειας, να γίνονται όλο και περισσότερο αντικείμενο εντατικής οικονομικής εκμετάλλευσης με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το περιβάλλον.

Η κυβέρνηση, όχι μόνο δεν έχει κάνει τίποτα μέχρι τώρα για την αλλαγή αυτής της κατάστασης, αλλά αντίθετα τοποθέτησε επικεφαλής της ΕΤΑ ΑΕ, ένα πρόσωπο το οποίο κατ' επανάληψη στο παρελθόν έχει εκφραστεί υπέρ της ιδιωτικοποίησης της περιουσίας του ΕΟΤ.

Αλλά και η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να παρακολουθεί ως θεατής ή πολύ χειρότερα να σιγοντάρει αυτή την κατάσταση. Οφείλει να διεκδικήσει πόρους, για να μπορεί να διαχειριστεί σωστά τις ακτές που έχει στην ευθύνη της με μοναδικό σκοπό το δημόσιο συμφέρον και την προστασία του περιβάλλοντος και ταυτόχρονα να αγωνιστεί, για να επιστραφούν στο Δημόσιο οι ακτές που έχουν ξεπουληθεί σε μεγαλοεπιχειρηματίες».