Ο ασθενής - στα λόγια - αντιμετωπίζεται ως «πολίτης που έχει θεμελιώδη δικαιώματα», αλλά στην πράξη αντιμετωπίζεται ως «καταναλωτής υπηρεσιών Υγείας» που μπορεί να τον οδηγήσουν στο ράντζο της καταισχύνης στους διαδρόμους των νοσοκομείων

Το σχέδιο νόμου επιγράφεται «Πολυκλινική Ολυμπιακού Χωριού, Συνήγορος της Υγείας και λοιπές διατάξεις», όμως η «προοπτική του εγχειρήματος είναι πέρα απ' την πιλοτική λειτουργία μιας υπερσύγχρονης μονάδας όπως η Πολυκλινική», όπως ομολογείται στην εισηγητική έκθεση. Ολο το νομοσχέδιο διαπερνάται απ' τη λογική της συνδιαχείρισης μεταξύ κυβέρνησης, ασφαλιστικών ταμείων και συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Κεντρικός μοχλός του όλου εγχειρήματος είναι η δημιουργία «Ανώνυμης Εταιρίας Μονάδων Υγείας ΑΕ» (ΑΕΜΥ ΑΕ) και η δυνατότητα εκχώρησης μετοχών σε δημόσιους φορείς και κυρίως σε ασφαλιστικούς φορείς, μέχρι 49%. Ετσι, πάνε περίπατο οι υποσχέσεις του υπουργού Υγείας, Ν. Κακλαμάνη, ότι η Πολυκλινική θα λειτουργήσει κατά το ήμισυ ως Κέντρο Υγείας Αστικού Τύπου και κατά το υπόλοιπο ως σύγχρονο κέντρο φυσιατρικής αποκατάστασης. Μάλιστα, το νομοσχέδιο δόθηκε στη δημοσιότητα την ώρα που ο υφυπουργός Υγείας Γ. Κωνσταντόπουλος ομολογούσε τη γύμνια σε κέντρα φυσικής αποκατάστασης - ιδιαίτερα στην επαρχία.

Το νομοσχέδιο έχει 33 άρθρα και -εκτός απ' τη βασική ρύθμιση - περιλαμβάνει:

• Την άσκηση απ' το Συνήγορο του Πολίτη και των καθηκόντων του Συνηγόρου της Υγείας (άρθρο 20)
• Την αναδιάρθρωση των ΣΚΕΙΟΠΝΙ και τις κρίσεις επιμελητών Α΄ και Β΄
• Τις προσλήψεις νοσηλευτών ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ με ταχείες διαδικασίες
• Τη χορήγηση στους εργαζόμενους του ΕΚΑΒ επιδόματος ετοιμότητας 40 ευρώ μηνιαίως μέχρι το Δεκέμβρη του 2004 και 50 ευρώ μηνιαίως από 1-1-2005
• Την επίλυση χρόνιων θεμάτων εργαζομένων του ΟΠΑΔ, Αγροτικών Ιατρείων, επιμελητών Γ΄ και ΕΟΦ.

Με το άρθρο 1 συνιστάται νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου για τη διαχείριση Μονάδων Υγείας.

Η ΑΕΜΥ ΑΕ (άρθρο 2) έχει τη μορφή Ανώνυμης Εταιρίας κοινής ωφέλειας που ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο, «λειτουργεί για χάρη του δημοσίου συμφέροντος κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας και τελεί υπό την εποπτεία του κράτους, ασκουμένη από τον υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης». Επ' αυτής έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του Νόμου 2190/1920 (σ.σ.: Πρόκειται για το βασικό νόμο λειτουργίας των Ανωνύμων Εταιριών στην Ελλάδα).

Σκοπός της ΑΕΜΥ ΑΕ - σύμφωνα με το άρθρο 3 - είναι:

• Η πιλοτική ανάπτυξη της Πολυκλινικής του Ολυμπιακού Χωριού, η παροχή υπηρεσιών αντιντόπινγκ και η κατάρτιση προγραμμάτων υποστήριξης αθλητών
• Η ανάπτυξη νέων μορφών φροντίδας Υγείας
• Η παροχή πρόσθετων κι εξειδικευμένων υπηρεσιών Υγείας, όπως η κατ' οίκον νοσηλεία, η προληπτική ιατρική και η αποκατάσταση
• Η ανάπτυξη πιλοτικών προγραμμάτων παροχής υπηρεσιών Υγείας
• Η εν γένει προαγωγή των επιστημών Υγείας
• Η εξασφάλιση τρόπων άμεσης πρόσβασης του Ελληνα ασθενή σε εξειδικευμένες υπηρεσίες Υγείας
• Η εκπαίδευση ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού
• Η προαγωγή της υγιεινής και της ασφάλειας της εργασίας.

Με το άρθρο 4 ορίζεται το μετοχικό κεφάλαιο της ΑΕΜΥ ΑΕ, που ανέρχεται σε δέκα εκατομμύρια ευρώ και διαιρείται σε εκατό μετοχές οι οποίες ανήκουν στο υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Το μετοχικό κεφάλαιο θα καλυφθεί από το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης σε χρήμα ή σε είδος. Το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης έχει το δικαίωμα μεταβίβασης μετοχών μόνο σε φορείς κι επιχειρήσεις του δημόσιου τομέα, και ιδίως σε οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, και σε κάθε περίπτωση σε ποσοστό μέχρι 49%.

Οι πόροι της ΑΕΜΥ ΑΕ - σύμφωνα με το άρθρο 5 - είναι έσοδα από:

• Το κεφάλαιό της, επιχορηγήσεις του δημοσίου, κονδύλια του Κρατικού Προϋπολογισμού και προγράμματα που συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ενωση ή άλλους διεθνείς Οργανισμούς
• Δωρεές ή επιχορηγήσεις φυσικών ή νομικών προσώπων, ύστερα από έγκριση του υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
• Τη λειτουργία της εταιρίας και την εκμετάλλευση του ενεργητικού της.

Ακόμα, για την αντιμετώπιση δαπανών που απαιτούνται για έκτακτο κι απρόβλεπτο λόγο, υπάρχει η πρόβλεψη ότι η ΑΕΜΥ ΑΕ μπορεί να λαμβάνει δάνεια από πιστωτικά ιδρύματα, με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου ή της Τράπεζας της Ελλάδας.

Με τα άρθρα 6-19 προβλέπονται τα της λειτουργίας και ελέγχου της της ΑΕΜΥ ΑΕ. Το προσωπικό της ΑΕΜΥ ΑΕ προσλαμβάνεται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου και εκτός της διαδικασίας του ΑΣΕΠ. Είναι η πρώτη αναίρεση του νόμου 2190/1994 και ανοίγει το δρόμο για διορισμούς «ημετέρων» πατώντας πάνω στις δραματικές ελλείψεις στα νοσοκομεία που έχουν προκαλέσει με την πολιτική τους οι μέχρι τώρα κυβερνήσεις.

Με το άρθρο 20 προβλέπεται ο Συνήγορος Υγείας και με τα άρθρα 21-33 γίνονται οι υπόλοιπες ρυθμίσεις.

Η αιτιολογική έκθεση αρχίζει ως εξής: «Οι μέχρι σήμερα απόπειρες προσέγγισης των ασφαλιστικών οργανισμών με τους φορείς παροχής υγειονομικής φροντίδας κινήθηκαν σε ένα επίπεδο επιφανειακής κοινωνικής συναίνεσης, που, αντί να οδηγήσουν σε πρόοδο, έθεσαν σε κίνδυνο τους δημοκρατικούς θεσμούς και μεγάλωσαν το χάσμα ανάμεσά τους. Σε επίπεδο θεσμών, οι φορείς παροχής υγειονομικής φροντίδας παρακολουθούν, ανήμποροι ν' αντιδράσουν ουσιαστικά, τη σώρευση των χρεών προς αυτούς από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Σε επίπεδο πολίτη - ασθενή - ασφαλισμένου, υπάρχει μεγάλο χάσμα ανάμεσα σ' αυτό που του κοστίζει η ασφαλιστική εισφορά και σ' αυτό που λαμβάνει ως χρήστης των δομών υγείας».

Και στη συνέχεια υπογραμμίζει: «Η κοινωνική φιλελεύθερη πρόταση που περιλαμβάνεται στο παρόν σχέδιο νόμου έχει σκοπό να θέσει αυτές τις σχέσεις σε άλλη βάση, τολμώντας να λάβει υπόψη της το σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον στο χώρο της Υγείας»

«Το νέο νομικό πρόσωπο, συνεχίζει η έκθεση, που πρωταρχικό σκοπό έχει την πιλοτική λειτουργία της Πολυκλινικής του Ολυμπιακού Χωριού, καλείται να αποτελέσει μια δημιουργική πρωτοβουλία για την κοινωνικοποίηση της αγοράς Υγείας. Στο νέο νομικό πρόσωπο προσδίδεται ο τύπος της ανώνυμης εταιρίας, στην οποία μέτοχοι καλούνται να είναι το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι ασφαλιστικοί οργανισμοί και άλλοι δημόσιοι φορείς. Ο σκοπός του εγχειρήματος αυτού είναι να δώσει τη δυνατότητα στον Ελληνα ασφαλισμένο - ασθενή να αποκτήσει λόγο στη χρήση των κεφαλαίων των ασφαλιστικών του εισφορών και να αποτελέσει, ως καταναλωτής των υπηρεσιών υγείας, μοχλό εξυπηρέτησης των συμφερόντων αυτού και της οικογένειάς του. Δίνεται η δυνατότητα στους ασφαλιστικούς οργανισμούς να αποφύγουν την επένδυση των κεφαλαίων τους σε αντιπαραγωγικούς, αντιοικολογικούς ή ριψοκίνδυνους τρόπους και να επιλέξουν μια κοινωνικά ωφέλιμη διαχείριση των διαθεσίμων τους, έναν άμεσο τρόπο ωφέλειας των ίδιων των ασφαλισμένων τους. Το εγχείρημα αυτό είναι ένα κίνητρο - πρότυπο για τους ασφαλιστικούς οργανισμούς να αναπτύξουν κοινωνική επιχειρηματικότητα και να δεσμευτούν στη στήριξη ενός εγχειρήματος - την παροχή εξειδικευμένων μορφών φροντίδας υγείας - που ανταποκρίνεται άμεσα στις ανάγκες των ασφαλισμένων».

Και η έκθεση, όσον αφορά το νέο πρόσωπο, καταλήγει: «Η προοπτική του εγχειρήματος αυτού είναι, πέρα από την πιλοτική λειτουργία μιας υπερσύγχρονης μονάδας, όπως η Πολυκλινική του Ολυμπιακού Χωριού, προς όφελος του Ελληνα ασθενή, η ανάπτυξη και άλλων εξειδικευμένων μορφών υγειονομικής φροντίδας, όπως η κατ' οίκον νοσηλεία, η υγιεινή κι ασφάλεια στους χώρους εργασίας, η προληπτική ιατρική. Η πρόκληση του εγχειρήματος αυτού είναι η απόκτηση δημοκρατικής νομιμοποίησης από την ίδια τη λειτουργία του, την παροχή εξειδικευμένης κι ανταγωνιστικής φροντίδας στον Ελληνα ασθενή και την κοινωνική αξιοποίηση των κεφαλαίων των ασφαλιστικών οργανισμών. Το εγχείρημα αυτό καλείται να φέρει το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, τους ασφαλιστικούς οργανισμούς αλλά και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις από την ίδια πλευρά του τραπεζιού, για πρώτη φορά ως εταίρους, που θα λειτουργούν υπό την ίδια σκεπή, αφήνοντας από την άλλη πλευρά του τραπεζιού μόνο τα προβλήματα και τις ανάγκες του Ελληνα ασθενή κι ασφαλισμένου».