ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (της ανταποκρίτριάς μας Αλεξάνδρας ΦΩΤΑΚΗ).--

Σε παιχνίδι λεπτών ισορροπιών μεταξύ ευρωπαϊκών συμφερόντων, διατήρησης του Ερντογάν στην εξουσία και μετάθεσης του κυπριακού προβλήματος, εξελίχθηκε η Σύνοδος των Μόνιμων Αντιπροσώπων, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, με θέμα το δεύτερο Σχέδιο Συμπερασμάτων της Ολλανδικής Προεδρίας, για την επερχόμενη Σύνοδο Κορυφής. Ενα κείμενο που σύμφωνα με πολλούς, έχει μεγάλες πιθανότητες να αποτελέσει και το τελικό Σχέδιο Συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής.

Με την ελληνική πλευρά να βγαίνει από τη συνάντηση των πρεσβευτών (Coreper), «συγκρατημένα ικανοποιημένη», αφού θεωρεί ότι ικανοποιήθηκαν οι επιδιώξεις της, το πρόβλημα της αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Αγκυρα, παραμένει σε εξέλιξη και παραπέμπεται στη Σύνοδο της 16ης Δεκέμβρη. Η Λευκωσία, σύμφωνα με πληροφορίες, θα ζητήσει διπλωματική αναγνώριση από την Αγκυρα, κάτι που θα παλέψει μέχρι τέλους και στις 16 Δεκέμβρη, καθώς είναι καθ' όλα παράλογο η Τουρκία να θέλει να μπει στην ΕΕ και να μην αναγνωρίζει ένα μέλος της.

Οπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, με το τρίτο, ουσιαστικά, προσχέδιο, υιοθετείται η πλειοψηφία των ελληνικών θέσεων, ενώ ο κλοιός γύρω από την Τουρκία, που καλείται να αντιμετωπίσει πλέον, με γνώμονα τον καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, τα προβλήματα των μειονοτήτων, της θρησκείας, των βασανιστηρίων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, κλείνει ασφυκτικά. Φυσικά οδηγός δεν είναι ο εκδημοκρατισμός της χώρας και ο σεβασμός στα δικαιώματα των πολιτών της, αλλά ζητήματα τα οποία θα μπορεί η ΕΕ να χρησιμοποιεί, για να εκβιάζει την Αγκυρα, ανάλογα με τα συμφέροντά της...

Σύμφωνα με την παράγραφο 18 του νέου προσχεδίου η Τουρκία θα είναι υπό στενή παρακολούθηση της Επιτροπής. Καλείται να αναφέρει τακτικά στο Συμβούλιο την όποια πρόοδο σχετικά με όλα τα θέματα που σημειώνονται ως υψηλού ενδιαφέροντος στην Εκθεση της Κομισιόν του 2004, συμπεριλαμβανομένης και της απαίτησης κατάργησης των βασανιστηρίων. Η ΕΕ, σύμφωνα με την ίδια παράγραφο, θα συνεχίσει τη στενή παρακολούθηση της προόδου των πολιτικών μεταρρυθμίσεων, στη βάση εταιρικής σχέσης, που θα καθορίζει τις προτεραιότητες της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας.

Παράλληλα, η παράγραφος 20, είναι αυτή που ικανοποίησε, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εξωτερικών, την ελληνική πλευρά, καθώς όπως λένε «ευρωπαϊκοποιεί τα ελληνοτουρκικά προβλήματα». Αποψη που προκύπτει από την αναφορά στο Ελσίνκι και δεν καλεί, όπως λένε, απλώς τα μέρη να λύσουν τις διαφορές τους, αλλά σημειώνει ότι «ανεπίλυτες διενέξεις με επιπτώσεις στη διαδικασία προσχώρησης, θα πρέπει εάν είναι αναγκαίο να παραπέμπονται στο Δικαστήριο της Χάγης, προς διευθέτηση», ενώ το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «θα ενημερώνεται για την επιτελούμενη πρόοδο την οποία θα επανεξετάζει συνεχώς».

Μία παράγραφος που μπορεί να πάρει διάφορες ερμηνείες και να χρησιμοποιηθεί από τους υποστηρικτές ακόμα και της Κυπριακής πλευράς, αλλά και λόγω της δισυπόστατης φύσης της να μην οδηγήσει και σε ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Σε δηλώσεις του χτες στους δημοσιογράφους ο σύμβουλος του υπουργού Εξωτερικών κ. Κουμουτσάκος, σε μία προσπάθεια να κρατήσει τις ισορροπίες και να μη δυσαρεστήσει κανέναν, εμφανίστηκε «συγκρατημένα θριαμβευτής», λέγοντας χαρακτηριστικά: «Εως τη 17η Δεκέμβρη θα συνεχίσουμε με συνέπεια την υπεύθυνη πολιτική μας να μη σχολιάζουμε κείμενα. Είναι όμως προφανές από το νέο κείμενο ότι σε πολλά σημεία η εντατική μας διπλωματική προσπάθεια συνεχίζεται με επιτυχία, ώστε τελικά ο ευρωπαϊκός δρόμος να οδηγήσει στην ειρήνη, στη σταθερότητα και ευημερία, όλης της περιοχής μας»...

Σε ιδιαίτερα φιλικό κλίμα διεξήχθη η χτεσινή συζήτηση του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Ιακώβου με το Βρετανό ομόλογό του όσον αφορά το σχέδιο συμπερασμάτων για την επερχόμενη Σύνοδο Κορυφής, το θέμα της αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία και την περίφημη παράγραφο 19 του προσχεδίου. Θυμίζουμε ότι η συγκεκριμένη παράγραφος είναι το μόνο σημείο και στο τρίτο σχέδιο συμπερασμάτων όπου γίνεται έμμεση αναφορά στην τελωνειακή - και όχι διπλωματική - αναγνώριση της Κύπρου από την Αγκυρα με τη φράση ότι η Τουρκία θα υπογράψει πρωτόκολλο με το οποίο υιοθετεί τη συμφωνία της Αγκυρας αναγνωρίζοντας και τις δέκα νέες χώρες μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης δηλαδή και της Κύπρου.

Ο Γ. Ιακώβου σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους μετά τη συνάντηση του με τον Τζ. Στρο, χτες το απόγευμα, υποστήριξε ότι η κυπριακή πλευρά «ενισχύει την παράγραφο 19 προς μία διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων των δύο χωρών και υπογραφής από την Τουρκία της συμφωνίας της Αγκυρας».