Καζάνι που βράζει είναι ο Θεσσαλικός κάμπος. Δεν είναι μόνο το λιοπύρι κάτω από το οποίο οι ξωμάχοι δίνουν τη μάχη της σοδειάς. Πάνω απ' όλα είναι τα τραγικά αδιέξοδα που αντιμετωπίζουν, ιδιαίτερα οι μικρομεσαίοι αγρότες. Εκεί, στον κάμπο, όπως και σε κάθε αγροτική περιοχή, εφαρμόζονται στην πράξη, αργά και βασανιστικά, οι αποφάσεις που λένε ότι ο αγροτικός πληθυσμός πρέπει να μειωθεί στο μισό από ό,τι είναι σήμερα. Το "φύλλο πορείας" προς το ξεκλήρισμα είναι η συνεχής μείωση του εισοδήματός τους, αποτέλεσμα των κανονισμών και των μηχανισμών που συνθέτουν τη διαβόητη Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά και των δεσμεύσεων από την επίσης διαβόητη Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου (ΓΚΑΤΤ). Πολύπλοκοι κανονισμοί και μηχανισμοί για κάθε προϊόν, που για τον αγρότη πρακτικά έχουν σαν αποτέλεσμα περιορισμούς στην παραγωγή, με ταυτόχρονη τρομακτική αύξηση του κόστους παραγωγής και καθηλωμένες τιμές πώλησης των προϊόντων.

Το θερμόμετρο της αγανάκτησης βρίσκεται σταθερά στα ύψη, καθώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες συνεχώς οξύνονται. Αγωνίζονται μέρα - νύχτα στα χωράφια, παλεύοντας σκληρά για να βγει, να μαζευτεί και να πουληθεί η φετινή σοδειά. Αναγκαστικά χρεώνονται στην ΑτΕ για να αντιμετωπίσουν τα έξοδα που τρέχουν. Κάθε μέρα είναι με την αγωνία του καιρού, γιατί η σοδειά μπορεί να χαθεί μέσα σε λίγες στιγμές. Και όταν έρχεται η ώρα να "κάνουν ταμείο", τότε είναι που συνειδητοποιούν ποιος είναι ο τελικός προορισμός του "φύλλου πορείας".

Το παρήγορο είναι ότι ολοένα και περισσότεροι εντοπίζουν τον ένοχο: Την αντιαγροτική πολιτική της ΕΕ και της κυβέρνησης, την πολιτική που θυσιάζει τους αγρότες στο βωμό του Μάαστριχτ, της Νέας ΚΑΠ και της ΓΚΑΤΤ. Την πολιτική που δε θέλει πια τους αγρότες στο χωράφι να καλλιεργούν, να παράγουν και να αμείβονται για τους κόπους τους, αλλά τους θέλει να πουλάνε τζάμπα στους εμπόρους και να καταντήσουν άνεργοι και κολίγοι στα σύγχρονα τσιφλίκια. Και η προοπτική αυτή είναι που τους πεισμώνει και τους εξαγριώνει, γιατί το να εγκαταλείψουν τα χωράφια τους, δεν είναι μόνο ζήτημα επιβίωσης, αλλά είναι και προσβολή, όπως μας είπε ένας αγρότης στα χωριά της Ελασσόνας. Αυτό που βλέπουν πλέον μπροστά τους ως διέξοδο είναι η συνέχιση των αγώνων τους πιο μαζικά και πιο δυναμικά, κόντρα στο επιχειρούμενο ξεκλήρισμά τους και στην πολιτική των δικαστικών διώξεων και τρομοκράτησης που τους επιφυλάσσει η κυβέρνηση.

Στο "φλεγόμενο" από το λιοπύρι κάμπο της Θεσσαλίας, από όσους αγρότες συναντήσαμε μέσα και έξω από τα χωράφια, δε βρέθηκε ένας που να μας πει ότι πάει καλά. Παντού άκουγες λόγια οργής, συνοδευόμενα από ένα κάρο προβλήματα. Μόλις μας έβλεπαν να πλησιάζουμε, οι φράσεις που κυριαρχούσαν ήταν: "Ελάτε να δείτε τα χάλια μας τα μαύρα", "δείξτε τι τραβάμε", "μας τρώνε τζάμπα τον ιδρώτα μας", "δουλεύουμε για τους εμπόρους και τους βιομηχάνους". Κι η αγανάκτησή τους δεν είναι άδικη, αφού δεν υπάρχει καλλιέργεια και προϊόν που να μην αντιμετωπίζει προβλήματα. Προβλήματα και αδιέξοδα, που γίνονται πιο έντονα για τους μικρομεσαίους αγρότες.

Τα αδιέξοδα ζώνουν τους μικρομεσαίους αγρότες, ανεξάρτητα από το αν ασχολούνται με μια καλλιέργεια ή με περισσότερες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Κ. Ζηκύρης από το χωριό Ταξιάρχης Τρικάλων.Τον βρήκαμε να μαζεύει καρπούζια μαζί με τους δύο γιους του. Οπως μας είπε, αφού είδε και απόειδε με το βαμβάκι, φέτος έσπειρε μόνο 33 στρέμματα βαμβάκι και έβαλε ακόμα 16 στρέμματα σιτάρι, 5 καρπούζι, 5 πεπόνι, 4 κρεμμύδια, 2 πιπεριές και 2 πράσα, αλλά από καμία καλλιέργεια δεν περιμένει να βγάλει μεροκάματο. "Ούτε από τις πιπεριές;" τον ρωτήσαμε. "Ποιες πιπεριές. Να, τις βλέπετε. Είναι έτοιμες για μάζεμα, αλλά δε βρίσκω πού να τις δώσω. Κανένας έμπορος δεν ενδιαφέρεται. Και με τα κρεμμύδια τα ίδια. Εχουμε φλομώσει με κρεμμύδια από την Τουρκία και πετάμε τα δικά μας".

Λίγο έξω από το Πετρωτό Τρικάλων συναντήσαμε τους Γ. Γεωργίου και Χρ. Μπάρκα,δύο συνεταίρους οι οποίοι μέσα στο καταμεσήμερο, βουτηγμένοι στον ιδρώτα, πάλευαν με τις σωλήνες για να ποτίζουν ένα νοικιασμένο χωράφι με βαμβάκι. Τους ρωτήσαμε πώς πάνε τα πράγματα και ο Χρ. Μπάρκας μας είπε: "Ιδρώτας και κόπος. Κάθε τρεις ώρες αλλάζουμε τις σωλήνες".

"Δουλεύουμε, δουλεύουμε, αλλά τίποτα δε βγαίνει. Αμα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, πάει τερματίσαμε, εμείς οι μικροί αγρότες", άρχισε να λέει στη συνέχεια ο Γ. Γεωργίου: "Το κόστος ανεβαίνει, τα χρέη μας ανεβαίνουν, μόνο οι τιμές πέφτουν. Πέρσι "μπήκαμε μέσα" από το βαμβάκι και από το καλαμπόκι. Μόνο από τα τεύτλα βγάλαμε κάτι ψιλά, αλλά φέτος μας έκοψαν τις άδειες και ησυχάσαμε... Με έπνιξαν τα χρέη και την άνοιξη κόντεψα να κόψω το γιο μου από το πανεπιστήμιο γιατί δεν είχα λεφτά να του στείλω".

"Τι θα κάνετε;", τους ρωτήσαμε και η απάντηση του Γ. Γεωργίου ήταν: "Εγώ παλικάρι μου είναι οργανωμένος στο ΠΑΣΟΚ, δεν το κρύβω. Ομως ο Τζουμάκας δεν έχει ιδέα πώς ζούμε και πώς βγαίνει η παραγωγή. Εμείς θα είμαστε οι πρώτοι που θα κατεβάσουμε τα τρακτέρ στους δρόμους και τα μπλόκα που είδατε μέχρι τώρα δε θα είναι τίποτα, μπρος σε αυτά που θα γίνουν. Δε γίνεται αλλιώς, η κατάσταση των αγροτών είναι δραματική".

Στο βαμβάκι,μετά τα όσα προηγήθηκαν από την ψήφιση του καταστροφικού κανονισμού της ΕΕ, η κατάσταση διαμορφώνεται ως εξής: Αν βγει καλή παραγωγή, δε θα είναι καλή η τιμή. Αν δεν είναι είναι καλή η παραγωγή τότε θα είναι μειωμένο το εισόδημα, δηλαδή... αδιέξοδο. "Ο κανονισμός της ΕΕ είναι καταστροφικός και αν συνεχιστεί αυτή κατάσταση, οι βαμβακοπαραγωγοί θα ξεκληριστούν και θα γίνουν κολίγοι στα ίδια τα χωράφια τους" ήταν τα λόγια του Γ. Βαγγελάκου προέδρου του Αγροτικού Συνεταιρισμού στο Καλλίθηρο Καρδίτσας. Τα ίδια λόγια ακούσαμε και από το βαμβακοπαραγωγό Δ. Σβίντζο,λίγο έξω από το Ερμήτσι Καρδίτσας,οποίος συμπλήρωσε: "Τι θα κάνουμε; Ούτε εργάτες μπορούμε να δουλέψουμε, αφού τα εργοστάσια κλείνουν, ούτε στη Γερμανία μπορούμε να ξαναπάμε".

Στο σιτάρι και το καλαμπόκι,επίσης τα πράγματα πάνε από το κακό στο χειρότερο. Οι τιμές είναι πολύ χαμηλές και η ΕΕ ετοιμάζεται να περικόψει δραστικά και τις στρεμματικές ενισχύσεις, ενώ οι καλαμποπαραγωγοί καλούνται να πληρώσουν και βαρύ πρόστιμο επειδή ξεπεράστηκε το στρεμματικό πλαφόν. "Ετσι που έγιναν τα πράγματα, δε βγαίνει μεροκάματο από το στάρι" μας είπε ο Στ. Παπακωνσταντίνου,από το Μικρό Ελευθεροχώρι Ελασσόνας,τον οποίο συναντήσαμε την ώρα που θέριζε, για να συνεχίσει: "Ούτε τιμή έχει - φέτος μας δίνουν γύρω στις 50 δραχμές το κιλό, ενώ για βγούμε πρέπει να πάρουμε 100 - ούτε καλή παραγωγή πήραμε, λόγω του καιρού. Μετά βίας πήραμε 100 κιλά το στρέμμα. Και οι Βρυξέλλες μας κόβουν και τις επιδοτήσεις και μειώνουν τις τιμές. Αμα συνεχίσει έτσι η κατάσταση σε δύο χρόνια εδώ στην περιοχή θα εγκαταλείψουν όλοι τα στάρια, αφού δε θα έχουμε λεφτά ούτε να καλλιεργήσουμε, αλλά δεν έχουμε λεφτά ούτε και να φάμε. Η κατάσταση είναι απελπιστική δηλαδή, όμως εμείς ελπίζουμε και αγωνιζόμαστε".

Και τι γίνεται με τα καπνά; Ο Β. Λιάκος,από το χωριό Φαρμάκη του Δήμου Σαραντάπορου, που καλλιεργεί "κλασικά" Ελασσόνας, μας λέει: "Κάθε χρονιά πάμε και χειρότερα. Οι έμποροι είναι ασύδοτοι να αγοράσουν τζάμπα τα καπνά. Ειδικά μετά την αλλαγή του καθεστώτος και την κατάργηση της τιμής παρέμβασης κάνουν ό,τι θέλουν. Μας κλέβουν και μας υποβαθμίζουν την ποιότητα και άντε να βρεις το δίκιο σου. Φτάσαμε πλέον σε σημείο να σκεφτόμαστε αν πρέπει να παραγάγουμε ποιότητα ή όχι". Ρωτήσαμε τον Β. Λιάκο, πώς βλέπει το μέλλον της καπνοκαλλιέργειας. Και η απάντηση: "Με τις ποσοστώσεις που έβαλαν δε βλέπω μέλλον για τους καπνοπαραγωγούς. Βλέπω μόνο ασυδοσία και κέρδη για τους εμπόρους". Και όταν η συζήτηση έφτασε στα νέα μέτρα και τη δραστική μείωση του πριμ που προωθούν οι Βρυξέλλες, ο Β. Λιάκος κούνησε με νόημα το ηλιοκαμένο κεφάλι του.

Η εικαστική προσφορά του Δημήτρη Καλαμάρα άγγιξε την πεντηκονταετία. Μισό αιώνα, ο σημαντικός αυτός καλλιτέχνης, ο υποδειγματικού ανθρώπινου και καλλιτεχνικού ήθους γλύπτης, υπηρέτησε με σεμνότητα, μακριά από τα "φλας της δημοσιότητας", την Τέχνη. Την 1η Ιουλίου, ξαφνικά, η ζεστή και μεγάλη καρδιά του σταμάτησε να χτυπά. Πέρασε στον κόσμο της σιωπής, αφήνοντας πίσω του, παρακαταθήκη στους νεότερους, μια πλούσια και σημαντική γλυπτική δημιουργία, αλλά και τη βαθύτατα προοδευτική, αριστερή σκέψη του, τα οράματά του για την κοινωνία και την τέχνη, που, τύχη αγαθή για όλους μας, άφησε καταγραμμένα. Από τον πλούτο των γραπτών του, επιλέξαμε κάποια ενδεικτικά κείμενά του για τη ζωή και τη δημιουργία του, τα οποία και παραθέτουμε.

"Γεννήθηκα στην πόλη της Φλωρίνης στις 30 Ιουλίου 1924. Ενας μικρός μαρμάρινος άγγελος στο νεκροταφείο, μοναδική γλυπτή μορφή της πόλης, υπήρξε η πρώτη ώθηση για τις σπουδές που κατόπιν ακολούθησα.Εως το 1946, ζωγράφιζα και έκανα γλυπτική ερασιτεχνικά μέχρι που εντελώς συμπτωματικά πληροφορήθηκα την ύπαρξη της Σχολής Καλών Τεχνών και ξεκίνησα για την Αθήνα χωρίς καμία ουσιαστικά προετοιμασία".

Το 1947-48 ο Δ. Καλαμάρας έλαβε μέρος στις εξετάσεις για τα εργαστήρια της Σχολής και πέρασε πρώτος στη ζωγραφική και γλυπτική.

"Προτίμησα τις σπουδές στον κλάδο της γλυπτικής, αφ' ενός μεν λόγω της προσωπικότητας του Μιχάλη Τόμπρου,αφ' ετέρου δε, διότι το χειρωνακτικό μέρος της τέχνης αυτής, ασκούσε επάνω μου μία ιδιαίτερη γοητεία".

"Θυμάμαι έντονα τα χρόνια των σπουδών μου μαζί του και κυρίως τις ακούραστες εκείνες αφηγήσεις του για τις μέρες του Παρισιού, για γεγονότα και πρόσωπα που είχε γνωρίσει, όπως τον Κριστιάν Ζερβός,τον Λε Κορμπιζιέ,τον Λεζέ,τον Μπρανκούζι κ. ά. Σ' αυτά που έλεγε, πολλές φορές, διαπίστωνα μιαν αντίφαση, αργότερα όμως, όταν βρέθηκα στο σταυροδρόμι, κατάλαβα ότι είχε δίκιο, γιατί τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά και μονοσήμαντα όσο νομίζει κανείς όταν ξεκινάει".

Από τη Σχολή θα αποφοιτήσει το 1953 με το πρώτο βραβείο γλυπτικής,έχοντας ήδη φιλοτεχνήσει το πρώτο του έργο σε δημόσιο χώρο, τη μαρμάρινη προτομή του Μακεδονομάχου Γκόνου Γιώτα,στο πάρκο του Λευκού Πύργου στη Θεσσαλονίκη. Ακολούθησε ο ανδριάντας του Αγγελή Γάτσου για την πόλη της Αριδαίας, το οποίο υπήρξε το πρώτο έργο μνημειακής γλυπτικής του Δ. Καλαμάρα. Το 1955 μία υποτροφία του ΙΚΥ, θα του επιτρέψει να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας και της Ρώμης. Τα χρόνια της Ιταλίας υπήρξαν καθοριστικά για την εξέλιξή του και αποτέλεσαν μία εξαιρετικά γόνιμη περίοδο σπουδής και βαθιάς εικαστικής έρευνας.

Παράλληλα με τις καθαρά καλλιτεχνικές του σπουδές στην Ακαδημία της Φλωρεντίας, έμαθε την τέχνη της χαλκοχυτικής και με πρόσκληση του ΙΚΥ, ίδρυσε το πρώτο μετά την αρχαιότητα εργαστήριο χαλκοχυτικής, στα υπόγεια εργαστήρια της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, το 1958.

"Θυμάμαι έντονα τη μακρά προετοιμασία ημερών, καθώς και το σύλλογο των καθηγητών σύσσωμο, τον Παντελή Πρεβελάκη,τον Παύλο Μυλωνά,τον Μιχάλη Τόμπρο,τον Γιάννη Κεφαλληνό,τον Γιάννη Παππά,τον Γιάννη Μόραλη,τον Σπύρο Παπαλουκά,να παρακολουθούν το λιωμένο μέταλλο να ρέει και πάλι μετά από αιώνες, μέσα στις γλυπτικές φόρμες".

Την ίδια χρονιά, άρχισε τη φιλοτέχνηση του ανδριάντα του Μακεδονομάχου Κώττα,που σήμερα είναι τοποθετημένος στην είσοδο της Φλώρινας. Με το έργο αυτό, ο Δ. Καλαμάρας εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Μπιενάλε Αλεξανδρείας μαζί με τους Θανάση Απάρτη και Θόδωρο Βασιλείου και τιμήθηκε με το Χρυσό Μετάλλιο.

"Τα επόμενα χρόνια όλη η καλλιτεχνική μου εργασία περιστρέφεται γύρω από ένα και μόνο θέμα: τον άνθρωπο και το άλογο σε πολλές παραλλαγές και περιλαμβάνει πολλές μικρές μακέτες σε διάφορα υλικά, μικρούς έφιππους, χιλιάδες ελεύθερων σχεδίων και δεκάδες κοπιωδών σχεδίων πυκνοτάτων μετρήσεων. Το σύνολο της εργασίας αυτής, που η κάθε γλυπτική της διατύπωση διατηρεί την αυτοτέλειά της ως ανεξάρτητο έργο, αποτέλεσε την προϊστορία του ανδριάντα του Μεγάλου Αλεξάνδρου".

Το 1969, ο Δ. Καλαμάρας εκλέχτηκε παμψηφεί καθηγητής στην ΑΣΚΤ και εισήγαγε τη συστηματική διδασκαλία θεωρητικών κειμένων καλλιτεχνών με τη μετάφραση και ανάληψη εκδοτικής δραστηριότητας από τη Σχολή.

"Η καθηγεσία στάθηκε για μένα ευεργετική. Η συναίσθηση ότι αποτελούσα πρότυπο για τους νέους, με προφύλαξε από τους κινδύνους που συνεπάγεται για τον καλλιτέχνη ο "επαγγελματισμός"".

Στην ΑΣΚΤ, επίσης, έθεσε τις βάσεις για τη δημιουργία Γλυπτοθήκης για διδακτικούς λόγους με τη μετάβασή του στην Ιταλία και την αγορά σημαντικού αριθμού εκμαγείων, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται έργα του Μιχαήλ Αγγέλου,του Ντονατέλλο και άλλων, τα οποία αποτέλεσαν τον πρώτο της πυρήνα. Μετά τη μεταπολίτευση, ο Δ. Καλαμάρας, υπήρξε ο πρώτος παμψηφεί εκλεγμένος πρύτανης της Σχολής και διατέλεσε αντιπρύτανης επί επτά συνεχή έτη.Το 1979 μετά από πρόταση της αρμόδιας καλλιτεχνικής επιτροπής του ΥΠΠΟ εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο,με σχέδια και γλυπτά από τη σειρά των σπουδών του για τον ανδριάντα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Ακόμη, υπήρξε μέλος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου επί δεκαετία, μέλος του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων,Πρόεδρος της Επιτροπής Ανεγέρσεως Μνημείων και Ανδριάντων του ΥΠΠΟ κτλ. Το 1995, πραγματοποιήθηκε μεγάλη αναδρομική έκθεση έργων του στην Εθνική Πινακοθήκη.Εκθεση που αποτελούσε χρέος από την πολιτεία για τη μακρόχρονη, σημαντική προσφορά του μεγάλου μας καλλιτέχνη.

Ηλιάνα ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ

Αυτές οι ανάγκες και αυτά τα συμφέροντα εξυπηρετούν οι συνθήκες που συντάχθηκαν και υπογράφτηκαν από τις σοσιαλδημοκρατικές και συντηρητικές κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Συνθήκες όπως η ΚΑΠ, η ΓΚΑΤΤ, αναρίθμητοι κανονισμοί κατά προϊόν, η Συνθήκη του Μάαστριχτ κλπ, έφεραν στη χώρα μας μεγάλες καταστροφές σε εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες. Σήμερα βρίσκονται σε άμεση απειλή για χρεοκοπία και ξεκλήρισμα πάνω από τα μισά αγροτικά νοικοκυριά, κυρίως τα μικρά και μεσαία. Η έκταση και το βάθος αυτής της αντιδραστικής πολιτικής φάνηκε και από την οργισμένη απάντηση δεκάδων χιλιάδων αγροτών που βγήκαν στους δρόμους με τα τρακτέρ, τον περασμένο χειμώνα, σε έναν ηρωικό αγώνα διαρκείας, για την ανατροπή αυτής της πολιτικής.

Ουσιαστικά, οι εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίοι αγρότες της χώρας μας ξεπουλιούνται σήμερα εν ψυχρώ στα μεγάλα ντόπια και ξένα συμφέροντα, στο όνομα της πλήρους απελευθέρωσης της κυριαρχίας του μεγάλου κεφαλαίου, που δρα ασύδοτα πλέον σε βάρος όχι μόνο των αγροτών, αλλά ολόκληρου του λαού. Ετσι, το μεγάλο κεφάλαιο αγοράζει όσο και όπως θέλει τα αγροτικά προϊόντα, πουλάει στην αγορά πανάκριβα τα ίδια είδη, καθώς και τα δικά του μέσα και εφόδια που απαιτούνται για την καλλιέργεια, θέτει προδιαγραφές και όρους εξόντωσης των μικρών και μεσαίων αγροτών, διακινεί ομοειδή προϊόντα που ή τα ληστεύει από υπανάπτυκτες χώρες ή προέρχονται από χώρες που χάρη στην ΓΚΑΤΤ εξασφάλισαν καθεστώς προνομίων και πριμοδοτήσεων, όπως π.χ. οι ΗΠΑ.

Τεράστιες είναι οι ευθύνες των κομμάτων (πλην ΚΚΕ) που συνειδητά καλλιέργησαν ψεύτικες ελπίδες και προσπάθησαν να παγιδεύσουν το Αγροτικό Κίνημα στους μονόδρομους - "καρμανιόλα" της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της ΓΚΑΤΤ, του Μάαστριχτ, της ΚΑΠ.

Χέρι χέρι όλοι τους μαζί και με καταμερισμό στους ρόλους ο καθένας τους, προσπαθούν να πνίξουν κάθε βήμα παραπέρα ενίσχυσης του αγωνιστικού μετώπου της αγροτιάς. Επιστρατεύουν ολόκληρο μηχανισμό της Δικαιοσύνης και σέρνουν σε δίκες και βαριές καταδίκες χιλιάδες αγρότες, λες και βρισκόμαστε σε καθεστώς βίας και τρομοκρατίας.

Αναβιώνουν επίσης το καθεστώς με τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων, για όσους συμμετείχαν στους αγώνες, σύμφωνα με την εγκύκλιο Τζουμάκα, την οποία τελικά αναγκάστηκε να πάρει, προσωρινά, πίσω.

Συκοφαντούν και λασπολογούν σε βάρος ηγετικών στελεχών του αγροτικού κινήματος ειδικά τους κομμουνιστές, αξιοποιώντας τα ΜΜΕ που από κοινού με τους καναλάρχες ελέγχουν.

Ο Κ. Ζηκύρης καλλιεργεί βαμβάκι, καρπούζια, πεπόνια, κρεμμύδια, πιπεριές και πράσα, αλλά από καμιά καλλιέργεια δεν περιμένει να βγάλει μεροκάματο

"Τα μπλόκα που είδατε μέχρι τώρα δε θα είναι τίποτε μπρος σ' αυτά που θα γίνουν", μας είπε ο Γ. Γεωργίου από το Πετρωτό Τρικάλων και μαζί του συμφώνησε και ο Χρ. Μπάρκας

"Ετσι όπως έγιναν τα πράγματα δε βγαίνει μεροκάματο από τα σπαρτά", τόνισε ο Στ. Παπακωνσταντίνου, από το Μικρό Ελευθεροχώρι Ελασσόνας

"Δε βλέπω μέλλον για τους καπνοπαραγωγούς" τόνισε ο Β. Λιάκος, από το χωριό Φαρκάκη, του Δήμου Σαρανταπόρου

"Μας έκαψαν οι έμποροι", λέει η Ευαγγελία Παπαγιάννη, από το χωριό Γεράνεια Ελασσόνας

Αποστολή: Κώστας ΔΕΤΣΙΚΑΣ

Φωτογραφίες: Βαγγελης Τόκας

"Κεφάλι αλόγου", χαλκός

"Αλογο και αναβάτης". Μολύβι και ακουαρέλα, 1969

Την ΤΡΙΤΗ: Μήλα για πέταμα και πεπόνια μέχρι και 5 δραχμές το κιλό!