Σε πλήρη οικονομικό, αλλά και παραγωγικό "στραγγαλισμό", οδηγείται η πρώτη αμυντική βιομηχανία της χώρας, η ΠΥΡΚΑΛ.Η αδυναμία της εταιρίας να καταβάλει ακόμα και τους μισθούς των 1.769 εργαζομένων στα τρία εργοστάσια που διαθέτει (Υμηττός, Ελευσίνα, Λαύριο) αποτελεί απλώς την κορυφή του παγόβουνου, σε μια πορεία συνεχούς και σταθερής συρρίκνωσης. Το μέλλον της διαφαίνεται ακόμα πιο δυσοίωνο, μια και στα σχέδια της κυβέρνησης "παίζει" η συγχώνευσή της με την ΕΒΟ, με τρόπο που να οδηγεί στην παραπέρα συρρίκνωση, χωρίς να αποκλείεται, σε μια πορεία, και η ιδιωτικοποίηση, με τη μορφή της εισόδου στο Χρηματιστήριο.

Οι δηλώσεις του υπουργού Εθνικής Αμυνας, Γερ. Αρσένη, σε πρόσφατη συνάντηση με τα σωματεία, ότι θα ξεκινήσει διάλογος για την οριστική λύση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, καθώς και οι πρόσφατες δηλώσεις του υφυπουργού, Ν. Κουρή, στη Βουλή, κατά τη συζήτηση επερώτησης βουλευτών της ΝΔ, ότι καθυστερεί η συγχώνευση ΠΥΡΚΑΛ - ΕΒΟ και πως σύντομα θα ξεπεραστούν τα προβλήματα και θα προχωρήσει, έρχονται να επιτείνουν τις ανησυχίες και την αβεβαιότητα για το μέλλον της επιχείρησης.

"Αν δεν παρθούν άμεσα μέτρα, θα πάμε σε πρώτη φάση σε συρρίκνωση", επισήμανε ο Α. Κοντούλης,πρόεδρος του Σωματείου Ελευσίνας, ενώ σημείωσε ότι "υπάρχουν συμφέροντα στις προμήθειες πυρομαχικών, υπάρχουν ξένες μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες, που δε θέλουν να δουλέψει η ΠΥΡΚΑΛ".

Το χρηματοοικονομικό πρόβλημα αναδεικνύεται στο υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα, που απαιτεί άμεση και ριζική αντιμετώπιση. Η άρνηση της κυβέρνησης να χρηματοδοτήσει την επιχείρηση, με την εγγραφή ανάλογου κονδυλίου στον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά και η εξώθησή της στο συνεχή δανεισμό, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις λειτουργικές και παραγωγικές της ανάγκες, έχουν φέρει την τελευταία σε οικονομικό αδιέξοδο. Στα 17,5 δισ. δρχ. ανέρχονται σήμερα τα χρέη της προς τις τράπεζες. Ωστόσο, ακόμα και αυτός ο δανεισμός γίνεται "μετ' εμποδίων". Το Γενάρη του '95, η εταιρία ζητά δάνειο 5,5 δισ. δραχμών για την αντιμετώπιση των τρεχουσών αναγκών, όμως, η εγγύηση του δημοσίου καθυστερεί σκόπιμα και το δάνειο, τελικά, δίνεται τον Οκτώβρη. Αποτέλεσμα, λόγω της έλλειψης χρημάτων για να αγοραστούν πρώτες ύλες, να υπάρξει αρνητική απόκλιση της παραγωγής κατά 40%!

Το ίδιο σκηνικό παρατηρείται και φέτος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις συνδικαλιστών, αν μέχρι τις 20 Ιούνη δε δοθεί χρηματοδότηση, ύψους 5 δισ. δραχμών που έχει ζητήσει η εταιρία, τότε ακόμα και ο στόχος να καλυφθούν παραγγελίες 15 δισ. δραχμών (συνολικά οι παραγγελίες φτάνουν στα 18 δισ. δρχ.), θα είναι ανέφικτος.

Την επιχείρηση, εξακολουθούν να "πνίγουν" τα παλιά χρέη, ύψους 135 δισ. δραχμών, αν και με σχετικό νόμο που ψηφίστηκε ένα χρόνο πριν στη Βουλή, έγινε ρύθμισή τους. Και αυτό γιατί η ρύθμιση απαιτεί από την εταιρία να καταβάλει σαν ΦΠΑ, το ποσό των 1,3 δισ. δραχμών, κάτι που είναι παντελώς αδύνατο και απαιτεί και νέα νομοθετική ρύθμιση! Ρύθμιση, που, σύμφωνα με τις εξαγγελίες, θα ...προχωρήσει αυτές τις μέρες.

Η παραγωγική υποβάθμιση της επιχείρησης είναι, ωστόσο, το βασικό και πιο σημαντικό πρόβλημα, που αντιμετωπίζει. Τα τελευταία 15 χρόνια, οι μόνες παραγγελίες που αναλαμβάνει εξαντλούνται στην παραγωγή πυρομαχικών μικρού διαμετρήματος (σφαίρες 7,62 και 20άρες). Παράλληλα, εγκαταλείφθηκαν αξιόλογοι παραγωγικοί τομείς, κυρίως στον εμπορικό τομέα, όπως έργα ΔΕΗ, λέβητες, ανταλλακτικά στρατού κλπ. Με διάφορες προφάσεις, η κυβέρνηση δε δίνει παραγγελίες για παραγωγή πυρομαχικών μεγάλου διαμετρήματος ή παραγωγή νέων πυρομαχικών. Επιπλέον και η ΠΥΡΚΑΛ βρίσκεται - όπως και άλλες ελληνικές βιομηχανίες - εκτός των μεγάλων έργων, που πραγματοποιούνται αυτή την περίοδο στη χώρα μας, αν και έχει τη δυνατότητα να αναλάβει μέρος των εργασιών που απαιτούνται σε αυτά.

Η ουσιαστική αντιμετώπιση των οξυμένων προβλημάτων της ΠΥΡΚΑΛ, η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός της απαιτεί συνολικότερη αλλαγή της πολιτικής που εφαρμόζεται απέναντι στην αμυντική βιομηχανία. Ωστόσο, όπως θα επισημάνει οΜ. Αλεξίου,αντιπρόεδρος του Σωματείου Ελευσίνας, "από τις μέχρι τώρα συναντήσεις στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, διαφαίνεται ότι η λύση που προσανατολίζεται να δώσει η κυβέρνηση, είναι στην κατεύθυνση της συρρίκνωσης, μη αποκλείοντας ακόμα και την ιδιωτικοποίηση μέσω του Χρηματιστηρίου".

Οσο για τα σχέδια συγχώνευσης με την ΕΒΟ, όπως θα πει ο Μ. Αλεξίου, "βρίσκονται στην κατεύθυνση της μετατροπής των δυο επιχειρήσεων σε μια, με τη μείωση παραγωγής και προσωπικού. Αλλωστε, εδώ και δυο χρόνια, υπάρχουν στα συρτάρια του υπουργείου και της εταιρίας σχέδια, που προβλέπουν την αγορά του γομωτηρίου της ΕΒΟ απ' την ΠΥΡΚΑΛ. Αυτό πρακτικά σημαίνει κλείσιμο του γομωτηρίου της ΠΥΡΚΑΛ στην Ελευσίνα και σταδιακή μεταφορά του εκείεργοστασίου στο Λαύριο, μέχρι το οριστικό κλείσιμο. Πρόκειται για το ίδιο πράγμα που επιχειρήθηκε το '90, απ' την τότε κυβέρνηση της ΝΔ".

Το συνδικαλιστικό κίνημα έχει συγκεκριμένες προτάσεις - σημειώνει ο Μ. Αλεξίου - για την ανάπτυξη της εταιρίας, όπως: Επίλυση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος με τη δημιουργία φορέα αμυντικής βιομηχανίας. Χρηματοδότηση της επιχείρησης στην κατεύθυνση αντιμετώπισης των ελλειμμάτων της ΠΥΡΚΑΛ, μελέτης και ανάπτυξης νέων πυρομαχικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων. Ρύθμιση των χρεών, με τέτοιο τρόπο που να απαλλάσσει την ΠΥΡΚΑΛ από οποιοδήποτε χρέος και να μη δημιουργηθούν άλλα στο μέλλον. Τέλος, μεγάλωμα του μεριδίου της ΠΥΡΚΑΛ στις προμήθειες των ενόπλων δυνάμεων, με παραγγελίες παραγωγής πυρομαχικών μεγάλων διαμετρημάτων, συνολική παραγωγική δραστηριότητα σε πενταετή βάση και αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων του εμπορικού τομέα.

Τα κείμενα έγραψε η Ντίνα ΝΤΑΒΟΥ

Σε μια περίοδο που τα Βαλκάνια χαρακτηρίζονται μια μπαρουταποθήκη έτοιμη να εκραγεί, με απρόβλεπτες συνέπειες. Σε μια περίοδο που τα σύννεφα του πολέμου ζυγώνουν τη χώρα μας και κρίσιμα εθνικά μέτωπα είναι ανοιχτά, ο νευραλγικός τομέας της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας συρρικνώνεται συνεχώς. Γίνεται "θύμα" της εξάρτησης των προμηθειών των Ενόπλων Δυνάμεων από τα ευρωπαϊκά και αμερικάνικα μεγαθήρια, των διαφόρων μιζαδόρων, αλλά και "θύμα" των προγραμμάτων "σύγκλισης" που εφαρμόζονται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Και η κατάσταση, με την προωθούμενη αναθεώρηση της Συνθήκης του Μάαστριχτ, αναμένεται να επιδεινωθεί περισσότερο.

Τα στοιχεία "μιλούν" μόνα τους: Το '81 στις 100 δραχμές που δαπανούσαμε σαν χώρα για πυρομαχικά, μόλις οι 14,76 δρχ. αφορούσαν προμήθειες από την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Ομως και αυτή ακόμα η σχέση αλλάζει προς το χειρότερο φτάνοντας στο '94 (είναι τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) σε κάθε 100 δρχ. που ξοδεύαμε, μόλις οι 1,37 δρχ. να μένουν στη χώρα! Το ίδιο διάστημα οι αμυντικές δαπάνες συνεχώς αυξάνονται, φθάνοντας στο 8% του Εθνικού Ακαθάριστου Προϊόντος.

"Καθρέφτης" της πορείας συρρίκνωσης είναι και η κατά 50% περίπου μείωση των εργαζομένων που απασχολούνταν στις εγχώριες αμυντικές βιομηχανίες.Ετσι, στην ΠΥΡΚΑΛ από 3.500 εργαζόμενους που είχε, σήμερα απασχολούνται 1.769. Στην ΕΒΟ από 3.000 απασχολούνται λιγότεροι από 1.500 εργαζόμενοι. Στην ΕΛΒΟ από 1.200 μειώθηκαν περίπου στους 600. Επίσης από 70 επιχειρήσεις που λειτουργούσαν δορυφορικά στις αμυντικές βιομηχανίες, σήμερα έχουν μείνει μόλις πέντε!

Το κυριότερο είναι ότι από την αρχή η αμυντική βιομηχανία, προς δόξαν του δόγματος "ανήκομεν στη δύση", προσανατολίστηκε και περιορίστηκε στην παραγωγή πυρομαχικών τρίτης γενιάς,αποκλεισμένη από μεγαλύτερα ή υψηλότερων προδιαγραφών πυρομαχικά (διηπειρωτικοί πύραυλοι, μέσου βεληνεκούς κ.ά.). Τα τελευταία 10 χρόνια εξοβελίζεται σταδιακά και από αυτό τον τομέα και περιορίζεται στην παραγωγή πυρομαχικών μικρού διαμετρήματος, όσων δηλαδή δεν έχουν καμιά προοπτική.

Παρά το γεγονός πως στα θέματα της άμυνας και της αμυντικής βιομηχανίας, προς το παρόν τουλάχιστον, υπάρχουν κάποιες δυνατότητες άσκησης εθνικής πολιτικής, ωστόσο η αυστηρή τήρηση των προγραμμάτων "σύγκλισης" που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ενωση, οδηγούν σε οικονομική ασφυξία και συνακόλουθα παραγωγική, τις αμυντικές βιομηχανίες. Επιπλέον, απαγορεύουν ουσιαστικά την παραγωγική τους δραστηριότητα στον εμπορικό τομέα. Ταυτόχρονα, από τις συζητήσεις για την αναθεώρηση της Συνθήκης του Μάαστριχτ, διαφαίνεται η μερική έστω άρση των όποιων ελευθεριών έδινε στις κυβερνήσεις το άρθρο 223 της Συμφωνίας της Ρώμης, όσον αφορά την αμυντική πολιτική.

Χαρακτηριστικά εδώ είναι τα όσα αναφέρονται σε εσωτερικό περιοδικό της διοίκησης της ΠΥΡΚΑΛ, όπου επισημαίνεται ότι το πρόγραμμα σύγκλισης και διαφαινόμενη άρση του άρθρου 223 "οδηγεί σε περιορισμούς στην άσκηση πολιτικής στις αμυντικές βιομηχανίες. Πρώτος περιορισμός, η δυσκολία χρηματοδότησης ελλειμμάτων. Δεύτερος, η άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Τρίτος, η απαγόρευση ανάθεσης παραγγελιών για μη πολεμικά προϊόντα, περιορισμός που αυξάνεται και θα οδηγήσει σε μοιραία αποτελέσματα"!

Η κατ' εφαρμογή των εντολών των Βρυξελλών, υποχρέωση για διενέργεια διεθνών διαγωνισμών στις περιπτώσεις μη αμυντικών προμηθειών των Ενόπλων Δυνάμεων, αποτελεί ένα ακόμη χτύπημα για την εγχώρια κρατική βιομηχανία. Για παράδειγμα, διενεργήθηκε πρόσφατα διαγωνισμός που αφορούσε παραγγελία για τηλεπικοινωνιακό υλικό του στρατού, ύψους 7 δισ. δραχμών.Ολως περιέργως η ΕΑΒ,αν και είναι η μοναδική εταιρία που διαθέτει ανάλογη εμπειρία, καθυστέρησε να υποβάλει προσφορά. Την παραγγελία αναλαμβάνει η ΕΚΟΝ,ανήκει στον όμιλο εταιριών Οικονομίδη, η οποία δεν έχει ανάλογες δυνατότητες και εκ των υστέρων ζητά συνεργασία με την ΕΑΒ...

"Καθρέφτης" της πορείας συρρίκνωσης των αμυντικών βιομηχανιών είναι και η κατά 50% περίπου μείωση των εργαζομένων που απασχολούνται σ' αυτές. Στην ΕΒΟ από 3.000 εργαζόμενους σήμερα απασχολούνται λιγότεροι από 1.500