"Σ' αυτόν τον τόπο για τα αυτονόητα πράγματα πρέπει να γίνονται τεράστιοι αγώνες".Με αυτές τις λέξεις ξεκίνησε την ανασκόπηση της ιστορίας Μετρό - Κεραμεικός η προϊσταμένη της Γ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Λιάνα Παρλαμά,στη διάρκεια χτεσινής συνέντευξης Τύπου που έδωσε ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων.Και συνέχισε: "το θέμα έπρεπε να είχε κλείσει από τότε που χάσαμε το Βαλεριάνειο. Δε θα χάσουμε όμως και τον Κεραμεικό".

Από κει κι έπειτα η κ. Παρλαμά, ανατρέχοντας στο παρελθόν, ανασκεύασε τους ισχυρισμούς της "Αττικό Μετρό" ότι η Εφορεία είχε αποδεχτεί τα σχέδια, λέγοντας ότι το έγγραφο του '85 που επικαλείται η εταιρία έχει και μια τελευταία σελίδα, στην οποία γράφεται η πρόταση της Εφορείας: Ο άξονας Ιερά Οδός - Κεραμεικός - Σύνταγμα να μετακινηθεί και η σήραγγα της Ιεράς Οδού να παρεκτραπεί στην οδό Πολυκάρπου.Κι όλα αυτά μετά από δύο έγγραφα του ΥΠΕΧΩΔΕ που διαβεβαίωναν πως τίποτα δεν είναι οριστικό. Η συνέχεια είναι γνωστή. Τα σχέδια μορφοποιήθηκαν και έγιναν νόμος του κράτους εν μια νυκτί.Ως τότε, πάντως, οι αρχαιολόγοι πίστευαν πως για ένα τόσο μεγάλο έργο θα χρησιμοποιούνταν άριστες τεχνικές μέθοδοι. Λάθος, το οποίο άρχισε να αποδεικνύεται από το 1993 που άρχισαν οι πρώτες δοκιμές και τα πρώτα προβλήματα στην οδό Δεληγιάννη. Και τότε, όπως λέει η Λιάνα Παρλαμά "η "Αττικό Μετρό" μάς περιγέλασε για τις ανησυχίες μας. Από το '93 που ζητήσαμε λεπτομερή στοιχεία για τον Κεραμεικό μάς απάντησαν το 1995 με παρέμβαση του ΥΠΠΟ".Τον ίδιο χρόνο, οι γεωλογικές έρευνες στον Κεραμεικό έδειξαν ότι θα κατέρρεαν τα μνημεία. Κάπως έτσι προέκυψε η δεύτερη χάραξη που θεωρείται, μόνο συγκριτικά με την πρώτη καλύτερη, αλλά και αυτή περνάει κάτω από σημαντικά επιτύμβια μνημεία. Το ΚΑΣ, με οριακή πλειοψηφία, αποφάσισε να γίνει πιλοτική σήραγγα. Υστερα, όμως, από τα τελευταία γεγονότα στην Πανεπιστημίου τόσο η Γ ΕΠΚΑ, όσο και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, δηλώνουν: Δε θα δεχτούμε ούτε την πιλοτική. Εάν συμβεί το παραμικρό, μπορεί να διακοπεί το έργο, αλλά η απώλεια δεν είναι αναστρέψιμη. Δεν παίζουμε με πιθανότητες. Τα αρχαία εξ αιτίας του Μετρό έως τώρα έχουν πληρώσει φόρο αίματος.

Οσο για την ασφάλεια που παρέχουν τα εδάφη, η Λιάνα Παρλαμά αποκάλυψε ότι "ο σταθμός του Κεραμεικού δεν έχει ολοκληρωθεί, γιατί παρουσιάζουν σύγκλιση τα τοιχώματα".Στο σημείο δε επαφής του σταθμού με την οδό Πειραιώς βρίσκεται το πυκνότερο τμήμα του νεκροταφείο, όπου οι τάφοι δεν εδράζονται καν στο βραχώδες υπέδαφος, αλλά σε προσχωσιγενή εδάφη.Και πλανάται το ερώτημα: Αφού το πρόβλημα υπάρχει ήδη από το σταθμό, τι περιμένει κανείς να αντιμετωπίσει στον Κεραμεικό; Ενώ, αναφερόμενη στον τρόπο, με τον οποίο αντιμετωπίζει το θέμα η "Αττικό Μετρό" έφερε ως παράδειγμα έγγραφο της "Αττικό Μετρό", που καλεί την Εφορεία να κάνει στερεώσεις στη στέγη του Μουσείου Κεραμεικού μήπως προκληθούν ζημιές, τις οποίες όμως προτίθενται να αποζημιώσουν!

Οι αρχαιολόγοι, χτες, αναφέρθηκαν και στα προβλήματα της οδού Πανεπιστημίου, επισημαίνοντας ότι από την οδό Κοραή έως το Σύνταγμα εκτείνεται το ανατολικό νεκροταφείο.Σε ορισμένα σημεία της Πανεπιστημίου το βραχώδες υπέδαφος (εκεί λαξεύονταν οι τάφοι) βρίσκεται στο 1 μέτρο κάτω από το έδαφος, ενώ στο ύψος του κτιρίου της Ακαδημίας στους 10 πόντους.Ηδη στη Σίνα αποκαλύφθηκαν δύο τάφοι και η Γ ΕΠΚΑ ζήτησε καταβύθιση της σήραγγας, δηλαδή να διανοιχτεί σε βάθος μεγαλύτερο των 12 μέτρων, αφού όμως προηγηθεί μια πιλοτική.

Και το τραγικότερο όλων σ' αυτή την περίπτωση είναι ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται, αφού από τη μια υπάρχουν εγκεκριμένα σχέδια και από την άλλη κίνδυνοι για αρχαιότητες και ιστορικά κτίρια. Ποιος θα υπερισχύσει στη γνωστή πλέον αντιπαράθεση και στο δήθεν δίλημμα "Μετρό ή αρχαία;".

Δ. Μ.

Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ

Δεύτερη αυτοψία,έκαναν χτες οι τεχνικοί της "Μετρό" στο Ιλίου Μέλαθρον (οικία Σλήμαν), φανερά θορυβημένοι από τον πανικό που σπέρνει στο πέρασμά του ο Μετροπόντικας. Για το θέμα, έχουν ενημερωθεί οι αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟ, ενώ, όπως είπε η προϊσταμένη της Γ Εφορείας Αρχαιοτήτων, Λιάνα Παρλαμά,η Εφορεία βρίσκεται σε συνεννόηση με το Νομισματικό Μουσείο, ώστε να σταλεί από κοινού υπόμνημα στο υπουργείο Πολιτισμού.Πάντως η "Αττικό Μετρό" υποχρεούται να φέρει λεπτομερή έκθεση του έργου, ενώ δεν αποκλείεται το θέμα να συζητηθεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Το βέβαιο είναι ότι υπολείπονται μελέτες,προκειμένου να υπάρξει βεβαιότητα ότι δε θα κινδυνεύσει το ιστορικό κτίριο.