Οι συντάκτες του «Ρ» συζητούν με τον υποψήφιο δήμαρχο Γ. Αργυριάδη, τον Δ. Μαραγκό και τον Β. Συρίγο

Και μπορεί η πρόσφατη πυρκαγιά να περιορίστηκε στο να καούν μερικές από τις «παράνομες» δεξαμενές και από τύχη να μη θρηνήσαμε θύματα, τίποτα όμως δε διασφαλίζει ότι δε θα έχουμε στο μέλλον δραματικές καταστάσεις για το Λαύριο και τους εργαζόμενους εκεί. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί με τις εκεί επιχειρήσεις έχει αιτίες που βρίσκονται σε συγκεκριμένες πολιτικές, τις οποίες χρόνια τώρα υπηρετούν και εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ επιτρέποντας την πλήρη ασυδοσία του μεγάλου κεφαλαίου προκειμένου να αυξήσει τα υπερκέρδη του. Αντίστοιχες ευθύνες έχουν όμως και οι εκάστοτε τοπικοί παράγοντες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που εναλλάσσονται στην τοπική εξουσία και παζαρεύουν τη μόλυνση με «αντισταθμιστικά οφέλη».

Η «DOW CHEMICALS ΑΕ», δίπλα από τη ΧΥΜΑ. Λόγω των επικίνδυνων υλικών που παράγει, αν περνούσε η φωτιά, θα προκαλούνταν σοβαρές συνέπειες για την υγεία των κατοίκων

Στην προκειμένη περίπτωση είναι αναγκαία η ύπαρξη και η δυνατότητα υλοποίησης ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού αντιμετώπισης ατυχήματος μεγάλης έκτασης με συγκεκριμένα μέτρα υποδομής, όπως, π.χ., η δυνατότητα άμεσης μετακίνησης και περίθαλψης όλων των ευπαθών ομάδων του τοπικού πληθυσμού, που σήμερα δεν υπάρχουν.

Για την πρόληψη τέτοιου είδους ατυχημάτων απαιτείται η λήψη μέτρων εγγενούς ασφάλειας που αφορά στο σχεδιασμό, στην αδειοδότηση, στην κατασκευή, στη λειτουργία και τη συντήρηση των εγκαταστάσεων, με βάση τις προδιαγραφές ασφάλειας, την τήρηση αποστάσεων ασφάλειας και εντός των ορίων μιας εγκατάστασης, αλλά και κάθε εγκατάστασης με άλλες εγκαταστάσεις και με κατοικημένες περιοχές. Η ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος προϋποθέτει έναν κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας με γνώμονα το σύνολο των λαϊκών αναγκών και όχι το καπιταλιστικό κέρδος.

Η ΔΕΗ ΑΕ. Τα φουγάρα της «"ξερνάνε" καπνό όλο το 24ωρο»...

Ο «Ρ», μια βδομάδα μετά την καταστροφική πυρκαγιά στη «ΧΥΜΑ ΑΕ» και την αποκάλυψή του για τις τεράστιες ευθύνες κυβέρνησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη λειτουργία παράνομων δεξαμενών της εταιρείας, επισκέφτηκε το Λαύριο, με σκοπό να καταγράψει τι ακριβώς συμβαίνει με τη βιομηχανική δράση στην περιοχή.

Στο οδοιπορικό αυτό μαζί μας είναι ο Γιώργος Αργυριάδης, υποψήφιος δήμαρχος Λαυρίου με τη «Δημοτική Αγωνιστική Συσπείρωση» (ΔΑΣ), ο Δημοσθένης Μαραγκός, πρόεδρος της Ενωσης Φίλων Περιβάλλοντος Λαυρεωτικής, και ο Βασίλης Συρίγος, μέλος της ΔΑΣ.

Οι καμένες δεξαμενές της ΧΥΜΑ, δίπλα στο δρόμο

«Το εργοστάσιο της ΔΕΗ», σημειώνει ο Γ. Αργυριάδης, «λειτουργεί με τα κατάλοιπα των διυλιστηρίων. Συχνά, έρχονται με τα καράβια τόνοι από μαζούτ. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν αποθηκευμένοι 365.000 τόνοι από αυτό το υλικό». Μάλιστα, όπως συμπληρώνει ο Δημ. Μαραγκός, «για να καταφέρουν να κάψουν το μαζούτ, ρίχνουν διαλυτικές χημικές ενώσεις για να αραιώνει το πετρέλαιο και να καίγεται πιο εύκολα. Το αποτέλεσμα είναι 24 ώρες το 24ωρο τα φουγάρα να "ξερνάνε" μαύρο δηλητήριο».

Η διοίκηση του δήμου (ΠΑΣΟΚ), μαζί με τη Νομαρχία Ανατολικής Αττικής (ΝΔ), παίρνει δεκάδες χιλιάδες ευρώ από τη ΔΕΗ, ως «αντισταθμιστικά οφέλη», για τη λειτουργία του εργοστασίου στην περιοχή. Οπως μας πληροφορεί ο Γ. Αργυριάδης, η διοίκηση του δήμου πήρε 600.000 ευρώ για την αγορά του κτιρίου «Ευτέρπη», ώστε να μετατραπεί σε Πολιτιστικό Κέντρο.

«Το πιο προκλητικό, όμως», λέει ο υποψήφιος δήμαρχος με τη ΔΑΣ, «είναι ότι δέχτηκε ως "αντισταθμιστικό" 52.000 ευρώ για την κατασκευή του αγάλματος του δυνάστη Σερπιέρι»!

«Ζητάμε από τη διοίκηση και το Δημοτικό Συμβούλιο να πάψουν να παίζουν με το θάνατο», σημειώνει ο Β. Συρίγος, «με πρόσχημα τα δήθεν "αντισταθμιστικά οφέλη". Ζητάμε να αγωνιστούν για ουσιαστικά μέτρα προστασίας από την περιβαλλοντική ρύπανση».

Η ΔΑΣ έχει επανειλημμένα ζητήσει από τη διοίκηση του δήμου (ΠΑΣΟΚ) να τοποθετηθεί στο κέντρο της πόλης ένας δείκτης ατμοσφαιρικών ρύπων, όπως προβλεπόταν από τους όρους των «αντισταθμιστικών οφελών» που συμφώνησε με τη ΔΕΗ. «Οχι ότι θα έδινε κάποια λύση, αλλά θα αποδεικνύαμε ότι αναπνέουμε δηλητήριο», λέει ο Β. Συρίγος. Η διοίκηση του δήμου, όμως, δεν ενημερώνει αν έχει όντως μπει δείκτης και αν υπάρχουν οι απαιτούμενες μετρήσεις.

Δίπλα από τη ΔΕΗ υπάρχει το εργοστάσιο της «ΧΥΜΑ ΑΕ» και σε μικρή απόσταση αυτό της «DOW ΑΕ». Η «ΧΥΜΑ ΑΕ» παράγει διαλύτες και άλλα χημικά προϊόντα τα οποία αποθηκεύει και στη συνέχεια τα πουλάει σε άλλες εταιρείες. Λειτουργεί από το 1964. Οπως αποδείχτηκε και από την πρόσφατη πυρκαγιά, στην ουσία, πρόκειται για ...αποθήκη καταστροφής.

«Κατά διαστήματα "ξεφύτρωναν" και άλλες δεξαμενές», μας λέει ο Δημ. Μαραγκός. «Το 2004, το ποτήρι ξεχείλισε όταν έβαλε τρεις δεξαμενές εφαπτόμενες στη μάντρα του εργοστασίου. Ηταν φανερή η παρανομία. Ζητήσαμε έλεγχο. Για μεγάλο διάστημα δεν έγινε τίποτα. Το 2005, έγινε Ενορκη Διοικητική Εξέταση αφού αποδείχτηκε ότι είχε πλαστές άδειες. Το να μιλήσουμε για την επικινδυνότητα που προκαλεί αυτό το εργοστάσιο, μετά και το πρόσφατο περιστατικό, είναι περιττό», σημειώνει.

Συνολικά, υπολογίζεται, υπάρχουν 45 δεξαμενές, χωρητικότητας 14.332,84 κυβικών μέτρων. Τέσσερις από αυτές τις δεξαμενές, χωρητικότητας 3.214,84 κυβικών μέτρων, είχαν εγκατασταθεί παράνομα από την εταιρεία, χωρίς άδεια λειτουργίας και χωρίς μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Από την έκρηξη «έσκασαν» 20 δεξαμενές. Η πόλη του Λαυρίου «πνίγηκε» στο τοξικό νέφος. Το ...«ευτυχές» γεγονός ότι ο αέρας παρέσυρε το νέφος προς το πέλαγος μόνο καθησυχαστικό δεν είναι για τους εργαζόμενους και τους κατοίκους του Λαυρίου.

Πηγαίνοντας στο χώρο της «ΧΥΜΑ ΑΕ» συναντούμε μια ομάδα πυροσβεστών και ένα πυροσβεστικό όχημα, «για προληπτικούς λόγους», όπως μας εξηγούν. «Ηταν κόλαση», λέει ένας από αυτούς. «Αυτή τη δεξαμενή τη βλέπεις;», μας ρωτάνε και δείχνουν μια διαλυμένη δεξαμενή που βρίσκεται στο χώμα. «Τινάχτηκε στον αέρα. Σαν πύραυλος...». Οπως μας εξηγούν, «η πρώτη μας προτεραιότητα ήταν να μην περάσει η φωτιά στο γειτονικό εργοστάσιο της "DOW AE"», αποδεικνύοντας την επικινδυνότητα αυτής της γειτνίασης.

Η «DOW CHEMICALS ΑΕ» βρίσκεται λίγα μέτρα νοτιότερα της «ΧΥΜΑ ΑΕ». Πρόκειται για πολυεθνική εταιρεία η οποία κατασκευάζει μονωτικά υλικά για τις οικοδομές, τα λεγόμενα φελιζόλ. «Πρόκειται για άκρως επικίνδυνα υλικά», μας λέει ο Β. Συρίγος. Και συνεχίζει: «Οι δεξαμενές περιέχουν υλικά τα οποία, σε περίπτωση που η φωτιά έφτανε μέχρι εκεί, είναι άκρως επικίνδυνες τοξικές ουσίες. Το τοξικό νέφος που θα εκλυόταν, θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα για την υγεία των κατοίκων της περιοχής»...

Αν στα βόρεια οι κάτοικοι του Λαυρίου έχουν να αντιμετωπίσουν τα χημικά, στα νότια έχουν να κάνουν με ...πυρομαχικά!

Οι δύο αμυντικές βιομηχανίες, ΠΥΡΚΑΛ και ΕΒΟ, που συνορεύουν και αυτές μεταξύ τους, αποτελούν μεγάλο κίνδυνο καθώς και εκεί τα υλικά που χρησιμοποιούν, δηλαδή οι εκρηκτικές ύλες, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα. Αλλωστε, στην προκειμένη περίπτωση υπάρχει και προηγούμενο, από την έκρηξη στην ΠΥΡΚΑΛ το 1996, στην οποία έχασε τη ζωή του και ένας εργάτης.

Αυτή τη στιγμή ιδιαίτερα στην ΠΥΡΚΑΛ, όπως σημειώνει ο Β. Συρίγος, ο οποίος είναι και συνδικαλιστής της περιοχής, «η μεγάλη μείωση προσωπικού έχει ως αποτέλεσμα την ιδιαίτερα πλημμελή συντήρηση των μηχανημάτων». Και συνέχισε: «Μιλάμε για μηχανήματα που χρησιμοποιούν εκρηκτικά. Ακριβώς δίπλα στην ΕΒΟ συναρμολογούν πυραύλους "Πάτριοτ". Καταλαβαίνετε την επικινδυνότητα σε περίπτωση ατυχήματος», τονίζει. Ταυτόχρονα, όμως, «και οι δύο βιομηχανίες βρίσκονται ακριβώς δίπλα στον Εθνικό Δρυμό με χιλιάδες πεύκα να κινδυνεύουν σε πιθανή πυρκαγιά».

Γι' αυτό ο Β. Συρίγος επαναλαμβάνει «την ανάγκη ανάληψης αποκλειστικά από το κράτος των διαδικασιών προστασίας, πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου καθώς και ουσιαστικού ελέγχου. Η ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος, όμως, προϋποθέτει έναν κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας με γνώμονα το σύνολο των λαϊκών αναγκών και όχι το καπιταλιστικό κέρδος».

Και σαν μην έφταναν τα φουγάρα της ΔΕΗ και ο κίνδυνος από χημικά και πυρομαχικά, οι κάτοικοι έχουν να αντιμετωπίσουν και τη «χαβούζα» που είχε δημιουργήσει η ίδια η ΔΕΗ όπου έριχνε εκεί όλα τα τοξικά απόβλητά της, όπως κλοφέν, κ.ά. Συγκεκριμένα, μέχρι και το 1996, η ΔΕΗ «έριχνε όλα τα τοξικά απόβλητα του εργοστασίου σε στέρνα, δίπλα από το χώρο!», όπως λέει ο Δημ. Μαραγκός. Ο ρύπος, σύμφωνα με περιβαλλοντικές μελέτες, μας λέει, έχει διεισδύσει 1-2 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. «Για να καθαρίσει ο χώρος χρειάζεται να φύγουν 1.800 έως 3.000 κυβικά μέτρα χώματος». Φυσικά, δεν έγινε ποτέ καμία αποκατάσταση από την Επιχείρηση και ο λόγος ήταν το μεγάλο κόστος.

Ο δήμος κατασκεύασε το 1995 βιολογικό καθαρισμό κοντά σε αυτόν που χρησιμοποιεί η ΔΕΗ. Η δημιουργία του, όμως, δεν άλλαξε και πολύ την κατάσταση. Δεν έγινε ποτέ η σύνδεσή του με την πόλη. Στο χώρο απλά πηγαίνουν τα βυτία και αδειάζουν λύματα από όλη τη Λαυρεωτική αλλά και τις γύρω περιοχές.

Μέχρι το 2003 οι δημοτικές αρχές πλήρωναν περίπου 80 εκατομμύρια δραχμές στην κατασκευάστρια εταιρεία για να τον λειτουργεί. Η σημερινή δημοτική αρχή διέκοψε τη σύμβαση με την εταιρεία και μετέτρεψε το βιολογικό καθαρισμό σε επιχείρηση επεξεργασίας λυμάτων. Ουσιαστικά, όπως συμπληρώνει ο Δημ. Μαραγκός, κάνουν μια υποτυπώδη επεξεργασία και τη λυματολάσπη που προκύπτει, όπως πρόσφατα αποκαλύφτηκε, την πετάνε στην παράνομη χωματερή που λειτουργεί σε απόσταση μόλις 500 μέτρων από τα σπίτια της πόλης...