(Ανταπόκριση από Ρέθυμνο). -

Με επιτυχία γιορτάστηκε η 52η επέτειος της Μάχης των Ποταμών την Κυριακή 13 Οκτώβρη, που διοργάνωσε το Παράρτημα Ρεθύμνου της ΠΕΑΕΑ. Το ιστορικό κατόρθωμα των μαχητών του 44ου Συντάγματος Πεζικού του ΕΛΑΣ στις 11-9-1944 κατά των Γερμανών κατακτητών καταγράφεται σαν μοναδικό στο νομό γιατί δόθηκε τακτική στρατιωτική μάχη.

Παρευρέθηκαν και κατέθεσαν στεφάνια στο μνημείο των πεσόντων εκπρόσωποι των πολιτικών και στρατιωτικών Αρχών του Νομού, συνδικαλιστικοί φορείς, η Επιτροπή Ειρήνης, ο Σύλλογος Γυναικών και τα Παραρτήματα της ΠΕΑΕΑ Χανίων, Πλατανιών, Σπηλαίου, Βυζαρίου.

Η εκδήλωση άρχισε με επιμνημόσυνη δέηση και κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των μαχητών Μανώλη Γαβαλά,Ελευθέριου Κουφάκη και Μανώλη Μπουρδελή,καθώς και όλων των πατριωτών που έπεσαν στον αντιφασιστικό αγώνα.

Στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο νομάρχης κ. Μανώλης Λίτυνας,για να ακολουθήσει η εξιστόρηση του χρονικού της μάχης από τον επιζώντα καπετάνιο της μάχης των Ποταμών Αλέκο Μαθιουδάκη.Την κεντρική ομιλία έκανε ο πρόεδρος του Παραρτήματος της ΠΕΑΕΑ Γιάννης Κυριακάκης και αναφέρθηκε - ανάμεσα στ' άλλα - στο ρόλο του καθοδηγητή που έπαιξε το ΕΑΜ για να γαλουχήσει με τα υψηλά ιδεώδη της λευτεριάς και υπερηφάνειας τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης για μια πατρίδα ανεξάρτητη και δημοκρατική. Επίσης τόνισε την ανάγκη της δημιουργίας και συγκρότησης του ΕΛΑΣ, που αγκάλιασε ολόκληρη την Ελλάδα και έδωσε πολλές νικηφόρες μάχες ιστορικής σημασίας. Κλείνοντας είπε για ακόμα μια φορά πόσο επείγον είναι να κατατεθεί στη Βουλή ο νόμος της Οικουμενικής Κυβέρνησης που έχουν προσυπογράψει συναρμόδιοι υπουργοί όλων των κομμάτων για την πλήρη ηθική και υλική αποκατάσταση των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, καθώς και τη λύση όλων των ήδη γνωστών αιτημάτων των αντιστασιακών.

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης πλαισίωσαν απαγγελίες ποιημάτων και ριζίτικα τραγούδια. Ακολούθησε δεξίωση με παραδοσιακά ποτά και φαγητά.

Η Διοικούσα Επιτροπή του Παραρτήματος Ηλιούπολης της ΠΕΑΕΑ εκφράζει - στην καταγγελία που μας έστειλε - την έντονη διαμαρτυρία και αποστροφή όλων των αντιστασιακών - μελών της καθώς και του μεγαλύτερου μέρους των κατοίκων της πόλης, για τον ανήκουστο βανδαλισμό, από μέρους φασιστοειδών στοιχείων, σε βάρος του μνημείου της Εθνικής Αντίστασης, που έγινε το βράδυ του εορτασμού των 56 χρόνων της εποποιίας της 28ης Οκτωβρίου 1940, στο κεντρικότερο σημείο της Ηλιούπολης, στην ομώνυμη κεντρική πλατεία.

"Το δημόσιο αυτό μνημείο - καταγγέλλουν - που έγινε με δαπάνη του Δήμου Ηλιούπολης, πάνω σε δημόσιο κτήμα, αποτελεί κόσμημα για την πόλη μας, εκφράζει και αποδίδει με πνεύμα συλλογικό και ενωτικό τη συμμετοχή του ελληνικού λαού εναντίον του φασισμού και των κατακτητών της χώρας μας.

Ο βανδαλισμός αυτός, εκτιμούμε, δεν έγινε "χάριν παιδιάς", και αν συνδυαστεί με το χρόνο και την εποχή που ζει σήμερα η χώρα μας και τις πιέσεις που δέχεται ο ελληνικός λαός από τα γνωστά κέντρα του ιμπεριαλισμού και της "νέας τάξης πραγμάτων", θα πρέπει να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ήταν προμελετημένη και εσκεμμένη πράξη, στρεφόμενη εναντίον της εποποιίας του 40 και του έπους της Εθνικής Αντίστασης, με προφανή σκοπό να καμφθεί κάθε αντίσταση του ελληνικού λαού, ιδιαίτερα σήμερα.

Για το λόγο αυτό απευθυνόμαστε προς όλους τους Ηλιουπολίτες και κύρια στο δήμαρχο και το δημοτικό συμβούλιο και τους καλούμε να εκφράσουν:

Τον έντονο αποτροπιασμό τους για τη βανδαλική αυτή πράξη εναντίον έργου τέχνης και εθνικού συμβόλου και τη διαμαρτυρία τους προς κάθε αρμόδια αρχή και κύρια προς τους πνευματικούς και καλλιτεχνικούς ανθρώπους και σωματεία τους.

Εχουμε την αίσθηση ότι ο βανδαλισμός αυτός στην πόλη μας, αποτελεί την αρχή πιθανών κακών μαντάτων και εμείς, με ιστορικές αναφορές στην εποποιία της 28ης Οκτωβρίου του '40 και της Εθνικής Αντίστασης, επαναλαμβάνουμε τη γνώριμη σε μας επωδό: "Ελληνες αντισταθείτε". Αντισταθείτε και επαγρυπνείτε, προτού ξημερώσουν χειρότερες μέρες, πικρές και οδυνηρές για τον τόπο μας".

"Και πάλι, όπως κάθε χρόνο σε τούτη την περιοχή, ιστορικές μνήμες μας κάνουν να συγκεντρωνόμαστε εδώ. Παρ' όλο που περνούν τα χρόνια μας, δε ζούμε με το αίσθημα της λησμονιάς, το αντίθετο συμβαίνει, μεγαλώνει και περισσεύει ο ερωτάς μας για την πατρίδα μας, η αγάπη μας για την Ελλάδα μας, για το λαό μας. Τούτη η Δερβενοχωρίτικη γη, τα πέντε αυτά χωριά αγκάλιασαν χιλιάδες ήρωες αγωνιστές στους κατά καιρούς εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες. Οι μάχες που έγιναν εδώ στα Δερβενοχώρια τον Οκτώβριο του 1943 μεταξύ των ανταρτικών δυνάμεων του ΕΛΑΣ και των μεγάλων σε αριθμό γερμανικών στρατευμάτων, βοήθησαν σε μεγάλο βαθμό τα συμμαχικά στρατεύματα να αποβιβαστούν στη Σικελία. Αλλά και πριν σε όλο το μέτωπο της Β. Αφρικής είχαν μεγάλη βοήθεια από την Εθνική Αντίσταση οι σύμμαχοί μας". Μ' αυτά τα λόγια ξεκίνησε την ομιλία του ο Χρυσόστομος Πέππας,πρώην ηγούμενος της Μονής Οσίου Μελετίου και μετέπειτα Στρατιωτικός Ιερέας της 2ας Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, στην εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 26-10-96 στην Πύλη των Δερβενοχωρίων, από τα Παραρτήματα ΠΕΑΕΑ Ελευσίνας, Ασπροπύργου, Μεγάρων και Θήβας για να τιμηθεί η μνήμη των αγωνιστών που έπεσαν στις 16-10-1943 στη Μάχη της Πύλης. Σύσσωμοι τότε οι ΕΛΑΣίτες Πυλιώτες με επικεφαλής τον νεαρό Στέφα Μαλιάτση εξόντωσαν έναν ολόκληρο "σιδηρόφρακτο" λόχο Γερμανών, που ερχόταν με σκοπό να κάψει το χωριό. Στη μάχη οι απώλειες των ναζί ήταν μεγάλες: 100 νεκροί και 42 αιχμάλωτοι.

Στην εκδήλωση πήραν μέρος τα Παραρτήματα Μάντρας, Ανατολικής Πελοποννήσου, Καλαμάτας, από την Αττική, Πετραλώνων, Θησείου, Εξαρχείων - Κολωνακίου - Νεάπολης, Κυψέλης, Γκύζη, Παγκρατίου, Καματερού, Περιστερίου, Μπραχαμίου, Αγ. Αναργύρων καθώς και από τα Κεντρικά Γραφεία της ΠΕΑΕΑ. Επίσης επιζώντες μαχητές, συγγενείς, φίλοι των πεσόντων και πλήθος κόσμου. Παραβρέθηκαν και κατέθεσαν στεφάνια αντιπροσωπείες από την Τοπική Αυτοδιοίκηση Ελευσίνας, Μάνδρας και την Κοινότητα Οινόης, τα πολιτικά κόμματα και μαζικούς φορείς.

(Φωτογραφίες: Γιώργος Λιονάκης)

Στη φωτογραφία στιγμιότυπο από την εκδήλωση

Το μηνιαίο (Σεπτέμβρης 1996) "Ενημερωτικό Δελτίο" της ΠΕΑΕΑ κυκλοφόρησε με πλούσια και ενδιαφέρουσα - όπως πάντα - ύλη. Πρωτοσέλιδα υπάρχει η επιστολή της Βουλγαρικής Αντιφασιστικής Ενωσης, με την οποία ενημερώνει την ΠΕΑΕΑ για την απόφαση ακύρωσης των ποινών που είχαν επιβληθεί στους υπεύθυνους της συνεργασίας τους με τους Γερμανούς φασίστες, καθώς και η ελληνική απάντηση από τον πρόεδρο της Ενωσης, Νίκο Τερζόγλου.Αρθρο του Δημήτρη Σέρβου για τη διεκδίκηση των πολεμικών αποζημιώσεων της Γερμανίας προς την πατρίδα μας. Για την επέτειο των 55 χρόνων της ίδρυσης του ΕΑΜ, γράφει ο Σπύρος Διλιντάς και ανακοίνωση για το ίδιο θέμα υπάρχει στην πρώτη σελίδα, του ΔΣ της ΠΕΑΕΑ. Για τα 52 χρόνια που πέρασαν από την απελευθέρωση της Αθήνας από τα γερμανικά στρατεύματα, γράφει ο Κ. Σπυρόπουλος.Στο εθνοσωτήριο έργο της "Εθνικής Αλληλεγγύης" στη γερμανική κατοχή αναφέρεται η ανακοίνωση του Παραρτήματος Αμαλιάδας - Πηνείας. Στο ίδιο φύλλο, δημοσιεύονται ανταποκρίσεις από εκδηλώσεις των παραρτημάτων πανελλαδικά, παρουσίαση βιβλίων που πρόσφατα κυκλοφόρησαν και διάφορες άλλες αντιστασιακές ειδήσεις.

• Το Παράρτημα ΤΑΥΡΟΥ της ΠΕΑΕΑ και ο δήμος πραγματοποιούν εκδήλωση την Κυριακή 3-11-96 στις 10πμ στην πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου (Αγίας Σοφίας), για να τιμήσουν τη μνήμη των 11 ηρώων πατριωτών του δήμου που εκτελέστηκαν από τους Γερμανοφασίστες και ντόπιους συνεργάτες τους. Το πρόγραμμα της εκδήλωσης θα κλείσει με πορεία προς το χώρο της εκτέλεσης (Χαμοστέρνας και Χάρμανλη).
• Το Παράρτημα Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ - Β. ΑΤΤΙΚΗΣ και ο Δήμος ΑΥΛΩΝΑ την Κυριακή 3-11-96 στις 11.00 πμ συνδιοργανώνουν εκδήλωση στη θέση "Μπύλα" 2 χλμ. πριν τον Αυλώνα Αττικής, για να τιμήσουν την 52η επέτειο της Μάχης της "Μπύλας" στις 13-10-1944 από τον ΕΛΑΣ εναντίον των Γερμανών. Το Παράρτημα ΧΟΛΑΡΓΟΥ,συμμετέχοντας στην εκδήλωση, δρομολογεί πούλμαν που ξεκινούν: Στις 9.00 πμ από την πλατεία Δημοκρατίας, στις 9.10 πμ από πλατεία Κύπρου και 9.20 πμ από πλατεία Εθνικής Αντίστασης Ανω Χολαργού. Επίσης στάση στις 9.30 πμ θα γίνει και στην Αγία Παρασκευή.
• Τα Παραρτήματα ΑΡΧΑΙΑΣ ΟΛΥΜΠΙΑΣ, ΠΥΡΓΟΥ, ΑΜΑΛΙΑΔΑΣ - ΠΗΝΕΙΑΣ, ΛΕΧΑΙΝΩΝ - ΚΑΜΠΟΥ, ΚΡΕΣΤΕΝΑΣ και ΖΑΧΑΡΩΣ πραγματοποιούν εκδήλωση την Κυριακή 10-11-96 στις 11.00 πμ στο χώρο του μνημείου της Εθνικής Αντίστασης στο Πούσι, για τα 53 χρόνια από τη μάχη του ΕΛΑΣ, κατά της γερμανικής φάλαγγας 600 ανδρών.