Ανεπαρκή και άτολμα, θεωρούν οι μεγαλοεπιχειρηματίες τα νέα μέτρα λιτότητας που αποφάσισε να προωθήσει η κυβέρνηση του "εκσυγχρονιστή" πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη με τον κρατικό προϋπολογισμό του 1997. Και την ώρα που οι αγωνιστικές κινητοποιήσεις των εργαζομένων, των αγροτών και άλλων πλατιών λαϊκών στρωμάτων ενάντια στην πολιτική λιτότητας κλιμακώνονται σε όλη την Ελλάδα, οι εκπρόσωποι του μεγάλου κεφαλαίου καλούν την κυβέρνηση όχι μόνο να μην υποχωρήσει από τις θέσεις της, αλλά και να σκληρύνει τη στάση της με τη λήψη νέων αντιλαϊκών μέτρων. Αυτό είναι το γράμμα και το πνεύμα της τετραμηνιαίας έκθεσης του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), η οποία δόθηκε χτες στη δημοσιότητα. Η δήθεν αναγκαιότητα σκλήρυνσης της λιτότητας με νέα μέτρα (που θα οδηγούν στο πλήρες ξήλωμα του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος, την κατάργηση των κατωτάτων μισθών και ημερομισθίων και γενικά την παραπέρα υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων) επιχειρείται να δικαιολογηθεί με πρόσχημα την ανάγκη για μεγαλύτερη δυνατή εκπλήρωση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ.

Στην ουσία οι συντάκτες της έκθεσης του ΙΟΒΕ - που απηχεί τις θέσεις και απόψεις των κάθε είδους μεγαλοεπιχειρηματιών - καλούν τον πρωθυπουργό να αντιπαραθέσει στο "μέτωπο" των πλατιών λαϊκών στρωμάτων (μισθωτών, συνταξιούχων, αγροτών, ΕΒΕ κλπ.), το "μέτωπο" υποστηρικτών της αντιλαϊκής πολιτικής μονόπλευρης λιτότητας που θα απαρτίζεται από το κομματικό και κυβερνητικό επιτελείο του ΠΑΣΟΚ και θα έχει την αμέριστη στήριξη των μεγαλοβιομηχάνων, των μεγαλεμπόρων, των τραπεζιτών, των εφοπλιστών κτλ.

Οι συντάκτες της τετραμηνιαίας έκθεσης του ΙΟΒΕ:

• Υποστηρίζουν πως το 1996 - που ήταν έτος εκλογών - υπήρξε "χαλάρωση" στην πολιτική λιτότητας με συνέπεια τις αποκλίσεις από τους αρχικούς στόχους μακροοικονομικής πολιτικής. Ετσι αποδίδουν την επιδείνωση των ελλειμμάτων του δημοσίου και του ισοζυγίου πληρωμών, την ανοδική πορεία του πληθωρισμού, του δημόσιου χρέους και της ανεργίας, όχι στην ακολουθούμενη πολιτική λιτότητας, αλλά στις δήθεν μεγάλες αυξήσεις μισθών και συντάξεων και την άνοδο του κόστους εργασίας.
• Αξιοποιούν την όξυνση της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, για να υποστηρίξουν πως "στο αμέσως προσεχές διάστημα ...θα απαιτηθεί μια πολύ εντονότερη προσπάθεια για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του δημοσιονομικού προβλήματος".Θεωρούν μάλιστα αναγκαία τη σκλήρυνση της λιτότητας με νέα αντιλαϊκά μέτρα, τόσο για "να εκπληρωθούν πιο σύντομα τα κριτήρια της Συνθήκης του Μάαστριχτ" και να εξασφαλιστεί η συμμετοχή της Ελλάδας στο "ενιαίο ευρωνόμισμα" όσο και για "ενισχυθεί αποφασιστικά η εμπιστοσύνη των αγορών (σ. σ. διάβαζε μεγαλοεπιχειρηματιών) στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης".
• Απονέμουν δημόσια εύσημα στην κυβέρνηση, για την απόφασή της να καταργήσει τις φοροαπαλλαγές και να προσθέσει νέα βάρη στα πλατιά λαϊκά στρώματα με τον κρατικό προϋπολογισμό του 1997, επισημαίνοντας πως είναι "ορθή η προσπάθεια να ενισχυθούν τα φορολογικά έσοδα με περιορισμό των φοροαπαλλαγών, συστηματικότερη εφαρμογή των τεκμηρίων και αποτελεσματικότερο έλεγχο της φοροδιαφυγής και του οικονομικού εγκλήματος". Ταυτόχρονα όμως, επικρίνουν την κυβέρνηση για "διστακτικότητα" και την καλούν να δείξει μεγαλύτερη τόλμη και αποφασιστικότητα στην περικοπή των δαπανών κοινωνικού χαρακτήρα.
• Θεωρούν πως η λιτότητα - με τη μορφή που εφαρμόστηκε μέχρι σήμερα - έφαγε τα ψωμιά της, όχι για να προτείνουν τον τερματισμό της, αλλά για να υποστηρίξουν την ανάγκη σκλήρυνσής της, με νέα αντιλαϊκά μέτρα - "σοκ". Αφού σημειώνουν πως "το συγκεκριμένο μείγμα πολιτικής των τελευταίων ετών έχει ήδη εξαντλήσει τα όριά του ως μηχανισμός καταπολέμησης του πληθωρισμού", υποστηρίζουν στη συνέχεια πως "χωρίς τολμηρές διαρθρωτικές παρεμβάσεις, η αντιπληθωριστική προσπάθεια θα αυξάνει την ανεργία, θα πολλαπλασιάζει τις κοινωνικές αντιδράσεις και θα αποδίδει αναλόγως μικρά αποτελέσματα". Δηλαδή, ούτε λίγο ούτε πολύ λένε πως οι κοινωνικές αντιδράσεις, που προκαλεί η συγκεκριμένη πολιτική λιτότητας, μπορούν να ξεπεραστούν με νέα τολμηρά αντιλαϊκά μέτρα!

Οι συντάκτες της έκθεσης του ΙΟΒΕ επιχειρούν να τεκμηριώσουν την "ανάγκη" συμπλήρωσης του κρατικού προϋπολογισμού 1997 με σκληρότερα αντιλαϊκά μέτρα, με την προσφιλή μέθοδο της κινδυνολογίας. Συγκεκριμένα, καλούν την κυβέρνηση να ενημερώσει "την κοινή γνώμη για την αναγκαιότητα να εισαχθούν και στην Ελλάδα μεταρρυθμίσεις, παρόμοιες με εκείνες που ήδη εφαρμόζονται και σε άλλες χώρες της Ευρώπης". Μεταξύ των μέτρων που προτείνουν είναι "η μείωση των φόρων και ασφαλιστικών εισφορών για τους χαμηλόμισθους (σ. σ. προφανώς τους φόρους και εισφορές που βαρύνουν την εργοδοσία), η εκλογίκευση των ασφαλιστικών προνομίων που παρέχουν ορισμένα ασφαλιστικά ταμεία (σ. σ. δηλαδή περικοπές των δαπανών για δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κλπ.), η αναμόρφωση του μηχανισμού διαμόρφωσης των αμοιβών για τους ανειδίκευτους πλήρους ή μερικής απασχόλησης" (σ. σ. δηλαδή κατάργηση του κατώτατου μισθού ή ημερομισθίου που προβλέπεται από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας)" κλπ. Και το επιχείρημα που προβάλλουν είναι πως αν δεν παρθούν τα παραπάνω μέτρα, θα αυξηθούν τα ελλείμματα του κράτους και του ισοζυγίου, το δημόσιο χρέος και τα επιτόκια, ο πληθωρισμός και η ανεργία, με συνέπεια να χάσει η Ελλάδα το τρένο για την ΟΝΕ και το Μάαστριχτ.

Πάνω από το 50% των φορολογικών απαλλαγών του 1995 αφορούσαν εισοδήματα από τόκους, τον Ειδικό Φόρο Τραπεζικών Εργασιών (ΕΦΤΕ), Ειδικούς Φόρους - Δασμούς - Ατέλειες και τις φορολογικές απαλλαγές Νομικών Προσώπων (επιχειρήσεων). Το δε ύψος τους ξεπερνά το 1 τρισ. δραχμές!

Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Μελετών (ΚΕΠΕ) για τις φοροαπαλλαγές, μια μελέτη που πέρα από τα θετικά της στοιχεία δεν περιλαμβάνει εκτιμήσεις και υπολογισμούς για απώλειες φορολογικών εσόδων που προκύπτουν από τα ποικιλώνυμα "αναπτυξιακά κίνητρα" που χορηγούνται στις επιχειρήσεις, με το αιτιολογικό την έλλειψη στοιχείων...

Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από τη μελέτη, είναι ότι μόνο κατά το έτος 1995 το ύψος των φοροαπαλλαγών έφτασε στα 2.077 δισ. δραχμές.

Το ποσό αυτό αναλύεται στις επιμέρους κατηγορίες:

• Από τη Φορολογία Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων,οι φορολογικές δαπάνες ανέρχονται στο ποσό των 548 δισ. δραχμών. Από το ποσό όμως αυτό, τα 200 δισ. δραχμές αφορούν το αφορολόγητο του1 εκατ. δραχμών (για μισθωτούς - συνταξιούχους το αφορολόγητο είναι 1,3 εκατ. δραχμές) το οποίο προστατεύει κατά κάποιο τρόπο τα μικρά εισοδήματα. Πρέπει βέβαια να επισημάνουμε ότι το αφορολόγητο ποσό παραμένει αμετάβλητο στα επίπεδα του 1992.
• Για τα Νομικά Πρόσωπα, το ύψος των φορολογικών απαλλαγών εκτιμάται 79 δισ. δραχμές αν και οι συντάκτες θεωρούν ότι το ποσό αυτό είναι μικρό και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Σε σχετικό πίνακα που παραθέτει με στοιχεία για τη δήλωση εισοδήματος νομικών προσώπων έτους 1995, το παρουσιαζόμενο π. χ. μέρισμα προς μετόχους ύψους 17,5 δισ. δραχμές για το σύνολο των επιχειρήσεων, επισημαίνεται ότι πιθανόν να απέχει αρκετά από την πραγματικότητα. Οι συντάκτες τονίζουν επίσης την πλήρη έλλειψη στοιχείων για τη φορολογία των επιχειρήσεων καθώς οι πίνακες στατιστικής του δηλωθέντος εισοδήματος νομικών προσώπων, έπαψαν να εκδίδονται από το 1986.
• Από απαλλαγές στους Φόρους Μεταβίβασης Ακινήτων, Κληρονομιών, Γονικών Παροχών και Δωρεών,το ύψος απωλειών φόρου εκτιμάται σε 144 δισ. δραχμές.
• Το μεγαλύτερο ποσό φορολογικών απαλλαγών ύψους 584 δισ. δραχμών, αφορά εισοδήματα από Τόκους των Κρατικών Τίτλων.Η απώλεια εσόδων του ύψους αυτού εκτιμήθηκε με ένα συντελεστή 15%, γεγονός που σημαίνει ότι τα εισοδήματα από τόκους το 1994 άγγιξαν τα 4 τρισ. δραχμές.
• Οι δαπάνες τέλος, από ΦΠΑ, Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης, Τέλη Κυκλοφορίας και Ειδικό Φόρο Τραπεζικών Εργασιών υπολογίζονται σε 690 δισ. δραχμές.

"Αν η κυβέρνηση δεν τολμήσει να μιλήσει τη γλώσσα της αλήθειας τότε σύντομα το "ρυάκι" της κοινωνικής αντίδρασης με αντιευρωπαϊκά χαρακτηριστικά θα γίνει "χείμαρρος"". Τα παραπάνω σημειώνουν με χτεσινή τους ανακοίνωση οι εμποροβιομήχανοι του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Αθήνας (ΕΒΕΑ), δείχνοντας το άγχος και τον τρόμο που προκαλούν στους μεγαλοεπιχειρηματίες οι σωστά προσανατολισμένοι αγώνες του ελληνικού λαού. Παράλληλα καλούν την κυβέρνηση όχι μόνο να διατυπώσει, αλλά και να εφαρμόσει με ωμότητα την πολιτική που υπαγορεύουν οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στα πλαίσια της Συνθήκης του Μάαστριχτ και της ΟΝΕ. Με δυο λόγια από τη μια εκφράζουν την αγωνία τους για το διογκούμενο κίνημα αντίστασης και από την άλλη αξιώνουν τη λήψη κι άλλων αντιλαϊκών μέτρων από την κυβέρνηση και από το λαό να σφίξει κι άλλο το ζωνάρι για να... προλάβουμε το τρένο της ΟΝΕ.

Στα πλαίσια της ανοιχτής πρόκλησης και των κυνικών αξιώσεων που προβάλλουν το τελευταίο διάστημα οι εμποροβιομήχανοι, το ΕΒΕΑ σημειώνει πως "όλα τα σταθεροποιητικά προγράμματα έχουν αποτύχει", επειδή κατά τη γνώμη τους δεν ήταν τολμηρά, δηλαδή αρκούντως αντιλαϊκά.

Παράλληλα η ανακοίνωση του ΕΒΕΑ δεν παραλείπει να επαναλάβει τις αξιώσεις των εμποροβιομηχάνων για ξεπούλημα του δημόσιου τομέα και όσο γίνεται περισσότερων δραστηριοτήτων του στο ιδιωτικό κεφάλαιο, για περικοπές των δαπανών για επιχορηγήσεις, ενώ την ίδια στιγμή που καλεί την κυβέρνηση να εντείνει την αντιλαϊκή πολιτική και από το λαό να σκύψει κι άλλο το κεφάλι, αξιώνει πάντα στο όνομα της αύξησης των επενδύσεων, παραπέρα μείωση των φορολογικών συντελεστών των μεγάλων επιχειρήσεων.