Η πόλη, απ' τη σκοπιά των γυναικών, βρίσκεται σε μαρασμό. Η ανεργία έχει απλώσει παντού τα πλοκάμια της, πνίγει την ελπίδα. Η υποαπασχόληση έχει φτάσει στα ύψη και οι οικονομικές δυσκολίες των νοικοκυριών είναι πλέον φαινόμενο συχνό. Το μέλλον, ειδικά στα μάτια των γυναικών, φαντάζει ακόμη χειρότερο.Σε μία πόλη, η οικονομία της οποίας στηρίζεται κατά κύριο λόγο σε αντρικές δουλιές (ναυπηγοεπισκευές και ναυτιλία), που, εξ αυτού, βιώνει ακόμα πιο σκληρά τις επιλογές της άρχουσας τάξης, η εικόνα που σχηματίζεται είναι θλιβερή, είναι, όμως, ταυτόχρονα και αναμενόμενη. Οχι αποδεκτή, καθώς, ειδικά στο Πέραμα, ο αγώνας είναι μέρος του τρόπου ζωής των κατοίκων, ανδρών και γυναικών.

Η εικόνα του Περάματος, όπως προκύπτει από έρευνα που πραγματοποίησε ο Σύλλογος "Εστία της Γυναίκας", με θέμα τη "Γυναικεία απασχόληση και ανεργία στο Πέραμα",παρουσιάστηκε προχτές στο δημαρχείο της πόλης. Τα αποτελέσματα της έρευνας κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά παρουσιάζονται για τις γυναίκες. Μπροστά στο 2000, η γυναίκα στο Πέραμα ζει με τον εφιάλτη της ανεργίας, που στο σύνολο των γυναικών της περιοχής φτάνει το 36%. Το 57,5% των γυναικών που ζουν στην περιοχή θεωρούν ότι το Πέραμα είναι μια πόλη που βρίσκεται σε μαρασμό, το 32% θεωρεί πως η πόλη χαρακτηρίζεται από μια συνεχή στασιμότητα, ενώ μόλις το 10% των ερωτηθέντων πιστεύει πως το Πέραμα είναι μια πόλη που βρίσκεται σε άνθηση.

Η ανεργία βρίσκεται στην πρώτη θέση του πίνακα ιεράρχησης των σημαντικών προβλημάτων της περιοχής. Το 33% των γυναικών αναφέρει την ανεργία ως το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει - η ίδια και η οικογένειά της - στην καθημερινή της ζωή στο Πέραμα, ενώ διάχυτη είναι η εντύπωση ότι το πρόβλημα αυτό αποτελεί μια "ωρολογιακή βόμβα", που απειλεί τον κοινωνικό ιστό της πόλης, αλλά και την ευρύτερη περιοχή του Πειραιά. Παράλληλα, το 81% των γυναικών πιστεύουν ότι η ανεργία στο Πέραμα μέσα στους επόμενους 12 μήνες θα αυξηθεί, το 14% πιστεύει πως θα παραμείνει ως έχει και μόλις το 2,5% των γυναικών ελπίζει σε μελλοντική μείωση της ανεργίας. Είναι ενδεικτικό πως η συντριπτική πλειοψηφία αισθάνεται την ανεργία, όχι μόνο ως μια εξαιρετικά δυσάρεστη προσωρινή κατάσταση, αλλά ως μια μόνιμη και κλιμακούμενη απειλή.

Ακόμα πιο αναλυτικά, το 32,9% των γυναικών δήλωσε ότι στην οικογένειά τους υπάρχει ένας άνεργος, το 19,3% δήλωσε πως υπάρχει στο νοικοκυριό κάποιο μέλος με μη συνεχή εργασία και το 8% δήλωσε πως έχει στην οικογένεια και τις δύο προαναφερόμενες περιπτώσεις. Το 98% επισημαίνει πως η πόλη του Περάματος δεν παρέχει δυνατότητες και ευκαιρίες στις γυναίκες να δουλέψουν, ενώ από τη δειγματοληπτική έρευνα επισημαίνεται ότι το 60% των νοικοκυριών πλήττονται άμεσα από την ανεργία, ένα ποσοστό που εκτινάσσεται στα ύψη, λόγω της ανεργίας που ήδη υπάρχει στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη.

Στο ερώτημα για το πώς είναι η οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών στο Πέραμα, το 56% των γυναικών δήλωσαν πως σε σχέση με 1 - 2 χρόνια πριν είναι σήμερα χειρότερη, το 34% δήλωσε πως δε μεταβλήθηκε, ενώ μόλις το 10% ανέφερε ότι τα οικονομικά της οικογένειας παρουσίασαν βελτίωση. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η ομολογία του 62,6% των γυναικών ότι τον τελευταίο χρόνο αντιμετώπισαν οικονομικές δυσκολίες, με συνέπεια να μην μπορούν να πληρώσουν έγκαιρα το ενοίκιο, τα κοινόχρηστα, τους λογαριασμούς ηλεκτρικού, τηλεφώνου και νερού. Αυτό σημαίνει ότι δύο στα τρία νοικοκυριά στο Πέραμα μερικές φορές δεν μπορούν να ανταποκριθούν ούτε στα βασικά οικογενειακά έξοδα, ενώ το 1/6 των νοικοκυριών δήλωσε ότι βρίσκεται αρκετά συχνά σ' αυτή την κατάσταση.

Οσον αφορά στην πρόβλεψη της οικονομικής οικογενειακής κατάστασης, τα στοιχεία παρουσιάζουν αρνητικό ισοζύγιο στον άξονα ελπίδας - απογοήτευσης. Το 46,5% των γυναικών που κατοικούν στο Πέραμα πιστεύουν ότι από δω και μπρος η οικονομική τους κατάσταση θα χειροτερεύσει, το 32,5% πιστεύει ότι θα μείνει στα ίδια επίπεδα και μόλις το 11,2% θεωρεί πως θα καλυτερεύσει.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και το "προφίλ" της εργαζόμενης και μη εργαζόμενης γυναίκας του Περάματος. Οσον αφορά τα χαρακτηριστικά της εργαζόμενης γυναίκας στο Πέραμα, αναδεικνύεται ότι:

• Το 31,5% των ερωτηθέντων γυναικών εργάζεται και πλειοψηφία αυτών εργάζεται σε περιοχές εκτός Περάματος.
• Το 55% αυτών που εργάζονται έχει μόνιμη σταθερή εργασία, ενώ το 45% δηλώνει εποχιακή απασχόληση ή βοηθητική σε οικογενειακή επιχείρηση ή ημιαπασχόληση.
• Στο δρόμο της αναζήτησης εργασίας, ο ρόλος των συγγενών και φίλων ήταν καθοριστικός για το 49,4% των γυναικών. Μόνο το 1% δήλωσε πως βρήκε δουλιά μέσω ΟΑΕΔ.

Οσο για τα χαρακτηριστικά των μη εργαζόμενων γυναικών, μπορούμε να σημειώσουμε τα εξής:

• Από το 68,5% των γυναικών που δήλωσαν πως δεν εργάζονται, οι 7 στις 10 έχουν δουλέψει στο παρελθόν και οι περισσότερες έχουν επαγγελματική ειδίκευση.
• Το 15% σταμάτησε τη δουλιά λόγω γάμου, ενώ το 14% απολύθηκε. Λόγω κλεισίματος κάποιας επιχείρησης, έμεινε άνεργο το 12,5% του δείγματος και το 11% αποχώρησε λόγω άσχημων εργασιακών συνθηκών. Πάντως, οι 8 στις 10 μη εργαζόμενες γυναίκες θέλουν να εργαστούν και το 66% αυτών ψάχνουν δουλιά.

Τέλος, σημαντική είναι η διαπίστωση πως οι γυναίκες στο Πέραμα δεν αξιοποιούν τον ελεύθερο χρόνο τους, όπως θα ήθελαν. Κι αυτό, γιατί, όπως επισημαίνουν - μέσα απ' τις απαντήσεις τους - λείπει απ' την περιοχή έστω και ένας κινηματογράφος και δε διοργανώνονται ψυχαγωγικές εκδηλώσεις. Προτείνουν, λοιπόν, να δημιουργηθεί ένας γυναικείος χώρος επικοινωνίας και απασχόλησης στην πόλη, ενώ ζητούν ενημέρωση σε θέματα υγείας.