ΚΟΙΝΩΝΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ

Θύματα της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας

Associated Press

Από τα τέλη του 18ου αιώνα, που το παιδί κατά τη Βιομηχανική Επανάσταση εντάχθηκε στην παραγωγική διαδικασία, ως πιο επιδέξιο να χειρίζεται κάποια μηχανήματα, πιο άγρια εκμεταλλευόμενο και πιο κερδοφόρο για το κεφάλαιο, λίγα πράγματα έχουν αλλάξει. Κι αυτό, διότι απλά το κοινωνικοοικονομικό μας σύστημα, που στηρίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, που τροφοδοτείται από τους πολέμους και εμπορευματοποιεί την ανθρώπινη σάρκα, χωρίς να διαχωρίζει παιδιά από ενήλικες ή άντρες από γυναίκες, δε «βελτιώνεται», ούτε «εξανθρωπίζεται». Μόνον ανατρέπεται.

Παγκόσμια Μέρα του Παιδιού σήμερα 11 Δεκέμβρη και, όπως κάθε χρόνο, στοιχεία για τη «δυστυχία των παιδιών» ανά τον κόσμο βγαίνουν στη δημοσιότητα. Πραγματικά, οι αριθμοί είναι αμείλικτοι (τα στοιχεία προέρχονται από την ετήσια έκθεση της UNICEF για την «Κατάσταση των παιδιών στον κόσμο, για το έτος 2005»):

640 εκατ. παιδιά στερούνται ικανοποιητικής στέγασης.
500 εκατ. δεν έχουν πρόσβαση σε εγκαταστάσεις υγιεινής.
400 εκατ. στερούνται πόσιμου νερού.
270 εκατ. δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας.
260 εκατ. εργάζονται.
140 εκατ. είναι αναλφάβητα.
90 εκατ. στερούνται φαγητού.
20 εκατ. προσφυγοποιήθηκαν τη δεκαετία του '90.

Αφγανιστάν: Ενας από τους «εχθρούς» που βομβάρδισαν οι Αμερικανοί

Η παιδική φτώχεια, που οδηγεί στην παιδική εργασία, δεν αποτελεί «αγκάθι» μόνο των υπανάπτυκτων ή αναπτυσσόμενων χωρών. Στις «ανεπτυγμένες» ΗΠΑ, σύμφωνα με στοιχεία της UNICEF, το έτος 2000 το ποσοστό παιδικής φτώχειας ανερχόταν στο 22,4%, στη Μ. Βρετανία στο 19,8%, στην Ιταλία στο 20,5%, ενώ αυξάνεται κάθε χρόνο.

Τα στοιχεία συνοδεύονται κάθε χρόνο από εκδηλώσεις συγκίνησης και «ευαισθητοποιημένες» κινήσεις «φιλανθρωπίας των χορτάτων», που αποτελούν άσφαιρες απόπειρες κάποιων πραγματικά ευαισθητοποιημένων και υποκριτικό ενδιαφέρον κάποιων άλλων. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, που στηρίζονται από επιχειρήσεις και «χορτάτοι πλην ευαισθητοποιημένοι» αστοί εμφανίζονται ως ορκισμένοι εχθροί της φτώχειας και της παιδικής εκμετάλλευσης παγκοσμίως. Για τις αιτίες των προαναφερθέντων στοιχείων, τηρείται επιμελώς «σιγή ιχθύος». Οι πολίτες καλούνται να λύσουν το πρόβλημα, συνεισφέροντας οικονομικά από το υστέρημά τους σε Τηλεμαραθωνίους, χωρίς να αναφέρεται από κανέναν ότι κάθε πρόβλημα επιλύεται, μόνον αν χτυπηθεί στη ρίζα του. Κάθε χρόνο, η ίδια ιστορία.

Η παιδική εκμετάλλευση στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, οι λιλιπούτειοι προλετάριοι αποτελούν πάνω από το 30% του εργατικού δυναμικού της χώρας και ανέρχονται, σύμφωνα με τον Συνήγορο του Παιδιού, στις 150.000. Επιπλέον, σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ και τη UNICEF, τα παιδιά που ζουν και εργάζονται στο δρόμο ανέρχονται στις 6.000.

Σήμερα, τα παιδιά του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου θα έρθουν πάλι σε πρώτο πλάνο, λόγω των ...επετειακών εκδηλώσεων. Από αύριο, οι υπεύθυνοι για την πείνα και την εξαθλίωση εκατομμυρίων παιδιών θα συνεχίζουν την πολιτική που δημιουργεί το πρόβλημα

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η ΚΑΠΑ RESEARCH ΑΕ, τα τέλη του 2001, για λογαριασμό της UNICEF, οι 7 σε κάθε 100 Ελληνες δήλωσαν ότι έχουν υπόψη τους κάποιο ή κάποια παιδιά που είχαν πέσει θύματα εκμετάλλευσης. Απ' αυτούς, οι μισοί (49,2%) ανέφεραν περιστατικά παιδικής εργασίας, το 33,8% σε περιστατικά πορνείας και οι υπόλοιποι σε άλλες μορφές εκμετάλλευσης. Ως πιο ευάλωτα στην παιδική εκμετάλλευση θεωρούνται τα παιδιά των μεταναστών και προσφύγων (45,4%), ακολουθούν τα παιδιά διαλυμένων οικογενειών (31,1%) και τα παιδιά των Τσιγγάνων με ποσοστό 14,8%.

Η ζωή των παιδιών στιγματίζεται και διαμορφώνεται σύμφωνα με την οικογενειακή τους κατάσταση, σύμφωνα με την κοινωνική και ταξική προέλευση των γονιών τους. Δεν είναι, φυσικά, καθόλου τυχαίο ότι αυξημένη παραβατικότητα εμφανίζεται εκεί όπου υπάρχουν ταξικοί φραγμοί και ανισότητες (μετανάστες, πολύ φτωχές οικογένειες, παιδιά μονογονεϊκών οικογενειών, οικογενειών με οικονομικά προβλήματα κλπ.).

Καμιά κρατική μέριμνα για το παιδί

Στη χώρα μας, μια σειρά αντιλαϊκά μέτρα που εφαρμόζονται από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, στοχοπροσηλωμένα στις κατευθύνσεις της ΕΕ, στερούν από τους εργαζόμενους και τις οικογένειές τους την πρόσβαση σε βασικά κοινωνικά αγαθά (Υγεία, Παιδεία, Πολιτισμός, Ασφάλιση). Η ανεργία, η ακρίβεια, οι ιδιωτικοποιήσεις, η εμπορευματοποίηση του Αθλητισμού και του Πολιτισμού, η ανύπαρκτη κρατική μέριμνα για τις εργαζόμενες μητέρες, η έλλειψη κρατικών παιδικών σταθμών και, συνολικά, η άγρια επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων, «μαυρίζουν» τη ζωή και το μέλλον των παιδιών, τα οποία και σαν αυριανοί ενήλικες εργαζόμενοι θα έρθουν αντιμέτωποι με τα ίδια φαινόμενα, που γεννά ο καπιταλισμός.

Οι επιπτώσεις από την επέμβαση των των Αμερικανών στο Ιράκ...

Στην Ελλάδα, η κρατική μέριμνα για το παιδί είναι ανύπαρκτη. Ανάλογα με το «πορτοφόλι» που διαθέτει ο καθένας, παρέχει και στο παιδί του ό,τι μπορεί. Στην εκπαίδευση, οι ταξικοί φραγμοί είναι έντονοι. Παιδιά κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων εγκαταλείπουν το σχολείο για να μπουν στην παραγωγή, αφού η 9χρονη υποχρεωτική φοίτηση που ισχύει - αντί για 12χρονη - το επιτρέπει. Η προσχολική αγωγή έχει περάσει σχεδόν εξ ολοκλήρου σε ιδιώτες. Ακόμα και στους ελάχιστους κρατικούς παιδικούς σταθμούς (στο Δήμο Αθηναίων επαρκούν για μόλις 2.899 παιδιά), οι οποίοι λειτουργούν με πολλά προβλήματα, οι γονείς καλούνται να πληρώνουν τροφεία ύψους 15 - 120 ευρώ μηνιαίως, αναλογικά με το εισόδημά τους.

Παράλληλα, ο εργάσιμος χρόνος των γονέων ολοένα αυξάνεται ή κατακερματίζεται. Η οικογενειακή ζωή αποδιαρθρώνεται. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΥΕ, οι μονογονεϊκές οικογένειες ανέρχονται στο 21,9% του συνολικού αριθμού των οικογενειών με παιδιά. Σε 130.902 μονογονεϊκές οικογένειες με παιδιά κάτω των 18 ετών, οι 41.367 ζουν κάτω ή στα όρια της φτώχειας. Αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση μόνων μητέρων με τέσσερα παιδιά, όπου το 80,6% είναι οικονομικά ανενεργείς.

Δεν αθλούνται, δεν παίζουν

Το παιδί, για να αναπτυχθεί σωστά και να καλλιεργήσει όλες τις πνευματικές και σωματικές του ικανότητες, έχει ανάγκη να αθλείται και να παίζει. Σήμερα στη χώρα μας, η έλλειψη ελεύθερων χώρων και χώρων άθλησης, το εντελώς υποβαθμισμένο μάθημα της Φυσικής Αγωγής στα σχολεία, η ελλιπής υλικοτεχνική υποδομή και ο ανύπαρκτος κρατικός συντονισμός για το μαζικό αθλητισμό, αποκλείουν το παιδί από τη σωματική άσκηση.

Το ιδιαίτερα επιβαρυμένο πρόγραμμα των παιδιών από τα πρώτα ακόμα χρόνια της ζωής τους, τα καθιστά «σκληρά εργαζόμενους» στην πιο τρυφερή τους ηλικία. Κλείνονται όλο και περισσότερο στον εαυτό τους, αναπτύσσουν αντικοινωνική συμπεριφορά πέρα από κάθε συλλογικότητα, «ασφυκτιούν» μέσα στην εικονική πραγματικότητα των ηλεκτρονικών παιχνιδιών.

«Η κυρίαρχη λογική της παθητικής εκτόνωσης σε υποκατάστατα ψυχαγωγίας μετατρέπει τα παιδιά σε θύματα με ανύπαρκτο χρόνο για κίνηση και σωματική δραστηριότητα, παθητικούς δέκτες βομβαρδισμού διαφήμισης, πέρα απ' όλα τα άλλα, ανθυγιεινών και επικίνδυνων τροφών», τονίζει η Ανώτατη Συνομοσπονδία Γονέων Μαθητών Ελλάδας. Σύμφωνα με έρευνα της Α` Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 2004, τα υπέρβαρα παιδιά σήμερα, σε σύγκριση με 20 χρόνια πριν, είναι ακόμη βαρύτερα έως και 15 κιλά τα αγόρια και 3 κιλά τα κορίτσια. Περίπου το 10% των αγοριών είναι παχύσαρκα και 3,5% των κοριτσιών αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα. Το 40% των Ελληνόπουλων 9 - 18 χρονών παρουσιάζουν υπέρταση και υψηλή χοληστερίνη.

Ελένη ΜΑΪΛΗ

Ο μεγάλος ευνοούμενος στο σοσιαλισμό

Στο σοσιαλισμό η ικανοποίηση των αναγκών της σωματικής και ψυχικής υγείας των παιδιών και της σωματικής και πνευματικής ανάπτυξής τους, αποτελούσε αντικείμενο υψηλής φροντίδας. Φαινόμενα του καπιταλιστικού συστήματος, όπως παιδική εργασία και πορνεία, πείνα, αναλφαβητισμός και φτώχεια, όχι απλώς ήταν άγνωστα, αλλά κατοχυρώνονταν συνταγματικά η υποχρέωση του κράτους για τη φροντίδα της μητρότητας και του παιδιού, που υλοποιούνταν συνεχώς, ώστε στο σοσιαλιστικό κράτος το παιδί ήταν ο μεγάλος ευνοούμενος. Ας το δούμε μέσα από ορισμένα παραδείγματα στην ΕΣΣΔ και στη ΓΛΔ.

Στο βιβλίο «Τα παιδιά, η προνομιούχα τάξη», διαβάζουμε: «Οταν το παιδί γίνει ενός έτους, οι περισσότεροι γονείς προτιμούν τους παιδικούς σταθμούς. Είναι ο πρώτος κρίκος στο σοβιετικό σύστημα προσχολικής ηλικίας για παιδιά μέχρι 3 ετών. Το προσωπικό τους αποτελείται από ανθρώπους ειδικά εκπαιδευμένους. Το καθημερινό πρόγραμμα και τα γεύματα είναι επιστημονικά προγραμματισμένα».

Σ' αυτούς τους παιδικούς σταθμούς διδάσκονταν μαθήματα όπως μουσική, γυμναστική, διδασκαλία χρωμάτων, σχημάτων, διαστάσεων αντικειμένων κλπ. Τα παιδιά βρίσκονταν υπό συνεχή ιατρική παρακολούθηση, διαιρούνταν σε ομάδες σύμφωνα με την ηλικία τους και κάθε ομάδα είχε το δικό της πρόγραμμα, που επεξεργάζονταν παιδίατροι και φυσιολόγοι. Οταν τα παιδιά συμπλήρωναν τα 3 χρόνια μεταφέρονταν στο νηπιαγωγείο.

Το 1977 υπήρχαν στην ΕΣΣΔ περισσότερα από 106.000 νηπιαγωγεία και παιδικοί σταθμοί, με ικανότητα υποδοχής 11.700.000 παιδιών. Επιπλέον υπήρχαν ειδικά νηπιαγωγεία για ανάπηρα ή καθυστερημένα παιδιά, όπου χρησιμοποιούνταν ειδικές μέθοδοι για την ενίσχυση της διανοητικής και φυσιολογικής τους ανάπτυξης.

Η ενασχόληση των παιδιών με τον αθλητισμό για ισορροπημένη σωματική και πνευματική ανάπτυξή τους ήταν προτεραιότητα. Οι αθλητικές σχολές στην ΕΣΣΔ ξεπερνούσαν τις 7.000. Προορίζονταν για την ανάπτυξη των ικανοτήτων των παιδιών με ιδιαίτερα φυσικά προσόντα. Πέρα απ' αυτά όμως υπήρχαν και αθλητικά τμήματα στα σχολεία, στους τόπους διαμονής, στα πανεπιστήμια. Υπήρχαν 270.000 αθλητικές ομάδες, όπου μπορούσαν να ενταχθούν όσοι επιθυμούσαν.

Στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία, ο γάμος, η οικογένεια και η μητρότητα βρίσκονταν κάτω από την προστασία του κράτους. Οι πολύτεκνες οικογένειες και οι χωρίς σύζυγο μητέρες είχαν ολόκληρη τη φροντίδα και υποστήριξη της κοινωνίας. Ουσιαστική σημασία για την προστασία της υγείας των παιδιών και των νέων είχαν οι κατά σειρά ιατρικές εξετάσεις στα νηπιαγωγεία, στους παιδικούς σταθμούς, στα σχολεία και στις επαγγελματικές σχολές. Για την αρμονική οικογενειακή ζωή λειτουργούσαν πάνω από 100 γραφεία συμβούλων για ζητήματα γάμου και σεξουαλισμού. Θετικά συνέβαλε και η σεξουαλικοηθική αγωγή που έπαιρναν οι νέοι στα σχολεία και άλλα μορφωτικά ιδρύματα. Υπήρχαν επίσης οι παιδικοί-βρεφικοί σταθμοί για τα βρέφη και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, στους οποίους παρείχαν ολοήμερη δωρεάν φροντίδα από προσωπικό με ιατρικές και παιδαγωγικές γνώσεις. (Πηγή: «ΓΛΔ: Πολιτική για την ευημερία του ανθρώπου»).

Στην Κούβα, οι παιδικοί σταθμοί δέχονται από βρέφη μέχρι παιδιά 6 χρονών και παρέχουν υπηρεσίες σε κάθε οικογένεια, δωρεάν. Επιπλέον η κουβανική πολιτεία φροντίζει, ώστε κάθε παιδί το οποίο έχει στερηθεί τους γονείς του να μη στερείται τίποτα από όσα του χρειάζονται. Κρατικά ιδρύματα εγγυώνται στα παιδιά αυτά στέγαση, σίτιση, μόρφωση, ψυχαγωγεία κλπ. Με την ενηλικίωσή τους ενσωματώνονται στην ακαδημαϊκή κοινότητα με στόχο την ένταξή τους στην παραγωγική διαδικασία.

Το ΚΚΕ για τα δικαιώματα του παιδιού

Το ΚΚΕ, στην πρόσφατη Πανελλαδική Συνδιάσκεψη για τη δράση του Κόμματος στη Νεολαία, διαμόρφωσε μια σειρά ολοκληρωμένων θέσεων για τα δικαιώματα και τις σύγχρονες ανάγκες των παιδιών και των νέων.

Για την Εκπαίδευση: Το ΚΚΕ αγωνίζεται για Ενιαία Λαϊκή Παιδεία μέσα από δωρεάν δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Γενική Εκπαίδευση έως τα 18 χρόνια μέσα από Ενιαίο 12χρονο Υποχρεωτικό Σχολείο, συνέχεια της δίχρονης υποχρεωτικής Προσχολικής Αγωγής. Κατάργηση του διπλού σχολικού δικτύου (Ενιαίο Λύκειο και ΤΕΕ). Υποδομή και ιατρική πρόληψη και υγιεινή σε όλα τα σχολεία, σύγχρονα και ασφαλή κτίρια, εξοπλισμένα με εργαστήρια, γυμναστήρια, μουσικά όργανα, βιβλιοθήκες, τραπεζαρίες και σχετικό με την παιδαγωγική τους λειτουργία σχεδιασμό. Καθορισμό ενιαίου προγράμματος για όλα τα παιδιά, που θα τους αφήνει χρόνο για παιχνίδι κι άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες.

Κρατικό σύστημα Υγείας και Πρόνοιας: Στη σχολική και εφηβική ηλικία να παρέχονται δωρεάν υπηρεσίες Σχολικής Υγιεινής, στελεχωμένης με ομάδες ειδικών επιστημόνων (παιδίατροι, οδοντίατροι, κοινωνικοί λειτουργοί, παιδοψυχολόγοι, παιδαγωγοί). Να παρέχονται υπηρεσίες υγείας για την ψυχοκοινωνική και πνευματική ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου, πρόνοια και αντιμετώπιση για το πρόβλημα του καπνίσματος, του αλκοόλ, τις εξαρτησιογόνες ουσίες, τις δυσκολίες μάθησης, τις διαταραχές συμπεριφοράς. Κάλυψη όλων των οικογενειών με οικογενειακό γιατρό και παιδίατρο. Απαγόρευση κάθε μορφής παιδικής εργασίας.

Νεαρά ζευγάρια και μητρότητα: Η προστασία της μητέρας και του παιδιού, οι ανάγκες του νέου ζευγαριού που θέλει να αποκτήσει παιδί, είναι υπόθεση καθαρά και μόνο κρατική. Το ίδιο ισχύει και για τις πολύτεκνες οικογένειες και αυτές με ένα γονιό. Διεκδικεί κρατικούς δωρεάν σύγχρονους βρεφονηπιακούς σταθμούς και δημόσια κέντρα δημιουργικής απασχόλησης παιδιών και νηπίων. Δημιουργία δικτύου κρατικών παιδικών κατασκηνώσεων για όλα τα παιδιά των εργαζομένων και των ανέργων. Προτεραιότητα στις οικογένειες με άνεργο, στις μονογονεϊκές, φτωχές οικογένειες, στους μετανάστες. Αδειες κυήσεως τοκετού και θηλασμού για όλες τις γυναίκες, δυο μήνες πριν και πέντε μετά τη γέννηση του παιδιού με πλήρεις αποδοχές και ασφαλιστικά δικαιώματα. Να αυξηθούν οι γονικές άδειες. Να απαγορευτεί η νυχτερινή εργασία των γυναικών στη βιομηχανία. Τα μέλη μονογονεϊκών οικογενειών να εργάζονται μόνο πρωινή βάρδια μέχρι τα παιδιά να γίνουν 10 χρονών.

Για τη φυσική αγωγή και τον αθλητισμό: Το ΚΚΕ διεκδικεί τη χορήγηση δωρεάν από το κράτος όλων των προϋποθέσεων για τη φυσική αγωγή και τον αθλητισμό της νεολαίας. Οργανωμένη προσχολική αγωγή με βάση το αθλητικό παιχνίδι. Διαμόρφωση των παιδικών χαρών και των παιδότοπων και διορισμό των απαιτούμενων καθηγητών Φυσικής Αγωγής. Διαμόρφωση σχολικών χώρων, αιθουσών γυμναστικής, προαύλιων χώρων και θεσμοθέτηση αθλητικών εκδηλώσεων σε τακτά διαστήματα.