ΣΑΡΑΓΕΒΟ.-

Τα γεγονότα του περασμένου 24ωρου κατάφεραν νέα χτυπήματα στην επιβεβλημένη από τις ΗΠΑ Συμφωνία του Ντέιτον για την ειρήνευση στη Βοσνία, καθώς όχι μόνον συνεχίζονται (αν και περιορισμένα) οι εχθροπραξίες μεταξύ μουσουλμάνων και Κροατών στο Μόσταρ, αλλά άρχισαν για τα καλά και οι μαζικές έξοδοι των Σερβοβόσνιων από τα προάστια της σερβικής πρωτεύουσας μπροστά στο φόβο πράξεων αντεκδίκησης από την πλευρά της κροατομουσουλμανικής κοινότητας, που αναλαμβάνει στις 19 Μάρτη τη διοίκηση των σερβοκατοικούμενων προαστίων της βοσνιακής πρωτεύουσας.

Αίσθηση προκάλεσαν χτες οι δηλώσεις του διορισμένου από την Ευρωπαϊκή Ενωση διοικητή του Μόσταρ, Χανς Κόσνικ. Ο Κόσνικ απηύθυνε έκκληση στους Κροάτες και μουσουλμάνους κατοίκους της πόλης να σταματήσουν τις μεταξύ τους εχθροπραξίες, λέγοντας: "Εάν οποιαδήποτε πλευρά αψηφήσει τη συμφωνία του Ντέιτον και επιμείνει στις θέσεις της (σ.σ. για την ύπαρξη ξεχωριστής διοίκησης στους τομείς που κατοικούνται από Κροάτες και μουσουλμάνους), η ευρωπαϊκή διοίκηση θα εγκαταλείψει την πόλη". Οπως σημείωναν και χτες πολιτικοί παρατηρητές, εάν ξεσπάσουν μάχες ανάμεσα σε Κροάτες και μουσουλμάνους στο Μόσταρ, τότε η Συμφωνία του Ντέιτον θα καταρρεύσει σαν παιχνίδι Ντόμινο, αφού ενδεχόμενες σκληρές μάχες στο Μόσταρ θα σημάνουν συγκρούσεις και στις σερβοκρατούμενες περιοχές του Σαράγεβο...

Εκατό οικογένειες Σερβοβόσνιων εγκαταλείπουν τα προάστια του Σαράγεβο κάθε 24ωρο, μετέδιδε ο απεσταλμένος του "Ασοσιέιτεντ Πρες" στην περιοχή, υπογραμμίζοντας πως πολλοί από αυτούς που ξεκινούν για το άγνωστο παραδίδουν στις φλόγες τα σπίτια τους και πολλά από τα υπάρχοντά τους, που είναι δύσκολο ή ακατόρθωτο να μεταφερθούν. Παρά τις εικόνες των πυρπολημένων σπιτιών και των οικογενειών που εγκαταλείπουν τις εστίες τους, οι ΝΑΤΟικοί αξιωματούχοι παραμένουν άκαμπτοι στο αίτημα της σερβοβοσνιακής ηγεσίας για παράταση της ημερομηνίας παράδοσης των σερβοβοσνιακών προαστίων, όχι στις 19 Μάρτη, αλλά τουλάχιστον μέχρι τις 15 Σεπτέμβρη.

Ο γενικός γραμματέας του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, Χαβιέρ Σολάνα, συναντήθηκε, μάλιστα, χτες με τον Σέρβο Πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς στο Βελιγράδι, προκειμένου να συζητήσει, όπως ανακοινώθηκε, "διάφορες προοπτικές ώστε να τεθεί σε εφαρμογή η ειρηνευτική συμφωνία για τη Βοσνία". Νωρίτερα, ο Σολάνα είχε συναντηθεί στο Σαράγεβο με τον Βόσνιο Πρόεδρο Αλίγια Ιζετμπέκοβιτς. Οταν ο Σολάνα ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους για τη μαζική φυγή Σερβοβόσνιων από τα προάστια του Σαράγεβο, αρκέστηκε να εκφράσει τη λύπη του για το γεγονός ότι η βοσνιακή κυβέρνηση δεν έκανε μέχρι τώρα τις απαιτούμενες προσπάθειες για να πείσει τους Σέρβους ότι δεν κινδυνεύουν. Διαβεβαίωσε, πάντως, ότι "θα εφαρμοστούν και κανείς δεν πρόκειται να αλλάξει όσα συμφωνήθηκαν στο Ντέιτον"...

Το περασμένο 24ωρο, ο Βόσνιος Πρόεδρος, Αλίγια Ιζετμπέκοβιτς, ανακοίνωσε την επικείμενη έναρξη διπλωματικών επαφών υψηλού επιπέδου με το Βελιγράδι. Υποστήριξε μάλιστα ότι "πολύ σύντομα" θα μεταβεί στο Σαράγεβο ο Σέρβος υπουργός Εξωτερικών, Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, ή θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στο Βελιγράδι ο Βόσνιος υπουργός Εξωτερικών, Μουχάμεντ Σατσίρμπεϊ.

Από την Τούζλα αναμένεται να ξεκινήσει σήμερα ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον την περιοδεία του στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος Κλίντον θα έχει συνομιλίες με τον Βόσνιο ομόλογό του και θεωρείται πιθανό ότι θα μεταβεί στο Ζάγκρεμπ με τελικό προορισμό τις περιοχές της Ουγγαρίας, όπου σταθμεύουν προσωρινά τα αμερικανικά στρατεύματα που κατευθύνονται προς τη Βοσνία. Το ακριβές πρόγραμμα του Προέδρου παραμένει άγνωστο μέχρι στιγμής αφού φυλάσσεται ως εφτασφράγιστο μυστικό. Την ίδια στιγμή, πλήθος δημοσιευμάτων αμερικανικών εφημερίδων υποστήριξαν από κοινού ότι πραγματικός σκοπός της περιοδείας του Κλίντον στην περιοχή δεν είναι τίποτε άλλο από την έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του Νοέμβρη. Ο Κλίντον πηγαίνει στην πρώην Γιουγκοσλαβία για να ξεφύγει από τους σκοπέλους των διαπραγματεύσεων με τη ρεπουμπλικανική ηγεσία του Κογκρέσου για τον προϋπολογισμό του κράτος και τη νέα αμηχανία από τις αποκαλύψεις για την εμπλοκή της συζύγου του, Χίλαρι, στις κατηγορίες για παράνομη αγοραπωλησία γης στο Ουάιτγουοτερ. Ο ίδιος, πάντως, πριν αναχωρήσει για την Τούζλα της Βοσνίας, υποστήριξε ότι πηγαίνει στην περιοχή για να "διαπιστώσει ιδίοις όμμασι πώς εκπληρώνεται η αποστολή των Αμερικανών στρατιωτών στην περιοχή"...

ΑΓΚΥΡΑ .-

Θα δεχτεί ο Μεσούτ Γιλμάζ να συμμαχήσει με τον ηγέτη του Κόμματος της Ευημερίας, Νετσμεντίν Ερμπακάν, στη σημερινή τους συνάντηση; Οι προθέσεις του κεντροδεξιού ηγέτη του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας είναι άδηλες. Πάντως, τις τελευταίες μέρες πληθαίνουν οι φωνές που εκτιμούν πως έχει βρεθεί σε δεινή θέση.

Ο Γιλμάζ, λένε αναλυτές στην Αγκυρα, βρίσκεται σε σχεδόν διλημματική κατάσταση. Αν προκρίνει τη συνεργασία με τον Ερμπακάν, υπερφαλαγγίζοντας την αρχηγό του Κόμματος του Ορθού Δρόμου, Τανσού Τσιλέρ, κινδυνεύει να δει 40 βουλευτές του να παραιτούνται. Ο Γιλμάζ, που έχει τη φιλοδοξία να καταστεί ο κύριος εκφραστής της τουρκικής Δεξιάς (ένας από τους λόγους της αντιπαλότητάς του με την Τσιλέρ), αντιμετωπίζει "τον κίνδυνο διάλυσης του κόμματός του", έγραφε χτες η ημερήσια τουρκική εφημερίδα "Σαμπάχ".

Επιχειρηματικοί κύκλοι πιέζουν, εμμέσως, παρασκηνιακά, τον Γιλμάζ να απορρίψει τη "λύση Ερμπακάν" και να συμμαχήσει με την Τσιλέρ, παρά τις υπάρχουσες δυσχέρειες.

Ο Μεσούτ Γιλμάζ, σχολιάζουν δημοσιογράφοι, θα απολέσει μεγάλο μέρος της πολιτικής του ισχύος αν δεχτεί να συγκατοικήσει με τον Ερμπακάν σε μια αμφίβολης βιωσιμότητας κυβέρνηση. Κινδυνεύει, μάλιστα, να δει και το μιλιταριστικό πλέγμα να παρεμβαίνει δραστικά στο πολιτικό σκηνικό, υλοποιώντας τις - καθόλου κομψές - προειδοποιήσεις του.

Οι προτεινόμενες συνεργασίες, με δεδομένες και τις ισορροπίες στο νέο τουρκικό Κοινοβούλιο, οδηγούν αρκετούς στην εκτίμηση ότι η Βουλή έχει "ημερομηνία λήξεως" τους επόμενους μήνες. Αλλά αν η χώρα οδηγηθεί ξανά στις κάλπες, οι οικονομικές συνέπειες θα είναι βαρύτατες. Αρα, κάθε πιθανότητα θα εξαντληθεί...

• Σε αγκάθι για την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας εξελίσσονται οι διαμαρτυρίες των γειτόνων της από Ανατολάς και Νότο, για το πρόγραμμά της στον Ευφράτη, καθώς τα κατασκευαζόμενα φράγματα στο έδαφος της Τουρκίας μειώνουν την ποσότητα των διοχετευόμενων εκτός των συνόρων της υδάτων.

Στις προηγούμενες διαμαρτυρίες της Συρίας προστέθηκαν χτες και αυτές του Ιράκ, ενώ παραμένει σε εκκρεμότητα το αν ο Αραβικός Σύνδεσμος θα στηρίξει τις διαμαρτυρίες της Συρίας.

Αν και πηγές του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών εκτιμούν ότι πρόκειται περί υπόθεσης ρουτίνας, και ότι η ιρακινή διπλωματική νότα δε διαφέρει από ανάλογες που είχαν επιδοθεί στην Τουρκία για το θέμα, υπάρχει στην πραγματικότητα ένα κατ' αρχάς δυσδιάκριτο παρασκήνιο.

Η Αγκυρα έχει αποτύχει να εξασφαλίσει αμερικανική υποστήριξη στην ιδιότυπη, όσο και πολυεπίπεδη "αναμέτρησή" της με τη Συρία. Οι ελπίδες της τουρκικής διπλωματίας να θιγεί το θέμα της "υποστήριξης του ΡΚΚ", για την οποία κατηγορεί τη Συρία στις συνομιλίες της με τις ΗΠΑ, αποδείχτηκαν μάταιες.

Η σταδιακή αποκατάσταση των συροϊσραηλινών σχέσεων επιτρέπει στη Συρία να ασχοληθεί με τις σχέσεις της με την Τουρκία. Τούρκοι πολιτικοί αναλυτές, μάλιστα, υποστήριζαν τη μάλλον ακραία άποψη ότι η ειρήνη στη Μέση Ανατολή θα βλάψει τα τουρκικά συμφέροντα...

• Οι αστυνομικές αρχές της Τουρκίας ανακοίνωσαν χτες ότι κατέσχεσαν 29 κιλά ηρωίνης, τα οποία είχαν προορισμό τη Μεγάλη Βρετανία, στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Η Αστυνομία, ενεργώντας μετά από πληροφορίες, πραγματοποίησε έρευνα σε φορτηγό, ανακάλυψε τα ναρκωτικά και συνέλαβε τον Τούρκο οδηγό του οχήματος και πέντε άλλους Τούρκους, οι οποίοι ενέχονται στην υπόθεση.

ΣΟΦΙΑ.-

Ενώ παραμένουν αδιευκρίνιστες οι αιτίες της παραίτησης του αντιπροέδρου της και υπουργού Εμπορίου της βουλγαρικής κυβέρνησης, Κίριλ Τσόσεφ, την 4η Γενάρη, χτες υπέβαλε την παραίτησή του και ένα δεύτερο μέλος της κυβέρνησης του Ζαν Βιντένοφ: ο υπουργός Γεωργίας, Βασίλι Σισιμπάντα. Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι θα κάνει αποδεκτές τις παραιτήσεις των υπουργών του, που αναμένεται "να εγκριθούν από το Κοινοβούλιο μέσα σε μια βδομάδα", όπως είπε.

Οι χειρισμοί του Τσόσεφ στην κρίση που αντιμετώπισε η Βουλγαρία από τις εξαγωγές σιτηρών και αλεύρωνν είχαν επικριθεί εντονότατα και στάθηκαν αφορμή να κατατεθεί πρόταση μομφής κατά της σοσιαλιστικής κυβέρνησης, που καταψηφίστηκε με μικρή πλειοψηφία.

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ .-

Σοβαρά οικονομικά προβλήματα αντιμετωπίζει το προεδρικό ζεύγος των ΗΠΑ. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον και η σύζυγός του Χίλαρι παραδέχτηκαν, σε συνέντευξή τους στο περιοδικό "Μόνι Μάγκαζιν", ότι οι οικογενειακές τους οικονομίες (που τον Ιούλη ανέρχονταν σε 697.000 δολάρια) έχουν πλήρως εξανεμιστεί, με αποτέλεσμα το ζεύγος να βρίσκεται στα πρόθυρα χρεοκοπίας. Η αιτία της "σπατάλης" αυτής δεν είναι άλλη από την κάλυψη των εξόδων και των αμοιβών των δικηγόρων, που τους υπερασπίζονται για τις κατηγορίες που αντιμετωπίζουν και οι δύο για διάφορες υποθέσεις εδώ και τρία περίπου χρόνια.

Απο την συνάντηση της Τ. Τσιλέρ με τον ηγέτη του ισλαμικού κόμματος Ν. Ερμπακάν