Τεράστια είναι η εισφοροκλοπή που συντελείται σε βάρος του ΙΚΑ, όπως αποδεικνύεται από τα αποτελέσματα δειγματοληπτικών ελέγχων, που έκανε η Ειδική Υπηρεσία Ελέγχου Ασφάλισης (ΕΥΠΕΑ) του Ιδρύματος. Ετσι, από τους δειγματοληπτικούς ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν το 1999, επιβεβαιώνεται πως το 20% των επιχειρήσεων είναι τελείως αναπόγραφες, δηλαδή ανύπαρκτες για το ΙΚΑ. Επίσης εντοπίστηκαν 14.766 ανασφάλιστοι, που αποτελούν το 29,4% του συνόλου του προσωπικού, που απασχολούν οι επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν. Το 1999 ελέγχθηκαν από τους υπαλλήλους - ελεγκτές της ΕΥΠΕΑ 15.410 επιχειρήσεις, συνολικά. Από αυτές, 12.446 επιχειρήσεις ήταν απογεγραμμένες στα βιβλία του ΙΚΑ και 2.964 επιχειρήσεις ήταν τελείως αναπόγραφες. Στις επιχειρήσεις αυτές, απασχολούνται συνολικά 50.074 εργαζόμενοι, από τους οποίους οι 14.766 χωρίς ασφάλιση.

Οι απογεγραμμένες επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν βρέθηκε ότι απασχολούσαν 7.305 Ελληνες ανασφάλιστους και 1.930 αλλοδαπούς ανασφάλιστους. Ο ι αναπόγραφες επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, βρέθηκε ότι απασχολούσαν 4.466 Ελληνες ανασφάλιστους και 1.065 αλλοδαπούς χωρίς ασφάλιση.Από τα στοιχεία προκύπτει ότι, στο σύνολο των ανασφάλιστων που καταγράφηκαν, το ποσοστό των Ελλήνων ανέρχεται στο 76,6%.

Οι έλεγχοι και η επιβολή ασφάλισης για τους 14.766 εργαζόμενους απέφεραν μηνιαία έσοδα στο ΙΚΑ από ασφαλιστικές εισφορές, που ξεπερνούν τα1,150 δισ. δραχμές. Πρόκειται για εκτιμήσεις της ίδιας της υπηρεσίας, υπολογίζοντας με το ελάχιστο ένσημο, δηλαδή με την υπόθεση ότι και οι 14.766 αμείβονται με το κατώτερο μεροκάματο. Επιπλέον, το ΙΚΑ είχε έσοδα 2.588.210.000 δρχ. από τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν και στις επιχειρήσεις που δεν είχαν κανένα εργαζόμενο ασφαλισμένο και στις επιχειρήσεις που δεν είχαν ασφαλισμένο όλο το προσωπικό.

Να σημειώσουμε πως δραστηριοποιούνται στη χώρα μας περίπου 600.000 επιχειρήσεις και οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν σε μόλις 15.410 επιχειρήσεις, δηλαδή στο 20% και υπήρξαν αυτά τα αποτελέσματα. Οι έλεγχοι αυτοί είναι ανεξάρτητοι από εκείνους που εκτελούν οι τοπικές υπηρεσίες του ΙΚΑ σε όλη την Ελλάδα.

Ο Κ. Σμυρλής, αναπληρωτής διευθυντής της ΕΥΠΕΑ, σημείωσε πως οι έλεγχοι αυτοί πραγματοποιήθηκαν από τους 24 υπαλλήλους - ελεγκτές της υπηρεσίας. Στον οργανισμό λειτουργίας της ΕΥΠΕΑ προβλέπονται 45 θέσεις εργασίας ελεγκτών. «Η ίδια η κυβέρνηση - επισήμανε - με το νόμο για την εισφοροδιαφυγή το '97 δημιούργησε αυτήν την υπηρεσία, είναι η ίδια που την υποβαθμίζει, καθώς δεν έχει προχωρήσει σε πλήρη στελέχωσή της, ενώ υπάρχουν ελλείψεις και σε εξοπλισμό, π.χ. αυτοκίνητα, που θα διευκόλυνε το έργο των ελεγκτών. Προφανώς και αυτή την υπηρεσία την παίρνει η "μπόρα" των γενικότερων αλλαγών σε βάρος του ΙΚΑ που δρομολογούνται. Η προσφορά της υπηρεσίας είναι μεγάλη και από οικονομική πλευρά, αφού μόνο από τους ελέγχους του '99 το ΙΚΑ θα έχει έσοδα μηνιαίως πάνω από 1,150 δισ. δρχ., αλλά και από κοινωνική πλευρά, αφού καταφέραμε να ασφαλίσουμε 14.776 εργαζόμενους, που ήταν ανήμποροι διαφορετικά να έχουν ασφάλιση».