Στους πρόποδες του Παρνασσού, στην Αγόριανη,στη γενέτειρα του ήρωα του ΔΣΕ, του "καπετάν Διαμαντή" (σ. σ. το πραγματικό του όνομα ήταν Γιάννης Αλεξάνδρου), ζωντάνεψαν ξανά οι μνήμες καθώς εκατοντάδες αγωνιστές συγκεντρώθηκαν εκεί για να τιμήσουν τα 50χρονα από την ίδρυση του ΔΣΕ και τον θρύλο της περιοχής, τον Διαμαντή. Οι ζεστές χειραψίες, τα σφιχταγκαλιάσματα, τα πλατιά χαμόγελα, οι μνήμες που φλόγιζαν τα μάτια, έκαναν - στην αρχή - τα λόγια περιττά. Ενα ηρωικό έπος, μια ολόκληρη ζωή, στη διάρκεια της οποίας πολλοί έδωσαν και το αίμα τους για να υπερασπίσουν τα ιδανικά τους ενάντια στους Αγγλοαμερικανούς ιμπεριαλιστές, ήταν αυτά που έσυραν τα βήματα ασπρομάλληδων σήμερα αγωνιστών να φτάσουν εκεί, αλλά και παλικαρόπουλων της ΚΝΕ, που παίρνουν τη σκυτάλη και έδωσαν το δικό τους "παρών" στην εκδήλωση που οργάνωσε η Επιτροπή Περιοχής Ανατολικής Στερεάς και Εύβοιας του ΚΚΕ. Την εκδήλωση άνοιξε ο γραμματέας της Νομαρχιακής Επιτροπής Φωκίδας του ΚΚΕ Γιώργος Ιωσηφίδης,ενώ κεντρικός ομιλητής ήταν ο Δ. Κουτσούμπας,μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και διευθυντής του "Ρ".

Τον τόνο στην εκδήλωση έδιναν, βέβαια, οι ίδιοι οι μαχητές του ΔΣΕ.

"Ονομάζομαι Απόστολος Ευάγγελος με παρατσούκλι Κεραυνός". Η ορμή στην κουβέντα του ήταν τέτοια που δε χρειάστηκε να ρωτήσουμε σχεδόν τίποτα. "Εγώ τότε, σύντροφε - άρχισε - δεν παραδόθηκα! Κυνηγήθηκα και καταδιώχτηκα από δύο αποσπάσματα, αλλά δε θέλησα να παραδώσω τα όπλα. Εχασα από τις παραστρατιωτικές οργανώσεις τον αδελφό μου, που τον αποκεφάλισαν μαζί με άλλα 15.000 παιδιά". Στο πρόσωπό του φαινόταν η κούραση, αλλά και ο αγώνας μιας ολόκληρης ζωής, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ζητήσαμε να μας πει για τον Διαμαντή. "Δύο λόγια θα σου πω για τον Διαμαντή. Δεν ήταν μόνο ήρωας και στρατηγός, ήταν έναν λαϊκός άνθρωπος, ο οποίος συζήταγε με όλους και γι' αυτό επηρέαζε πολύ κόσμο με την αγνότητα της ψυχής του, παρά το ότι ήταν στρατιωτικός".

"Μη με ρωτήσεις για το σήμερα", μας προλαβαίνει και συνεχίζει το χείμαρρο του λόγου του, "είμαι πανέτοιμος, εάν αύριο ξεκινήσει επαναστατικό μέτωπο, να υπηρετήσω και πάλι όχι σαν ανθυπολοχαγός, αλλά σαν απλός μαχητής με το όπλο στο χέρι. Εμείς παλεύαμε τότε για την απελευθέρωση της πατρίδας από τον κατακτητή και μετά να φτιάξουμε τη λαϊκή κυριαρχία. Μετά αντισταθήκαμε στο δεύτερο κατακτητή, τους Αγγλους, που οργάνωσαν τις παραστρατιωτικές οργανώσεις (Σούρλας), που τα όργιά τους ξεπερνούσαν τα όρια. Είδα να σκοτώνονται και να βασανίζονται χιλιάδες άνθρωποι. Ολα αυτά όμως με κάνουν ακόμα πιο πιστό στον αγώνα ενάντια στους ιμπεριαλιστές που παραμένουν οι εχθροί μας και σήμερα".

"Ησασταν στο ΔΣΕ;" ρωτήσαμε τον Δήμο Τούντα ο οποίος στην ερώτηση αποκρίθηκε με καμάρι, ενώ τα μάτια του γυάλιζαν από περηφάνια. "Ναι, και βέβαια ήμουνα"! "Θυμάστε κάποια χαρακτηριστική μέρα;". Η απάντηση αφοπλιστική: "Ολες οι μέρες ήταν χαρακτηριστικές. Περνάγαμε μέρες ολόκληρες μέσα στα ποτάμια, δίνοντας κάθε μέρα τη μάχη. Επρεπε τότε να έβλεπες τον Διαμαντή, που έμπαινε μπροστά και μας έδινε το παράδειγμα. Μόνο άμα τον έβλεπες θα καταλάβαινες τι αγωνιστής ήταν. Ημασταν μαζί του 2.000 αντάρτες σε ένα μέρος που δε θυμάμαι καλά πού ήταν και έπρεπε να περάσουμε πριν μας πάρει η μέρα. Επρεπε να περάσουμε μια διάβαση και τότε μας λέει "μπρος όλοι μαζί" και περάσαμε μετά στο ποτάμι και γλιτώσαμε. Ο Διαμαντής δεν ήταν άνθρωπος της βίας, ήταν από τους λίγους που αγαπήθηκε από το λαό και το στρατό". "Περάσατε τόσα, δεν απογοητευτήκατε κάποια στιγμή να τα παρατήσετε;". Μόνο που δε μας "έδειρε" ο κυρ Δήμος. "Τι λες τώρα; Να τα παρατήσω; Εγώ πήγα στο χωριό να πάρω ψωμί και με έπιασαν, αλλιώς θα συνέχιζα μέχρι το τέλος".

Ακούγοντας τη συζήτηση, πλησιάζει και μας χαιρετά μια γυναίκα, η Βαγγελιώ Λύτρα."Εγώ ήμουνα ανθυπολοχαγός με τον Διαμαντή". "Μπορείτε να μας πείτε δύο λόγια για τον Διαμαντή;" η ερώτηση. Και η απάντηση: "Τι λες αγόρι μου, δε θα υπάρξει γλώσσα, πένα για να περιγράψει τον αγωνιστή, στρατιωτικό, πολιτικό και πάνω απ' όλα τον άνθρωπο Διαμαντή!".

"Ημουνα, συνέχισε, στην ομάδα ασφάλειας και στις διαβιβάσεις του Διαμαντή, ο οποίος ήταν μέραρχος, αλλά μόνο έτσι δεν τον βλέπαμε. Για μας ήταν ο άνθρωπος - παράδειγμα, μας έδειχνε το δρόμο και μας δίδασκε το καλύτερο με τα λόγια του". Στην ερώτηση πώς μια γυναίκα αντιμετώπιζε όλες αυτές τις κακουχίες, με μάτια να γυαλίζουν μας είπε: "Δεν είχαμε ούτε φαϊ, ούτε ρούχα, ούτε παπούτσια, αλλά δε μας ένοιαζε, γιατί αγωνιζόμασταν γι' αυτό που πιστεύαμε. Παλεύαμε να αποφύγουμε τα βασανιστήρια και τις διώξεις που ξεκίνησαν μετά την κατοχή και γι' αυτό πολεμήσαμε στο ΔΣΕ". "50 χρόνια μετά πώς αισθάνεστε, θα ξανακάνατε το ίδιο πράγμα;", τολμάμε την ερώτηση. "Θα έδινα και πάλι τον ίδιο αγώνα. Τόσα χρόνια δεν απογοητεύτηκα και πιστεύω ότι οι μάχες που δώσαμε τότε, έπαιξαν σημαντικό ρόλο για τη δημοκρατία στην Ελλάδα, γιατί εάν δεν παλεύαμε εμείς, τότε το μέλλον της χώρας θα ήταν χειρότερο".

Γυρίζοντας στο χώρο είδαμε τον Ηλία Καρατζά να μιλάει με πάθος. Χαιρετώντας τον μάθαμε ότι τότε ήταν αντάρτης υπό τη διοίκηση του Διαμαντή στο ΔΣΕ. "Περάσαμε, μας είπε, μεγάλες δυσκολίες τότε, αλλά ο απλός ελληνικός λαός ήταν τότε ο μεγάλος υποστηριχτής μας και υλικά και ψυχικά. Μας έδινε από φαϊ μέχρι και πληροφορίες". "Τότε, συνέχισε, θέλαμε να σώσουμε την πατρίδα. Ο αγώνας μας είχε μεγάλα αποτελέσματα. Αν σήμερα ο ελληνικός λαός ζει καλύτερα από τότε, αυτό οφείλεται στο αίμα των αγωνιστών στα πεδία των μαχών". Μίλαγε και τα χέρια του έτρεμαν από τη συγκίνηση, ενώ οι λέξεις βγαίνανε σταθερά από το στόμα του: "Σήμερα εάν ήταν να ξαναρχίσω τον αγώνα, θα τον άρχιζα από την αρχή. Πέρασα χίλιες δυστυχίες και κακουχίες, περπάταγα 54 μερόνυχτα για να φτάσω στο Γράμμο, χωρίς να έχω να βάλω τίποτα στο στόμα μου. Ετρωγα τα καλαμποκόσπυρα που δεν μπορούσαν να μασήσουν τα άλογα. Καταλαβαίνεις, νεαρέ, ότι δεν υποκύψαμε τότε. Ε, δε θα υποκύψουμε ποτέ, δε θα σκύψουμε το κεφάλι να πούμε "σφάξε με αγά μου να αγιάσω". Θα αγωνιζόμαστε μέχρι την τελευταία ρανίδα του αίματός μας".

Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση, την Κυριακή, στην Αγόριανη ήταν ο Δημήτρης Κουτσούμπας,μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και διευθυντής του "Ρ". Στην αρχή της ομιλίας έκανε εκτενή αναφορά για τα 50 χρόνια του Δημοκρατικού Στρατού, για τον Διαμαντή και για όλους τους αγωνιστές που έδωσαν ακόμα και τη ζωή τους για την ελευθερία και τη δημοκρατία.

Αναφερόμενος στις πρόωρες εκλογές στις 22 Σεπτέμβρη, ο Δ. Κουτσούμπας επισήμανε ότι συνέπεσαν με τις εκδηλώσεις για τα 50 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ και ανάμεσα σε άλλα τόνισε:

"Το ΚΚΕ σας καλεί αυτές τις μέρες που απομένουν ως την κάλπη να κλείσετε τα μάτια στις Σειρήνες του δικομματισμού, στην υποκρισία των πολιτικών που εκφράζουν τα συμφέροντα των βιομηχάνων, των τραπεζιτών, των πολυεθνικών, των ιθυνόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ. Οι πολιτικές του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, της ΠΟΛ.ΑΝ. αλλά και των άλλων δύο μικρότερων εξωκοινοβουλευτικών κομμάτων - του ΣΥΝ και του ΔΗΚΚΙ - δεν μπορούν με "καθαρό πρόσωπο" να ζητήσουν έγκριση και ψήφο από το λαό. Χρειάζονται απαραίτητα τρικ εξαπάτησης του λαού για να περάσουν σε συνέχεια χωρίς σοβαρές αντιστάσεις μέσα στη Βουλή και στο λαό οι αντιλαϊκές επιλογές που υπαγορεύονται από το Διευθυντήριο των Βρυξελλών. Ο λαός δεν πρέπει να παρασυρθεί αυτή τη φορά από τα δήθεν "εκσυγχρονιστικά" τερτίπια του κατεστημένου! Υπάρχει μεγάλη εμπειρία και μνήμη πλέον! Πρέπει να δοθεί δυναμικά η απάντηση! Ο λαός και ο τόπος δεν έχουν ανάγκη από κυβερνήσεις - είτε αυτοδύναμες είτε συνεργασίας - που θα ακολουθούν το μονόδρομο των επιλογών της ΕΕ στην οικονομία, με όλο και πιο σκληρά μέτρα για το λαό και όλο μεγαλύτερες παροχές στα μονοπώλια και τις πολυεθνικές. Ο λαός και ο τόπος δεν έχουν ανάγκη από πολιτικές που θα εμπλέκουν τη χώρα σε περιπέτειες επειδή δεν έχουν το κουράγιο να αντισταθούν στο ΝΑΤΟ και τους Αμερικανούς. Ο λαός και ο τόπος έχουν ανάγκη από μια άλλη πολιτική! Για να ανοίξει ο δρόμος για αλλαγή της κατάστασης, απαιτείται να γίνει το πρώτο βήμα με την αποφασιστική ενίσχυση του ΚΚΕ σ' αυτές τις εκλογές. Δεν πρέπει να αφήσουμε από σήμερα ούτε λεπτό να πάει χαμένο! Υπάρχει κόσμος που θέλει να επιστρέψει στις ρίζες του, στο ΚΚΕ. Σε αυτές τις εκλογές μπορούν να απεγκλωβιστούν κάμποσοι από το δικομματισμό! Ας βρούμε αυτό τον κόσμο και ας συζητήσουμε μαζί του. Ας του δώσουμε φιλικά το χέρι!".

Καταλήγοντας ο Δ. Κουτσούμπας επισήμανε ότι "αυτή τη στιγμή, αυτές τις μέρες η καλύτερη εκδήλωση - μνημόσυνο στους χιλιάδες ήρωες και ηρωίδες του ΔΣΕ και των άλλων αγώνων του λαού μας είναι η στράτευση όλων στους καθημερινούς αγώνες του λαού μας, στην εκλογική μάχη! Εδώ εμείς σήμερα από την πατρίδα του ήρωα Διαμαντή, ας δώσουμε υπόσχεση συνέχισης του αγώνα. Ας βροντοφωνάξουμε απ' άκρη σ' άκρη στην Ελλάδα:

ΚΚΕ ισχυρό, Μέτωπο Λαϊκό στην υποτέλεια και το συμβιβασμό.

Ηρθε του λαού η ώρα, με το ΚΚΕ Αντεπίθεση τώρα!".

Στον Αγιο Βασίλη Κυνουρίας το Σάββατο 24 Αυγούστου οι ΝΕ Αρκαδίας και Λακωνίας του ΚΚΕ πραγματοποίησαν μια από τις πιο μαζικές αγωνιστικές εκδηλώσεις στην περιοχή, για να γιορτάσουν τα 50 χρόνια της ίδρυσης του ΔΣΕ.

Κατάμεστος από κόσμο ο χώρος όπου έγιναν τα αποκαλυπτήρια, από την αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης, ΕΠΟΝίτισσα Αθηνά Τσιγκάρη,αναμνηστικής πλάκας προς τιμήν των ηρωικών πεσόντων μαχητών του ΔΣΕ. Η πλάκα τοποθετήθηκε προσωρινά μέχρι να γίνει πράξη η απόφαση της ΠΕΑΕΑ Αρκαδίας και της Κοινότητας Κυνουρίας για ανέγερση μνημείου πεσόντων.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Δημήτρης Τζαβάρας,μέλος του Γραφείου Περιοχής Ανατ. Πελοποννήσου του ΚΚΕ, ο Στρατής Κουνιάς,αντιπρόεδρος της Επιτροπής για τη Διεθνή Υφεση και Ειρήνη, αντιπροσωπείες της ΠΕΑΕΑ και των Παραρτημάτων Τρίπολης, Μεγαλόπολης, Αργους και Κοκκινιάς και εκπρόσωποι μαζικών και συνδικαλιστικών φορέων, κομμουνιστές Αρκάδες από την Αθήνα, επιζώντες μαχητές του ΔΣΕ και συγγενείς των πεσόντων.

Στην κεντρική ομιλία που έκανε ο Δήμος Λεβεντάκης,μέλος του Γραφείου Περιοχής Ανατολικής Πελοποννήσου και Γραμματέας της ΝΕ Λακωνίας του ΚΚΕ, αναφέρθηκε με μεγάλη συγκίνηση σε εκείνους και εκείνες, μαχητές και μαχήτριες του Δημοκρατικού Στρατού, που πρόσφεραν το αίμα τους για την ανεξαρτησία και την κοινωνική δικαιοσύνη αυτού του τόπου. "Την αυτοθυσία τους τιμάμε, καθώς και όλους εσάς που πήρατε μέρος στον τιτάνιο εκείνο αγώνα του λαού μας και που με τη σημερινή σας παρουσία λαμπρύνατε την εκδήλωση μας", είπε κλείνοντας ο ομιλητής.

Ακολούθως κατατέθηκαν στεφάνια, οι συγκεντρωμένοι έψαλαν το Πένθιμο Εμβατήριο και τον Εθνικό Υμνο. Επίσης συγκεντρώθηκαν χρήματα για την ανέγερση του μνημείου. Τέλος αφού όλοι οι συγκεντρωμένοι τραγούδησαν αντάρτικα τραγούδια, άρχισαν το χορό και το γλέντι με άφθονα παραδοσιακά γλυκά και κρασί της περιοχής.

Ενα ειδικό κάλεσμα απηύθυνε στους συγκεντρωμένους ο διευθυντής του "Ρ":Από το χώρο αυτό, είπε, κάνουμε έκκληση προς όλους, όσοι μπορούν να καταγράψουν τις αναμνήσεις τους, να συμβάλουν στη συγκέντρωση ιστορικού υλικού. Ηδη ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, η εφημερίδα μας, πρέπει να σας πως έχει προγραμματίσει σειρά αφιερωμάτων για το ΔΣΕ, που θα αρχίσουν να δημοσιεύονται αμέσως μετά τις εκλογές. Με την ευκαιρία της σημερινής συγκέντρωσης εκ μέρους και της διεύθυνσης του "Ρ" θα θέλαμε να απευθύνουμε έκκληση - κάλεσμα προς όλους, να βοηθήσετε στη συγκέντρωση του πολύτιμου υλικού γράφοντας αναμνήσεις, στέλνοντας στοιχεία και ντοκουμέντα στην εφημερίδα και στο Ιστορικό Τμήμα της ΚΕ του ΚΚΕ.

Η γερόντισσα, με ένα σφιχτό μαύρο μαντίλι στο κεφάλι και το μπαστούνι στο δεξί της χέρι, έδειχνε το μονοπάτι στο βουνό. "Από εκεί ανέβηκα στο βουνό Θοδωρή. Είχα ζαλωθεί εφόδια που μου 'χαν δώσει και τραβούσα να βρω τους αντάρτες και τον Διαμαντή!...".

Τα μάτια της άστραφταν, λες και ανέβαινε τώρα στο βουνό, ζαλωμένη αυτή τη φορά στην πλάτη με τα χρόνια της. "Γιαγιά ήσουν στον Δημοκρατικό Στρατό;". Εκείνη μας κοίταξε ίσα στα μάτια και χαμογέλασε. Ακολούθησαν μερικά δευτερόλεπτα σιωπής μέχρι να έρθει η απάντηση. "Εγώ παιδί μου είμαι άνθρωπος του Θεού!". Σαν να μην ακούσαμε, επιμείναμε: "Γιαγιά ήσουν στο ΔΣΕ;". Αυτή τη φορά, κάπως πειραγμένη, η γερόντισσα μπήκε στον κόπο να εξηγήσει: "σ' είπα παιδί μ' ...είμαι άνθρωπος του Θεού, πώς να μην ήμουνα στο ΔΣΕ;".

Ξαναντάμωσαν πάλι την Κυριακή οι παλιοί αγωνιστές του ΔΣΕ στην Αγόριανη, γενέτειρα του ήρωα Διαμαντή, για τα 50χρονα από την ίδρυση του ΔΣΕ

Οι μνήμες ζωντάνεψαν και η υπόσχεση δόθηκε:"Θα ξαναδώσουμε τον ίδιο αγώνα αν χρειαστεί"

Απόστολος Ευάγγελος ή "Κεραυνός"

"Δεν υπάρχει γλώσσα ή πένα για να περιγράψει τον αγωνιστή, στρατιωτικό, πολιτικό και πάνω απ' όλα άνθρωπο Διαμαντή", είπε η Βαγγελιώ Λύτρα

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Γιώργος ΜΙΧΑΗΛΑΡΗΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Μανόλης ΠΑΚΙΑΣ

Στιγμιότυπο από την εκδήλωση στον Αγιο Βασίλη Κυνουρίας για τα 50χρονα του ΔΣΕ