Η επιβολή των αναγκαστικών συνενώσεων δήμων και κοινοτήτων είναι απόφαση ειλημμένη, συνδεδεμένη με τη μοίρα της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, για την οποία αποφασίζουν τα υπερεθνικά της όργανα. Αυτό ήταν το στίγμα της ομιλίας του υπουργού Εσωτερικών, Αλ. Παπαδόπουλου,στη χτεσινή δεύτερη μέρα του συνεδρίου της Κεντρικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας με θέμα "Συνενώσεις ΟΤΑ - Σύγχρονος Δήμος", που φρόντισε να "διανθίσει" με "δημοκρατικότητα", βαφτίζοντας τα κυβερνητικά σχέδια "προϊόν διαλόγου".

Ο υπουργός, εκμεταλλευόμενος τη συναινετική στάση της προσκείμενης σε ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ ηγετικής ομάδας της ΚΕΔΚΕ στις αναγκαστικές συνενώσεις, αλλά και την οργανωτική δομή του συνεδρίου, που αποκλείει σχεδόν την έκφραση απόψεων από τους συνέδρους, ανέδειξε ως μόνη προοπτική για τη χώρα και την Τοπική Αυτοδιοίκηση την υποταγή στις επιταγές της ΕΕ και σχεδόν κατηγόρησε όσους αντιδρούν στα κυβερνητικά σχέδια για αναχρονισμό και "επιδίωξη βολέματος".

Ο Αλ. Παπαδόπουλος επανέλαβε ότι οι δημοτικές εκλογές του '98 θα γίνουν με το νέο δημοτικό χάρτη. Επίσης, γνωστοποίησε ότι μέχρι την 15η Απρίλη θα συσταθεί διυπουργική επιτροπή για τον τρόπο διαχείρισης όλων των κονδυλίων που δίνονται στην ΤΑ από διάφορα υπουργεία με τη γνωστή "διαφάνεια". Ανακοίνωσε ότι θα αποσύρει από το πρόγραμμα των συνενώσεων, το διαβόητο "Ιωάννης Καποδίστριας", τη διάταξη που προβλέπει ισόβια συνταξιοδότηση των κοινοταρχών, οι οποίοι με τις συνενώσεις θα χάσουν τη θέση τους, προκειμένου να μη θεωρηθεί ότι εξαγοράζονται.

Υπεραμυνόμενος δε του προγράμματος, ο κυβερνητικός παράγοντας είπε ότι "πρέπει να σταματήσει η ιστορία της πατρωνίας", ως μια ακόμα ένδειξη της βούλησής του να εκμεταλλευτούν οι αιρετοί το νομοθετικό πλαίσιο για επιβολή πρόσθετων φόρων στους δημότες. Αναφορικά με τη ληστεία κατά της ΤΑ, που συντελείται με την απόφαση της κυβέρνησης να χρηματοδοτήσει τις συνενώσεις και τους νέους δήμους, όχι με επιπλέον κονδύλια, αλλά με χρήματα από τα πενιχρά κονδύλια που ήδη διατίθενται στην ΤΑ, είπε πως "είναι ένας μηχανισμός αναδιανομής των κονδυλίων για να εξυπηρετήσει την Αυτοδιοίκηση".Από την πλευρά τους, οι δήμαρχοι Αθηναίων και Χανίων, Δ. Αβραμόπουλος και Γ. Τζανακάκης αντίστοιχα, μιλώντας εκ μέρους της ηγεσίας της ΚΕΔΚΕ, επανέλαβαν τη συμφωνία τους με το πρόγραμμα και συναίνεσαν στη θυσία της ΤΑ"στο δρόμο προς τη σύγκλιση". Εθεσαν και πάλι κάποιες επιμέρους διαφωνίες για τη χρηματοδότηση των νέων δήμων, ζητώντας πόρους, που όμως δε διεκδικούν. Χαρακτηριστικά, στην κεντρική εισήγηση του ΔΣ της ΚΕΔΚΕ, που παρουσίασε ο Γ. Τζανακάκης, αναγνωρίζεται ως μονόδρομος η αλλαγή των ρυθμών της χώρας στα πλαίσια της ΕΕ και "οι απαιτούμενες θυσίες στη διαδικασία σύγκλισης". Ο δε Δ. Αβραμόπουλος ζήτησε από την κυβέρνηση να εξετάσει τη δημιουργία Μητροπολιτικών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στα μεγάλα κέντρα για... καλύτερα συντονισμένες υπηρεσίες.

Μεγάλο ποιοτικό άλμα θεώρησε τις αναγκαστικές συνενώσεις ο Θ. Τσούρας,που χαιρέτισε εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ, το συνέδριο. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο εκπρόσωπος του ΣΥΝ, Σ. Χατζησωκράτης,που είπε ότι πρέπει να υπάρχουν ισχυροί ΟΤΑ. Στο ζήτημα των πόρων στάθηκε ο εκπρόσωπος της ΝΔ, Γ. Τζιτζικώστας,ενώ ο πρόεδρος του ΔΗΚΚΙ Δ. Τσοβόλας είπε ότι οι συνενώσεις πρέπει να γίνουν με δημοκρατικές διαδικασίες και όχι καταναγκαστικά. Το συνέδριο χαιρέτισε και ο πρόεδρος της Ενωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας Β. Κολουμπής,που χειροκρότησε το πρόγραμμα "Ιωάννης Καποδίστριας", ενώ επανέλαβε ότι πρέπει να ξεκαθαριστούν οι αρμοδιότητες στα τρία επίπεδα Αυτοδιοίκησης - Κυβέρνηση, Νομαρχιακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση.

"Η ανάπτυξη δεν μπορεί να ταυτίζεται με την ευμάρεια των οικονομικών δεικτών. Εχει περιεχόμενο ευρύτερο κοινωνικό, πολιτιστικό, θεσμικό, πολιτικό. Και δεν μπορεί να γίνει δεκτό το πρόγραμμα των συνενώσεων που προωθείται με στόχο, όπως το ίδιο αναφέρει, την "... προσαρμογή της ελληνικής ΤΑ στις κατευθύνσεις του τοπικού πολιτικού και διοικητικού συστήματος της Ευρωπαϊκής Ενωσης". Δηλαδή, την τυφλή προσαρμογή σε κατευθύνσεις, με αποτέλεσμα αυτό που οι υπερασπιστές της ΕΕ ονομάζουν, εύσχημα, "κοινωνικό δημοκρατικό έλλειμμα". Με απλά λόγια, ανεργία, λιτότητα, ανάκληση κοινωνικών κατακτήσεων, για τους εργαζόμενους, στρέβλωση της παραγωγικής βάσης της χώρας, υπερκέρδη για τις πολυεθνικές".

Τα παραπάνω τόνισε, μεταξύ άλλων, ο Σπύρος Χαλβατζής,μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, μιλώντας χτες στο συνέδριο της ΚΕΔΚΕ. Ο ίδιος επισήμανε πως "προωθούνται μια σειρά διατάξεων που αφορούν και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Με αυτές τις ρυθμίσεις προωθείται: Ο παραπέρα ασφυκτικός έλεγχος της Αυτοδιοίκησης. Το περιεχόμενο, οι στόχοι και η μορφή των προϋπολογισμών τους καθορίζονται από την κεντρική εξουσία. Προωθείται η λειτουργία μάνατζερ για την αξιοποίηση της περιουσίας τους, αλλά και για τον έλεγχό τους. Καταστρατηγείται παραπέρα ο νόμος 1828/89 για τα οικονομικά της ΤΑ. Η ΤΑ απομακρύνεται από τον πολιτικό έλεγχο των δικών της επιχειρήσεων. Η όποια μεταφορά αρμοδιοτήτων γίνεται σε βάρος της ΤΑ και των δημοτών. Και η κατάθεση από τον υπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης του προγράμματος "Ιωάν. Καποδίστριας" έρχεται να συμπληρώσει αυτό το πλέγμα των διατάξεων".

Ο Σπ. Χαλβατζής υπογράμμισε πως για το ΚΚΕ, η τοποθέτηση απέναντι σε διατάξεις, που αφορούν και την ΤΑ, βασίζεται στη συνολική αντίληψη για την ανάπτυξη που έχει ανάγκη η χώρα, προς όφελος των εργαζομένων και το ρόλο που πρέπει να παίξει σ' αυτήν την κατεύθυνση η ΤΑ. Σημείωσε πως "η ανάπτυξη δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς την ευρύτερη λαϊκή συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων. Χωρίς τον ολοένα αυξανόμενο κοινωνικό έλεγχο στην κατανομή των αποτελεσμάτων της.Επομένως, μας βρίσκει αντίθετους ένα πρόγραμμα που χρησιμοποιεί επιχειρήματα, όπως: "... η ανασυγκρότηση των χωρικών ενοτήτων των ΟΤΑ αποτελεί κρατική υπόθεση, δεν είναι τοπική υπόθεση", ότι "... οι ΟΤΑ δεν αποφασίζουν για τη χωρική ανασύνταξή τους", για να καταλήξει πως "από την πολιτική των αναγκαστικών συνενώσεων δεν πρέπει να υπάρχει διέξοδος διαφυγής"".

Η ανάπτυξη - είπε ο Σπ. Χαλβατζής - είναι διαδικασία με συγκεκριμένο κοινωνικό περιεχόμενο που απαντά συγκεκριμένα στα ερωτήματα: Ποιος ελέγχει αυτήν την αναπτυξιακή διαδικασία; Ποια είναι τα αποτελέσματά της, πώς κατανέμονται και ποιοι ωφελούνται απ' αυτά; Η ανασυγκρότηση της ΤΑ, συνέχισε, δεν μπορεί να γίνει με αποσπασματικά και αναγκαστικά μέτρα. Η αποτυχία αντίστοιχων μέτρων στο παρελθόν, αλλά και η αποτυχία που προβλέπουμε για τα προτεινόμενα, οφείλεται στο ότι δεν απαντήθηκαν τα ερωτήματα και δεν αντιμετωπίστηκαν οι αιτίες: Ποιος και τι φταίει για την ερήμωση της υπαίθρου; Ποιος φταίει για την ανισόμετρη ανάπτυξη της περιφέρειας και τον υδροκεφαλισμό των αστικών κέντρων; Ανένηψαν όπως φαίνεται οι δυνάμεις, πέρα από το ΚΚΕ, που υποστήριζαν ότι αυτά τα φαινόμενα είναι σύμφυτα με το επικρατούν καπιταλιστικό σύστημα. Με την πολιτική που εφαρμόστηκε και εφαρμόζεται στα πλαίσια της κάθε φορά εξάρτησης της χώρας. Συμβιβάστηκαν με το μονόδρομο που οι ίδιοι, μακριά από τους εργαζόμενους, αποφάσισαν να υποστηρίζουν.

Ο Σπ. Χαλβατζής είπε, ακόμα, πως "δεν μπορεί να γίνουν δεκτές ρυθμίσεις, άσκηση κρατικής πολιτικής που κυνικά ομολογείται ότι: "Δε γίνεται αντικείμενο διαπραγμάτευσης", που τα όποια κίνητρα εξαντλούνται, όπως δηλώνεται: "... στο μέτρο που περιορίζονται στη διάπλαση της κοινωνικής συναίνεσης και με την προϋπόθεση ότι δεν ακυρώνουν την ουσία της πολιτικής αυτής"".

Αναφερόμενος στα οικονομικά που θα διατεθούν είπε ότι περιορίζονται σε λιγότερο από το μισό αυτών που διατίθονταν για εθελοντικές συνενώσεις, ίσως για να τιμωρήσουν τους κατοίκους. Επιπλέον, δε δίδονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά συνεχίζουν σταθερά να τα αφαιρούν από τους εξευτελιστικά χαμηλούς πόρους της ΤΑ. Πέρα από τα παρακρατηθέντα για τα έτη 1997 έως το 2001, θα αφαιρεθούν άλλα 266 δισ. Είπε επίσης πως "ο λεγόμενος εκσυγχρονισμός του τοπικού πολιτικού συστήματος δείχνει το αντιδραστικό περιεχόμενό του, αφού δεν εφαρμόζεται η απλή αναλογική και προτείνονται μέτρα υποχρεωτικού χαρακτήρα στη συγκρότηση των ψηφοδελτίων. Η τοπική αντιπροσώπευση διαστρεβλώνεται με τα μέτρα αυτά και υποβαθμίζεται με την κατάργηση των τοπικών Συμβουλίων από ΝΠΔΔ".

"Η προώθηση του προγράμματος αποσκοπεί στο να φτιαχτούν όργανα διοικητικά, ικανά να προωθήσουν και να εφαρμόσουν τις οδηγίες για ιδιωτικοποίηση, ανταποδοτικότητα, πρόσθετη φορολογία", επισήμανε ο Σπ. Χαλβατζής και σημείωσε: "Για μας, η δημοκρατική αναβάθμιση του θεσμού της ΤΑ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον εκδημοκρατισμό του κράτους, της δημόσιας ζωής, με ριζικές αλλαγές στο οικονομικό, κοινωνικό πεδίο προς όφελος των εργαζομένων".

Ο Σπ. Χαλβατζής κατέληξε πως η θέση του ΚΚΕ για τις συνενώσεις "συνδυάζεται με τη γενικότερη ανάπτυξη της περιφέρειας, με μέτρα για τον εκδημοκρατισμό του θεσμού. Στηρίζεται στην ευρύτερη δυνατή συμμετοχή των ΟΤΑ και των εργαζομένων στην περιοχή και την ΤΑ. Προϋποθέτει τη συναίνεση των κατοίκων που μπορεί να εκφραστεί με διάφορους τρόπους, ακόμη και με τοπικά δημοψηφίσματα και όχι βέβαια με τη συμφωνία των Συμβουλίων. Εδραιώνεται στην εφαρμογή κριτηρίων και κινήτρων: Αναπτυξιακών, για την παραγωγική ανασυγκρότηση και αξιοποίηση των δυνατοτήτων της κάθε περιοχής και της χώρας. Κοινωνικών για την ικανοποίηση των κοινωνικών απαιτήσεων των εργαζομένων. Και οικονομικών για τη σχεδιασμένη χρονικά και ποσοτικά αντιμετώπιση των αναγκαίων επενδύσεων των περιοχών και όχι του διοικητικού μηχανισμού μόνον".

Τη θέση του ΚΚΕ κατά του διοικητικού μέτρου των αναγκαστικών συνενώσεων και υπέρ των εθελοντικών με κριτήρια οικονομικά, κοινωνικά και αναπτυξιακά, διατύπωσε, μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Σπύρος Χαλβατζής, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και νομαρχιακός σύμβουλος, συνοδευόμενος από αιρετούς εκλεγμένους με το ΚΚΕ. Κατήγγειλε τη μηχανιστική διαδικασία συνένωσης δήμων και κοινοτήτων που διέπει το πρόγραμμα "Ιωάννης Καποδίστριας" και τη μετατροπή, όπως αυτή προωθείται, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε προέκταση του κρατικού μηχανισμού.

Παράλληλα τόνισε ότι οι αναγκαστικές συνενώσεις εξυπηρετούν το στόχο της κυβέρνησης, για δημιουργία μεγάλων μονάδων Αυτοδιοίκησης που θα εφαρμόζουν την πολιτική της ΕΕ. Σημείωσε ακόμη ότι αυτές προωθούνται χωρίς ιδεολογική προετοιμασία και προηγούμενη συζήτηση με τους κατοίκους. "Γιατί δεν κάνει η κυβέρνηση δημοψήφισμα για να έχει και τη μέγιστη αποδοχή, που ισχυρίζεται ότι θέλει;", τόνισε χαρακτηριστικά ο Σπ. Χαλβατζής. "Υποστηρίζουμε, συνέχισε, ότι πρέπει να αναδειχτούν οι αιτίες, οι υπεύθυνοι για την ερήμωση των κοινοτήτων και να υπάρξουν μέτρα και κίνητρα ανάπτυξής τους". Τέλος, σημείωσε ότι η βούληση της κυβέρνησης με μεγάλες μονάδες Αυτοδιοίκησης, σχετίζεται με τη λογική της ανταποδοτικότητας, των ιδιωτικοποιήσεων και της πρόσθετης φορολόγησης που πιο εύκολα μπορεί να επιβληθεί και να εφαρμοστεί στους μεγάλους δήμους απ' ό,τι στις κοινότητες.

Υποταγμένη στις εντολές των Βρυξελλών και της κυβέρνησης εμφανίζεται η ηγετική ομάδα της ΚΕΔΚΕ