Με τυμπανοκρουσίες και στομφώδεις διθυράμβους η κυβέρνηση παρουσίασε, επισήμως, την Παρασκευή το νομοσχέδιο για την αναγκαστική κατάργηση χιλιάδων κοινοτήτων. Ο αρμόδιος υπουργός με πολλά και μεγάλα λόγια επιχείρησε να αποκρύψει το αντιδραστικό και αντιλαϊκό περιεχόμενό του. Ενα περιεχόμενο που αποσκοπεί στην ερήμωση της υπαίθρου και την καταστροφή, πρώτα και κύρια, του αγροτικού πληθυσμού της χώρας.

Πιστή στις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει έναντι των Βρυξελλών, η κυβέρνηση καταβάλλει "φιλότιμες" προσπάθειες για τη συρρίκνωση του αριθμού των αγροτών, την προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων στον "πρόσφορο" χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την επιπρόσθετη φορολόγηση των δημοτών από δήμους - επιχειρήσεις και δημάρχους - μάνατζερ και το ξεπούλημα της δημοτικής περιουσίας.

Δεν παίρνει κανένα μέτρο για τη στήριξη του λαϊκού εισοδήματος στην περιφέρεια και για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων της. Αντίθετα προβάλλει το "όραμα" των μεγάλων δήμων που ως διά μαγείας θα λύσουν όλα τα προβλήματα. Και αυτό το υποστηρίζει όταν οι σημερινοί μεγάλοι δήμοι ελάχιστα προσφέρουν στους εργαζομένους, λόγω της ασφυκτικής οικονομικής πολιτικής που εφαρμόζει η κυβέρνηση και για την ΤΑ.

Διαφημίζει την οικονομική στήριξη των νέων ΟΤΑ, όταν στο διάστημα '90 - '97 οι κυβερνήσεις παρακρατούν 920 δισ. από θεσμοθετημένους πόρους της ΤΑ. Μιλά για οικονομική ενίσχυση και εννοεί την ανακατανομή των σημερινών πενιχρών κονδυλίων που έτσι και αλλιώς δίνονται στην ΤΑ. Ωθεί τους αιρετούς σε επιπλέον φορολόγηση των δημοτών, προκειμένου να βρεθούν χρήματα και να λειτουργήσουν τα δημοτικά καταστήματα.

Επιχειρεί, με μεγάλους δήμους, την απομάκρυνση των αιρετών από τους δημότες, προκειμένου να μην υπόκεινται σε "πιέσεις" για εξυπηρέτηση των λαϊκών συμφερόντων. Προκειμένου "απρόσκοπτα" να εκτελούν τις εντολές που θα δίνονται άνωθεν και θα αποσκοπούν στην περαιτέρω αφαίμαξη της τσέπης των εργαζομένων.

Διατηρεί το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής στην εκλογή των αιρετών και το ενισχύει ακόμα περισσότερο, μέσα από δαιδαλώδεις διαδικασίες, με σκοπό τη διατήρηση και αναπαραγωγή του δικομματισμού. Τη χάλκευση της ψήφου των εργαζομένων, που άλλους θα ψηφίζουν και άλλοι θα τους "εκπροσωπούν".

Δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην κάθοδο μικρών πολιτικών παρατάξεων και συνδυασμών ανεξαρτήτων στον εκλογικό στίβο. Κάνει τη συμμετοχή τους στις εκλογές επικίνδυνα δύσκολη, απαιτώντας τεράστιο αριθμό υποψηφίων και μεγάλα κονδύλια για την εκτύπωση ψηφοδελτίων.

Για τα παραπάνω, η κυβέρνηση επιβάλλεται να πάρει την απάντηση που της αρμόζει. Το πάνδημο συλλαλητήριο αιρετών και δημοτών, την Πέμπτη, στην Αθήνα, ενάντια στον "ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ" ήταν μόνο η αρχή. Αιρετοί και δημότες δηλώνουν έτοιμοι να βροντοφωνάξουν και πάλι την αντίθεσή τους στις κυβερνητικές επιδιώξεις. Να διεκδικήσουν την εφαρμογή μιας ουσιαστικής πολιτικής για τη στήριξη της υπαίθρου. Να αγωνιστούν και να επιτύχουν την πραγματική αναζωογόνηση της περιφέρειας, με μέτρα που θα έχουν ως βάση τα λαϊκά συμφέροντα και τις λαϊκές ανάγκες.

Θ. Μπ.

Η απειλή της κατάργησης μιας σειράς φορολογικών, οικονομικών και ασφαλιστικών ελαφρύνσεων που υπήρχαν μέχρι σήμερα, επικρέμεται για τους κατοίκους των μικρών χωριών ή κωμοπόλεων, αν και εφόσον καταστεί νόμος το περιεχόμενο του διαβόητου προγράμματος "ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ". Πρόκειται για σειρά ελαφρύνσεων, κυρίως φορολογικού χαρακτήρα, που έχουν θεσπιστεί και ισχύουν για τους κατοίκους αυτών των περιοχών, κύρια ως μια μορφή στοιχειώδους κινήτρου, ώστε να παραμένει μέρος του παραγωγικού δυναμικού σ' αυτές και σαν ελάχιστο μέτρο μερικής εξισορρόπησης των όρων διαβίωσης και επαγγελματικής δραστηριότητας σε σχέση με τους κατοίκους των μεγαλύτερων πόλεων και των αστικών περιοχών. Το αντιδραστικό βέβαια πνεύμα που διέπει τη συνολική ρύθμιση, που επιχειρεί η κυβέρνηση με τις αναγκαστικές συνενώσεις, δε θα μπορούσε να μη θέτει υπό αμφισβήτηση και - κατ' επέκταση κατάργηση - τις παραπάνω υποτυπώδεις ελαφρύνσεις.

Ο λόγος για τον οποίο το συγκεκριμένο νομοθέτημα προετοιμάζει το έδαφος για την κατάργηση των ισχυόντων φοροαπαλλαγών είναι απλός: Οι ρυθμίσεις ισχύουν για κατοίκους κοινοτήτων και χωριών με περιορισμένο αριθμό κατοίκων, ενώ με τις αναγκαστικές συνενώσεις θα αλλάξει ο πληθυσμός που κάλυπταν με τα μέχρι σήμερα δεδομένα οι δήμοι και οι κοινότητες. Αλλωστε στην εισηγητική έκθεση, που συνοδεύει το νομοσχέδιο, αναφέρεται σαφώς η προοπτική κατάργησης των απαλλαγών αυτών. Για την ακρίβεια, αν και το νομοσχέδιο προβλέπει την κατ' αρχήν διατήρηση των οικονομικών, φορολογικών και ασφαλιστικών ελαφρύνσεων που ισχύουν σήμερα για τους κατοίκους μικρών χωριών και κωμοπόλεων της υπαίθρου, στην εισηγητική έκθεση υπογραμμίζεται: "Η μεταβολή των συνθηκών αυτών αποτελεί στόχο του προγράμματος "ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ". Η εξάλειψη πάντως αυτών των διευκολύνσεων τώρα θα είχε ως αποτέλεσμα τη δυσμενή και άδικη αντιμετώπιση των κατοίκων εκείνων που επέμεναν να ζουν και να εργάζονται στα χωριά.Γι' αυτό η διακήρυξη για τη διατήρηση των διευκολύνσεων αποτελεί στοιχείο της φυσιογνωμίας του Προγράμματος και καθίσταται θεμελιώδης αρχή του. Αλλωστε η μεταβολή των αντικειμενικών όρων θα είναι αποτέλεσμα επίμονης και επίπονης προσπάθειας...". Είναι σαφές από τα παραπάνω ότι η κυβέρνηση μεταθέτει για το μέλλον την κατάργηση των συγκεκριμένων ελαφρύνσεων, τόσο για να χρησιμοποιήσει τη διατήρησή τους, σ' αυτή τη φάση, σαν "στάχτη στα μάτια" των κατοίκων των περιοχών αυτών, όσο και για να αποφύγει ένα νέο κύμα αντιδράσεων που θα προκαλούσε ενδεχόμενη άμεση κατάργησή τους.

Ας δούμε όμως ποιες είναι οι ελαφρύνσεις που ισχύουν με το σημερινό καθεστώς για τους κατοίκους μικρών δήμων και κοινοτήτων και απειλούνται να καταργηθούν στο μέλλον.

• Μία σημαντική ελάφρυνση για τους επαγγελματίες που ζουν και εργάζονται σε τέτοιες περιοχές είναι η εξαίρεσή τους από το ούτως ή άλλως άδικο και φορομπηχτικό σύστημα των "αντικειμενικών" κριτηρίων. Η φορολογική νομοθεσία προβλέπει ότι εξαιρούνται από τα "αντικειμενικά" κριτήρια: Επιχειρήσεις ή υποκαταστήματα αυτών που είναι εγκαταστημένα σε δήμους, κοινότητες, ή οικισμούς με πληθυσμό κάτω από 4.000 κατοίκους, εκτός αν οι δήμοι ή οι κοινότητες ή οι οικισμοί αυτοί έχουν χαρακτηριστεί τουριστικοί τόποι, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Δεν εξαιρούνται επιχειρήσεις οι οποίες είναι εγκαταστημένες σε παραλιακές περιοχές ή κατά μήκος των Εθνικών οδών (εκτός από ορισμένες ειδικές περιπτώσεις). Ωστόσο, εξαιρούνται ειδικά επιχειρήσεις εκμετάλλευσης ελαιοτριβείου, οι οποίες είναι εγκαταστημένες σε παραλιακές περιοχές ή τουριστικούς τόπους με πληθυσμό κάτω από 4.000 κατοίκους. Ειδικά αν οι δήμοι ή οι κοινότητες ή οι οικισμοί με πληθυσμό κάτω από 4.000 κατοίκους βρίσκονται σε νησιά που έχουν χαρακτηριστεί τουριστικοί τόποι, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, για τις επιχειρήσεις που είναι εγκαταστημένες σε μη παραλιακές περιοχές των παραπάνω δήμων, κοινοτήτων ή οικισμών, το προσδιοριζόμενο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος μειώνεται κατά ποσοστό 50%. Δηλαδή για τις ορεινές περιοχές αυτών των νησιών το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος, που προσδιορίζεται με τα "αντικειμενικά" κριτήρια, είναι μειωμένο κατά 50%.
• Ευνοϊκή μεταχείριση έχουν επίσης οι κάτοικοι μικρών κοινοτήτων και από τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (ΚΒΣ). Οι διατάξεις του επιτρέπουν στις μικρές τοπικές επιχειρήσεις - οι οποίες είναι κυρίως οικογενειακού χαρακτήρα - κοινοτήτων κάτω των 3.000 κατοίκων να τηρούν απλώς Βιβλία Αγορών και όχι Βιβλία Εσόδων και Εξόδων.
• Εξαιρέσεις προβλέπονται επίσης για τους κατοίκους μικρών χωριών από μία σειρά παραγόντων που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της συνολικής ετήσιας δαπάνης διαβίωσης των φορολογούμενων. Οπως ορίζει ο φορολογικός νόμος: Κατ' εξαίρεση δε λαμβάνεται υπόψη η τεκμαρτή δαπάνη για δευτερεύουσα κατοικία με επιφάνεια μέχρι 100 τετραγωνικά μέτρα που βρίσκεται σε χωριό ή πόλη με πληθυσμό κάτω από 5.000 κατοίκους και η οποία περιήλθε στο φορολογούμενο ή τη σύζυγό του από κληρονομιά, προίκα ή γονική παροχή, εκτός από τις κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές οι οποίες χαρακτηρίζονται κατά την κείμενη νομοθεσία ως τουριστικοί τόποι. Ας σημειωθεί ότι υπό κανονικές συνθήκες, η συγκεκριμένη διάταξη ορίζει ότι για τον προσδιορισμό της συνολικής ετήσιας δαπάνης διαβίωσης του φορολογούμενου, της συζύγου του και των προσώπων που συνοικούν και τους βαρύνουν λαμβάνεται υπόψη το ετήσιο τεκμαρτό ή καταβαλλόμενο μίσθωμα για δευτερεύουσα κατοικία γενικώς, εφόσον η επιφάνειά της υπερβαίνει τα 120 τετραγωνικά μέτρα, το οποίο πολλαπλασιάζεται με συντελεστή 2.
• Τέλος, οι επαγγελματίες που έχουν την επαγγελματική τους έδρα σε κοινότητες ή δήμους κάτω των 2.000 κατοίκων απαλλάσσονται της υποχρεωτικής ασφάλισης στο ΤΕΒΕ.

Βάσω ΜΠΑΡΜΠΑ