Του Νίκου ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΥ
Ο "κοινωνικός διάλογος" αποτελεί το όχημα μέσα από το οποίο η κυβέρνηση θέλει να επιβάλει ένα σύγχρονο μεσαίωνα, ένα αντιδραστικό απαρτχάιντ στα εργασιακά, κοινωνικά, ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα των εργατών. Είναι ο "κωδικός" μιας εφ' όλης της ύλης κεφαλαιοκρατικής εκστρατείας εναντίον των λαϊκών στρωμάτων. Από τα τελευταία, μέσα από τη διαδικασία του "μονόδρομου" - μονολόγου του κεφαλαίου, που επιδιώκει να τα σύρει η κυβέρνηση, αναζητείται η συνενοχή, η συναίνεση και το άλλοθι, ώστε, όλη αυτή η αναχρονιστική επέλαση να μετατραπεί, χωρίς αντιστάσεις, σε "κοινωνικό δίκαιο".
***
Πρώτον,προσπαθεί να ενδύσει τον "κοινωνικό διάλογο" με το φωτοστέφανο μιας, δήθεν, "πρωτόγνωρης", "δημοκρατικής" και "εκσυγχρονιστικής" έμπνευσης.
Δεύτερον,προβάλλει σαν σημείο - κλειδί του "κοινωνικού διαλόγου" την αποδοχή από τους εργαζόμενους της αρχής πως "ό,τι είναι παραγωγικό και κερδοφόρο για τους πλουτοκράτες, είναι και για τους υπαλλήλους τους"! Με άλλα λόγια, εμπρός να συμφωνήσουμε με τη μείωση των αποδοχών μας, με τη μείωση της ασφαλιστικής μας κάλυψης, με την κατάλυση του χρόνου εργασίας μας, με μείωση κάθε κοινωνικής προστασίας που δημιουργεί "κόστος" στους επιχειρηματίες. Τότε το ΑΕΠ θα αυξηθεί, η παραγωγικότητα θα αυξηθεί και τα κέρδη των αφεντικών θα γίνουν δικά μας κέρδη!
Στην περίπτωση, τώρα, που οι εργάτες δεν αποδεχτούν να παίξουν το παιχνίδι της κυβέρνησης, η πρακτική του "μαστιγίου" - το οποίο αποτελεί πάντα το εργαλείο των εξουσιαστών για την εγκαθίδρυση της... κοινωνικής δικαιοσύνης - συνεπάγεται την αναγόρευση των απεργών σε "γαϊδούρια", σε "συντεχνίες" που καταδυναστεύουν τα υπόλοιπα κοινωνικά στρώματα επιδεικνύοντας "αντεθνική συμπεριφορά" κλπ.
***
Θα μπορούσε να είναι και κουίζ το ερώτημα "ποιος είπε και πότε;" την παρακάτω φράση: "Κοινωνική δικαιοσύνη όμως δε σημαίνει άκριτη αποδοχή κλαδικών αιτημάτων, όταν αυτά δε συνδυάζονται με θετικές επιπτώσεις σε μια σειρά από κοινωνικές ομάδες ή όταν κλονίζουν τη συνολική προσπάθεια. Οι αντιθέσεις και οι κοινωνικές διαφορές δεν καταργούνται με αφορισμούς ή με κρατική επιβολή. Μόνο ο οργανωμένος δημοκρατικός διάλογος μπορεί να μετασχηματίσει αντιθέσεις, να χαράξει τελικά το δρόμο με την πιο πλατιά λαϊκή συναίνεση".Η απάντηση είναι: Ο Αντρέας Παπανδρέου κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της πρώτης του κυβέρνησης, το 1981! Να πόσο "νέος" είναι ο "κοινωνικός διάλογος". Να πόσο "νέα πολιτική σύλληψη" είναι η αναζήτηση της συναίνεσης των εργατών στα αντιλαϊκά σχέδια. Να πόσο "νέες" είναι οι πρακτικές αναγόρευσης των αγροτών σε "εχθρούς" των ναυτεργατών κλπ. Εκείνος, δε, ο "δημοκρατικά οργανωμένος διάλογος" και τα "συμβόλαια με το λαό" του Α. Παπανδρέου οδήγησαν σε απαγορεύσεις στις αυξήσεις των μισθών, στα σταθεροποιητικά προγράμματα και στα πραξικοπήματα στη ΓΣΕΕ. Βέβαια, ο σημερινός "κοινωνικός διάλογος", που ως όρο εισήγαγε πάλι ο Α. Παπανδρέου το 1992, θέλει πολύ περισσότερα: Θέλει να καταστήσει το αντιλαϊκό "πραξικόπημα" σε καθεστώς απρόκλητης καταλήστευσης και μόνιμης περιθωριοποίησης του λαού.
***
Βέβαια, το ότι δεν μπορείς να προσθέτεις το εισόδημα του Βαρδινογιάννη με το εισόδημα του υπαλλήλου του και να παίρνεις μετά το... αδιάβλητο "εθνικό εισόδημα" ως κριτήριο για την άσκηση εισοδηματικής και κοινωνικής πολιτικής και "απόδειξη της ανόδου του βιοτικού επιπέδου του λαού" (!), μόνο "λεπτομέρεια" δεν είναι για τους πολιτικούς ιπποκόμους των Βαρδινογιάννηδων. Είναι κλασική απάτη καπιταλιστικής σύλληψης.
Ας δούμε όμως πώς έχει λειτουργήσει αυτή η θεωρία περί "παραγωγικότητας", στο όνομα της οποίας επιδιώκεται η κατάλυση των κοινωνικών κατακτήσεων, εντός και εκτός συνόρων:
***
ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ '97.Πλούσιος ο απολογισμός από τους αγώνες των εργαζομένων, μεγαλύτερες προβάλλουν οι απαιτήσεις. Γιατί κι αυτή η Πρωτομαγιά βρίσκει τους εργαζόμενους να δέχονται επίθεση από την κυβέρνηση και τον ΣΕΒ. Επίθεση, που αγκαλιάζει το σύνολο των κατακτήσεων και δικαιωμάτων τους. Ιδιαίτερα, μετά τις βουλευτικές εκλογές του Σεπτέμβρη, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δυνάμωσε την επίθεσή της. Οι προεκλογικές εξαγγελίες της κυβέρνησης, ότι θα στηριχτούν, αλλά και θα αυξηθούν οι μισθοί και οι συντάξεις, αποδείχτηκαν απάτη. Μια απάτη που βρήκε την απάντησή της από τις σοβαρές αγωνιστικές κινητοποιήσεις που έγιναν σε μια σειρά κλάδους και χώρους δουλιάς. Ο σημερινός "Ρ", σε ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα για την Πρωτομαγιά, κάνει αναφορά στο χτες και στο σήμερα των εργατικών κινητοποιήσεων, των αιτημάτων και των κατακτήσεων του κινήματος (σελίδες 8-12).
ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ευθεία το 7ο Συνέδριο της ΚΝΕ. Μόλις τεσσεράμισι μερόνυχτα μας χωρίζουν από την ώρα που θα κηρυχτεί η έναρξη των εργασιών και οι οργανώσεις της βαδίζουν με σιγουριά και αισιοδοξία προς την κορυφαία στιγμή της συλλογικής και δημοκρατικής λειτουργίας της Οργάνωσής τους, με στόχο το Συνέδριο αυτό να σηματοδοτήσει την αντεπίθεση της νέας γενιάς, κόντρα στους σχεδιασμούς του κεφαλαίου για ένα μέλλον βγαλμένο από το Μεσαίωνα (σελίδες 12-13).
ΤΗΝ ΩΡΑ που οι μιλιταριστικοί κύκλοι σε Ελλάδα και Τουρκία κάνουν σχέδια επί χάρτου, πολεμικές ασκήσεις, νέους εξοπλισμούς και επιδίδονται σε σειρά επικίνδυνων διαξιφισμών, παίζοντας το βρώμικο παιχνίδι των ιμπεριαλιστών και των μονοπωλίων, οι νέοι σε Ελλάδα, Κύπρο και Τουρκία αναλαμβάνουν δράση για την αποτροπή μιας ενδεχόμενης πολεμικής σύγκρουσης και για να στείλουν το μήνυμα ότι οι λαοί μπορούν και πρέπει να ζουν ειρηνικά, κυρίαρχοι του εαυτού τους. Η αρχή, που έγινε την περασμένη Πέμπτη, 17 Απρίλη, στη Λευκωσία, τη διχοτομημένη πρωτεύουσα της Κύπρου, ήταν κάτι παραπάνω από επιτυχημένη (σελίδες 14-15).
ΠΑΣΧΑ των ανθρώπων και της παράδοσης. Μια αναδρομή στο παρελθόν, έτσι για να θυμηθούμε αυτά που κάθε χρόνο μαθαίνουμε και τον επόμενο χρόνο ξεχνούμε. Οι Αιγύπτιοι γιόρταζαν την εαρινή ισημερία, δηλαδή την ημέρα που άρχιζε να γίνεται μεγαλύτερη της νύχτας (σελίδες 24-25).
ΑΛΛΑ η Μεγάλη Βδομάδα δεν έχει τέλος για τους εργαζόμενους. σχεδόν πέντε δεκαετίες μετά από την πρώτη απόπειρα καπιταλιστικής ολοκλήρωσης στην Ευρώπη, το πρόσχημα της "απασχόλησης" και της "ανάπτυξης" εξακολουθεί να αποτελεί το έδαφος επί του οποίου η άρχουσα τάξη οργανώνει τις επιθέσεις της ενάντια στους εργαζόμενους. Η δογματική άρνηση της κυβέρνησης να τιμαριθμοποιήσει τη φορολογική κλίμακα έχει αποτέλεσμα οι μισθωτοί και συνταξιούχοι να πληρώσουν φέτος και νέο υπέρογκο φοροχαράτσι (σελίδες 34-35).
Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ,όμως, αργεί για τους μετανάστες. Στα σκοτεινά, υγρά υπόγεια περιοχών της Αθήνας στέγασαν το όνειρο για μια καλύτερη ζωή. "Η ελπίδα δεν έχει το χρώμα της φυλής σου", λένε. "Ο καθένας τής δίνει τα χρώματα της ψυχής του", συνεχίζουν με μια διάθεση περισσότερο φιλοσοφική. Ο δρόμος για την... Ιθάκη μπορεί να αποδείχτηκε δύσβατος - σε αρκετές περιπτώσεις ήταν ακόμα και αδιέξοδος - αλλά το όνειρο δείχνουν να μην το έχουν εγκαταλείψει ούτε για μια στιγμή... (σελίδες 16-33).
ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ των 30 χρόνων από το χουντικό, απριλιανό πραξικόπημα ο "Ρ" δημοσιεύει ένα κείμενο του Πάμπλο Νερούντα, γραμμένο το 1968, το οποίο αναφέρεται σε δικτατοροκρατούμενες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, και στο δέσμιο από τη χούντα, φίλο και ομότεχνό του, Γιάννη Ρίτσο (σελίδα 19).