ΒΗΡΥΤΟΣ.-

Με μεσίστιες σημαίες, σε όλες τις υπηρεσίες, τα σχολεία και τα καταστήματα κλειστά, καθώς και με μια τεράστια αυτοκινητοπομπή από τη Βηρυτό προς το χωριό Κανά ο Λίβανος τίμησε, χτες, επισήμως τους νεκρούς του από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Τα ισραηλινά "σταφύλια της οργής" συνεχίζουν να σφυροκοπούν το Νότιο Λίβανο, καθώς και οι πύραυλοι Κατιούσα της "Χεζμπολάχ" το Βόρειο Ισραήλ. Διπλωματικός πυρετός και αλλεπάλληλες συναντήσεις σημάδεψαν το Σαββατοκύριακο, όμως η επίτευξη μιας κατάπαυσης του πυρός δε φαίνεται να βρίσκεται ιδιαίτερα κοντά. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Ουόρεν Κρίστοφερ, απέφυγε να συναντήσει τους Ευρωπαίους ομολόγους του που βρίσκονται στην περιοχή, καθιστώντας σαφές ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν να είναι η μόνη μεσολαβήτρια δύναμη, κάτι που αποδέχτηκε, με μεγάλη προθυμία, βέβαια, και το Τελ Αβίβ. Η Δαμασκός και ο Λίβανος, από την άλλη πλευρά, επιμένουν στις γαλλικές προτάσεις. Ενταση, όμως, προκλήθηκε και στο ισραηλινό κοινοβούλιο, καθώς οι αριστεροί Αραβες βουλευτές κατέκριναν τον Σιμόν Πέρες και απομακρυνόμενοι από την αίθουσα συνεδριάσεων απείλησαν να αποσύρουν την υποστήριξή τους από το Εργατικό Κόμμα. Μετά τη διεθνή κατακραυγή για τη σφαγή στη βάση του ΟΗΕ στην Κανά, συνεδριάζει για την κατάσταση στο Νότιο Λίβανο, σήμερα το μεσημέρι, στη Νέα Υόρκη η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Από ξηράς, από αέρος, αλλά και από θαλάσσης επιτίθενται οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις στο Νότιο Λίβανο. Παρά τις διαπραγματεύσεις, τουλάχιστον, 500 οβίδες έπληξαν, μόνο χτες, τις περιοχές της Ναμπατίγιε και της Τύρου, οι οποίες σφυροκοπήθηκαν και από τα ισραηλινά βομβαρδιστικά. Την ίδια στιγμή, το ισραηλινό πολεμικό ναυτικό έπληξε με 120 οβίδες τον παραλιακό δρόμο που συνδέει τη Βηρυτό με τη Σιδώνα. Με ανάλογη ένταση και ρυθμό πραγματοποιήθηκαν ισραηλινές επιδρομές κατά τη διάρκεια ολόκληρου του Σαββατοκύριακου. Χτες μάλιστα, ισραηλινά πολεμικά πλοία και αεροσκάφη χτύπησαν, για πρώτη φορά, και βάσεις της παλαιστινιακής οργάνωσης "Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης - Γενική Διοίκηση", στα υψώματα Ναάμεχ, 15 χλμ. νότια της Βηρυτού. Οι λιβανικές αρχές δεν ήταν, μέχρι χτες το βράδυ, σε θέση να εκτιμήσουν αν υπάρχουν νεκροί ή τραυματίες από τις επιδρομές των τελευταίων δύο ημερών. Γνωστοποίησαν, όμως, ότι ισραηλινά αεροσκάφη βομβάρδιζαν ακατάπαυστα ορισμένα χωριά στο Νότιο Λίβανο με αποτέλεσμα να μην μπορούν να τα προσεγγίσουν οι εφοδιοπομπές του ΟΗΕ, που μετέφεραν τρόφιμα και φάρμακα στους εναπομείναντες κατοίκους τους.

Από την πλευρά της, η φιλοϊρανική σιιτική οργάνωση "Χεζμπολάχ" απάντησε στα ισραηλινά πυρά με διαρκείς επιθέσεις με πυραύλους "Κατιούσα" εναντίον του Βορείου Ισραήλ. Από τις επιθέσεις της "Χεζμπολάχ" δεν υπάρχουν νεκροί, όπως ανακοίνωσαν οι ισραηλινές αρχές.

Ενώ μαίνονται, λοιπόν, οι επιδρομές και επιθέσεις, με αμείωτη ένταση συνεχίζονται και οι διπλωματικές διαβουλεύσεις και μεσολαβήσεις. Το Σαββατοκύριακο στην περιοχή βρέθηκαν ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Γεβγκένι Πριμακόφ, ο Γάλλος ομόλογός του, Ερβέ ντε Σαρέτ, η Ιταλίδα υπουργός Εξωτερικών, Σουζάνα Ανιέλι, ως εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ το Σάββατο έφτασε στη Δαμασκό και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ουόρεν Κρίστοφερ. Μάλιστα, ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, από τη Μόσχα όπου βρισκόταν, αγνοώντας προκλητικά την ισραηλινή τρομοκρατία στο Νότιο Λίβανο και τη διεθνή κατακραυγή, δήλωσε ότι αιτία όλων των δεινών της περιοχής είναι η "Χεζμπολάχ".

Παρά τις αντίθετες πληροφορίες, ο Ουόρεν Κρίστοφερ, επικαλούμενος έλλειψη χρόνου, αρνήθηκε να συναντηθεί με τους Ευρωπαίους ομολόγους του, καθιστώντας σαφές ότι η Ουάσιγκτον είναι αποφασισμένη να προασπίσει το "ειρηνευτικό σχέδιο" που έχει, ήδη, επιβάλει στις χώρες της περιοχής. Αρωγό στην προσπάθεια εξοβελισμού των Ευρωπαίων μεσολαβητών, ο Κρίστοφερ βρήκε, χωρίς να δυσκολευτεί καθόλου βέβαια, την ισραηλινή κυβέρνηση. Μετά τη συνάντηση του Κρίστοφερ με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Σιμόν Πέρες, ο τελευταίος δήλωσε ότι το Τελ Αβίβ ταυτίζεται πλήρως με τις αμερικανικές προτάσεις για εκεχειρία και ότι, κατά την εκτίμηση του, η μεσολάβηση και άλλων δυνάμεων αποδυναμώνει την αμερικανική επιρροή. Οι δηλώσεις του Πέρες προκάλεσαν την έντονη αντίδραση τόσο της λιβανικής κυβέρνησης, η οποία έχει εκφράσει την προτίμησή της στο γαλλικό σχέδιο, αλλά και της εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Σουζάνα Ανιέλι, η οποία επιστρέφοντας στο Λουξεμβούργο, δήλωσε ειρωνικά ότι οι ΗΠΑ θέλουν να έχουν "την αποκλειστικότητα της ειρήνευσης", κάτι που δε φαίνεται, όμως, να μπορούν να επιτύχουν χωρίς την ευρωπαϊκή βοήθεια.

Εχοντας εξασφαλίσει, εκ των προτέρων, την πλήρη συμφωνία του Τελ Αβίβ, ο Ουόρεν Κρίστοφερ επέστρεψε, χτες, στη Δαμασκό, όπου συναντήθηκε για δεύτερη φορά με τον Σύρο Πρόεδρο Χαφέζ αλ Ασσαντ. Στη συριακή πρωτεύουσα μετέβησαν, επειγόντως, αργά χτες το βράδυ, και ο Λιβανέζος πρωθυπουργός Ραφίκ αλ Χαρίρι συνοδευόμενος από τον Πρόεδρο της Λιβανικής Βουλής Ναμπί Μπέρι, ενώ στη Δαμασκό βρίσκεται και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Γεβγκένι Πριμακόφ. Πηγές της αμερικανικής διπλωματικής αποστολής, που θέλησαν να κρατήσουν την ανωνυμία τους, εξέφραζαν, χτες, την εκτίμηση ότι η επίτευξη μιας συμφωνίας είναι πολύ πιθανή.

Με την εκτίμηση αυτή, όμως, δε φαίνεται να συμφωνεί η συριακή ηγεσία. Την Κυριακή, η κυβερνητική εφημερίδα "Τισρίν", απαντώντας εμμέσως στο ισραηλινό αίτημα, που προωθείται και από το αμερικανικό σχέδιο, να "συγκρατήσει" η Συρία τη "Χεζμπολάχ", γράφει χαρακτηριστικά ότι "η Δαμασκός αρνείται να παίξει το ρόλο του χωροφύλακα στην περιοχή για να διασφαλιστεί η ασφάλεια του Ισραήλ". Αλλωστε, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα "Φαϊνάσιαλ Τάιμς", που δημοσιεύτηκε την ίδια μέρα, ο Λιβανέζος πρωθυπουργός Ραφίκ αλ Χαρίρι τάσσεται υπέρ της εξεύρεσης μιας μόνιμης διευθέτησης για το πρόβλημα του Νοτίου Λιβάνου, η οποία δηλώνει ο Χαρίρι, δεν μπορεί να επιτευχθεί αν δεν αποχωρήσουν τα ισραηλινά στρατεύματα από την κατεχόμενη ζώνη του Νοτίου Λιβάνου.

Σοβαρές αντιδράσεις, όμως, έχουν προκαλέσει οι συνεχόμενες ισραηλινές επιδρομές στο Νότιο Λίβανο και στο εσωτερικό του Ισραήλ. Επεισόδια έγιναν, χτες, στο ισραηλινό κοινοβούλιο όταν ο Σιμόν Πέρες, κατά τη διάρκεια ομιλίας του, δήλωσε ότι οι ισραηλινές επιχειρήσεις δεν έχουν ημερομηνία λήξης, αλλά συγκεκριμένο στόχο, που δεν είναι άλλος από την εξάρθρωση της "Χεζμπολάχ", είτε μέσω της επιβολής του αμερικανικού ειρηνευτικού σχεδίου είτε με τη δύναμη των όπλων. Στα λόγια αυτά αντέδρασαν με φωνές οι Αραβες βουλευτές ενός μικρού αριστερού κόμματος, που έχει συνεργαστεί εκλογικά με τον κυβερνών εργατικό κόμμα, οι οποίοι αποκάλεσαν τον Πέρες "δολοφόνο παιδιών". Οι βουλευτές, που εκπροσωπούν, περίπου, 900.000 Αραβες Ισραηλινούς, απομακρυνόμενοι βίαια από το χώρο του κοινοβουλίου απείλησαν τον Σιμόν Πέρες ότι, αν δεν τερματίσει άμεσα τους βομβαρδισμούς στο Νότιο Λίβανο, δεν πρόκειται να τον στηρίξουν στις βουλευτικές εκλογές του Μάη.

ΣΑΡΑΓΕΒΟ.-

Υποκινούμενες χαρακτήρισε ο εκπρόσωπος των ΝΑΤΟϊκών πολυεθνικών δυνάμεων στο Σαράγεβο τις συγκρούσεις μουσουλμάνων και Σέρβων που ξέσπασαν μέσα στο σαββατοκύριακο κοντά σε σερβοβοσνιακές περιοχές.

Ρίχνοντας άμεσες βολές κατά της βοσνιακής ηγεσίας, ο ΝΑΤΟϊκός εκπρόσωπος, ταγματάρχης Σάιμον Χέιζλοκ, σημείωσε ότι οι αντιπαραθέσεις νεαρών Σέρβων και Βόσνιων προσφύγων, που επιχείρησαν να επισκεφθούν νεκροταφεία και συγγενείς σε σερβοβοσνιακά εδάφη, "ενορχηστρώθηκαν από εκείνους που επιθυμούν να χειραγωγούν τις ανησυχίες του κόσμου για να προωθούν πλατιά και στενά πολιτικά σχέδια". Ο ΝΑΤΟϊκός αξιωματούχος έγινε σαφέστερος λέγοντας ότι "οι μουσουλμάνοι αξιωματούχοι τροφοδοτούν την ένταση, επιχειρώντας να αποδείξουν με διάφορους τρόπους ότι οι Σέρβοι μπλοκάρουν την ελεύθερη διακίνηση προσώπων και προσφύγων που επιθυμούν να επιστρέψουν στα πάτρια εδάφη τους". Ο ταγματάρχης Χέιζλοκ ξεκαθάρισε ότι οι ΝΑΤΟϊκοί στρατιώτες θα καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για την εκτόνωση της έντασης αυτού του είδους, προσθέτοντας παράλληλα ότι "μία τέτοια πολιτική διατρέχει μεγαλύτερους κινδύνους".

Μέσα στο Σαββατοκύριακο, κατά τη διάρκεια διαφορετικών περιστατικών αντιπαράθεσης ανάμεσα σε εκατοντάδες Σέρβους και μουσουλμάνους πρόσφυγες, δεκάδες ΝΑΤΟϊκοί στρατιώτες επιχείρησαν να καταστείλουν τα επεισόδια ρίχνοντας πυρ στον αέρα, κάνοντας χρήση δύο αμερικανικών στρατιωτικών ελικοπτέρων και έξι τανκς "Λέοπαρντ". Τα σοβαρότερα επεισόδια έγιναν στην Οτοκα της βόρειας Βοσνίας και κοντά στην πόλη Ντομπόζ. Στις περιπτώσεις αυτές, εκατοντάδες μουσουλμάνοι πρόσφυγες έφυγαν από τα χωριά τους (που ήταν στην επικράτεια της κροατο - μουσουλμανικής Ομοσπονδίας) με πρόθεση να επισκεφθούν τα σπίτια τους που βρίσκονται στην υπό σερβικό έλεγχο δεξιά όχθη του ποταμού Ούνα.

Τα επεισόδια στην Οτοκα άρχισαν όταν περίπου 100 Βόσνιοι πρόσφυγες μπήκαν σε περιοχές της Σερβοβοσνιακής Δημοκρατίας "παραβλέποντας" την προειδοποίηση του Πάλε, που τους καλούσε να εγκαταλείψουν το έδαφος λίγο πριν τις 19.00 το απόγευμα του Σαββάτου. Στις παρόμοιες ταραχές που ξέσπασαν την Κυριακή στο Ντομπόζ αναφέρθηκε ο τραυματισμός τουλάχιστον 20 ατόμων από πυρά Δανών και Πολωνών στρατιωτών.

Οι εξελίξεις αυτές έκαναν χτες τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Χαβιέ Σολάνα, να αφήσει για πρώτη φορά ανοιχτό το ενδεχόμενο για πιθανή παράταση της θητείας των ΝΑΤΟϊκών πολυεθνικών δυνάμεων στη Βοσνία. Προέβλεψε ότι οι επόμενοι οκτώ μήνες θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμοι, προσθέτοντας ότι μεγάλη σημασία και προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη διεξαγωγή εκλογών του φθινοπώρου στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη.

• Περίπου 1.000 διαδηλωτές από το Κοσσυφοπέδιο συγκεντρώθηκαν χτες το μεσημέρι έξω από το κτίριο όπου συνεδρίαζαν οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ. Οι διαδηλωτές φώναξαν συνθήματα υπέρ της αυτοδιάθεσης του Κοσσυφοπεδίου.

Ενος λεπτού σιγή κράτησαν χτες όλοι οι κάτοικοι του Λιβάνου, πενθώντας τα αδικοχαμένα θύματα