Χιλιάδες επιτηδευματίες - κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες στο λεκανοπέδιο της Αττικής - "έκλεισαν" το Δεκέμβρη του 1994 και το Γενάρη του 1995 τα βιβλία τους στην Εφορία. Αυτό προκύπτει από έρευνα που πραγματοποίησε ο "Ρ" σε διάφορες ΔΟΥ του λεκανοπεδίου της Αττικής. Η έρευνα αυτή έδειξε ότι ο κύριος λόγος που ωθεί τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους βιοτέχνες ή μικρεμπόρους στο κατέβασμα των ρολών είναι η αποφυγή των εξοντωτικών "αντικειμενικών" κριτηρίων φορολόγησης που για πρώτη φορά εφαρμόζονται φέτος.Αναπόφευκτο αποτέλεσμα, βέβαια, όλων αυτών η αύξηση της ανεργίας, μίας και οι εναλλακτικές λύσεις απορρόφησης των εργαζομένων στους κλάδους αυτούς είναι από περιορισμένες έως ελάχιστες.

Από την ίδια έρευνα προέκυψε ότι σε αντίθεση με τη στάση που τήρησαν οι επιτηδευματίες με βιβλία Α κατηγορίας (δηλαδή τη διακοπή λειτουργίας), οι μετατάξεις βιβλίων από Β σε Γ κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων(τα Γ κατηγορίας απαλλάσσονται από την "αντικειμενική" φορολόγηση), ήταν περιορισμένες. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, έλεγαν ότι πρόκειται για συνηθισμένη μετάταξη, που εκδηλώνεται κάθε χρόνο.

Σε ό,τι αφορά τις αιτήσεις για τη διακοπή επαγγέλματος, ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στη Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ) της Ν. Φιλαδέλφειας κατατέθηκαν το Δεκέμβρη 135 αιτήσεις διακοπής, στη Β ΔΟΥ ελευθερίων επαγγελμάτων 100,στην Α' ΔΟΥ Καλλιθέας 61 αιτήσεις κλπ. Οπως μας ανέφεραν οι αρμόδιοι παράγοντες των κατά τόπους Εφοριών, ο αριθμός των αιτήσεων αυτών είναι πολύ αυξημένος σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, ενώ ο κύριος λόγος που ωθεί τους επαγγελματίες στη διακοπή του επαγγέλματος, κατά την άποψη των εφοριακών είναι τα λεγόμενα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης που ισχύουν για πρώτη φορά φέτος.

Ως γνωστό η φορολόγηση των κλάδων αυτών με βάση τα "αντικειμενικά" κριτήρια, δε λαμβάνει υπόψη την πραγματική οικονομική κατάσταση της επιχείρησης, δεν αναγνωρίζει την έννοια της ζημίας και κοντολογίς καταστρατηγεί τη λογιστική επιστήμη. Ουσιαστικά επιδιώκεται η επιβολή κατά κεφαλή ελάχιστου φόρου, ανάμεσα σε επιχειρήσεις οι οποίες μπορεί να πραγματοποίησαν διαφορετικό τζίρο, να απασχολούν διαφορετικό προσωπικό η κάθε μία και η πραγματική οικονομική κατάσταση της μίας επιχείρησης από την άλλη να διαφέρει σημαντικά.Η εφαρμογή τους θα αυξήσει τις ανισότητες μεταξύ των επιχειρήσεων καθώς ορισμένες - οι μεγάλες - θα ωφεληθούν, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία θα υποχρεωθεί να καταβάλει τους φόρους που κανονικά έπρεπε να καταβάλουν οι μεγάλες επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εφοριακών το φαινόμενο των αυξημένων αιτήσεων διακοπής επαγγέλματος, αναμένεται να συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες του 1995 και θα κορυφωθεί με την εκκαθάριση του φόρου, όταν δηλαδή οι επιχειρήσεις αυτές κληθούν να πληρώσουν φόρους της τάξης των 500.000 - 1.000.000 δραχμών. Οταν δηλαδή έρθει η ώρα να ξυρίσουν το γαμπρό, κατά τη λαϊκή ρήση.

Για το ξεπέρασμα του προσκόμματος των "αντικειμενικών" κριτηρίων ακούστηκαν κατά καιρούς διάφορα. Στους κύκλους των φοροτεχνικών διαδόθηκε η άποψη ότι η μετάταξη των βιβλίων από την κατηγορία Β (βιβλία εσόδων - εξόδων) στην κατηγορία Γ την οποία τηρούν υποχρεωτικά οι ΑΕ και οι ΕΠΕ και προαιρετικά όποιος θέλει, θα αποτελούσε τη λύση σωτηρίας από τα επαχθή "αντικειμενικά" κριτήρια. Αυτό όμως δεν ευσταθεί για δύο κυρίως λόγους. Κατά πρώτο, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει τροπολογία που θα προωθήσει σύντομα, η οποία θα αναφέρει ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, ανεξάρτητα με τα βιβλία που θα τηρούν, θα φορολογούνται με τα"αντικειμενικά" κριτήρια.

Κατά δεύτερο, η τήρηση των βιβλίων Γ κατηγορίας έχει και το ανάλογο κόστος, το οποίο ασφαλώς είναι υψηλότερο από το να τηρεί μία επιχείρηση βιβλία Β κατηγορίας. Εγκυμονεί δηλαδή ο κίνδυνος, ακόμα και στην περίπτωση που δεν προωθηθεί η τροπολογία που αναφέραμε, τα χρήματα που θα κερδίσει κάποιος από τη μειωμένη φορολογία, να τα εισπράξει το λογιστικό γραφείο. Πάντως η έρευνα του "Ρ" έδειξε ότι οι μετατάξεις βιβλίων στην ανώτερη Γ κατηγορία, ήταν πολύ μικρή, γεγονός που διαψεύδει τις πληροφορίες για μαζικές μετατάξεις βιβλίων.

Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ

Ο ένας στους δύο αποδέχτηκε τον εκβιαστικό φοροσυμβιβασμό, που έκανε για μια ακόμη φορά η κυβέρνηση, στο όνομα να κλείσουν τα 7,5 περίπου εκατομμύρια εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων της περασμένης δεκαετίας. Η ουσία είναι ότι πίσω από τη νέα φορορύθμιση, κρύβεται η ανάγκη για αύξηση των εσόδων του κράτους. Ενδεικτικό από αυτή την άποψη, είναι ότι αρκετοί από τους "στριμωγμένους" της εφορίας - με συσσωρευμένες φορολογικές εκκρεμότητες ως το 1992 - έσπευσαν να ρυθμίσουν τις εκκρεμότητες αυτές, κάτω από το φόβο ότι θα πάει η εφορία και θα τους κάνει "φύλλο και φτερό" τα φορολογικά βιβλία. Η ουσία και αυτής της ρύθμισης, που έχει και εκβιαστικό χαρακτήρα, θα μπορούσε να συνοψιστεί στο σλόγκαν "πληρώστε και σώστε". Και αυτό, γιατί το υπουργείο Οικονομικών έχει προειδοποιήσει όσους έχουν εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις, ότι αν δεν πληρώσουν το φόρο που προκύπτει με τη ρύθμιση για φοροσυμβιβασμό, θα γίνει σε βάθος έλεγχος στα βιβλία τους για τις συναλλαγές που είχαν στην προηγούμενη δεκαετία.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, καθυστερεί ακόμη η αποστολή 400.000 περίπου εκκαθαριστικών σημειωμάτων, σε φορολογούμενους που είχαν φοροεκκρεμότητες. Από τα εκκαθαριστικά που έχουν σταλεί μέχρι στιγμής, αποδέχτηκε τη ρύθμιση το 50% των φορολογουμένων και στις εφορίες έχουν βεβαιωθεί για είσπραξη πάνω από 170 δισ. δραχμές.Αν και πόσα από αυτά εισπραχθούν τελικά, θα το δείξει ο χρόνος.

Η ρύθμιση έχει ισχύ από το 1994 και διευκολύνει στην πληρωμή των εκκρεμών ποσών χωρίς προσαυξήσεις, σε 12μηνες, 18μηνες και 24μηνες δόσεις, αναλόγως το ύψος της οφειλής. Ενώ υπάρχει και η έκπτωση του 20% για όσους μπορούν να καταβάλουν ολόκληρο το ποσό. Αυτό διαπιστώθηκε σε μια μίνι έρευνα που έκανε ο "Ρ" σε ΔΟΥ της Αθήνας και φάνηκε ότι η ανταπόκριση στη ρύθμιση κυμάνθηκε σε ψηλά ποσοστά, από 60% έως 90%.Από τα στοιχεία που συγκέντρωση ο "Ρ", προκύπτουν τα εξής:

• Στην Ε ΔΟΥ η κ. Στρατηγάτου,προϊστάμενη του τμήματος ρύθμισης χρεών, δήλωσε: "400 επιχειρήσεις που αντιπροσωπεύει το 85% περίπου του συνόλου των οφειλετών και στην πλειοψηφία τους είναι εταιρίες εισαγωγής υφασμάτων, εμπορίας ενδυμάτων και υποδημάτων κ.ά., κατέβαλαν μέχρι την 11η δόση 593 εκατ. δρχ".
• Στην Α ΔΟΥ Αθηνών που η ανταπόκριση είναι λιγότερη (60%) και υπάγονται ειδικότητες επαγγελματοβιοτεχνών, πολιτικών μηχανικών και εταιρίες παροχής υπηρεσιών, το κεφάλαιο που συνολικά θα ρυθμιστεί υπολογίζεται περίπου στο 1,5 δισ. δρχ., όπως εξηγεί ο διευθυντής, Μ. Σετάκης,της Α ΔΟΥ επαγγελματιών, όπου κατά πλειοψηφία ανήκουν γιατροί, "εδώ η ανταπόκριση στη ρύθμιση των χρεών είναι σχεδόν καθολική, αφού από το σύνολο προσήλθε το 90%, ενώ το ύψος του εξοφλημένου κεφαλαίου από 30 γιατρούς φθάνει τα 500 εκατ. δρχ. περίπου. Υπάρχουν και οι περιπτώσεις που οι ενδιαφερόμενοι για τη φορολογική αυτή ρύθμιση πληρώνουν όλο το χρέος με έκπτωση 20%". Την πληρωμή με την έκπτωση δείχνει να προτιμούν και στη Β ΔΟΥ επαγγελματιών που υπάγονται οι δικηγόροι. "Είμαστε μια εφορία με το μεγαλύτερο αριθμό σημειωμάτων στην Αθήνα, αφού όσες δηλώσεις έχουμε τόσα είναι και τα σημειώματα. Συνολικά, μέχρι τις 30.12.1994 πληρώθηκαν 750 εκατ. δρχ. από 2.933 σημειώματα και εκκρεμούν 8.200", αναφέρει στο "Ρ" ο Δ. Μπριλλάκης, διευθυντής της ΔΟΥ.

Μεγάλη συμμετοχή για την εξόφληση των χρεών παρατηρήθηκε και από τους υπαγόμενους στη Γ ΔΟΥ, όπου ο διευθυντής, κ. Σταυρακάκης,αξιολόγησε το ενδιαφέρον με ποσοστό 90%. "Οι περισσότεροι που έρχονται προτιμούν να ξεχρεώσουν αμέσως, αφού με την υπάρχουσα έκπτωση, αν το χρέος είναι σοβαρό γλιτώνουν αρκετά. Οπως μια περίπτωση που πληρώθηκαν 30.000.000 δρχ.". "Στην εφορία μας, οι περισσότερες εταιρίες είναι ΟΕ, παροχής υπηρεσιών, αλλά και παραγωγικές". Στη συζήτηση με τον Δ. Ράνιο,διευθυντή της ΙΓ εφορίας και σύμφωνα με τα στοιχεία, μέχρι τις 30.12.94 που ανέφερε, από τους 900 που πλήρωσαν ήδη με το μέτρο της ρύθμισης, το κεφάλαιο που εξόφλησαν φτάνει τα 620 εκατ. δρχ.

Α. Ρ.