Σοβαρές επιφυλάξεις και για την αναπτυξιακή αναγκαιότητα του έργου θέτει με δήλωσή του ο πρόεδρός του Κ. Λιάσκας
Το ΤΕΕ, ο τεχνικός σύμβουλος του κράτους, προσθέτει τη φωνή του σε όλους αυτούς που δικαιολογημένα αντιδρούν στην εξόφθαλμα σκανδαλώδη και ληστρική σε βάρος των συμφερόντων του δημοσίου σύμβαση που υπέγραψε η κυβέρνηση για τη ζεύξη Ρίου - Αντιρρίου και τώρα επιδιώκει να επικυρώσει από τη Βουλή.
Το ΤΕΕ, με χτεσινή δήλωση του προέδρου του Κ. Λιάσκα, μεταξύ των άλλων, αμφισβητεί την ένταξη της ζεύξης στα έργα πρώτης προτεραιότητας για τη χώρα μας, ενώ παράλληλα επισημαίνει ότι η σύμβαση περιέχει ορισμένους καινοφανείς όρους και προϋποθέσεις "αποικιακού" χαρακτήρα, που εξασφαλίζουν τους εργολάβους έναντι οποιουδήποτε κινδύνου, ενώ το δημόσιο τούς εκχωρεί τα δικαιώματα του ελέγχου των μελετών και της επίβλεψης των έργων. Ακόμη το ΤΕΕ χαρακτηρίζει ως πρόκληση την προκαταβολή που συμφωνήθηκε, "καθώς υπερκαλύπτει κατά πολύ την υποχρέωση συμμετοχής του αναδόχου στη χρηματοδότηση του έργου, ενός έργου που υποτίθεται ότι ξεκίνησε με προϋπόθεση την αυτοχρηματοδότηση". Με άλλα λόγια το ΤΕΕ συμφωνεί με αυτό που από την πρώτη στιγμή έχει επισημάνει ο "Ρ", ότι δηλαδή πρόκειται για... τζάμπα αυτοχρηματοδότηση!
Το ΤΕΕ παρότι έλαβε το κείμενο της σύμβασης αποτελούμενο από 1.300 σελίδες μόλις στις 14 Μάρτη και επιφυλάσσεται να εκδώσει αναλυτικά και τεκμηριωμένα τις παρατηρήσεις του, αφού το μελετήσει, δε διστάζει να τη χαρακτηρίσει ζημιογόνο για τα συμφέροντα του δημοσίου. Συγκεκριμένα ο Κ. Λιάσκας καταλήγει στη δήλωσή του: Το ΤΕΕ θεωρεί "ότι η σύμβαση αυτή - με τον τρόπο που έχει καταρτιστεί - διακυβεύει περισσότερα από όσα οι αρμόδιοι ισχυρίζονται ότι θα αποφέρει ως όφελος".
Αρχικά ο Κ. Λιάσκας στη δήλωσή του επικρίνει τη διαδικασία που ακολούθησε η κυβέρνηση της κύρωσης από τη Βουλή της ήδη υπογεγραμμένης σύμβασης παραχώρησης, αφού έτσι "δεν επιτρέπει βελτιώσεις υπέρ του ελληνικού δημοσίου, όπως ευλόγως θα ανέμενε κανείς".
Στη συνέχεια αμφισβητεί σαφώς την αναγκαιότητα, αλλά και τον αναπτυξιακό χαρακτήρα του έργου επισημαίνοντας τα εξής: "Με διλήμματα του τύπου "ή τώρα ή ποτέ" δεν είναι δυνατόν να κατασκευάζονται δημόσια έργα. Προϋπόθεση είναι πάντα η αναγκαιότητά τους, που πρέπει να προκύπτει μέσα από τεκμηριωμένες οικονομοτεχνικές μελέτες, αλλά και συνεξέταση των ευρύτερων αναγκών και προτεραιοτήτων της χώρας σε μια αναπτυξιακή κατεύθυνση σαφώς προδιαγεγραμμένη, καθώς επίσης και συμβάσεις ανάθεσης που κατά τρόπον αδιαμφισβήτητο εγγυώνται την τεχνική αρτιότητα σε συνδυασμό με την οικονομικότερη λύση".
Ο Κ. Λιάσκας, αφού υπενθυμίζει ότι το ΤΕΕ στο παρελθόν ήταν υπέρ της αναγκαιότητας του έργου, επισημαίνει: "Ομως τα έργα επιλέγονται και προωθούνται με συνεκτίμηση των διαμορφωμένων σε κάθε εποχή καταστάσεων (οικονομικών, κοινωνικών, γεωπολιτικών κτλ.). Τα σημερινά δεδομένα και οι ανάγκες της χώρας δεν τεκμηριώνουν την άποψη ότι το συγκεκριμένο έργο είναι πρώτης προτεραιότητας. Αντίθετα, αποδεδειγμένα και τεκμηριωμένα πρώτης προτεραιότητας μεγάλα δημόσια έργα (όπως ο ΠΑΘΕ, η Εγνατία Οδός, ο εκσυγχρονισμός των μεγάλων λιμανιών της χώρας, ο εκσυγχρονισμός των μεγάλων αεροδρομίων, του σιδηροδρομικού δικτύου, καθώς επίσης και τα μεγάλα ενεργειακά βιομηχανικά έργα - φυσικό αέριο, αλουμίνα, τηλεπικοινωνίες κ.ά. - και η εξασφάλιση υποδομών για την ανάπτυξη της βιομηχανίας και βιοτεχνίας), τίθενται σε δεύτερη μοίρα, με κίνδυνο είτε να μην πραγματοποιηθούν, είτε να προωθηθούν με μεγάλη καθυστέρηση, με σημαντική επίπτωση στη γενικότερη αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας. Το ΤΕΕ θεωρεί ότι η προώθηση του έργου της ζεύξης Ρίου - Αντιρρίου θέτει - βασίμως - σε κίνδυνο την αποπεράτωση των σαφώς σημαντικότερων έργων της Εγνατίας και του ΠΑΘΕ".
Στη συνέχεια ο Κ. Λιάσκας αναφέρει ότι η σύμβαση που καταρτίστηκε απέχει σημαντικά και σε καθοριστικά σημεία από το έργο και τις προϋποθέσεις που είχαν περιγραφεί στα τεύχη δημοπράτησης. "Περιέχει μάλιστα - υπογραμμίζει - ορισμένους καινοφανείς όρους και προϋποθέσεις, "αποικιακού" χαρακτήρα, που εξασφαλίζουν τους αναδόχους του έργου έναντι οποιουδήποτε κινδύνου, ενώ "εκχωρήθηκε" το δικαίωμα πρόσληψης του ελεγκτή της μελέτης και του φορέα επίβλεψης (στον οποίο εκχωρούνται όλα τα δικαιώματα του "κυρίου του έργου", δηλαδή του ελληνικού δημοσίου) στους αναδόχους, που θα τον πληρώνουν όπως και τους υπαλλήλους τους. Παράλληλα, η σύμβαση είναι διάσπαρτη από ασάφειες που θα επιτρέπουν στον ανάδοχο να αναζητήσει αύξηση των αμοιβών κατά την πορεία της κατασκευής του έργου, με συνέπεια το ανεξέλεγκτο και "ανοιχτό" τελικό κόστος".
"Φαίνεται ότι τα παθήματα από τη σύμβαση κατασκευής του μετρό της Αθήνας, δεν έγιναν μαθήματα", τονίζει ο Κ. Λιάσκας και προσθέτει: "Με τη σύμβαση προβλέπεται η εκμετάλλευση του έργου από τον ανάδοχο για 35 χρόνια και στο διάστημα αυτό, χωρίς κανέναν περιορισμό, ο ανάδοχος θα προχωρεί σε έργα συντήρησης και επισκευών, τα οποία θα αναθέτει απευθείας ακόμη και σε θυγατρικές του εταιρίες κατά τρόπον ανεξέλεγκτο από το ελληνικό δημόσιο και άνευ οποιουδήποτε ορίου δαπάνης. Ακόμη και αυτή τη λειτουργία του έργου μπορεί ο ανάδοχος να αναθέσει σε θυγατρική του εταιρία, με όρους και προϋποθέσεις που αυτός θα ορίσει".
Τέλος, ο πρόεδρος του ΤΕΕ σημειώνει ότι "δεν περιγράφονται στη σύμβαση οι όροι και οι προϋποθέσεις, με τους οποίους θα συνάψει ο ανάδοχος το δάνειο, με συνέπεια να είναι αδύνατος ο συνυπολογισμός του κόστους που θα προκύψει για το ελληνικό δημόσιο".
Για να διεκδικήσουν το "πανωπροίκι" των 45 δισ. δρχ.
Στη διεθνή διαιτησία προσέφυγαν, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι εργολάβοι του μετρό της Αθήνας, προκειμένου πλέον να διεκδικήσουν δικαστικά το νέο "πανωπροίκι" συνολικού ύψους 45 δισεκατομμυρίων δραχμών! Αν η προσφυγή τους γίνει τελικά δεκτή, τότε οι "τρύπες του μετρό" θα γεμίσουν για άλλη μια φορά με τεράστιες υπερβάσεις.
Η ενέργεια αυτή των εργολάβων δεν πρέπει να θεωρείται "κεραυνός εν αιθρία", αφού τέτοιο δικαίωμα, δηλαδή της προσφυγής στη διεθνή διαιτησία, παρέχεται από τη σκανδαλώδη αρχική σύμβαση, γεγονός που είχε επικριθεί από όλα τα κόμματα τότε της αντιπολίτευσης και τους φορείς των τεχνικών. Το εντυπωσιακότερο όμως είναι ότι μόλις ανέλαβε την κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ, αντί να φροντίσει με τη συμπληρωματική σύμβαση να θωρακίσει το ελληνικό δημόσιο από τέτοιου είδους προσφυγές ή παρεμβάσεις, χάρισε στους εργολάβους με το πρόσχημα της "επίσπευσης των έργων" πάνω από 64 δισ. δρχ.
Τώρα οι εργολάβοι επικαλούμενοι πάλι τεχνικές λύσεις για επίσπευση των έργων διεκδικούν το νέο "πανωπροίκι". Συγκεκριμένα οι εργολάβοι ζητούν να μετατεθεί ο πρώτος "μετροπόντικας", που έχει καθηλωθεί στην πλατεία Καραϊσκάκη, στη Δάφνη και να ανοίξει τη σήραγγα αντίστροφα, να αγοραστεί νέο μικρότερο μηχάνημα, να γίνουν νέες απαλλοτριώσεις κ.ά. και φυσικά απαιτούν όλα αυτά να τα πληρώσει το δημόσιο... Το ελληνικό δημόσιο μέσω της "Αττικό Μετρό ΑΕ" αρνείται βέβαια ότι το δημόσιο έχει οποιαδήποτε ευθύνη για την καθήλωση του "μετροπόντικα", πολύ περισσότερο που οι εργολάβοι έθεσαν σε λειτουργία τη μέθοδο αυτή διάνοιξης της σήραγγας, ύστερα από εμπεριστατωμένες γεωλογικές μελέτες. Τα πάντα, όμως, θα εξαρτηθούν από την έκβαση της προσφυγής.
Στο μεταξύ, το δημόσιο έχει αναλάβει ήδη την ευθύνη των καθυστερήσεων, λόγω αρχαιολογικών ανασκαφών και αλλαγής των μελετών για ορισμένους σταθμούς του μετρό, και έχει δεχτεί να πληρώσει για όλα αυτά στους εργολάβους άλλα 7 δισ. δρχ. περίπου, εκτός των 45 δισ. δρχ. που διεκδικούν!..