ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 29 Σεπτέμβρη 1996
Σελ. /48
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
3 Καλπονοθευτικό και παράλογο

Οι εκλογές της περασμένης Κυριακής απέδειξαν, εκτός των άλλων, τον καλπονοθευτικό χαρακτήρα του εκλογικού συστήματος, αλλά και τον παραλογισμό του. Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του εκλογικού συστήματος είναι το χάρισμα της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας στο πρώτο κόμμα, χωρίς να έχει ποσοστό μεγαλύτερο του 50%. Στις εκλογές αυτές το ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 41,49% πήρε 162 έδρες, δηλαδή το 54% του συνόλου των εδρών. Με το σύστημα της απλής αναλογικής, όπου το εκλογικό ποσοστό εκφράζεται και σε ποσοστό εδρών, το ΠΑΣΟΚ θα έπαιρνε 124 - 126 έδρες. Οι επιπτώσεις του εκλογικού συστήματος στην κοινοβουλευτική δύναμη των κομμάτων φαίνεται στον πίνακα που δημοσιεύεται παραπλεύρως, όπου γίνεται η σύγκριση του αριθμού των εδρών με το σημερινό σύστημα και το σύστημα της απλής αναλογικής.

Το άλλο χαρακτηριστικό του συστήματος είναι η μεγάλη πριμοδότηση του πρώτου κόμματος σε βάρος του δεύτερου κατά τη Γ Κατανομή. Ετσι, από τις 24 έδρες που δόθηκαν στη Γ Κατανομή τις 21 πήρε το ΠΑΣΟΚ και τις 3 η ΝΔ. Ομως, αν στη Γ Κατανομή το πρώτο κόμμα πριμοδοτείται με πάνω από 20 έδρες, στην τέταρτη φάση, τη φάση της εξομάλυνσης, το δεύτερο κόμμα "τιμωρείται" με αφαίρεση εδρών προκειμένου να πάρουν τις έδρες του τα μικρότερα κόμματα. Ετσι, στη φάση της εξομάλυνσης η ΝΔ έχασε 19 έδρες (που είχε πάρει στην Α, Β και Γ Κατανομή), από τις οποίες 7 πήρε το ΚΚΕ, 5 ο ΣΥΝ και 7 το ΔΗΚΚΙ.

Με τις διαδικασίες της Γ Κατανομής και της "εξομάλυνσης", το εκλογικό σύστημα χαρίζει στο πρώτο κόμμα, εκτός από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, και την άνετη αυτοδυναμία, αφού μεγαλώνει τεχνητά την απόσταση από το δεύτερο.

Ο καλπονοθευτικός χαρακτήρας του συστήματος ολοκληρώνεται με το θεσμό των βουλευτών Επικρατείας, τους οποίους μοιράζονται τα δύο μεγαλύτερα κόμματα.

Οσον αφορά στον παραλογισμό αρκεί να αναφέρουμε την "καραμπόλα" των εδρών στη φάση της "εξομάλυνσης", όπου παρουσιάστηκαν οι εξής τραγελαφικές καταστάσεις: Στην Ημαθία η ΝΔ με ποσοστό 38% δεν παίρνει καμιά από τις 4 έδρες του νομού. Στη Λάρισα το ΚΚΕ έχει το μεγαλύτερο ποσοστό (8,67%) απ' όλους τους νομούς της Θεσσαλίας, όμως χάνει τη βουλευτική έδρα, ενώ παίρνει έδρα σε όλους τους άλλους θεσσαλικούς νομούς. Το ΚΚΕ πάλι πήρε την έδρα στα Ιωάννινα, όπου είχε από τις μικρότερες αυξήσεις ποσοστού.

Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το εκλογικό σύστημα είναι καλπονοθευτικό, όχι μόνο γιατί μέσω των ρυθμίσεών του δημιουργεί πλαστές πλειοψηφίες, αλλά και γιατί χρησιμοποιείται απ' τα μεγάλα κόμματα για τη διαμόρφωση του αποτελέσματος. Τα εκβιαστικά διλήμματα προς τους ψηφοφόρους του μικρότερων κομμάτων, η θεωρία της "χαμένης ψήφου" προς τα μικρότερα κόμματα, είναι δυο επιχειρήματα που προσφέρει το απαράδεκτο εκλογικό σύστημα.

ΙΚΑΡΙΑ
Κόκκινος βράχος ξανά

Δύο χιλιάδες διακόσιες πενήντα τρεις ψήφοι, μπορεί να φαίνονται λίγες μέσα στα εκατομμύρια του εκλογικού σώματος. Οταν, όμως, αυτές οι 2.253 σηματοδοτούν το χρώμα ενός νησιού, σηματοδοτούν τη σταθερή επιμονή ενός λαού να αντιστέκεται, σηματοδοτούν την αυξάνουσα διάθεση ενός κόσμου να ξαναβρεί τις ρίζες του και να ξαναγράψει πάνω στο βράχο "Κόκκινο Νησί",ε, τότε αυτές οι 2.253 ψήφοι δικαιούνται να χαρακτηρίζονται ως ψήφοι ξεχωριστής σημασίας. Πολύ περισσότερο, όταν αυτές ακριβώς οι ψήφοι είναι που ανέδειξαν το ΚΚΕ πρώτο κόμμα στο βράχο της Νικαριάς.

Δικαιολογημένη η περηφάνια που απλώνεται σε ένα προς ένα τα χωριά. Δικαιολογημένη και η διεκδίκηση της πρωτιάς στη μεταξύ τους άμιλλα. Την οποία με το σπαθί της κέρδισε η Αρέθουσα, δίνοντας τις 106, από τις 165 συνολικά, ψήφους στο ΚΚΕ.

Αρχισαν να 'ρχονται τα πράγματα στη θέση τους, δηλώνουν οι Ικαριώτες και δεν κρύβουν το παράπονο, που την πρωτιά τους τη "χαλάει" ο συνυπολογισμός των ψήφων τους, με αυτών των Φούρνων, που συνυπολογίζονται στην επαρχία της Ικαρίας, κατ' αρχήν, και της Σάμου, κατά δεύτερο λόγο. Ε, δεν έχουν παρά να ανατρέψουν κι αυτό το δεδομένο, πείθοντας Σαμιώτες και Φουρνιώτες για το κόκκινο δίκιο τους.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ
Η "γεωγραφία" της εκλογικής δύναμης του ΚΚΕ

Η σημαντική εκλογική άνοδος του ΚΚΕ και η ανάδειξή του σε τρίτο κόμμα της Βουλής γέμισε - όπως ήταν φυσικό - αισθήματα χαράς και αισιοδοξίας τους κομμουνιστές, τα μέλη και στελέχη, τους φίλους και οπαδούς του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, όλους όσοι συνέβαλαν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, στην εκλογική αυτή επιτυχία. Ταυτόχρονα, όμως, όλοι συναισθάνονται τις ακόμη μεγαλύτερες ευθύνες, που το ΚΚΕ επωμίζεται στις μετεκλογικές συνθήκες. Ευθύνες, που ξεκινούν από τη μελέτη και εκτίμηση των αποτελεσμάτων της προεκλογικής μάχης, των θετικών εμπειριών, αλλά και των όποιων αδυναμιών και προβλημάτων εμφανίστηκαν και σημειώθηκαν. Ανταποκρινόμενος σ' αυτές ακριβώς τις ανάγκες, ο "Ρ" δημοσιεύει σήμερα μια σειρά πίνακες, με συγκριτικά στοιχεία των προηγούμενων και τωρινών εκλογών, χρήσιμων και ωφέλιμων, για τη βαθύτερη μελέτη και επεξεργασία των εκλογικών αποτελεσμάτων.

1 ΛΕΖΑΝΤΕΣ

Στους τρεις πίνακες εμφανίζονται τα συγκριτικά αποτελέσματα του ΚΚΕ σε αρκετούς δήμους της χώρας. Ο ένας πίνακας αφορά δήμους της περιοχής της πρωτεύουσας, ο δεύτερος της πόλης της Θεσσαλονίκης και ο τρίτος τους δήμους των πρωτευουσών των νομών. Σε κάθε πίνακα εμφανίζονται τα ποσοστά του Κόμματος στις εκλογές του Οκτώβρη του '93 και του Σεπτέμβρη του '96, η απόλυτη διαφορά των ποσοστών αυτών (θετική διαφορά σημαίνει αύξηση, αρνητική σημαίνει μείωση) και η σχετική διαφορά των ποσοστών των δύο εκλογικών αναμετρήσεων. Η σχετική διαφορά δείχνει την επί τοις εκατό μεταβολή του ποσοστού των εκλογών του 1993, λαμβάνει δηλαδή υπόψη ότι είναι πολύ μεγαλύτερη η αύξηση από το 1% στο 2% απ' ό,τι από το 10% στο 11% (στην πρώτη περίπτωση η αύξηση είναι 100%, ενώ στη δεύτερη 10%). Γι' αυτό και στους τρεις πίνακες οι δήμοι είναι ταξινομημένοι από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο ποσοστό σχετικής μεταβολής.

Στο χάρτη της Ελλάδας παρουσιάζεται το ποσοστό της σχετικής μεταβολής της δύναμης του Κόμματος και το κάθε χρώμα αντιπροπεύει τον αντίστοιχο νομό.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ