Πιέσεις υπέρ μιας συνολικής διευθέτησης των «διαφορών» στο Αιγαίο, ασκεί η αμερικανική κυβέρνηση με αφορμή τη σύγκρουση των δύο μαχητικών αεροσκαφών κοντά στην Κάρπαθο.

Υιοθετώντας ουσιαστικά τη θεωρία της Αγκυρας περί «γκρίζων ζωνών» ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αργά προχτές το βράδυ κάλεσε τις κυβερνήσεις των δύο χωρών να προχωρήσουν σε διευθέτηση των «διαφορών» στο Αιγαίο.

Κληθείς να σχολιάσει γενικότερα την κατάσταση που επικρατεί στο Αιγαίο, ο Σον Μακόρμακ είπε συγκεκριμένα: «Οσο για τα ευρύτερα ζητήματα στο Αιγαίο, εναπόκεινται στην Ελλάδα και την Τουρκία να τα λύσουν. Δε γνωρίζω να υπήρξε κάποια συγκεκριμένη δική μας επαφή μαζί τους για αυτά τα θέματα. (Το Αιγαίο) είναι ένας μικρός χώρος. Υπάρχουν πολλές αμφισβητήσεις για θαλάσσιους διαδρόμους και εδάφη (sea lanes and territory), και όλα τα ζητήματα αυτού του είδους, και αυτά είναι θέματα που θα ελπίζαμε ότι η Ελλάδα και η Τουρκία θα μπορούσαν στην πορεία του χρόνου να τα διευθετήσουν».

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τη σύγκρουση των δύο μαχητικών Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Σον Μακόρμακ, εξέφρασε την ελπίδα ότι οι δυο χώρες βρίσκονται σε επικοινωνία για τον καλύτερο χειρισμό του περιστατικού, και για να μάθουν τι ακριβώς συνέβη και να κάνουν τα όποια βήματα κριθούν απαραίτητα έτσι ώστε να μην επαναληφθεί.

Κληθείς να σχολιάσει την ελληνική πρόταση προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, ο Σ. Μακόρμακ τόνισε ότι για να απαντήσει σε τέτοιες λεπτομέρειες θα πρέπει να ρωτήσει τους νομικούς ειδικούς του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Σημείωσε, πάντως, ότι «σε όποιο φόρουμ και εάν επιτευχθεί λύση, αποτελεί προϋπόθεση η ύπαρξη διμερούς επαφής επί του θέματος».

«Με βάση το διεθνές δίκαιο, τα στρατιωτικά αεροσκάφη που πετούν στο διεθνή εναέριο χώρο δεν είναι υποχρεωμένα να δίνουν σχέδια πτήσης στη μονάδα εναέριας κυκλοφορίας που παρέχει υπηρεσία στη συγκεκριμένη Περιοχή Πληροφόρησης Πτήσεων (FIR)».

Τη θέση αυτή επανέλαβε η Αγκυρα μέσω του εκπροσώπου του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Ναμίκ Ταν.

Σε αποκλειστική του δήλωση προς το τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ανατολή», ο Ν. Ταν σημείωσε ότι «το FIR ορίζεται όχι ως περιοχή κυριαρχίας, αλλά ως περιοχή υπηρεσίας και στις πτήσεις αυτές η ευθύνη της ασφάλειας της πολιτικής αεροπορίας έχει δοθεί στη μονάδα η οποία πραγματοποιεί την πτήση». Ο Τούρκος εκπρόσωπος υπογράμμισε ότι «είναι λανθασμένη η προσπάθεια της Ελλάδας να εμφανίζει ως ελληνικό εναέριο χώρο το διεθνή εναέριο χώρο που υπάγεται στο FIR Αθηνών. Στην περιοχή αυτή τα ελληνικά αεροσκάφη προσπαθούν να εμποδίσουν την πλήρη ελευθερία πτήσης των τουρκικών αεροσκαφών και προβαίνουν σε παρεμποδίσεις, παρότι τα αεροσκάφη μας είναι αεροσκάφη του ΝΑΤΟ». Ο Ν. Ταν κατέληξε ως εξής:

«Η Ελλάδα πρέπει να εγκαταλείψει τη στάση αυτή και να αρκεστεί στην τήρηση των υποχρεώσεών της που περιορίζονται στις πολιτικές πτήσεις στο πλαίσιο της Σύμβασης του ICAO. Η υιοθέτηση της παραπάνω στάσης είναι κάτι που ορίζουν και οι μεταξύ μας σχέσεις, για τις οποίες καταβάλλουν προσπάθειες αμφότερες οι πλευρές».

«Συνεχίζονται οι εργασίες για τον καθορισμό του πώς και πότε και κάτω από ποιες συνθήκες έγινε η σύγκρουση στο Αιγαίο», δήλωσε χτες ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αμπντουλάχ Γκιουλ, απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις μετά τη συνάντησή του με τον υπουργό Εξωτερικών του Κουβέιτ Μουχαμέντ Σαμπάχ Ελ Σαλίμ Ελ Σαμπάχ.

Ο Α. Γκιουλ είπε πως όλα αυτά μπορούν να εξακριβωθούν με τις τεχνικές δυνατότητες που υπάρχουν σήμερα και πρόσθεσε ότι οι σχετικές εργασίες θα συνεχιστούν και από τις δύο πλευρές. «Θα εργαστούμε για να μη δημιουργηθούν ξανά τέτοια προβλήματα», είπε ο Τούρκος υπουργός.

Ο Α. Γκιουλ τόνισε ότι μέσα σε αυτά τα πλαίσια πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία σύντομα και η «κόκκινη γραμμή» (απευθείας γραμμή επικοινωνίας μεταξύ των αεροπορικών κέντρων της Λάρισας και του Εσκισεχίρ).

Το μοντέλο του Μαυροβουνίου μελετά να προωθήσει η Αγκυρα στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, αν δεν αναλάβει νέα πρωτοβουλία για το Κυπριακό ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με την τουρκοκυπριακή εφημερίδα «Αφρίκα».

Οπως γράφει η εφημερίδα σε άρθρο με τίτλο «Υπάρχει και ένα ακόμη δημοψήφισμα», η Αγκυρα σχεδιάζει τη διενέργεια δημοψηφίσματος στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου με ερώτημα προς τους ψηφοφόρους, αν επιθυμούν τη συμβίωση με τους Ελληνοκυπρίους. Σε περίπτωση, γράφει η εφημερίδα, που η τουρκοκυπριακή πλευρά απαντήσει αρνητικά, η Αγκυρα θα φέρει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στα Ηνωμένα Εθνη, στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στην Ισλαμική Διάσκεψη.

Στο μεταξύ ο πρόεδρος του Κογκρέσου Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, Τζιοβάνι Ντι Στάσι, δήλωσε ότι θα εργαστεί σκληρά με τους δημάρχους της Κύπρου για να επιταχυνθεί η διαδικασία επανένωσης του νησιού. Ο Ντι Στάσι, ο οποίος επισκέπτεται την Κύπρο, ανέφερε ότι μπορεί να ετοιμαστεί ένα είδος σχεδίου, που θα υποστηρίζεται από δημάρχους και έτσι θα μπορεί να διαβιβαστεί ένα δυνατό μήνυμα στην Ευρώπη, μέσω του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ο Ντι Στάσι πρόσθεσε, επίσης, ότι θα έχει συναντήσεις και με Τουρκοκύπριους πολιτικούς εκπροσώπους για το συγκεκριμένο ζήτημα. Επισήμανε ακόμα, αναφερόμενος στη Λευκωσία, ότι «δεν είναι δυνατό να έχουμε μια διαιρεμένη πρωτεύουσα στην Ευρώπη και ούτε είναι δυνατό να αποδεχτούμε πόλεις - φαντάσματα».

Δεδομένη πρέπει να θεωρείται η επανεκλογή του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ, Δημήτρη Χριστόφια, στη θέση του προέδρου της Βουλής, καθώς την υποψηφιότητά του αποφάσισαν να στηρίξουν το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ.

Ετσι, ο Δ. Χριστόφιας έχει εξασφαλίσει τις ψήφους των 18 βουλευτών του ΑΚΕΛ, των 11 βουλευτών του ΔΗΚΟ και των 5 βουλευτών της ΕΔΕΚ. Η ψηφοφορία στη Βουλή για την εκλογή του προέδρου της θα γίνει την 1η Ιούνη.