ΠΑΡΙΣΙ.-
Την παρθενική του ομιλία στο γαλλικό Κοινοβούλιο με το αξίωμα του πρωθυπουργού εκφώνησε, χτες, ο Λιονέλ Ζοσπέν. Ο νέος Γάλλος πρωθυπουργός παρουσίασε το πρόγραμμα της κυβέρνησής του, το οποίο κινείται στο αναμενόμενο πλαίσιο και προκάλεσε τις, επίσης αναμενόμενες, έντονες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.
Οι προγραμματικές δηλώσεις του Λιονέλ Ζοσπέν ακολούθησαν, σε γενικές γραμμές, την κατεύθυνση του προεκλογικού του λόγου στα πλαίσια μιας σαφούς προσπάθειας να συγκρατήσει αντιδράσεις της γαλλικής κοινής γνώμης και ιδιαίτερα των λαϊκών στρωμάτων, που είχαν επιδείξει πολλές κινητοποιήσεις διεκδικώντας μια άλλη πολιτική από αυτή της σκληρής λιτότητας. Τόσο η μαζική γενική απεργία των Γάλλων εργαζομένων, λίγες μόλις ημέρες μετά την εκλογική μάχη, αλλά και οι πιέσεις που φέρεται ότι δέχτηκε ο Λιονέλ Ζοσπέν από το Γαλλικό ΚΚ έδωσαν στις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης εξισορροπιστικό "ύφος", καθώς ο νέος πρωθυπουργός εξαγγέλλει μεν, επιφυλάσσεται δε...
Συγκεκριμένα, ως βασική προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης αναδεικνύεται η άμεση αύξηση κατά 4% του κατώτερου μισθού,που σήμερα κυμαίνεται στα 6.400 φράγκα μηνιαίως, δηλαδή 1.100 δολάρια. Επίσης, ο Λιονέλ Ζοσπέν δήλωσε ότι "γενικά" τάσσεται κατά των ιδιωτικοποιήσεων κρατικών επιχειρήσεων εκτός και αν "οι προτάσεις ιδιωτικοποίησης εμπεριέχουν επαρκείς δικαιολογίες κάλυψης του εθνικού συμφέροντος".Αναφερόμενος ιδιαιτέρως στους τομείς των τηλεπικοινωνιών και των αερομεταφορών ("Φρανς Τέλεκομ" και "Αιρ Φρανς"), ο ηγέτης των Σοσιαλιστών δήλωσε ότι δεν πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν, αν και "υπογράμμισε την ανάγκη εκσυγχρονισμού και προσαρμογής τους στη νέα τεχνολογία ιδιαίτερα μέσα από την επίτευξη συμφωνιών με άλλες ευρωπαϊκές εταιρίες".
Οπως αναμενόταν, ο νέος πρωθυπουργός αντιτάχθηκε στους υπάρχοντες νόμους για τη μετανάστευση, που ψηφίστηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση, και δεσμεύτηκε ότι "εντός δύο μηνών" θα φέρει στο γαλλικό Κοινοβούλιο νέο μεταναστευτικό νομοσχέδιο, το οποίο θα αναιρεί την υπάρχουσα νομοθεσία και θα κατοχυρώνει την παροχή της γαλλικής υπηκοότητας στα παιδιά των μεταναστών που γεννήθηκαν επί γαλλικού εδάφους. Παράλληλα, όμως, η νέα νομοθεσία θα έχει ως στόχο την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και της παράνομης εργασίας, "φαινόμενα που, όπως είπε ο Λιονέλ Ζοσπέν, προσβάλλουν την αξιοπρέπεια των μεταναστών".
Αναφερόμενος στο φλέγον πρόβλημα της καταπολέμησης της ανεργίας του 12,8%, ο Γάλλος πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι θέτει σε εφαρμογή ένα σχέδιο ανοικοδόμησης 100.000 νέων κατοικιών και αναπαλαίωσης 1.000.000 άλλων, σχέδιο που τίθεται σε εφαρμογή "με προοπτική να απορροφήσει αρκετά μεγάλο αριθμό εργατικών χεριών". Οσο για την προεκλογική δέσμευση της δημιουργίας 700.000 θέσεων εργασίας, ο Λιονέλ Ζοσπέν ανακοίνωσε ότι θα τεθεί επί τάπητος το φθινόπωρο. Αναβολή για τον Σεπτέμβρη πήρε και η υπόσχεση μείωσης των εβδομαδιαίων ωρών εργασίας από 39 σε 35, απόφαση που ο νέος πρωθυπουργός τόνισε ότι θα λάβει με τη μορφή νομοθετήματος μετά από διάλογο που θα έχει τόσο με τα εργατικά συνδικάτα, όσο και με εκπροσώπους της εργοδοσίας.
Στο περιθώριο των βασικών αξόνων των προγραμματικών δηλώσεων, ο Λιονέλ Ζοσπέν ανακοίνωσε την αύξηση της χρηματικής φοιτητικής βοήθειας, χωρίς, όμως, να διευκρινίσει το ακριβές ποσόν, τη μελέτη για μείωση της προεδρικής θητείας από 7 σε 5 χρόνια, το διορισμό των εισαγγελέων και των ανακριτών από μια ανεξάρτητη επιτροπή που δε θα ελέγχεται από το υπουργείο Δικαιοσύνης, ώστε "να απεμπλακεί η Δικαιοσύνη από την πολιτική" και το οριστικό κλείσιμο του πυρηνικού αντιδραστήρα "Σουπερφίνιξ", τον οποίο χαρακτήρισε ασύμφορο οικονομικά.
Μεγάλο μέρος της ομιλίας του ο Λιονέλ Ζοσπέν το αφιέρωσε στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στην οικονομική νομισματική ενοποίηση. Ο Γάλλος πρωθυπουργός απέφυγε να αναφερθεί στις προεκλογικές του υποσχέσεις περί χαλάρωσης των κριτηρίων της νομισματικής ενοποίησης, ενώ αντίθετα τόνισε ότι θα μείνει πιστός σε αυτά και στα χρονοδιαγράμματα που υπαγορεύουν. Υπογραμμίζοντας ότι"η Ενωμένη Ευρώπη δεν πρόκειται να υποκαταστήσει το έθνος, αλλά θα το διευρύνει", ο Λιονέλ Ζοσπέν δήλωσε ότι θα προχωρήσει στην κατεύθυνση της ενοποίησης όχι μέσω της σκληρής λιτότητας, αλλά της ενίσχυσης της αγοραστικής δύναμης και της καταπολέμησης της ανεργίας.
Η ομιλία του Γάλλου πρωθυπουργού προκάλεσε τις εντονότατες αντιδράσεις της συντηρητικής αντιπολίτευσης, που με φωνές και με αλλεπάλληλες διακοπές του πρωθυπουργού εκδήλωσαν την αντίθεσή τους. Στην τοποθέτησή του, ο Φιλίπ Σεγκέν, βασικός διεκδικητής της ηγεσίας του νεογκωλικού RPR, χαρακτήρισε αντιρεαλιστικές και μη συμβαδίζουσες με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες τις θέσεις του νέου πρωθυπουργού. Δεν έλειψαν, επίσης, τα ειρωνικά σχόλια πολλών βουλευτών της συντηρητικής αντιπολίτευσης, αλλά και πολιτικών αναλυτών για τον τρόπο με τον οποίο ο Λιονέλ Ζοσπέν θα καταφέρει, από τη μία πλευρά να συγκεντρώσει τα χρήματα για να υλοποιήσει το πρόγραμμά του και, από την άλλη, να υλοποιήσει τις υποσχέσεις του χωρίς να προκαλέσει την αντίδραση της ΕΕ και του επιχειρηματικού κόσμου.
Τις δηλώσεις του νέου πρωθυπουργού επρόκειτο να ακολουθήσουν οι ομιλίες πολλών βουλευτών, τόσο του κυβερνητικού σχηματισμού, όσο και της δεξιάς αντιπολίτευσης, ενώ η ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνηςαναμενόταν να πραγματοποιηθεί αργά χτες το βράδυ. Πάντως, ο Λιονέλ Ζοσπέν δε φαινόταν να αντιμετωπίζει πρόβλημα, καθώς τόσο το ΚΚΓ όσο και οι Πράσινοι αναμένονταν να τον υποστηρίξουν, εξασφαλίζοντάς του την απαραίτητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
ΑΓΚΥΡΑ.- Οι δύο επίδοξοι νέοι πρωθυπουργοί της Τουρκίας - ο ένας "κατήγορος" του ισλαμικού κόμματος της Ευημερίας κι η άλλη σύμμαχός του -πίεσαν χτες έντονα τον Πρόεδρο της χώρας Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ για να λάβουν την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Ο Ντεμιρέλ συνάντησε τους πολιτικούς αρχηγούς σε ένα σύντομο γύρο διαβουλεύσεων χτες. Αναμένεται να ανακοινώσει την ανάθεση της εντολής "πριν το τέλος της βδομάδας", σύμφωνα με τον ανταποκριτή του "Ασοσιέιτεντ Πρες".
Ο - υπηρεσιακός, πλέον - πρωθυπουργός Νετσμεντίν Ερμπακάν παραιτήθηκε, ελπίζοντας στην ανασύσταση της κυβέρνησης συνασπισμού με την αρχηγό του συμμάχου του Κόμματος Ορθού Δρόμου Τανσού Τσιλέρ στην πρωθυπουργία, η οποία έχει δεσμευτεί να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές. Η Τσιλέρ χτες υπεραμύνθηκε της πρότασης και πίεσε τον Ντεμιρέλ να της αναθέσει την εντολή.
Ομως το μεγαλύτερο κόμμα στη Βουλή είναι αυτό του Κόμματος Μητέρας Πατρίδας, του Μεσούτ Γιλμάζ, ο οποίος επίσης πίεσε χτες τον Ντεμιρέλ να του αναθέσει την εντολή. "Η χώρα χρειάζεται μια κυβέρνηση για να υποστηρίξει το (κοσμικό) σύστημα", είπε.
Ο Ντεμιρέλ όμως έμεινε σιωπηλός, προκαλώντας διάφορα αντικρουόμενα σενάρια στον Τύπο, τα... καφενεία και τους διαδρόμους της Βουλής. Ο "Πατέρας", όπως αποκαλούν τον 73χρονο Ντεμιρέλ πολλοί, κινεί πλέον τα νήματα...
Κατά τις εκτιμήσεις του "Ρόιτερ", πάντως, οι στρατηγοί θα συνεχίσουν την καμπάνια τους εναντίον του "ισλαμικού κινδύνου". Ανώτερος αξιωματούχος έλεγε χτες ότι "η αποστολή των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων για την προστασία της ενότητας της Τουρκίας κατά της απειλής του φονταμενταλισμού εξακολουθεί να ισχύει (...), δεν πρέπει να σχετίζεται με τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις".
ΜΟΣΧΑ. -
Ο Πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν δε θα συμμετάσχει στη Σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, στις 8 - 9 Ιούλη, ανακοίνωσε το Κρεμλίνο, τονίζοντας ότι την απόφασή του αυτή γνωστοποίησε ο Ρώσος Πρόεδρος σε δημοσιογράφους από τις χώρες της "Ομάδας των Επτά" (G - 7). Αργότερα χτες, ο Γιέλτσιν αναχώρησε για τις ΗΠΑ για να πάρει μέρος στη σύνοδο της "Ομάδας των Επτά" στο Ντένβερ. Σύμφωνα με το Πρακτορείο ΙΤΑΡ - ΤΑΣΣ, ο Γιέλτσιν πήρε την απόφαση αυτή, κυρίως επειδή κατά τη σύνοδο της Μαδρίτης θα συζητηθεί η ένταξη νέων κρατών από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη στο ΝΑΤΟ. Στην πρώτη φάση της επέκτασης προς Ανατολάς, προβλέπεται να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Ουγγαρίας. Οι ΗΠΑ απέρριψαν την επιθυμία της Ρουμανίας και της Σλοβενίας να συμπεριληφθούν στην πρώτη ομάδα των χωρών που θα ενταχθούν στο ΝΑΤΟ.
Οπως είναι γνωστό, ο Γιέλτσιν και οι ηγέτες των 16 του ΝΑΤΟ υπέγραψαν, στις 27 Μάη στο Παρίσι, την "Ιδρυτική Πράξη" για τις μελλοντικές τους σχέσεις, ενώ η Μόσχα δεν έπαψε να θεωρεί τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ ως μεγάλο λάθος. Παρά το γεγονός ότι ο Ρώσος Πρόεδρος έχει κληθεί στην ισπανική πρωτεύουσα, με τη μη συμμετοχή του στη σύνοδο αυτή, θέλει να δείξει για άλλη μια φορά ότι δεν εγκρίνει τη διεύρυνση.
Από την άλλη μεριά, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Μάικλ Μακέρι, είχε δηλώσει: "Θα θέλαμε να μάθουμε περισσότερα για το θέμα αυτό", όταν κυκλοφόρησαν οι πληροφορίες στη Μόσχα, σύμφωνα με τις οποίες ο Γιέλτσιν επέλεξε να μην παραβρεθεί στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη. Ο Μακέρι αρνήθηκε να πει αν η Ουάσιγκτον εύχεται την παρουσία του στη σύνοδο και πρόσθεσε: "Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τον κ. Γιέλτσιν στα θέματα που έχει και έχουμε επιλέξει για τη δημιουργία διαλόγου".
Τέσσερις ανθρακωρύχοι σκοτώθηκαν κι ένας τραυματίστηκε σοβαρά από έκρηξη που σημειώθηκε σε ορυχείο της Σαχαλίνης (Απω Ανατολή), ύστερα από διαρροή μεθανίου, ανακοίνωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Εκτάκτων Περιστατικών στη Μόσχα. Η έκρηξη έγινε χτες στο ανθρακωρυχείο Σαχαλινούγκολ τις πρώτες πρωινές ώρες. Ο τραυματίας νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση. Η διεύθυνση του ορυχείου διέταξε ανακρίσεις για να εξακριβωθούν οι συνθήκες που προκάλεσαν τη διαρροή του αερίου και την έκρηξη.
ΠΕΤΡΟΣΑΝΙ.-
Χιλιάδες απεργοί ανθρακωρύχοι συγκεντρώθηκαν στην κεντρική πλατεία της πόλης και αποφάσισαν ομόφωνα να κλιμακώσουν τις κινητοποιήσεις τους, διαδηλώνοντας μαζικά και διαμαρτυρόμενοι για τις πολύ χαμηλές αποδοχές τους, στην πρωτεύουσα της χώρας, Βουκουρέστι.
Ο ηγέτης των ανθρακωρύχων, Ρόμεο Μπέζα, μιλώντας προς το συγκεντρωμένο πλήθος, τόνισε ότι οι απεργοί θα πρέπει με πολύ αποφασιστικό και μαχητικό τρόπο να διεκδικήσουν τα αιτήματά τους, αλλά οπωσδήποτε πρέπει να αποφύγουν οποιαδήποτε πρόκληση που θα μπορούσε να οδηγήσει στα βίαια επεισόδια του 1990 και 1991, όπου 9 άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους. Αν η κυβέρνηση, τόνισε, αποφασίσει να συναλλαγεί μαζί τους, τότε δεν πρόκειται να κατέλθουν στην πρωτεύουσα.