Αποτελεί η καθέλκυση ενός πολεμικού πλοίου "σημαντικό γεγονός" για τα διεθνή μέσα ενημέρωσης; Συνήθως όχι - ή μάλλον, σχεδόν ποτέ. Ομως το "USS Hopper", ένα φάντασμα του ψυχρού πολέμου, που καθέλκυσαν οι Αμερικανοί πριν λίγες μέρες, διαφέρει...

Το καινούριο καταδρομικό, σύμφωνα με τα σχετικά ρεπορτάζ του Associated Press και του CNN, είναι εξοπλισμένο "με περισσότερους υπολογιστές από ό,τι πυραύλους". Είναι ό,τι πιο εξελιγμένο έχει παρουσιάσει ποτέ το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό στην τεχνολογία "stealth", την ίδια που κάνει ορισμένα μαχητικά αεροσκάφη σχεδόν "αόρατα" για τα εχθρικά ραντάρ. Και κάτι ακόμη πιο "πρωτοποριακό": έχει δημιουργηθεί με το σκεπτικό ότι το πλήρωμά του θα αποτελείται κατά σημαντικό ποσοστό από γυναίκες (ως το 1994, ουδεμία γυναίκα είχε πατήσει το πόδι της σε αμερικανικό πολεμικό).

Το "USS Hopper" - ονομάστηκε έτσι προς τιμήν της Grace Murray Hopper, μιας από τις πρωτοπόρους επιστήμονες της πληροφορικής κι είναι μόλις το δεύτερο πλοίο με όνομα γυναίκας στο αμερικανικό πολεμικό ναυτικό από το Β Παγκόσμιο Πόλεμο - καθελκύστηκε στο Σαν Φρανσίσκο, γεγονός "ασυνήθιστο". Γιατί; Διότι η συγκεκριμένη περιοχή απέχει ελάχιστα από τη Σίλικον Βάλεϊ, την κοιλάδα όπου ευδοκιμούν οι πολυεθνικές της πληροφορικής. Οι οποίες βλέπουν το "Hopper" ως προάγγελο μιας νέας εποχής στις ένοπλες δυνάμεις, στην οποία οι ίδιες έχουν σπουδαίο ρόλο να παίξουν.

Μεγάλο τμήμα του σκαριού και του σχεδίου του πλοίου αντλεί την "καταγωγή" του από ένα πειραματικό μοντέλο που δούλευε την εποχή του ψυχρού πολέμου η "Lockheed", με κωδικό όνομα "Θαλάσσιος Ισκιος" (Sea Shadow). Τότε η εταιρία σκοπό είχε οι ακτίνες των ραντάρ να αντανακλώνται στην επιφάνεια του πλοίου. Το τωρινό πλοίο, που εντάχθηκε σε υπηρεσία την 6η Σεπτέμβρη, είναι κατά πολύ ανώτερο από εκείνο το πειραματικό. Αυτοί που το είδαν από κοντά λένε πως "δεν υπάρχει ούτε μια ορθή γωνία στην επιφάνειά του" - όλα είναι καμπύλα. Το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό κομπάζει πως το "USS Hopper" "είναι από τα ικανότερα πολεμικά πλοία που φτιάχτηκαν ποτέ (... και) πάει τα καταδρομικά στον 21ο αιώνα".

Και γιατί θα έπρεπε - θα ρωτήσει ο αναγνώστης σηκώνοντας τα φρύδια - να μας απασχολεί ένα ψυχροπολεμικό σχέδιο που ολοκληρώνεται σε μια - σχετικά - "ανώδυνη" χρονικά στιγμή; Διότι το πράγμα αρχίζει να σοβαρεύει στην περίπτωση που κάποιος αναλογιστεί τι σημαίνει αυτό το σκάφος και ποιοι θα είναι οι εν δυνάμει επιχειρησιακοί του ρόλοι.

Τι σημαίνει, κατ' αρχάς, "αόρατο" πλοίο; Πρώτον, δίνει στο αμερικανικό πολεμικό ναυτικό τη δυνατότητα επιχειρήσεων μέσα σε "εχθρικά" χωρικά ύδατα χωρίς να γίνεται αντιληπτό το γεγονός. Δεύτερον, του δίνει τη δυνατότητα κατασκοπικής δραστηριότητας δίχως "οχλήσεις", διπλωματικές και λοιπές περιπλοκές. Τρίτον, δίνει τη δυνατότητα απόκτησης του πρώτου λόγου λίγο πριν την έναρξη οποιασδήποτε ναυτικής ή άλλης σύγκρουσης (Σε περιπτώσεις όπως αυτή του Πολέμου του Κόλπου, φανταστείτε το πλεονέκτημα που θα είχαν οι "συμμαχικές δυνάμεις" αν ένα πλοίο βρισκόταν μερικά χιλιόμετρα μακριά από τη Βαγδάτη χωρίς να το γνωρίζει κανείς - και κυρίως ο Σαντάμ. Και σε περιπτώσεις όπως αυτή της Κούβας, φανταστείτε τι θα σήμαινε για τις ΗΠΑ η ύπαρξη ενός πλοίου λίγο έξω από την Αβάνα, χωρίς να το ξέρει κανείς...).

Τι σημαίνει, εν συνεχεία, "περισσότεροι υπολογιστές από ό,τι όπλα"; Σημαίνει ότι το πλοίο έχει μεγαλύτερη δυνατότητα πραγματοποίησης ηλεκτρονικού πολέμου απ' ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί. Σημαίνει ότι το πρότυπο του "πληροφοριακού πολέμου" (Information Warfare) δεν είναι πια φιλολογία και σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά κατεύθυνση την οποία η αμερικανική πολεμική μηχανή ακολουθεί σταθερά. Σημαίνει χρήση δορυφορικών επικοινωνιών, δικτύων υπολογιστών και άλλων μέσων, κατά τρόπο που να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα λάθους και να αυξάνεται δραματικά η ταχύτητα εκτέλεσης οποιασδήποτε επιχείρησης.

Τι σημαίνει, τέλος, "γυναίκες ναύτες"; Σημαίνει, πολύ απλά, ότι σε μια εποχή που ο στρατός των ΗΠΑ γίνεται όλο και περισσότερο επαγγελματικός και οι... καλοί μισθοφόροι είναι δύσκολο να βρεθούν, η "αξιοποίηση" γυναικών σε επίλεκτους ρόλους, όπου δε μετρά τόσο πολύ η σωματική ρώμη αλλά η πειθαρχία και η εξειδίκευση στην εκτέλεση συγκεκριμένων εργασιών και κινήσεων, είναι ευκταία, αν όχι αναγκαία.

Εκτός από το "μακρύ χέρι του Θείου Σαμ", το "USS Hopper" αναμένεται να καταστεί το "φετίχ" κάθε χώρας που θεωρεί εαυτήν στρατιωτικά ισχυρή και έχει υψηλές στρατιωτικές δαπάνες. Οι πωλήσεις του "αόρατου" πλοίου, μόλις οι δημιουργοί του κρίνουν ότι η τεχνολογία του είναι "απαξιωμένη" (obsolete), θα είναι πιθανότατα ανεπανάληπτες...

Μπ. Γ.

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ (του ανταποκριτή μας ΧΡ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ). -

Τα σχέδια αυτά περιέχονται σε ένα αποχαρακτηρισμένο ντοκουμέντο, αντίτυπο του οποίου περιήλθε στην κατοχή του Αμυντικού Συμβουλίου Φυσικών Πόρων, ενός ιδιωτικού ομίλου της Ουάσιγκτον, που επιδιώκει την επιβολή ελέγχου πάνω στους εξοπλισμούς και παρακολουθεί σε διεθνή κλίμακα το θέμα των όπλων. Προστίθεται, μάλιστα, ότι το ντοκουμέντο αυτό, που φυλάσσεται στο αρχείο του υπουργείου Ενέργειας, είναι ένα από τα πολλά επίσημα σχέδια της χώρας για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων. Για την πραγματοποίησή τους απασχολούνται συνολικά 25.000 άτομα σε μία "εντελώς απόρρητη βιομηχανία".Αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι το Εθνικό Εργαστήριο στην πολιτεία του Νιου Μέξικο εργάζεται πάνω σε μία ατομική βόμβα, ισχυρότερη από αυτές του σημερινού οπλοστασίου των ΗΠΑ, η οποία θα μεταφέρεται και θα εκτοξεύεται από το αθέατο στο ραντάρ βομβαρδιστικό αεροπλάνο Β - 2. Θα εισχωρεί βαθιά στο έδαφος και με την έκρηξή της θα ανατινάσσει τα πιο ισχυρά εχθρικά προχώματα εκατοντάδες πόδια κάτω από την επιφάνεια της γης. Υπενθυμίζεται ότι το Β - 2, το ακριβότερο από κάθε άλλο αεροσκάφος (κόστος περίπου 2 δισ. δολαρίων το καθένα), είχε αρχικά κατασκευαστεί για επιδρομές με πυρηνικά όπλα στα ενδότερα της ΕΣΣΔ. Θεωρούνταν το υπέρτατο ψυχροπολεμικό όπλο, αλλά ποτέ δε χρησιμοποιήθηκε σε πολεμική επιχείρηση. Σήμερα διατυπώνονται κάποιες αντιρρήσεις γύρω απ' αυτό το υπερφρούριο, ιδιαίτερα από το Γενικό Λογιστήριο (το οποίο λογοδοτεί στο Κογκρέσο), που ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι το πολυδιαφημισμένο "αθέατο" από το ραντάρ δεν αληθεύει. Και εξηγούσε ότι εύκολα μπορεί να επισημανθεί όταν το εξωτερικό του σώμα υγρανθεί ή υπερθερμανθεί κατά τη διάρκεια της πτήσης.

Μετά την άρνηση που είχε η δημοσιοποίηση αυτών των στοιχείων, αξιωματούχοι του υπουργείου Ενέργειας έσπευσαν να δηλώσουν ότι δεν αληθεύει πως υπάρχουν σχέδια για νέα όπλα. Απλώς, είπαν, πρόκειται μόνον για εκσυγχρονισμό παλιών προτύπων. Και πρόσθεσαν ότι στόχος των νέων ενεργειών είναι, μεταξύ άλλων, η αύξηση της διάρκειας των σημερινών πολεμικών κεφαλών, η ασφάλεια και η τοποθέτησή τους σε νέους χώρους και όχι η αύξηση της εκρηκτικής τους δύναμης.

Ομως, το παραπάνω Αμυντικό Συμβούλιο Φυσικών Πόρων, το οποίο έκανε τις αποκαλύψεις με βάση το σχετικό ντοκουμέντο του ίδιου του υπουργείου, αντέτεινε ότι η νέα αυτή δραστηριότητα σε ορισμένες περιπτώσεις αποβλέπει στην αύξηση της ισχύος και της ευστοχίας των όπλων, ώστε να μπορούν να ανατινάσσουν και να συντρίβουν εχθρικά οχυρώματα.

Ο πυρηνικός φυσικός δρ Μάθιου Μακίνζι, ανώτατο στέλεχος αυτού του συμβουλίου, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα του ΚΚ ΗΠΑ "People's Weekly World", προειδοποίησε ότι τα νέα αυτά σχέδια υπονομεύουν την περιεκτική Συνθήκη Απαγόρευσης Των Δοκιμών, την οποία έχει δημόσια εγκρίνει η κυβέρνηση Κλίντον, αλλά ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, Τζέσι Χελμς, αντιδρά φανατικά στην επικύρωσή της από το Σώμα αυτό.

Ενα άλλο στέλεχος του ίδιου συμβουλίου, ο Κρίστοφερ Πέιν, κατάγγειλε ότι το λεγόμενο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των πυρηνικών όπλων αποτελεί μέρος της εκστρατείας του Πενταγώνου να εξαπολύσει και να "κερδίσει" έναν πυρηνικό πόλεμο. Πάει, τόνισε, χέρι χέρι με τη συνεχιζόμενη εξόρμηση για την εγκατάσταση του αντιβαλλιστικού πυρηνικού συστήματος στο διάστημα, γνωστού και ως "Πολέμου Των Αστρων".

Από την πλευρά τους, οι ΝΙΟΥ ΓΙΟΡΚ ΤΑΪΜΣ, σε κύριο άρθρο τους με τον τίτλο "Δε χρειάζονται καλύτερες βόμβες", παρατηρούν ότι τα σχέδια αυτά "ενισχύουν τα επιχειρήματα που προβάλλουν χώρες, όπως η Ινδία, οι οποίες υποστηρίζουν πως τα μη πυρηνικά κράτη θα υποχρεωθούν να ανακόψουν τις φιλοδοξίες τους στο βαθμό που οι πυρηνικές δυνάμεις θα προχωρήσουν στον περιορισμό των δικών τους οπλοστασίων".

Ολα αυτά δεν είναι άσχετα και με την πρόθεση του υπουργείου Ενέργειας να παραχωρήσει ένα μέρος ενός εργοστασίου πυρηνικής ενέργειας στην πόλη Sweetwater της πολιτείας του Τένεσι για την παραγωγή του ραδιενεργού ισοτόπου τρίτιουμ, για να χρησιμοποιηθεί στα πυρηνικά όπλα, κατά παράβαση της αρχής που ίσχυε από την αρχή της ατομικής εποχής: ότι δηλαδή οι ενεργειακοί αντιδραστήρες δε θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για στρατιωτικούς σκοπούς. Στις 14 Αυγούστου εκατοντάδες αντιπυρηνικοί αγωνιστές διαδήλωσαν σ' αυτή την πόλη, καταγγέλλοντας ότι αυτό το σχέδιο παραβιάζει κατάφωρα τη Συνθήκη της Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Οπλων και ξεγυμνώνει την υποκρισία των ΗΠΑ, που επικρίνουν άλλες χώρες, οι οποίες παράγουν τρίτιουμ.