ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 30 Απρίλη 1995
Σελ. /49
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η ΔΙΚΗ ΤΗΣ ΛΕΙΨΙΑΣ

Η δίκη της Λειψίας

Ο Δημητρόφ αποκαλύπτει

το πρόσωπο του φασισμού

Η κατάθεση του Γκέρινγκ

Στις αρχές Γενάρη του 1933 η γερμανική μονοπωλιακή αστική τάξη σε σύσκεψη των εκπροσώπων της στο σπίτι του τραπεζίτη Σρέντερ, στην Κολωνία, αποφάσισε να παραδώσει την εξουσία στο Ναζισμό. Στις 30 Γενάρη του ίδιου έτους ο Πρόεδρος της χώρας, Χίντενμπουργκ,διόρισε τον Χίτλερ καγκελάριο. Σε μία από τις πρώτες συνεδριάσεις του Υπουργικού του Συμβουλίου ο Χίτλερ ξεκαθαρίζει ότι για να μπορέσει το ναζιστικό κόμμα να πάρει την πλειοψηφία στο Ράιχσταγκ και να επιβάλει τη δικτατορία του πρέπει να συντριβεί το Γερμανικό ΚΚ.Οι εκλογές για το Ράιχσταγκ έχουν οριστεί για τις 5 του Μάρτη. Επομένως, το ξεκαθάρισμα των κομμουνιστών πρέπει να αρχίσει νωρίτερα.

Το "ξεκαθάρισμα"

των κομμουνιστών|Κ

Τη νύχτα της 27ης Φλεβάρη του 1933 οι φασίστες πυρπολούν το Ράιχσταγκ. Αμέσως μετά τον εμπρησμό ο πρωθυπουργός του Χίτλερ, Γκέρινγκ - που ήταν ο εγκέφαλος της πυρπόλησης - δηλώνει πως ο εμπρησμός "είναι έργο των κομμουνιστών" που χρησίμευε "ως σύνθημα για την έναρξη ένοπλης εξέγερσης". Ως αυτουργός του εμπρησμού συλλαμβάνεται ο Ολλανδός Βαν ντερ Λούμπε, για τον οποίο ο Γκέρινγκ δηλώνει ότι είναι κομμουνιστής κι ότι πάνω του βρέθηκε κομματική ταυτότητα του ΚΚ Ολλανδίας. Επίσης, συλλαμβάνεται και ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΚΚ Γερμανίας, Ε. Τόργλερ.Την επομένη, 28 Φλεβάρη, αναστέλλονται τα άρθρα του Συντάγματος της Βαϊμάρης που εγγυόνταν την ελευθερία του ατόμου, του λόγου, του Τύπου, των συγκεντρώσεων και της ίδρυσης συνδικαλιστικών οργανώσεων. Δύο μέρες πριν τις εκλογές, στις 3 του Μάρτη, συλλαμβάνεται ο ηγέτης του Γερμανικού ΚΚ Ερνεστ Τέλμαν.Ομως ο φασισμός δεν αρκείται μόνο σ' αυτά. Θέλοντας να δείξει τα δόντια στο παγκόσμιο προλεταριάτο συλλαμβάνει στις 9 του Μάρτη το ηγετικό στέλεχος της Κομμουνιστικής Διεθνούς, Γ. Δημητρόφ, και τους Βούλγαρους κομμουνιστές Μπλαγκόι Ποπόφ και Βασίλι Τάνιεφ, που βρίσκονται ως πολιτικοί πρόσφυγες στη Γερμανία, με την κατηγορία της συνεργίας στην πυρπόληση του Ράιχσταγκ.

Η δίκη τους, που άρχισε στις 21/9/1933 και κράτησε ως το Δεκέμβρη του ίδιου έτους, έμεινε στην ιστορία ως η δίκη της Λειψίας. Μια δίκη που μετατράπηκε στην ουσία σε δίκη κατά του φασισμού. Σ' αυτή τη δίκη ο Δημητρόφ ξεσκέπασε τη φασιστική συνωμοσία σε βάρος του γερμανικού προλεταριάτου, μαστίγωσε αλύπητα το φασισμό, εξευτέλισε τα πρωτοκλασάτα στελέχη του. Συγκλονιστική υπήρξε όλη η διάρκεια της δίκης κι ακόμη συγκλονιστικότερη η απολογία του Γ. Δημητρόφ. Το αποτέλεσμα της δίκης ήταν η αθώωσή του και η αθώωση των συντρόφων του. Ομως, οι ναζί συνεχίζουν να κρατούν στις φυλακές τον Δημητρόφ μέχρι τα τέλη Φλεβάρη του 1934, οπότε και αναγκάζονται να τον απελευθερώσουν ύστερα από τεράστια διεθνή καμπάνια και παρέμβαση της Σοβιετικής Ενωσης.

Σε μια προσπάθεια μνήμης παραθέτουμε εκτενή αποσπάσματα από την κατάθεση του Γκέρινγκ στη δίκη, όπου ο Δημητρόφ εξευτελίζει στην κυριολεξία τον πρωθυπουργό του Χίτλερ και αποκαλύπτει το πραγματικό πρόσωπο του φασισμού.

Ο φασισμός στο εδώλιο

Η κατάθεση του Γκέρινγκ.

ΔΗΜΗΤΡΟΦ: Στις 28 του Φλεβάρη ο πρωθυπουργός Γκέρινγκ έδωσε μια συνέντευξη για τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ όπου είπε: "Ο Ολλανδός κομμουνιστής" Βαν ντερ Λούμπε έφερε μαζί του κατά την συλληψίν του εκτός του διαβατηρίου του και μια κομματική ταυτότητα. Από πού λοιπόν γνώριζε τότε ο κύριος πρωθυπουργός Γκέρινγκ, ότι ο Βαν ντερ Λούμπε έφερε επάνω του κομματική ταυτότητα;

ΓΚΕΡΙΝΓΚ: Πρέπει να ομολογήσω ότι μέχρι τούδε δεν ησχολήθην και πολύ με τη δίκην αυτήν, δηλαδή δεν ανέγνωσα όλας τας εκθέσεις. Ακουγα μόνο κάπου - κάπου πως είστε (στον Δημητρόφ) εξαιρετικά έξυπνος άνθρωπος. Υπέθεσα ως εκ τούτου, ότι την ερώτησιν την οποία εσείς εθέσατε εδώ, έχει ήδη από καιρού διευκρινιστεί διά εσάς, ότι δηλαδή δεν ησχολήθην καθόλου με την έρευνα αυτής της υποθέσεως... Εις περίπτωσιν κατά την οποία αυτό δε σας είναι γνωστό σας λέγω: Η αστυνομία κάνει έρευνα διά όλους τους μεγάλους εγκληματίες και μου ανακοινώνει τα αποτελέσματα.

ΔΗΜΗΤΡΟΦ: Οι τρεις μυστικοί αστυνομικοί που συνέλαβαν τον Βαν ντερ Λούμπε και τον ανέκριναν αυτοί πρώτοι, κατέθεσαν ομόφωνα πως δε βρήκαν καμιά κομματική ταυτότητα επάνω του. Από πού προήλθε, λοιπόν, η πληροφορία σχετικά με την ταυτότητα; Επιθυμώ να μάθω.

ΓΚΕΡΙΝΓΚ: Αυτό μπορώ να σας το πω με ακρίβεια. Η πληροφορία μου εδόθη υπηρεσιακώς. Αν την πρώτη αυτή νύχτα ανεκοινούντο και πράγματα τα οποία ίσως δεν μπορούσαν να εξακριβωθούν, αν κάποιος υπάλληλος με βάσιν ίσως αυτήν την πληροφορίαν ανέφερε, ότι ο Βαν ντερ Λούμπε έφερε μεθ' εαυτού κομματικήν ταυτότητα, χωρίς φυσικά κανείς να μπορεί να το ελέγξει, ίσως τότε εθεωρήθη ως γεγονός και βεβαίως μου ανεκοινώθη. Την ανακοίνωση αυτή την έδωσα ήδη στον Τύπο το επόμενο μεσημέρι όταν δεν είχε ακόμη περατωθεί η ανάκρισις. Εξ άλλου αυτό είναι άνευ σημασίας, αφού εδώ στη δίκη φαίνεται να έχει διαπιστωθεί, ότι ο Βαν ντερ Λούμπε δεν είχε καμιά κομματική ταυτότητα.

ΔΗΜΗΤΡΟΦ: Ο μάρτυρας είναι πρωθυπουργός, υπουργός των Εσωτερικών και πρόεδρος του Ράιχσταγ και ως υπουργός είναι υπεύθυνος για την αστυνομία του;

ΓΚΕΡΙΝΓΚ: Μάλιστα!

ΔΗΜΗΤΡΟΦ: Ερωτώ: Τι έκανε ο κύριος υπουργός των Εσωτερικών στις 28 και 29 Φεβρουαρίου ή τις επόμενες μέρες, ώστε μέσω της αστυνομικής έρευνας να εξακριβωθούν και να γίνουν γνωστά τα ίχνη της διαδρομής του Βαν ντερ Λούμπε από το Βερολίνο στο Χένιξντορφ, η παραμονή του στο άσυλο του Χένιξντορφ, η γνωριμία του με άλλα δύο πρόσωπα εκεί, έτσι ώστε να βρεθούν οι αληθινοί συνένοχοι; Τι έκανε γι' αυτό η αστυνομία σας;

ΓΚΕΡΙΝΓΚ: Ερεύνησα τα ίχνη φυσικά ως υπουργός και όχι ως ντεντέκτιβ. Ωστόσο έχω την αστυνομία μου.

ΔΗΜΗΤΡΟΦ: Εφόσον ως πρωθυπουργός και υπουργός των Εσωτερικών δώσατε την ανακοίνωση αυτή, ότι δηλαδή οι κομμουνιστές είναι οι εμπρηστές, ότι αυτή την πράξη την έκανε το Κομμουνιστικό Κόμμα της Γερμανίας με τη βοήθεια του Βαν ντερ Λούμπε σαν Ολλανδού κομμουνιστή, δεν έπρεπε η τοποθέτησή σας αυτή να αποτελέσει την κατευθυντήρια γραμμή για τις αστυνομικές ανακρίσεις και την περαιτέρω δικαστική έρευνα και να αποκλείσει τη δυνατότητα άλλων δρόμων έρευνας για την ανακάλυψη των πραγματικών εμπρηστών;

ΓΚΕΡΙΝΓΚ: Κατά τον νόμον, η μυστική αστυνομία έχει εκ των προτέρων εντολή να ερευνά διά όλα τα εγκλήματα προς πάσαν κατεύθυνσιν, ανεξαρτήτως διά το πού αυτή οδηγεί, παντού όπου υπάρχουν ίχνη. Εγώ όμως δεν είμαι μυστικός αστυνομικός, αλλά υπεύθυνος υπουργός και διά εμέ δεν ήτο τόσον σπουδαίο να εξακριβώσω τον μικρόν αγύρτην, αλλά το κόμμα, την κοσμοθεωρίαν η οποία ήτο υπεύθυνος.Η μυστική αστυνομία θα παρακολουθήσει όλα τα ίχνη. Διά αυτό μείνετε ήσυχος. Εγώ είχα μόνο να διαπιστώσω: Διεπράχθη το έγκλημα έξω της πολιτικής σφαίρας ή πρόκειται περί πολιτικού εγκλήματος. Για μένα ήτο ένα πολιτικόν έγκλημα και ως εκ τούτου ήμουν πεπεισμένος (στον Δημητρόφ)ότι οι εγκληματίαι πρέπει να αναζητηθούν στο κόμμα σας.(Κουνώντας τις γροθιές του προς τον Δημητρόφ και φωνάζοντας). Το κόμμα σας είναι κόμμα εγκληματιών, το οποίο πρέπει κανείς να εξοντώσει! Και αν η δικαστική έρευνα επορεύθη προς αυτήν την κατεύθυνσιν, τότε ηκολούθησε τα ορθά ίχνη και μόνον.

ΔΗΜΗΤΡΟΦ: Γνωρίζει ο κύριος πρωθυπουργός ότι το κόμμα αυτό που "πρέπει να εξοντωθή" κυριαρχεί στο 1/6 της γης και συγκεκριμένα στη Σοβιετική Ενωση και ότι αυτή, η Σοβιετική Ενωση, διατηρεί διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις με τη Γερμανία, ότι χάρη στις παραγγελίες της έχουν δουλιά και ψωμί χιλιάδες Γερμανοί εργάτες;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Στον Δημητρόφ): Σας απαγορεύω να κάνετε κομμουνιστικήν προπαγάνδα!

ΔΗΜΗΤΡΟΦ: Ο κύριος Γκέρινγκ κάνει εδώ εθνικοσοσιαλιστική προπαγάνδα!(Στρέφεται κατόπιν προς τον Γκέρινγκ). Η μπολσεβίκικη αυτή κοσμοθεωρία κυριαρχεί στη Σοβιετική Ενωση, στη μεγαλύτερη και την πιο υπέροχη χώρα του κόσμου, κι εδώ στη Γερμανία υπάρχουν εκατομμύρια οπαδοί της στο πρόσωπο των καλύτερων παιδιών του γερμανικού λαού. Είναι αυτό γνωστό...

ΓΚΕΡΙΝΓΚ (Ουρλιάζοντας): Εγώ θα σου πω τι είναι γνωστό στο γερμανικό λαό. Στο γερμανικό λαό είναι γνωστό ότι η συμπεριφορά σου εδώ είναι αδιάντροπη, ότι ήρθες εδώ για να βάλεις φωτιά στο Ράιχσταγ. Εγώ όμως δεν ήρθα εδώ για να με ανακρίνεις σαν δικαστής και να με κατηγορείς! Για μένα, εσύ είσαι εγκληματίας και η θέση σου είναι στην αγχόνη.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δημητρόφ σας έχω ήδη πει ότι δεν έχετε το δικαίωμα να κάμνετε κομμουνιστικήν προπαγάνδαν. Δεν πρέπει κατόπιν να απορείτε αν ο μάρτυς εξάπτεται κατά τοιούτον τρόπον! Σας απαγορεύω αυστηρώς τοιαύτην προπαγάνδαν. Να υποβάλλετε μόνο συγκεκριμένας επί του θέματος ερωτήσεις.

ΔΗΜΗΤΡΟΦ: Είμαι πολύ ευχαριστημένος από τις απαντήσεις του κυρίου πρωθυπουργού.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αν είστε ευχαριστημένος ή όχι μού είναι αδιάφορον. Σας αφαιρώ τον λόγον.

ΔΗΜΗΤΡΟΦ: Εχω να υποβάλω ακόμη μία συγκεκριμένη επί του θέματος ερώτηση.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Ακόμη δριμύτερα): Σας αφαιρώ τον λόγον.

ΓΚΕΡΙΝΓΚ (Ουρλιάζοντας): Εξω κακούργε.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Στους αστυνομικούς): Βγάλτε τον έξω!

ΔΗΜΗΤΡΟΦ (Ενώ οι αστυνομικοί τον έχουν κιόλας αρπάξει): Φοβάστε λοιπόν από τας ερωτήσεις μου, κύριε πρωθυπουργέ;

ΓΚΕΡΙΝΓΚ (Φωνάζοντας πίσω από τον Δημητρόφ): Πρόσεξε καλά, θα κανονίσουμε τους λογαριασμούς μας μόλις βγεις από την αίθουσα του δικαστηρίου! Κακούργε!

Σημείωση: Τα παραπάνω πρακτικά από τη δίκη της Λειψίας πάρθηκαν από το βιβλίο: "Η δίκη για τον εμπρησμό του Ράιχσταγ", Εκδόσεις "ΝΕΟΙ ΧΡΟΝΟΙ", 1967, σελ. 133 - 136. Οι υπογραμμίσεις είναι δικές μας, εκτός απ' αυτές μέσα στις παρενθέσεις.

Η κατάσταση στον ιμπεριαλιστικό κόσμο

Μια ιστορική αναδρομή για τους υπεύθυνους του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου

(ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ)

Σχετικά με τα αίτια του Β Παγκοσμίου Πολέμου έχει αναπτυχθεί μια τεράστια φιλολογία. Συνηθισμένη και αρκετά γνωστή είναι η άποψη που περιορίζει τις ευθύνες του πολέμου στον Χίτλερ ή στην ίδια τη φύση του φασισμού. Ενός φασισμού που όμως ελάχιστα έχει σχέση με την πραγματικότητα αφού απαλείφεται απ' αυτόν το ταξικό του περιεχόμενο, παρουσιάζεται μονοδιάστατα, με έννοιες που έχουν πραγματική βάση αλλά είναι γενικές και αταξικές. Π. χ. γίνεται λόγος για αντιανθρώπινο, αιμοβόρο και αιμοσταγή, πολεμοχαρή και ολέθριο φασισμό και μέσα σ' αυτούς τους χαρακτηρισμούς εξαντλείται όλο το περιεχόμενό του.

Αλλοτε πάλι, ανάλογα με τις ανάγκες της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας, ως συνυπεύθυνη του πολέμου παρουσιάζεται και η Σοβιετική Ενωση - που κατηγορείται είτε γιατί προχώρησε το 1939 στην υπογραφή του συμφώνου μη επίθεσης με τη Γερμανία είτε γιατί τάχα έσπειρε συγχύσεις στους λαούς σχετικά με τη φύση και το χαρακτήρα του φασισμού - ενώ συστηματικά και επιδέξια μειώνεται ο ρόλος της στην αντιφασιστική νίκη, της οποίας τα 50 χρόνια γιορτάζουμε φέτος. Οι κατηγορίες ενάντια στην ΕΣΣΔ, ότι τάχα φέρνει ευθύνες για τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν είναι μια καινούρια μεταπολεμική εφεύρεση, αλλά μια σαφή ταξική θέση με ρίζες στην προπολεμική περίοδο. Στην καρδιά της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης (1929 - 1933), το 1930, ο γνωστός αποστάτης του επαναστατικού κινήματος και απολογητής του ιμπεριαλισμού Καρλ Κάουτσκι εκδίδει το βιβλίο του "Ο Μπολσεβικισμός σε κρίση" όπου υποστηρίζει πως μία από τις κύριες αιτίες για την κρίση στον κόσμο βρίσκεται στο γεγονός της κυριαρχίας του μπολσεβικισμού στη Ρωσία και στην απόσπαση των αγορών της από τη βιομηχανική Ευρώπη.Ετσι παρακινούσε: " Το να βγάλουμε - έλεγε - τον μπολσεβικισμό από τη μέση σημαίνει ν' ανοίξουμε το δρόμο προς την άνθηση όχι μόνο της Ρωσίας, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης".("Ιστορία της Τρίτης Διεθνούς", Εκδόσεις "Σύγχρονη Εποχή", σελ. 326). Κι έτσι επιχειρήθηκε να γίνει. Ο ιμπεριαλισμός όπως αποδεικνύουν τα αδιάσειστα ιστορικά στοιχεία, έκανε ό,τι μπορούσε για να στρέψει τον επερχόμενο πόλεμο - αμέσως μετά το τέλος του Α Παγκοσμίου Πολέμου - κατά της πρώτης σοσιαλιστικής χώρας στον κόσμο. Κι αν αυτό δεν έγινε κατορθωτό οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην ίδια τη φύση του καπιταλισμού σε συνθήκες ιμπεριαλισμού. Ας δούμε όμως τα πράγματα, εν συντομία, από την αρχή.

Ο μεταπολεμικός

ιμπεριαλιστικός

κόσμος και

η Γερμανία

Η λήξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου κάθε άλλο παρά άμβλυνε τις αντιθέσεις μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Το σύστημα που εγκαθίδρυσαν οι συνθήκες των Βερσαλιών - Ουάσιγκτον ήταν από τη φύση του προβληματικό. Ηταν ένα σύστημα που βασιζόταν στο ξαναχάραγμα των κρατικών συνόρων, στο ξαναμοίρασμα των αποικιών και των σφαιρών επιρροής ως αποτέλεσμα ενός ιμπεριαλιστικού πολέμου. Κι αυτό το σύστημα όπως ήταν φυσικό αμφισβητούνταν από παντού.

Η ηττημένη στον πόλεμο Γερμανία αναζητούσε τη ρεβάνς. Ως αποτέλεσμα του πολέμου βρέθηκε χωρίς αποικίες αλλά έχασε και το 1/8 των εδαφών της, το 10% του πληθυσμού της, με την εισβολή της Γαλλίας στο Ρουρ, το 1923. Η Ιαπωνία και η Ιταλία αν και ήταν με το μέρος των νικητών θεωρούσαν τον εαυτό τους ριγμένο στη μοιρασιά. Τη μερίδα του λέοντος την είχαν αρπάξει η Αγγλία, η Γαλλία και οι ΗΠΑ. Η Αγγλία και η Γαλλία είχαν αρπάξει το μεγαλύτερο μέρος των γερμανικών αποικιών. Η πρώτη συνέχιζε να παραμένει κύριος των θαλασσών και η δεύτερη είναι η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στην Ευρώπη. Και οι δύο όμως παρουσίαζαν κάμψη στην οικονομική και πολιτική τους δύναμη. Η ανερχόμενη, οικονομικά και πολιτικά, δύναμη ήταν οι ΗΠΑ που η μεταπολεμική περίοδος τις βρήκε χωρίς να έχουν υποστεί την καταστροφή των παραγωγικών τους δυνάμεων που είχε επιφέρει στις άλλες χώρες ο πόλεμος.

Για την Ευρώπη το καθήκον που έθετε το τέλος του πολέμου ήταν η σταθεροποίηση των οικονομιών που είχαν πληγεί σε μεγάλο βαθμό. Κι αυτή η σταθεροποίηση δεν μπορούσε να γίνει χωρίς τα αμερικάνικα κεφάλαια γεγονός που σήμαινε την παραπέρα οικονομική διείσδυση των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Φυσικά γίνεται λόγος για σχετική σταθεροποίηση αφού ο καπιταλισμός δεν ήταν δυνατόν να ξεπεράσει τις εγγενείς αντινομίες του κάτι που αποκαλύφθηκε περίτρανα με την παγκόσμια καπιταλιστική κρίση 1929 - 1933. Γι' αυτή τη σχετική σταθεροποίηση ο Στάλιν σημείωνε στην εισήγησή του στο 14ο Συνέδριο του Σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος πως γίνεται "κυρίως με τη βοήθεια του αμερικάνικου κεφαλαίου και με αντάλλαγμα την οικονομική υποταγή της Δυτικής Ευρώπης στην Αμερική" (Απαντα, Εκδόσεις "Γνώσεις", τόμος 7ος σελ. 293).

Η σχετική καπιταλιστική σταθεροποίηση βεβαίως διέφερε από χώρα σε χώρα. Η Γερμανία που αποτελούσε τον πιο αδύνατο κρίκο του ιμπεριαλισμού μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε μια οικονομία εντελώς ξεχαρβαλωμένη. Το μάρκο υποτιμιόταν, όχι κάθε μέρα αλλά κάθε ώρα απέναντι στο δολάριο και στα τέλη του 1923 είχε πέσει στο ένα τρισεκατομμυριοστό της προπολεμικής του αξίας. Από την άλλη μεριά οι άλλες ευρωπαϊκές ιμπεριαλιστικές χώρες προσδοκούσαν σε μεγάλο βαθμό στις γερμανικές επανορθώσεις για την ανασυγκρότηση της οικονομίας τους. Κυρίως εκεί προσέβλεπε η Γαλλία που στα 1923 σε συνεννόηση με το Βέλγιο προχώρησε στην κατάληψη του Ρουρ. Στην κατακτημένη αυτή περιοχή ζούσε το 10% του γερμανικού πληθυσμού, παραγόταν το 88% του άνθρακα της Γερμανίας καθώς και μεγάλες ποσότητες σε ατσάλι και μαντέμι. Με την κατάληψη του Ρουρ, η Γαλλία ήλπιζε από τη μια μεριά να εισπράξει απευθείας μεγάλο μέρος των επανορθώσεων και από την άλλη να εξασθενίσει τη Γερμανία ακόμη περισσότερο, να εξασφαλίσει την ασφάλειά της, να ισχυροποιήσει την οικονομική της θέση στην Ευρώπη και να κατοχυρώσει την ηγεμονία της.

Η στρατιωτική αυτή κίνηση της Γαλλίας όξυνε ακόμη περισσότερο τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και έθεσε στις ΗΠΑ και στην Αγγλία το καθήκον να επιδιώξουν την άμεση εξασθένιση της Γαλλίας. Από την άλλη, το ταξικό συμφέρον επέβαλε στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις να ισχυροποιήσουν τη γερμανική αστική τάξη ώστε να αποσοβηθεί ο κίνδυνος επαναστατικών εξελίξεων. Ολόκληρο το 1923 η Γερμανία βρισκόταν σε επαναστατικό αναβρασμό. Τον Αύγουστο γίνεται γενική απεργία σ' όλη τη χώρα και τον Οκτώβρη σχηματίζονται εργατικές κυβερνήσεις στη Σαξονία και στη Θουριγγία από κομμουνιστές και αριστερούς σοσιαλδημοκράτες ενώ στο Αμβούργο ξεσπάει εξέγερση. Τελικά η γερμανική αστική τάξη καταφέρνει να επιβληθεί και η πολιτική κρίση στη χώρα έδωσε τη σκυτάλη στην πολιτική των διώξεων κατά των κομμουνιστών και των επαναστατικών στοιχείων.

***

Οσα ήδη αναφέρουμε δείχνουν ξεκάθαρα πως το σύστημα που επιβλήθηκε μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο κάθε άλλο παρά είχε αμβλύνει τις αντιθέσεις μεταξύ των ιμπεριαλιστικών χωρών. Το μοίρασμα του κόσμου όπως είχε γίνει άρχισε σιγά σιγά να θεωρείται ξεπερασμένο και η αναζήτηση νέων συνασπισμών και συμμαχιών για μια νέα επιχείρηση ξαναμοιράσματος ήταν στην ημερήσια διάταξη. Το νέο ποιοτικό στοιχείο που έφερε το τέλος του πολέμου ήταν η νίκη του προλεταριάτου στη Ρωσία κάτι που ο ιμπεριαλισμός έπρεπε να το πάρει πολύ σοβαρά υπόψην του και όσον αφορά τη γενικότερη πολιτική του και όσον αφορά τη διευθέτηση των αντιθέσεών του.

ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ:

Ο ιμπεριαλισμός ανορθώνει τη Γερμανία - Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και Γερμανία - Τα σχέδια Ντοζ - Γιανγκ και το σύμφωνο του Λοκάρνο.

Συμπληρώνονται φέτος 50 χρόνια από τη μεγάλη νίκη των λαών κατά του φασισμού. Μια νίκη που σήμερα είναι τόσο πολύ επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε. Η ήττα του παγκόσμιου εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος έφερε νέα όξυνση στις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και έβαλε τους λαούς μπροστά σ' ένα νέο κύκλο περιπετειών, που το τέρμα τους κανείς δεν μπορεί ακόμη να προβλέψει. Πόσο μάλλον να το φανταστεί. Αρχισε και πάλι ένας νέος ξέφρενος γύρος μοιράσματος του κόσμου σε σφαίρες επιρροής, του οποίου ακόμα ζούμε την αρχή. Ο εθνικισμός και ο σοβινισμός γνωρίζουν έξαρση και είναι και πάλι το μέσο εγκλωβισμού των μαζών στην πολιτική των αστικών τάξεων και του ιμπεριαλισμού. Το μίσος μεταξύ εθνών και λαών, ο ρατσισμός και η ξενοφοβία, ο πόλεμος αναβιώνουν εξαρχής και μαζί τους αναβιώνει και ο φασισμός. Νεοναζιστικές, φασιστικές και κάθε λογής ακροδεξιές οργανώσεις δείχνουν τα δόντια τους σ' ολόκληρη την Ευρώπη. Ο ιμπεριαλισμός ισοπεδώνει γύρω του όλες τις κατακτήσεις των λαών αυτά τα πενήντα χρόνια και απειλεί όσο ποτέ άλλοτε στη μεταπολεμική περίοδο την ειρήνη.

Ο "Ρ" τιμώντας τα πενηντάχρονα της αντιφασιστικής νίκης και υπογραμμίζοντας την τεράστια σημασία της ιστορικής μνήμης, ξεκινάει σήμερα ένα μεγάλο αφιέρωμα με ιστορικά κείμενα, συνεντεύξεις και άρθρα που στοχεύουν να ξαναθυμίσουν τα γεγονότα, αλλά και να τονίσουν την επικαιρότητα των ιστορικών διδαγμάτων, τη σημασία τους στη σύγχρονη αντιιμπεριαλιστική, αντιπολεμική πάλη των λαών για την πρόοδο, την ειρήνη, ενάντια στο ρατσισμό, τον εθνικισμό και το σοβινισμό, για ένα άλλο κόσμο, της δημοκρατίας και του σοσιαλισμού. Το αφιέρωμα θα αναφέρεται στις αιτίες που οδήγησαν στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο και σ' αυτούς που ευθύνονται γι' αυτόν, στην αντιπολεμική πάλη των λαών και στη συμβολή της ΕΣΣΔ στην αντιφασιστική νίκη, στη φρίκη του φασισμού (στρατόπεδα συγκέντρωσης, ολοκαυτώματα κλπ.), στις ρίζες του φασιστικού φαινομένου και στις σύγχρονες επανεμφανίσεις του.

Κείμενα: Γιώργος ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Κείμενα: Γιώργος ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

1930: Ο ηγέτης του ΚΚ Αγγλίας, Χάρι Πόλιτ, μιλάει σε συλλαλητήριο στο Λονδίνο

"Σας έχει κυριέψει ο φόβος με τις ερωτήσεις μου, κύριε πρωθυπουργέ;"

(Φωτο-μοντάζ του βερολινέζου John Hartfield, φιλοτεχνημένο την εποχή της δίκης)

Συλλαλητήριο απεργών τροχιοδρομικών στη Βαρσοβία το 1931

1930: Ο ηγέτης του ΚΚ Αγγλίας, Χάρι Πόλιτ, μιλάει σε συλλαλητήριο στο Λονδίνο

"Σας έχει κυριέψει ο φόβος με τις ερωτήσεις μου, κύριε πρωθυπουργέ;"

(Φωτο-μοντάζ του βερολινέζου John Hartfield, φιλοτεχνημένο την εποχή της δίκης)

Συλλαλητήριο απεργών τροχιοδρομικών στη Βαρσοβία το 1931



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ