Το χρονικό των διπλωματικών διαβουλεύσεων για τη λύση του κυπριακού προβλήματος, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την τουρκική εισβολή, ξεκινά τον Νοέμβρη του 1974.Τότε η 29η Σύνοδος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ υιοθέτησε ομόφωνα το ψήφισμα 3212 σύμφωνα με το οποίο η λύση στο Κυπριακό πρέπει να περιλαμβάνει την αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων, το σεβασμό της ανεξαρτησίας, της ακεραιότητας και του αδέσμευτου χαρακτήρα της χώρας καθώς και τον τερματισμό της ξένης ανάμειξης. Το ψήφισμα αυτό προβλέπει επίσης την επιστροφή των προσφύγων στις εστίες τους.

Η ίδια η Τουρκία αναγκάστηκε να ψηφίσει το παραπάνω ψήφισμα κάτω από τη γενική κατακραυγή των σοσιαλιστικών και των αδέσμευτων χωρών, αφού όμως απαίτησε - και πέτυχε - να βγουν από το ψήφισμα η λέξη "τουρκικά", που αναφερόταν στα στρατεύματα και η λέξη "άμεση", που αναφερόταν στην αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων. Είκοσι τρία χρόνια μετά την ομόφωνη έγκριση του ψηφίσματος 3212, η μη υλοποίησή του αποτελεί μια καλή απόδειξη πως τα μεγάλα λόγια και οι διακηρύξεις στις διεθνείς σχέσεις δεν κοστίζουν σχεδόν τίποτε. Πως τα τετελεσμένα που δημιουργούνται στο πεδίο της μάχης και κάτω από την καθοδήγηση του αμερικανοΝΑΤΟικού παράγοντα, πολύ δύσκολα ανατρέπονται από τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Το Φλεβάρη του 1975, η ελληνοκυπριακή πλευρά κάνει τις πρώτες της προτάσεις για τη διευθέτηση του προβλήματος. Στις προτάσεις αυτές περιλαμβάνεται και χάρτης για το εδαφικό που προέβλεπε την παραχώρηση του 20% του κυπριακού εδάφους στην τουρκοκυπριακή διοίκηση. Η νικήτρια στο πεδίο της μάχης πλευρά, η οποία ήδη κατείχε το 37% του εδάφους, απέρριψε την πρόταση και προχώρησε στην εγκαθίδρυση τουρκικού ομόσπονδου κράτους.

Ακολούθησαν, βέβαια, και άλλα λόγια συμπαράστασης καθώς η Κύπρος προσέφυγε στον ΟΗΕ και ο Οργανισμός υιοθέτησε τα ψηφίσματα 365 και 367...Τον Ιούνη του 1975 μετά από δημοψήφισμα στα κατεχόμενα, θεσπίζεται το Σύνταγμα του ψευδοκράτους και στη συνέχεια ολοκληρώνεται η εκδίωξη του εναπομείναντος ελληνοκυπριακού πληθυσμού.

Τον Γενάρη του 1977 πραγματοποιήθηκε η συνάντηση Μακαρίου - Ντενκτάς υπό την αιγίδα του τότε ΓΓ του ΟΗΕ Κ. Βαλντχάιμ. Τότε υπογράφηκε η πρώτη συμφωνία υψηλού επιπέδου η οποία μιλούσε για διζωνική και ομόσπονδη Δημοκρατία, για έδαφος που θα ανήκει στην κάθε κοινότητα, για εξουσίες και αρμοδιότητες της κεντρικής και των ομόσπονδων κυβερνήσεων. Το πρώτο βήμα για την έμπρακτη επικύρωση των τετελεσμένων της εισβολής, ολοκληρώθηκε τον Νοέμβρη του 1983 όταν ανακηρύχτηκε ως κράτος η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.

Το γεγονός αυτό ακολούθησε ένα ακόμη ψήφισμα συμπαράστασης του ΟΗΕ με αριθμό 541.Ακολούθησε επίσης και μια νέα πρόταση για συνολική επίλυση,του τότε Προέδρου της Κύπρου Κυπριανού. Πρόταση με σημαντικές παραχωρήσεις οι οποίες έδωσαν τροφή για αλλεπάλληλες συναντήσεις κορυφής, τον Γενάρη του 1985 μεταξύ Κυπριανού - Ντενκτάς, τον Φλεβάρη και τον Μάρτη του 1990 μεταξύ Βασιλείου και Ντενκτάς, τον Ιούνη και τον Αύγουστο του 1992 πάλι μεταξύ Βασιλείου και Ντενκτάς.

Πρακτικό αποτέλεσμα όλων αυτών των διαβουλεύσεων ήταν η πρόταση του τότε ΓΓ του ΟΗΕ Μπ. Γκάλι για την εδαφική πτυχή του προβλήματος σύμφωνα με την οποία το 28% του εδάφους θα μπορούσε να δοθεί στην τουρκοκυπριακή πλευρά.

Ενα 9%, από το 37% που κατέχουν τα τουρκικά στρατεύματα μέχρι το 28% που πρότεινε ο Μπ. Γκάλι, αποτελεί το "κέρδος" των διαβουλεύσεων όσον αφορά το εδαφικό για την ελληνοκυπριακή πλευρά.

Είναι προφανές, πως το κόστος που καλείται να καταβάλει η ελληνοκυπριακή πλευρά για αυτό το 9%, είναι τεράστιο. Με πιο απλά λόγια, η ελληνοκυπριακή πλευρά καλείται να αποδεχτεί και να νομιμοποιήσει τα τετελεσμένα της εισβολής, όπως ακριβώς μεθοδεύει η αμερικανική διπλωματία η οποία στην πράξη προωθεί μια λύση (συν) ομοσπονδίας στην Κύπρο κάτω από τη στενότατη ΝΑΤΟική εποπτεία.

Σε αυτό ακριβώς το σημείο έχουν οδηγηθεί σήμερα οι εξελίξεις. Βοήθησε σε αυτό και η ελληνική κυβέρνηση, συνδέοντας, τελικά, το Κυπριακό με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και τη διακήρυξη του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας και Κύπρου.

Οι δύο αυτές κινήσεις της Αθήνας, πρόσφεραν τα απαραίτητα προσχήματα στον διεθνή παράγοντα να θέσει το Κυπριακό σε νέες βάσεις, να καλλιεργήσει την ιδέα της διχοτόμησης - μέσω του δόγματος - και να εκβιάσει για την αποδοχή μιας τέτοιου τύπου λύσης με δέλεαρ την είσοδο της Νότιας Κύπρου στην ΕΕ.

Αυτό το σύντομο και επιγραμματικά διατυπωμένο χρονικό των εξελίξεων, σκιαγραφεί την πορεία του Κυπριακού, η οποία - με κρίσιμους σταθμούς στο Τρόντμπεκ της Ν. Υόρκης την πρώτη βδομάδα του τρέχοντος μήνα και τη Γενεύη της Ελβετίας όπου θα πραγματοποιηθεί στα μέσα Αυγούστου ένας ακόμη γύρος συνομιλιών μεταξύ Κληρίδη και Ντενκτάς - καταλήγει ολοταχώς στα χέρια του Ρ. Χόλμπρουκ ο οποίος στις αρχές του νέου χρόνου μετά τις εκλογές στην Κύπρο, θα εκβιάσει για την επιβολή της αμερικανικής λύσης.

Η επόμενη συνάντηση Κληρίδη - Ντενκτάς έχει ήδη οριστεί στις 11 Αυγούστου στην Ελβετία. Εκεί θα ολοκληρωθεί ένας ακόμη γύρος συνομιλιών κάτω από την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ, αλλά και τη στενή επίβλεψη της Ουάσιγκτον. Αυτή η στενή επίβλεψη της αμερικανικής διπλωματίας που έχει αναλάβει ο "πολύς" Ρ. Χόλμπρουκ χαρακτηρίζει με έναν ιδιαίτερο τρόπο τις εξελίξεις στο Κυπριακό, καθώς είναι πια σαφές πως οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν ότι η συγκυρία εξυπηρετεί για την επιβολή μιας "λύσης", η οποία θα επιτρέψει την αποκατάσταση της εύρυθμης λειτουργίας του ΝΑΤΟ.

Η συγκυρία, λοιπόν, φαίνεται πως εξυπηρετεί την προώθηση των αμερικανικών σχεδίων στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Το Κυπριακό, σύμφωνα με τη "νέα λογική" που επικρατεί στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, πρέπει να πάψει να αποτελεί το ανάχωμα που εμποδίζει τη διευθέτηση του συνολικότερου προβλήματος στην περιοχή. Το συνολικότερο πρόβλημα δεν είναι τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο από το καθεστώς του Αιγαίου, που μετά την κρίση των Ιμίων και τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις που ακολούθησαν έχει ήδη τεθεί στο τραπέζι.

Η "νέα ατμόσφαιρα", που διαμορφώνεται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, κάτω από τις σφοδρότατες και καλά μελετημένες αμερικανικές πιέσεις, περιγράφει και την πορεία που η Ουάσιγκτον έχει χαράξει για το Κυπριακό. Η "νέα σελίδα" στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, που ανοίχτηκε με το κοινό ανακοινωθέν Σημίτη - Ντεμιρέλ στη Μαδρίτη, προετοιμάζει και τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Για την ακρίβεια, από τη στιγμή που η Αθήνα έχει αποφασίσει να συνομιλήσει εφ' όλης της ύλης με την Αγκυρα και να εναποθέσει στην κρίση επιδιαιτητικού οργάνου το καθεστώς του Αιγαίου, το Κυπριακό παίρνει - με μεγάλη μάλιστα ταχύτητα - μια νέα κατεύθυνση που πολύ απέχει από αυτό που ονομάστηκε "δίκαιη και βιώσιμη λύση". Το ζητούμενο πια είναι η διευθέτηση του προβλήματος, προκειμένου να μην αποτελεί το ανάχωμα που εμποδίζει τη ρύθμιση των ελληνοτουρκικών προβλημάτων.

Ετσι, λοιπόν, Κυπριακό και Ελληνοτουρκικά ακολουθούν παράλληλες πορείες με τον ίδιο τελικό προορισμό: Τη διευθέτηση των εκκρεμοτήτων στην περιοχή προς όφελος της εύρυθμης λειτουργίας της Ν/Α πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Οι πορείες αυτές, αν και επιμελώς έχουν διαχωριστεί, όλοι γνωρίζουν και κυρίως οι διαμεσολαβητές, πως αλληλοεπηρεάζονται. Το Κυπριακό δεν είναι δυνατό να επιλυθεί αν δε δρομολογηθούν διευθετήσεις στο Αιγαίο. Ταυτόχρονα, δεν είναι δυνατό να υπάρξει ουσιαστική βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αν δεν "εμφανιστεί" μια "λύση" στο Κυπριακό που να γίνει, έστω και μετά από αφόρητες πιέσεις, αποδεχτή και από την Ελλάδα και από την Τουρκία. "Λύση" που όπως όλοι αντιλαμβάνονται θα είναι από μόνη της εστία πρόκλησης νέων εντάσεων, όταν και όποτε στο μέλλον οι Αμερικανοί και οι ΝΑΤΟικοί ιμπεριαλιστές εκτιμήσουν ότι τους χρειάζεται μια οξυμένη κατάσταση.

Ομηροι λοιπόν των επιδιαιτητών και ουσιαστικών κυρίαρχων του Αιγαίου θα είναι οι λαοί της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Κύπρου, που προορίζονται από την ίδια τη γεωγραφική τους θέση να συμβιώσουν για πάντα και που έχουν κάθε λόγο να θέλουν να συμβιώσουν ειρηνικά, πολύ περισσότερο που δεν έχουν τίποτε να χωρίσουν μεταξύ τους. Τα σχέδια των ιμπεριαλιστών επιδιαιτητών αποκλείουν μια τέτοια ποθητή εξέλιξη. Ας φροντίσουν, λοιπόν, οι φίλοι γειτονικοί λαοί να τους τα χαλάσουν. Είναι κυριολεκτικά στο χέρι τους.