ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ανθολόγιο ποίησης

1. Νίκος Καρούζος:Κωμάζοντας: «Θα πάω σήμερα μοιραία πάλι στις ίδιες προελεύσεις· / με διυλίζει η επ' άπειρον ερήμωση / τι να κάνω όμως; να πιάσω να αραδιάζω / αρχαίες λέξεις απ' το σάπιο λεξικό μου στην τύχη; / Αχ, πόσο θυσίασα την ανάσα μου στο κάπνισμα / τι καφέδες ασυλλόγιστοι κι αλκοόλ ανενδοίαστο / δεν έχω καταλάβει ωστόσο -τι ακριβώς- πώς οδηγιέμαι προς το θάνατο.../ Μήπως έπρεπε να 'χω γίνει δικηγόρος; να συντάσσω ευχάριστα / προτάσεις πριν απ' την τηλεόραση / καληνυχτίζοντας τα παιδιά μου στα κρεβατάκια τους; / Μήπως έπρεπε να αγορεύω στα ποινικά δικαστήρια / γεμίζοντας την τσέπη μου με φοβερά χιλιάρικα; / Δεν ξέρω / δε γίνεται τώρα / να ξανανακατέψω την τράπουλα».

2. Ανδρέας Εμπειρίκος:Οκτάνα: «... Μην πείτε λοιπόν ποτέ ότι ο νέος αυτός δεν είχε ιδανικά, διότι έσκυψε πολύ στο χείλος των αβύσσων (όπως αυτοί που κυνηγούν στα αλπικά βουνά, στην άκρη άκρη των κρημνών τα εντελβάις), ακούων με φρίκην από υψηλά τους στόνους και τας οιμωγάς της Οικουμένης, ενώ μες στην ψυχή του αντηχούσαν ίσως νεροσυρμαί κρυστάλλινοι και ήχοι θεσπέσιοι των Παραδείσων. Λόγια μην πείτε που να ισοδυναμούν με ψόγον ή με καταδίκην διά τον νέον αυτόν που εις την Πρέβεζαν εχάθη, διότι η Πρέβεζα, όπου και αν βρίσκεσθε, πάντα κοντά σας θα 'ναι. Και πάντα θα σας φοβερίζει με καταχνιές, κουφόβραση, με σπίτια που καταρρέουν, με τοίχους λεπρούς, με σκύλους ισχνούς και ψωραλέους, με ανθρώπους και κώνωπας ανωφελείς, με ελονοσίαν, με φυματίωσιν, με αιμοπτύσεις και με φρικτήν αβάσταχτην ανίαν, με κάτι σαν πτώσιν λαιμητόμου σε νεκρικήν σιγήν, με κάτι σαν να εκσπερματίζεις δίχως να έχεις οργασμόν, με κάτι σαν περμαγκανάτ ή στύψη στον αέρα, με κάτι σαν άγονες γραμμές και αναμονές, με φράσεις ως οι ακόλουθες: "Ο κύριος Νομάρχης έρχεται... Δεν έρχεται... Ο κύριος Νομάρχης με το λαντώ του καταφθάνει!..." και με βαθιά, βαριά μελαγχολία, καρδιοσπαράχτρα θλίψη, που φθάνει ως τους ουρανούς, πένθιμου καπνού τολίπη, πότε αργά, πότε γοργά, σαν σιγανού ή γρήγορου θανάτου λύπη, την ώρα που της καρδιάς, εν ακαρεί, ή με ανεπαισθήτως φθίνοντα βραδύ ρυθμό, σβήνουν για πάντα οι κτύποι...».

3. Ορχάν Βελή Κανίκ:Η γέφυρα του Γαλατά: «Στέκομαι πάνω στη γέφυρα / και σας χαζεύω όλους σας με κέφι / άλλος τραβάει σιγά σιγά κουπί / άλλος βγάζει μύδια απ' το καραβάκι / άλλος κρατάει το τιμόνι στο πλοίο / άλλος κουμαντάρει το παλαμάρι στο κεφαλόσκαλο / άλλος είναι πουλί, πετάει, σαν ποίημα / άλλος είναι ψάρι αστραφτερό / άλλος βαπόρι, άλλος λαμπόγυαλο / άλλος σύννεφο, στον αέρα / άλλος είναι ατμάκατος με καπνοδόχο / περνάει βιαστικά κάτω απ' τη γέφυρα / άλλος είναι ντουντούκα και σφυρίζει / άλλος είναι ντουμάνι και καπνίζει / όμως εγώ τρυπώνω μέσα σε όλων σας / σε όλων σας τον καημό / μήπως εγώ είμαι το κέφι που φωλιάζει μέσα σας / είναι η μέρα που θα σας πω ένα ποίημα / που ίσως θα στρέφεται γύρω από σας / έχω πέντε-έξι γρόσια στα χέρια μου / και η κοιλιά μου είναι χορτάτη». Μετάφραση: Θωμάς Κοροβίνης.

4. Κάμμινγκς: «Αν δεν μπορείς να φας πρέπει να / καπνίσεις και δεν έχουμε / τίποτα να καπνίσουμε: έλα μικρό μου / ας κοιμηθούμε / αν δεν μπορείς να καπνίσεις πρέπει να / Τραγουδήσεις και δεν έχουμε / τίποτα να τραγουδήσουμε· έλα μικρό μου / ας κοιμηθούμε / αν δεν μπορείς να τραγουδήσεις πρέπει να / πεθάνεις και δεν έχουμε / Τίποτα να πεθάνουμε, έλα μικρό μου / ας κοιμηθούμε / αν δεν μπορείς να πεθάνεις πρέπει να / ονειρευτείς και δεν έχουμε / τίποτα να ονειρευτούμε (έλα μικρό μου / Ας κοιμηθούμε)»

ΥΓ: Το ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ σας εύχεται καλό καλοκαίρι, θα τα πούμε ξανά το Σεπτέμβρη.

Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ

Δισκογραφικά «ταξίδια»

Ο τραγουδοποιός Θανάσης Παπακωνσταντίνου, μια από τις σημαντικότερες και εκφραστικότερες φωνές του σύγχρονου ελληνικού τραγουδιού, καταθέτει το διπλό άλμπουμ με τίτλο «Τα ζωντανά», κομίζοντας τραγούδια και ατμόσφαιρα από ζωντανές εμφανίσεις του, μαζί με το σχήμα «Λαϊκεδέλικα» και την εξαιρετική Μάρθα Φριντζήλα, στο τραγούδι. Δεκαεννέα τραγούδια, στην πλειοψηφία τους γνωστά από τη μέχρι τώρα δισκογραφία του Λαρισαίου δημιουργού, συνθέτουν το υλικό της έκδοσης, που απέχει πολύ από τις εμπορικές συνταγές των σουξέ. Τα «Ζωντανά» περιλαμβάνουν αποσπάσματα από τα άλμπουμ του «Στην Ανδρομέδα και στη Γη», «Λάφυρα», «Της Αγάπης Γερακάρης», «Βραχνός Προφήτης», «Αγρύπνια», καθώς και το τραγούδι των Clash «The Guns of Brixton». Δεν ξέρω αν ο ακροατής μπορεί να γευτεί εξ ολοκλήρου τη μαγεία των συναυλιών του Θ. Παπακωνσταντίνου - εξάλλου κάθε συναυλία του είναι μια μοναδική, ξεχωριστή εμπειρία. Σίγουρα όμως, ακούγοντας το άλμπουμ μπορεί να αποκομίσει μια σφαιρική αντίληψη της δημιουργίας του και να παραδοθεί στους εξαίρετους αυτοσχεδιασμούς μιας καταπληκτικής μουσικής παρέας, στους σχολιασμούς, στα γοητευτικά σόλο και τα πολύ ενδιαφέροντα «παντρέματα» διαφορετικών μουσικών ειδών (παραδοσιακά, ροκ, τζαζ κ.ά.). Το άλμπουμ κυκλοφορεί από τη «Λύρα».

Ενα «ταξίδι» στη Μεσόγειο, μέσα από μουσικές και τραγούδια που γεννήθηκαν και ερμηνεύτηκαν από σπουδαίους καλλιτέχνες χωρών που βρέχονται από αυτήν τα τελευταία σαράντα χρόνια, αποτελεί ο δίσκος «Mediterranean Crossroads II» (FM Records). Η επιλογή των τραγουδιών έγινε από τον Κώστα Θωμαΐδη. Μουσικές των Μάνου Χατζιδάκι και Μίκη Θεοδωράκη συναντούν την εξαίρετη μουσική του Νίνο Ρότα (για το «8 1/2» του Φελίνι) και άλλες φωτεινές «ψηφίδες» της μεσογειακής μουσικής: Τραγούδια όπως του Petru Guelfucci από την Κορσική, της Carmen Linares από την Ισπανία, του Καταλανού Luis Llach και της Maria del Mar Bonet, της Τουρκάλας Sezen Aksu και της Χ. Αλεξίου. Το ταξίδι συνεχίζεται με τον Ζιλφί Λιβανελί, τους «Bustan Abraham», την «Camerata Meiga», την Francoise Atlan με ένα σεφαραδίτικο, τον Ναπολιτάνο Nando Citarella και τους «Tamburi del Vesuvio», τους «Ghetonia» από τα ελληνόφωνα χωριά της Κ. Ιταλίας, τον Maurice El Medioni και την αθάνατη φωνή του αραβικού κόσμου Ουμ Καλσούμ.
«Οταν οι δρόμοι συναντιούνται...» είναι ο τίτλος του νέου διπλού CD, που κυκλοφόρησε από το «Μελωδικό Καράβι». Αποτυπώνει τη μελωδική συνάντηση του σπουδαίου Χρόνη Αηδονίδη, του σημαντικότερου εκπροσώπου του θρακιώτικου παραδοσιακού τραγουδιού με τη μαθήτριά του Νεκταρία Καραντζή. Στον πρώτο δίσκο ερμηνεύουν παραδοσιακά της Θράκης και της Μ. Ασίας, γνωστά και άγνωστα, ζωντανές μαρτυρίες της άμεσης συγγένειας της παραδοσιακής μας μουσικής με τη βυζαντινή. Ο δεύτερος δίσκος έχει βυζαντινό «χρώμα», καθώς περιλαμβάνει ύμνους ερμηνευμένους με τη συνοδεία της βυζαντινής χορωδίας του Δημήτρη Βερύκιου. Αξίζει να σημειωθεί ότι, για πρώτη φορά, μετά από πενήντα χρόνια που υπηρετεί το παραδοσιακό τραγούδι, ο Χρ. Αηδονίδης ηχογραφεί βυζαντινή μουσική.
Σε DVD κυκλοφορεί η συναυλία «Αφιέρωμα στη Μικρά Ασία» που είχαν πραγματοποιήσει στο Ηρώδειο ο Γιώργος Νταλάρας και η Γλυκερία, με τη συμμετοχή της «Εστουδιαντίνας», της Αρετής Κετιμέ και της Παιδικής Χορωδίας του Μουσικού Γυμνασίου Βόλου. Αποτυπώνει μια συναυλία - ταξίδι στη Μ. Ασία, με τα τραγούδια της Πόλης και της Σμύρνης, της προσφυγιάς, της νοσταλγίας, της χαράς, του πόνου. Μαζί με τα μικρασιάτικα παραδοσιακά, περιλαμβάνει αποσπάσματα από τα έργα του Απόστολου Καλδάρα «Μικρά Ασία» και «Βυζαντινός Εσπερινός», καθώς και τραγούδια άλλων συνθετών.
«Μόνο να μου γελάς» τιτλοφορείται ο καινούριος δίσκος του Βασίλη Καζούλλη, στον οποίο συμμετέχουν ο Γιώργος Νταλάρας, η Καίτη Κουλλιά και ο Μανώλης Φάμελλος. Ακολουθώντας τους μελωδικούς «δρόμους», που χαρακτηρίζουν τη δημιουργία του, ο Β. Καζούλλης προσφέρει ένα άλμπουμ που ακούγεται ευχάριστα. Μπαλάντες αλλά και ρυθμικά κομμάτια, μαζί με λαϊκά και παραδοσιακά ηχοχρώματα συνθέτουν το υλικό του δίσκου του γνωστού δημιουργού.
Το δισκογραφικό ντεμπούτο του Οδυσσέα Τσάκαλου, του αξιόλογου μουσικού που τον γνωρίσαμε ως μέλος των «Φατμέ» και συνεργάτη του Ν. Πορτοκάλογλου, ακούει στο όνομα «Φυλακή με ορθάνοιχτη πόρτα». Υπογράφει όλα τα τραγούδια του δίσκου, εκτός από δύο. Το ένα απ' αυτά ανήκει στον Νίκο Πορτοκάλογλου και το άλλο στον Κώστα Λειβαδά. Ο προσεγμένος δίσκος περιλαμβάνει μπαλάντες και πιο ηλεκτρικά κομμάτια, που όπως είναι φυσικό κάποιες φορές θυμίζουν το γνώριμο ήχο των «Φατμέ».
«Ενα πακέτο Ελλάδα» τιτλοφορείται το νέο CD του Τάσου Κατοπόδη (Music Motors). Ο συνθέτης - τραγουδιστής παρουσιάζει οκτώ καινούρια λαϊκά τραγούδια του και δύο επιπλέον εκτελέσεις του ομότιτλου με το δίσκο τραγουδιού (μια ορχηστρική και μια στα αγγλικά). Για τους στίχους συνεργάζεται με τρεις νέους στιχουργούς, τους Τάνια Χαροκόπου, Δημήτρη Γέροντα και Αγγελική Βοϊράκου.

Ρ. Σ.