ΑΓΚΥΡΑ.-

Τελικά, οι πολιτικοί αρχηγοί όλων των τουρκικών κομμάτων τηρούν, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, την προεκλογική τους δέσμευση να μη συνεργαστούν με τον ηγέτη του ισλαμιστικού Κόμματος της Ευημερίας, Νετσμεντίν Ερμπακάν. Τώρα, ο νικητής των εκλογών του Δεκέμβρη βρίσκεται εν αναμονή του αποτελέσματος στις επικείμενες συναντήσεις του ηγέτη του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας, Μεσούτ Γιλμάζ, και της αρχηγού του Κόμματος του Ορθού Δρόμου, Τανσού Τσιλέρ.

Υπάρχει περίπτωση να ανατραπεί η σημερινή κατάσταση, προς όφελος του Ερμπακάν; Αν και οι πιθανότητες του ισλαμιστή ηγέτη μοιάζουν μηδενικές, ο Ερμπακάν δεν έχει πει ακόμη την τελευταία του λέξη. Αν ο Γιλμάζ δεν έρθει σε συμφωνία με την Τσιλέρ, οι εκπλήξεις δε θα πρέπει να αποκλείονται.

Ο Γιλμάζ κρατά πλέον το "κλειδί" των εξελίξεων. Οι επόμενες μέρες θα δείξουν αν η τουρκική Κεντροδεξιά θα συνασπιστεί μπρος στην ανάγκη σχηματισμού κυβέρνησης, προσεγγίζοντας και κάποιο από τα υπόλοιπα δύο κόμματα του νέου Κοινοβουλίου, ή θα έχουμε νέες εκλογές...

Τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας, αν τουλάχιστον πιστέψει κανείς την αρχηγό του Κόμματος του Ορθού Δρόμου και υπηρεσιακή πρωθυπουργό, Τανσού Τσιλέρ, έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ στα χρονικά της Τουρκικής Δημοκρατίας: 21 εκατομμύρια δολάρια. Και ακόμα, ο πληθωρισμός, από 150% παρουσίασε πτώση στο 65%, ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης έφτασε το 7 - 8%

Η Τσιλέρ, μετά από σύσκεψη του οικονομικού συμβουλίου της Τουρκίας, στην οποία προήδρευσε, διατύπωσε την άποψη ότι η οικονομία αντιμετωπίζει προβλήματα, αλλά ξεπέρασε την κρίση του πρόσφατου παρελθόντος.

Οπως, για παράδειγμα, ότι το κύμα της τρομοκρατίας και η καθυστέρηση σχηματισμού κυβέρνησης μπορεί να προκαλέσει άτακτη φυγή κεφαλαίων ξένων εταιριών και απροθυμία επενδύσεων στη χώρα.

Σπασμωδικά φαίνεται να αντιδρά η τουρκική πολιτική ηγεσία στο μπαράζ αρνητικής δημοσιότητας για το Κουρδικό, στις απαρχές του 1996. Χτες, εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου των Εξωτερικών προειδοποίησε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να λάβει νομικά μέτρα εναντίον των ξένων μέσων ενημέρωσης, που παρουσιάζουν την κατάσταση των Κούρδων στη Νοτιανατολική Τουρκία "παίζοντας το παιχνίδι των τρομοκρατών".

Ο εκπρόσωπος της τουρκικής διπλωματίας, Νουρετίν Νουρκάν, τόνισε ότι θα ληφθούν νομικά μέτρα σε βάρος των μέσων ενημέρωσης, που μεταδίδουν ή δημοσιεύουν πληροφορίες ικανές να βλάψουν το κύρος της χώρας στο εξωτερικό. "Είναι αντιληπτό, πρόσθεσε, ότι οι ως τώρα κατηγορίες δεν αποτελούν τίποτα περισσότερο από ψυχολογικό αγώνα των τρομοκρατικών οργανώσεων και των υποστηρικτών τους, με σκοπό να δυσφημίσουν την Τουρκία".

Το τουρκικό Γενικό Επιτελείο του στρατού, πάντως, όπως μετέδωσε χτες το Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, χαρακτήρισε τις φωτογραφίες της βρετανικής εφημερίδας "φωτομοντάζ".

Στη διάρκεια των 11 τελευταίων χρόνων, όσο κρατούν οι συγκρούσεις κουρδικών αυτονομιστικών ομάδων και στρατιωτικών δυνάμεων στη Νοτιανατολική Τουρκία, έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 18.500 άνθρωποι.

• Η σύλληψη ενός κουρδογενούς πρώην βουλευτή, του Κόμματος του Ορθού Δρόμου, της Τανσού Τσιλέρ, μάλλον δε βελτιώνει ιδιαίτερα την εικόνα. Ο Αμπντουλμελίκ Φιράτ, μέλος του τουρκικού Κοινοβουλίου από το 1991 ως το 1995, συνελήφθη χτες στην Κωνσταντινούπολη με την κατηγορία ότι βοήθησε Κούρδους αυτονομιστές αντάρτες.

Ο σχεδόν 70χρονος Φιράτ δεν έθεσε υποψηφιότητα στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, αλλά υποστήριξε το κουρδικό "Χαντέπ". Πολιτικοί φίλα προσκείμενοι προς τον Φιράτ, ο οποίος αντιμετωπίζει προβλήματα με την καρδιά του, εκτιμούν ότι διώκεται επειδή είχε ασκήσει κριτική στον τρόπο που η Τουρκία αντιμετωπίζει το Κουρδικό, μάλλον, παρά για οτιδήποτε άλλο...

"Φωνή βοώντος εν τη ερήμω" του διεθνούς εμπορίου όπλων... Την περασμένη Κυριακή, η Διεθνής Αμνηστία προστέθηκε στους οργανισμούς που απαιτούν από τις χώρες, οι οποίες πωλούν ή μεταβιβάζουν οπλικά συστήματα στην Τουρκία, να σταματήσουν τις πωλήσεις αυτές, έως ότου ο τουρκικός στρατός σταματήσει να τα χρησιμοποιεί εναντίον αμάχων. Πιο συγκεκριμένα, ο διεθνής οργανισμός αναφέρθηκε στην πώληση ελικοπτέρων τελευταίας στρατιωτικής τεχνολογίας, τα οποία ο στρατός της Τουρκίας χρησιμοποιεί εναντίον άοπλων πολιτών σε επιθέσεις του στρατού κατά περιοχών όπου σταθμεύουν Κούρδοι αντάρτες.

Πρόκειται για την πιο πρόσφατη από τις - αναρίθμητες - καταγγελίες για τις μεθόδους του στρατού, στην προσπάθεια καταστολής των αντικαθεστωτικών και αυτονομιστικών ομάδων. Οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν πολλές φορές κατηγορήσει την πολιτική ηγεσία της Τουρκίας, ότι στην καλύτερη περίπτωση "κάνει τα στραβά μάτια" και στη χειρότερη ευνοεί τα εγκλήματα των ανθρώπων του στρατού στις νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας. Η επίσημη Τουρκία, πάντως, αρνείται τις αιτιάσεις της Δύσης με κατηγορηματικό τρόπο. Η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ρωσία και οι ΗΠΑ έχουν πραγματοποιήσει τις περισσότερες πωλήσεις στρατιωτικών ελικοπτέρων στην Τουρκία, τη δεκαετία που διανύουμε. Εταιρίες από τη Γαλλία, τη Ρωσία και τις ΗΠΑ συνεχίζουν να εκτελούν παραγγελίες των τουρκικών ένοπλων δυνάμεων, σημειώνει η Διεθνής Αμνηστία.

"Οι κυβερνήσεις των χωρών που προμηθεύουν οπλικά συστήματα στην Τουρκία είναι συνυπεύθυνες για τη χρήση των όπλων που παράγουν και πωλούν", υπογραμμίζει η οργάνωση. Τα οικονομικά οφέλη που αποκομίζουν, συνεχίζει, δεν μπορούν να εξαγνίσουν το γεγονός ότι τα οπλικά συστήματα αυτά χρησιμοποιούνται για δολοφονίες, οι οποίες δε δικαιολογούνται από κανένα νομικό πλαίσιο και αποτελούν σκαιά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Και η οργάνωση καταλήγει καλώντας τις χώρες, βιομηχανίες των οποίων πωλούν όπλα στην Τουρκία, να διασφαλίσουν ότι η χρήση τους δε θα στρέφεται εναντίον αμάχων.

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ.-

Στην τελική τους ευθεία μπαίνουν οι πρώτες παλαιστινιακές εκλογές. Η τελευταία αυτή προεκλογική βδομάδα, όμως, άρχισε μέσα σε ένταση ανάμεσα σε Παλαιστινίους και Ισραηλινούς. Η απελευθέρωση άλλων 1.200 Παλαιστινίων φυλακισμένων δεν μπόρεσε να ηρεμήσει τα πνεύματα. Αντίθετα, σε πολύ καλό δρόμο φαίνεται ότι έχουν εισέλθει οι ισραηλινο - συριακές συνομιλίες. Αν, μάλιστα, κρίνει κανείς από τις δηλώσεις εκπροσώπων των δύο πλευρών, η περιοδεία του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην περιοχή επέτυχε πλήρως τους στόχους της.

Την έντονη δυσαρέσκεια της παλαιστινιακής αρχής προκάλεσε η στάση της ισραηλινής Αστυνομίας απέναντι στην υποψήφια των παλαιστινιακών εκλογών Χανάν Ασράουι. Η Ασράουι, που υπήρξε εκπρόσωπος των Παλαιστινίων στις πρώτες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ, κατεβαίνει ως ανεξάρτητη υποψήφια για το Παλαιστινιακό Συμβούλιο στην περιοχή της ανατολικής αραβικής Ιερουσαλήμ. Η Παλαιστίνια πολιτικός και η συνοδεία της δέχτηκαν την επίθεση Ισραηλινών αστυνομικών, όταν επιχείρησαν την Κυριακή να μπουν στην ανατολική Ιερουσαλήμ, με ένα αυτοκίνητο με αφίσες της προεκλογικής της καμπάνιας. Η συμπλοκή, που είχε ως αποτέλεσμα να τραυματιστεί ελαφρά η ίδια η Ασράουι και να συλληφθούν δύο μέλη της συνοδείας της, ξεκίνησε μετά από άρνηση των Ισραηλινών αστυνομικών να της επιτρέψουν την είσοδο στην Ιερουσαλήμ, επειδή, όπως υποστήριξαν, οι προεκλογικές της αφίσες παραβιάζουν το υπάρχον καθεστώς της πόλης.

Αναστάτωση, όμως, έχει προκαλέσει τόσο στην παλαιστινιακή όσο και στην ισραηλινή Αστυνομία, η προειδοποίηση της εξτρεμιστικής ισλαμικής οργάνωσης "Χαμάς" ότι μέσα στην τρέχουσα βδομάδα θα πραγματοποιηθεί επίθεση αυτοκτονίας εναντίον ισραηλινού στόχου.

Ιδιαίτερα ευχαριστημένος πρέπει να αναχώρησε για τις ΗΠΑ, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ουόρεν Κρίστοφερ, ο οποίος ολοκλήρωσε την περιοδεία του την Κυριακή το πρωί. Μετά το πέρας και της τελικής του συνάντησης με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Σιμόν Πέρες, ο Κρίστοφερ δήλωσε αισιόδοξος για την πορεία των ισραηλινο - συριακών συνομιλιών που πρόκειται να επαναληφθούν στις 24 Ιανουαρίου στο Μέριλαντ των ΗΠΑ.

ΤΖΑΚΑΡΤΑ.-

Ελεύθερο άφησαν χτες τον ένα από τους επτά Ευρωπαίους που απήγαγαν αυτονομιστές αντάρτες στην περιοχή Ιριάν Τζάγια της Ινδονησίας, σύμφωνα με ανακοίνωση εκπροσώπου του στρατού στην Τζακάρτα.

Ο Γερμανός πολίτης Φρανκ Μόμπεργκ, μετέδιδε χτες το ειδησεογραφικό πρακτορείο "Ρόιτερ", μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο και υποβάλλεται σε ιατρικές εξετάσεις.

Την περασμένη βδομάδα, αυτονομιστές αντάρτες του κινήματος "Ελεύθερη Παπούα" είχαν συλλάβει 24 ομήρους, στους οποίους περιλαμβάνονταν επτά Ευρωπαίοι. Μερικές μέρες μετά άφησαν ελεύθερους εννιά χωρικούς και τον έναν από τους Ευρωπαίους. Κρατούν ακόμη δεκατέσσερις ομήρους.

Η περιοχή Ιριάν Τζάγια, στο δυτικό τμήμα του νησιού της Νέας Γουινέας, υπήρξε επί σειρά ετών ολλανδική αποικία και παραχωρήθηκε στην Ινδονησία πριν από τριάντα χρόνια.

ΑΛΓΕΡΙ.-

Εξανεμίζονται οι ελπίδες για μια ήρεμη χρονιά μετά τις συνεχιζόμενες επιθέσεις των φανατικών μουσουλμάνων στην Αλγερία. Παγιδευμένο αυτοκίνητο εξερράγη, αργά το βράδυ της Κυριακής, στην πόλη Μπίλντα, 50 χιλιόμετρα νότια του Αλγερίου. Από την έκρηξη, όπως ανακοίνωσαν οι αλγερινές αρχές ασφαλείας, έχασαν τη ζωή τους 5 άτομα και τραυματίστηκαν άλλα 25. Ενα εικοσιτετράωρο νωρίτερα, επίθεση δέχτηκε ο διευθυντής της εφημερίδας "Λ' Εντεπαντάν" Μουσταφά Γκιτούν. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας "Λιμπερτέ", κατά τη διάρκεια της ίδιας επίθεσης σκοτώθηκε ένας συντάκτης της εφημερίδας ενώ ο Μουσταφά Γκιτούν νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση.

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.-

Την αποστολή αντιπροσωπείας στο Ιράκ αποφάσισαν, χτες, τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Οπως έγινε γνωστό από δυτικούς διπλωμάτες, η αποστολή της αντιπροσωπείας αυτής έχει ως βασικό στόχο την εκτίμηση και την καταγραφή των συνθηκών που επικρατούν στο Ιράκ, μετά από πέντε χρόνια συνεχιζόμενης επιβολής των οικονομικών κυρώσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι, τον τελευταίο καιρό, έχουν πληθύνει οι καταγγελίες ότι οι συνθήκες ζωής στο Ιράκ είναι άθλιες, εξαιτίας των μεγάλων ελλείψεων σε τρόφιμα και φάρμακα, εξαιτίας του οικονομικού εμπάργκο, που του έχει επιβληθεί από τη διεθνή κοινότητα μετά τον πόλεμο στον Κόλπο.

ΜΠΑΓΙΟΝ.-

Οι Βάσκοι πολιτικοί κρατούμενοι στην Ισπανία και τη Γαλλία άρχισαν χτες κυλιόμενες απεργίες πείνας αόριστης διάρκειας, ζητώντας τη μεταφορά τους σε φυλακές της Χώρας των Βάσκων.

Σε ανακοίνωσή τους, οι Βάσκοι κρατούμενοι καταγγέλλουν την κράτησή τους σε φυλακές εκτός της Χώρας των Βάσκων, την κακομεταχείρισή τους και τις καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και τον "πολιτικό εκβιασμό" που υφίστανται προκειμένου να εγκαταλείψουν το πολιτικό τους σχέδιο.

Για τους κρατούμενους που υπογράφουν την ανακοίνωση "η μεταφορά τους αποτελεί ένα βήμα προς την αμνηστία, και η αμνηστία ένα βήμα προς την απελευθέρωση της χώρας μας".

Η απεργία, που θα διαρκεί 15 μέρες για κάθε ομάδα κρατουμένων, αφορά 68 κρατούμενους στη Γαλλία και 500 φυλακισμένους στην Ισπανία.

Δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές, κυρίως κομμουνιστές, τίμησαν για άλλη μια χρονιά την ημέρα μνήμης της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπνεχτ, ιδρυτές του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γερμανίας, που δολοφονήθηκαν στις 15 Γενάρη του 1919