Είκοσι τέσσερις εικαστικοί καλλιτέχνες εκθέτουν έργα τους με θέμα τη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος, με διοργανωτές τα Σωματεία της Ζώνης
Εκεί, όπου το κύμα της σκουριάς ποτίζει τα πάντα και ο ήχος του μόχθου συναντά τη σιγανή μουρμούρα της θάλασσας, είκοσι τέσσερις εικαστικοί δημιουργοί καταθέτουν τη δική τους μαρτυρία. Τα έργα τους - «ψηφίδες», κομμάτια της προσπάθειας να αποδοθεί μία πραγματικότητα, καθημερινή, δύσκολη, αβέβαιη... Ο λόγος για την έκθεση «Ζώνη Περάματος, Ανθρωποι - χρώμα και σίδερο», που παρουσιάζεται (έως 19/2) στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα Μερκούρη» του Δήμου Κερατσινίου, στην Αμφιάλη (Εμ. Μπενάκη 70).
Διοργανωτές της ξεχωριστής αυτής έκθεσης, τα σωματεία της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης. Χάρη στην αμέριστη βοήθεια, τόσο τη δική τους, όσο και των εργαζομένων, οι καλλιτέχνες επισκέφθηκαν τον περασμένο Αύγουστο τη Ζώνη Περάματος, ζωγράφισαν, φωτογράφισαν και κατέγραψαν τη ζωή της. Το υλικό αυτό αποτέλεσε τη βάση για τη δουλιά που παρουσιάζουν. Εργα ζωγραφικής, χαρακτικής, και νέων τεχνολογιών, δημιουργίες των: Ρούλας Αναγνώστου, Ουρανίας Βολανάκη, Τόνιας Γκλεζάκου, Χαράλαμπου Δαραδήμου, Ιωάννας Δελφίνο, Αργυρώς Διαμαντάκη, Κώστα Ευαγγελίου, Κώστα Καπερώνη, Μάρθας Κλήμου, Αναστασίας Κούβαρη, Εφης Μάνου, Εύας Μελά, Εύας Μήταλα, Φανής Μιχαηλίδη, Κάλλιας Παπαθεοδώρου, Γεωργίας Πετρούλια, Χρίστου Πικριδά, Γιώργου Πλακούλα, Κωνσταντίνου Ρασπόγλου, Αφροδίτης Σεζένια, Βασιλικής Σοφρά, Μαργαρίτας Σπηλιωτάκη, Σοφίας Φόρτωμα και Νίκου Χριστοφοράκη.
Τα καράβια, η σκουριά, τα σίδερα, τα χονδροκόκκινα... έκρυβαν ένα τεράστιο αισθητικό ενδιαφέρον. Σ' αυτά προστέθηκε η συγκλονιστική εμπειρία της επαφής με τους εργαζόμενους στη Ζώνη. «Οταν πήγαμε στο Πέραμα», σημειώνει η Εύα Μελά, «ζήσαμε ένα βαρύ κλίμα με ορατή την εγκατάλειψη. Μία θλίψη αντανακλάται σήμερα στη Ζώνη. Με τις αποφάσεις των τελευταίων χρόνων, ένα εύρωστο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας είναι σε μία διαρκή κατάσταση συρρίκνωσης και απολύσεων. Ζήσαμε την καντίνα με την ουρά των ανέργων... Δε θα ξεχάσω ότι όταν πήγαμε, τον Αύγουστο, είχε 40 βαθμούς. Είμαι σίγουρη ότι μέσα στις δεξαμενές που γινόταν η οξυγονοκόλληση είχε 60 βαθμούς. Και δούλευαν από το πρωί έως το βράδυ. Μια δουλιά ιδιαίτερα σκληρή, που αναγνωρίζεται στις φυσιογνωμίες, στα βλέμματα. Το υλικό που συγκεντρώσαμε αντανακλά αυτή τη δύναμη και ταυτόχρονα τις πολύ δύσκολες συνθήκες που ζουν οι εργαζόμενοι σ' αυτά τα επαγγέλματα».
Η επαφή με τη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη έδωσε στον Νίκο Χριστοφοράκη μια πρώτη γεύση. «Η σχέση που δημιουργήθηκε τις λίγες μέρες που βρεθήκαμε εκεί είναι επιφανειακή. Δε διεισδύσαμε. Πιο πολύ για μένα ήταν ένα αίνιγμα. Υπάρχουν ακόμα πολλά ζητήματα, όπως εκείνα που αφορούν στη ζωή των ίδιων των ανθρώπων. Το πώς κάνουν το διάλειμμά τους, αυτά που συζητάνε... ακόμα και η ζωή που έχουν στα σπίτια τους. Και βέβαια αυτό ανοίγει και άλλες πόρτες. Δεν είναι μόνο οι εργάτες του ναυπηγείου. Με την ίδια λογική μπορούμε να αναφερθούμε και στους ανθρακωρύχους, σε όλους όσοι έχουν μία σκληρή σχέση με την εργασία».
«Οταν ο πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου Πειραιά, Σωτήρης Πουλικόγιαννης, μας γύριζε στους τόπους δουλιάς», λέει η Ε. Μελά, «οι περισσότεροι εργαζόμενοι μόλις άκουγαν ότι είμαστε ζωγράφοι ή έβλεπαν κρεμασμένες τις φωτογραφικές μηχανές, αμέσως μας καλούσαν να τους φωτογραφίσουμε και αρκετοί μας είπαν ότι περιμένουν από εμάς αυτό να το βγάλουμε έξω. Αισθανόμουν ότι σπάω ένα γκέτο, γιατί είναι ένα γκέτο σκληρής δουλιάς η Ζώνη».
«Δε σε κρίνει ένας τεχνοκρίτης», προσθέτει ο Ν. Χριστοφοράκης, «αλλά σε κρίνει εκείνος που περιμένει να δει το καθρέφτισμά του και αυτό μας δημιουργεί μεγάλη ευθύνη. Το γεγονός αυτό αποτελεί μία σημαντική ιδιαιτερότητα της τωρινής παρουσίασης. Ο καθένας έχει αντιμετωπίσει το θέμα με έναν ξεχωριστό τρόπο. Το ερώτημα απαντιέται στην έκθεση, βλέποντας το σύνολο της δουλιάς».
Είναι η πρώτη φορά που στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη φιλοξενείται εικαστική έκθεση. Για τους εργαζόμενους στη Ζώνη είναι ένα ξεχωριστό γεγονός. Οπως μας λέει ο πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου Πειραιά, Σωτήρης Πουλικόγιαννης «Το σωματείο διοργάνωσε αυτή την παρουσίαση, θέλοντας να αναδείξει τις δυσκολίες της δουλιάς, τις σκληρές συνθήκες των εργαζομένων και τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Η ζωή στη Ζώνη συνεχώς συρρικνώνεται. Τα τελευταία χρόνια μαστίζει τους εργαζόμενους η ανεργία. Η έκθεση αυτή ενισχύει τις αντοχές και τις άμυνές μας απέναντι στον εργοδότη, μας βοηθά στη διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών δουλιάς. Ηδη, είμαστε πάνω από ένα μήνα σε απεργία. Οι εργαζόμενοι με μεγάλη χαρά υποδέχτηκαν τους εικαστικούς δημιουργούς. Η έκθεση αυτή τους δίνει τη δυνατότητα να γνωστοποιήσουν τα προβλήματά τους, τις συνθήκες δουλιάς τους... Αισθάνονται ότι στον αγώνα τους δεν είναι μόνοι. Από την άλλη, τα έργα αυτά αποτελούν μια μαρτυρία - παρακαταθήκη για τις νεότερες γενιές».