ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 19 Γενάρη 1997
Σελ. /56
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Στέλιος Τατασόπουλος αιωνόβιος έφηβος

Μια νέα σειρά ντοκιμαντέρ 13 ωριαίων επεισοδίων, που φιλοδοξεί να καταγράψει σε μια τηλεοπτική ενότητα την πολύτιμη προσφορά των Ελλήνων σκηνοθετών στο χώρο της κινηματογραφικής δημιουργίας ξεκινά την Παρασκευή στις 20.00 στην ΕΤ-2. Η ενότητα αυτή θα είναι χρήσιμη, όχι μόνον στους ειδικούς και στους μελετητές, αλλά και σε κάθε θεατή με στοιχειώδες ενδιαφέρον για την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου. Η παρουσίαση θα ξεφύγει από τα όρια της απλής αναφοράς σε ανθρώπους της Τέχνης, προεκτείνεται και αγκαλιάζει, σημειώνει και αναλύει μια μεγάλη χρονική περίοδο, που ξεκινάει από τις αρχές του αιώνα και φθάνει έως σήμερα. Η σειρά αρχίζει με το πορτρέτο του "Στέλιου Τατασόπουλου".Του Στέλιου, του αγαπημένου "παιδιού" του Ελληνικού Κινηματογράφου, που φέτος γιορτάζει τα 89 του χρόνια και είναι σήμερα ο μεγαλύτερος σε ηλικία Ελληνας σκηνοθέτης. Του Στέλιου, που έζησε και εργάστηκε στην ηρωική εποχή του κινηματογράφου, τότε που οι ταινίες γυρίζονταν με κέφι, με τόλμη και τεχνικούς αυτοσχεδιασμούς. Του Στέλιου, που ρίχτηκε σε λαϊκούς αγώνες για πρόοδο και ελευθερία και πρόβαλε τα αιτήματα του κλάδου του και καθοδήγησε αγώνες σκληρούς για την επίλυσή τους. Στην εκπομπή μιλούν οι: Λυκούργος Καλλέργης, Ν. Αντωνάκος, Θ. Αδαμόπουλος, Αννα Ιασωνίδου, Ανέστης Βλάχος, Νίκος Γαρδέλης, Δ. Γρίζου, Τζόλυ Γαρμπή και, φυσικά, ο ίδιος ο σκηνοθέτης. Η δημοσιογραφική επιμέλεια είναι της Ελενας Νεοφωτίστου.

Ο Στέλιος Τατασόπουλος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1908. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Κηφισιά. Το 1929 πήγε στο Παρίσι και σπούδασε κινηματογράφο στο Essor Cine. Το 1931 επιστρέφει για λίγο στην Ελλάδα και σκηνοθετεί την πρώτη βωβή ταινία με τίτλο "Κοινωνική σαπίλα",ένα έργο κοινωνικής κριτικής που μπορεί να θεωρηθεί πρώτο στο είδος του. Μόλις το 1951 ο σκηνοθέτης καταφέρνει να γυρίσει τη δεύτερη ταινία του και, με τη συνεργασία του συγγραφέα Νίκου Σφυρόερα για το σενάριο και μερικών φίλων και τεχνικών που δουλεύουν εθελοντικά και με μεγάλο κέφι, γυρίζει τη "Μαύρη Γη".

Εδώ θασημειώσουμε μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο της Αγλαϊας Μητροπούλου "Ελληνικός Κινηματογράφος",που ευγενικά μας παραχώρησε η Ταινιοθήκη της Ελλάδος - Μουσείο Κινηματογράφου. Διαβάζουμε: "Ο Στέλιος Τατασόπουλος, από τους γεμάτους ενθουσιασμό νεαρούς που μαθήτευσαν κοντά στον Δημήτρη Γαζιάδη κι έπαιξε στις ταινίες του, γυρίζει τη "Μαύρη Γη",όπου περιγράφει τη σκληρή ζωή στα σμυριδωρυχεία της Απειράνθου της Νάξου. Η ταινία είναι γυρισμένη επί τόπου με συνεργασία όλων των κατοίκων του χωριού και των σμυριδωρύχων, είναι η δεύτερη νεορεαλιστική ταινία του ελληνικού κινηματογράφου και η πρώτη που ασχολείται με τη ζωή των εργατών ορυχείων και τα προβλήματα τους. Σ' αυτό το έργο - μαρτυρία, τα κοινωνικά προβλήματα παρουσιάζονται χωρίς έμφαση και γι' αυτό είναι πιο υποβλητικά.

Παρά τις κάποιες ατέλειες της ταινίας, ο Τατασόπουλος κατάφερε ν' αποφύγει κάθε εξωραϊσμό, η φωτογραφία του Τζανή Αλιφέρη είναι άμεση, λιτή σαν το παίξιμο των ηθοποιών (οι περισσότεροι είναι ερασιτέχνες, η ηθοποιία του Γιώργου Φούντα, λαμπρή) και σαν τη διακριτική ερωτική ιστορία που βοηθάει στο παρουσίασμα της αυστηρής και σκληρής ζωής του χωριού. Η ταινία αυτή, που, αντίθετα από το "Πικρό Ψωμί",προγραμματίστηκε σε τρεις από τις καλύτερες αίθουσες της Αθήνας ("Ρεξ" - "Πάνθεον" - "Αστυ"), είχε την ατυχία να πέσει στην εβδομάδα των εκλογών και παρά τον ομόφωνο έπαινο της κριτικής δεν είχε εμπορική επιτυχία που θα βοηθούσε τους αυτοσχέδιους παραγωγούς της να συνεχίσουν την καλλιτεχνική τους δραστηριότητα. Η εταιρία τους διαλύθηκε και ο Τατασόπουλος, έπειτα από μια δεύτερη προσπάθεια το 1954, πάλι με τη συνεργασία του Νίκου Σφυρόερα, γυρίζει το "Νησί των ανέμων",εμπνευσμένο από τη μοναξιά των γυναικών των ναυτικών, θα στραφεί στον εμπορικό κινηματογράφο και θα γυρίσει πολλές ταινίες". Είναι μια ευκαιρία λοιπόν, εμείς οι μεγάλοι να θυμηθούμε τις ταινίες του Στέλιου Τατασόπουλου, και οι νεότεροι να μάθουν όσα μπορούν περισσότερα για το σκηνοθέτη και το έργο του. Για τον "αιώνιο έφηβο" του Ελληνικού Κινηματογράφου.


Ο μάγος Φεντερίκο Φελίνι

Ποιος είδε το "Οκτώμισι" του Φεντερίκο Φελίνι και δεν εντυπωσιάστηκε; Ποιος παρακολούθησε την αγωνία ενός σκηνοθέτη να συναρμολογήσει τα κομμάτια της ζωής του, έτσι ώστε να μπορεί να την κατανοήσει καλύτερα και δε συγκινήθηκε; Ποιος θα διαβάσει, ότι αύριο Δευτέρα, στις 00.45, το MEGA θα παρουσιάσει το αριστούργημα του σκηνοθέτη και θα μείνει αδιάφορος; Πρόκειται για μια ταινία ονειρική και ονειρεμένη, μαγική και μαγεμένη. Μια ταινία με αφήγηση κινηματογραφική και αποσπασματική, με μια ανάκληση των παιδικών στιγμών της ζωής του καλλιτέχνη, που συνεχώς ακροβατεί μεταξύ της φαντασίας και της φαντασίωσης, της επιθυμίας και της νοσταλγίας. Η κρίση ταυτότητας του δημιουργού ξεπερνιέται μέσα από τη μνήμη της παιδικής ηλικίας, τα υπαρξιακά προβλήματα δεν απαρνιέται ο Φελίνι, που στιγμή προς στιγμή "ράβει" τα κουρέλια ενός ονείρου που το έζησε, δημιουργώντας έτσι την ωραιότερη και τη σπανιότερη "κουρελού" του ιταλικού κινηματογράφου. Το "Οκτώμισι" κινείται πέρα από τους κανόνες του ρεαλισμού και κάνοντας το όνειρο "γέφυρα" μειώνει την απόσταση που χωρίζει το θεατή με το δημιουργό. Η ταινία αυτή χάρισε στον Φελίνι ένα ακόμη "Οσκαρ" για την καλύτερη ξενόγλωσση ταινία το 1963. Την ίδια χρονιά το "Οσκαρ" αυτό διεκδικούσε και ο Βασίλης Γεωργιάδης για την ταινία του "Κόκκινα Φανάρια".

Ας θυμηθούμε λίγο τη ζωή του Ιταλού "μάγου" της 7ης Τέχνης, που γεννήθηκε στο Ρίμινι στις 20 Γενάρη, δηλαδή σαν αύριο, του 1920. Ηταν γιος πλανόδιου πωλητή και γνώρισε την πρώτη του εμπειρία σε ηλικία 7 ετών, όταν έφυγε από το σπίτι και ακολούθησε για μερικές ημέρες ένα περιοδεύον τσίρκο. Ετσι, χωρίς να το καλοκαταλάβει, προσβλήθηκε από το μικρόβιο του κινηματογράφου από τα τρυφερά του χρόνια. Ξεκίνησε γράφοντας σενάρια για ταινίες μεγάλων σκηνοθετών, όπως του Ροσελίνι και εν συνεχεία έγινε βοηθός του Τζέρμι, του Ροσελίνι και του Λατουάντα. Το 1952 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία με τίτλο: "Ο λευκός σεϊχης". Ακολούθησαν οι ταινίες: "Λα στράντα", "Νύχτες της Καμπίρια", "Ντόλτσε βίτα", "Η Ιουλιέτα των πνευμάτων", "Σατυρικόν". και άλλες. Η τελευταία ταινία του ήταν "Η φωνή του φεγγαριού", στην οποία έβαλε τον πρωταγωνιστή να συνομιλεί με το φεγγάρι. Το 1993 ο "μάγος" κινηματογραφιστής έσβησε και άφησε τα μαγικά του έργα να μας μαγεύουν για πάντα.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ