Την άποψη του ΚΚΕ για τα ζητήματα ανάπτυξης στα πλαίσια της εφαρμογής μιας άλλης πολιτικής παρουσίασε στη Βουλή, μιλώντας για όταν προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς, ο γενικός αγορητής του Κόμματος, ΑχιλΛέας Κανταρτζή.Ο "Ρ" δημοσιεύει σήμερα το σχετικό απόσπασμα από την ομιλία του βουλευτή του Κόμματος:

"Ο Κρατικός Προϋπολογισμός, κάτω από προϋποθέσεις, θα μπορούσε να αποτελεί ένα σπουδαίο μέσο για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της χώρας, για την αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου υπέρ των εργαζομένων και των πλατιών λαϊκών στρωμάτων, για την αναβάθμιση και επέκταση των κοινωνικών υπηρεσιών του κράτους, για τη βελτίωση συνολικά του βιοτικού επιπέδου του λαού μας. Για να γίνει αυτό χρειάζεται να διαμορφωθούν διαφορετικοί πολιτικοί συσχετισμοί από τους σημερινούς και μια άλλη πολιτική ανάπτυξης.Εξάλλου είναι γεγονός ότι το ζήτημα της οικονομικής ανάπτυξης, είναι ένα θέμα που έχει πολυσυζητηθεί και για το περιεχόμενο της οποίας έχει αναπτυχθεί μια ογκώδης φιλολογία.

Κατά την άποψη του ΚΚΕ το περιεχόμενο της ανάπτυξης, ο προσανατολισμός, τα μέσα και οι σκοποί της αποτελούν ένα κρίσιμο πολιτικό και ιδεολογικό ζήτημα και η κάθε πολιτική και κοινωνική δύναμη το απαντά ανάλογα με την ταξική της θέση.

Είναι γνωστό ότι η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έχει ξεκάθαρη τοποθέτηση γι' αυτό το ζήτημα: "... οι κατ' εξοχήν υπεύθυνες για την ανταγωνιστικότητά τους, είναι οι ίδιες οι επιχειρήσεις... οι οποίες σε τελευταία ανάλυση, είναι αυτές που δημιουργούν την ανάπτυξη... " (Ανακοίνωση για τη Συγκριτική αξιολόγηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας, 9 - 10 - 1996). Ουσιαστικά δηλαδή η παραπάνω θέση απηχεί την άποψη της αστικής τάξης σύμφωνα με την οποία το κεφάλαιο δημιουργεί την ανάπτυξη.

Αυτή η ιδεολογική προσέγγιση που υποβαθμίζει το ρόλο των εργαζομένων, οι οποίοι αποτελούν την κατ' εξοχήν παραγωγική δύναμη της κοινωνίας, πέραν του ότι αποτελεί κοινή ιδεολογική αντίληψη της Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, όσο και της ΝΔ, αποτελεί χωρίς αμφιβολία το κομβικό σημείο προσανατολισμού της κυβερνητικής πολιτικής στον περιβόητο "Κοινωνικό Διάλογο", που ο στόχος του είναι να διοχετευτεί στους εργαζόμενους η αντίληψη ότι το πρόβλημα της ανάπτυξης συνδέεται με τη δημιουργία παραγόντων, που θα είναι επικεντρωμένοι στην ενίσχυση της αποδοτικότητας (κερδοφορίας) του κεφαλαίου, κάτι που αποτελεί αυτοσκοπό για το κεφάλαιο.

Κατά την άποψη του ΚΚΕ ανάπτυξη δε σημαίνει απλά και μόνον μια ποσοτική αύξηση των οικονομικών μεγεθών. Η ανάπτυξη πρέπει να έχει στο κέντρο της τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και να αναγνωρίζει ότι η πιο σημαντική παραγωγική δύναμη είναι ο εργαζόμενος. Με άλλα λόγια, πέρα από τους ποσοτικούς δείκτες, ανάπτυξη σημαίνει μια ποιοτική αύξηση και ιδιαίτερα προσήλωση σε κοινωνικούς στόχους. Ουσιαστικά δηλαδή θα πρέπει να υπάρχει μια εναρμόνιση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της οποίας το κέντρο βαρύτητας, ο προσανατολισμός της, θα πρέπει να είναι η βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης των εργαζομένων, συνταξιούχων και γενικά ολόκληρου του λαού. Τα επίπεδα διαβίωσης αναφέρονται στην ικανοποίηση των βασικών αναγκών του λαού, οι οποίοι φυσικά έχουν διαχρονικά πο - σοτικοποιηθεί και ποιοτικοποιηθεί. Οι ανάγκες αυτές αφορούν κυρίως τη διατροφή, την ένδυση, τη στέγαση, την υγεία, την εκπαίδευση, την κοινωνική ασφάλιση, την απασχόληση, τις συνθήκες εργασίας, την αναψυχή, τον πολιτισμό κ. τ. λ.

Κατά συνέπεια το περιεχόμενο του όρου "ανάπτυξη" συμπεριλαμβάνει και την κοινωνική αντίληψη του όρου και υπ' αυτή την έννοια πρέπει να είναι συνώνυμη με τη βελτίωση των επιπέδων διαβίωσης του λαού και κυρίως με τη διασφάλιση του δικαιώματος στην εργασία, κάτι που μπορεί να χαρακτηρίσει μια πολιτική σαν φιλολαϊκή.

Επομένως πρέπει να γίνουν εκείνες οι αλλαγές στην οικονομία, που να οδηγούν σε μια νέα ποιότητα ανάπτυξης, σύμφωνα με το κριτήριο των υψηλότερων κοινωνικών αποτελεσμάτων στην κατεύθυνση της αναβάθμισης της προσωπικότητας των εργαζομένων, της πρώτης παραγωγικής δύναμης της κοινωνίας. Δηλαδή, οι κοινωνικοί και οικονομικοί στόχοι πρέπει να συνυπάρχουν, γιατί, πέρα από τη σημασία που μπορούν να έχουν (η υγεία, η εκπαίδευση κ. τ. λ. ) αποτελούν συγχρόνως και παράγοντες που βελτιώνουν την παραγωγικότητα της εργασίας.

Βασική όμως προϋπόθεση για την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι η επιλογή των κατάλληλων οργάνων, των φορέων της αναπτυξιακής πολιτικής, που να αναβαθμίζει την αξία της ανθρώπινης ζωής και όχι να την υποβαθμίζει όπως πράττει η κυβερνητική πολιτική, στόχος της οποίας είναι η εξασφάλιση όλων εκείνων των προϋποθέσεων που διασφαλίζουν τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης.Κατά την άποψή του ΚΚΕ ο δημόσιος τομέας, μέσα σε συνθήκες μιας άλλης πολιτικής εξουσίας, πρέπει να αναλάβει το ρόλο του κεντρικού προγραμματιστή, του αναπτυξιακού μοχλού. Ενα ρόλο που εξ αντικειμένου δεν μπορεί να αναλάβει ο ιδιωτικός τομέας δεδομένου ότι οι δραστηριότητές του, έχουν σαφώς διαφορετικό προσανατολισμό από τον παραπάνω επιδιωκόμενο.

Η υλοποίηση του κοινωνικοοικονομικού στόχου απαιτεί την ανάγκη επενδύσεων προκειμένου ν' αναπτυχθούν οι παραγωγικές δυνάμεις της χώρας, η εσωτερική αγορά, εφόσον η έννοια της αυτοδύναμης ανάπτυξης έχει στο επίκεντρό της πρώτα και κύρια την εγχώρια παραγωγή και αγορά.

Χωρίς να παραγνωρίζεται η βαρύτητα και των άλλων τομέων της οικονομίας, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της ανάπτυξης τόσο του πρωτογενούς (γεωργία), όσο και του δευτερογενούς τομέα της οικονομίας (βιομηχανία, ενέργεια, κατασκευές), δεδομένου ότι είναι κοινά παραδεκτό, ότι οι τομείς ανάπτυξης της οικονομίας στα πλαίσια χάραξης ενός εθνικού σχεδιασμού οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, με κύριο στόχο τη διασφάλιση μιας άνετης και αξιοπρεπούς ζωής για τον καθένα.

Το κύριο ζήτημα που δίνει τη δυνατότητα χάραξης μιας εθνικής πολιτικής σ' όλα τα επίπεδα είναι ο απεγκλωβισμός από τις κοινοτικές δεσμεύσεις στα γνωστά πλαίσια της ΟΝΕ και που αποτελούν τμήματα ενός συνόλου της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης".

Ολοκληρώνεται σήμερα το βράδυ στη Βουλή η συζήτηση για τον κρατικό προϋπολογισμό του 1998. Εναν προϋπολογισμό, που ήδη έχει καταδικαστεί στη συνείδηση του ελληνικού λαού ως μια κλιμάκωση της αντιλαϊκής και φορομπηχτικής πολιτικής της κυβέρνησης. Ενα γεγονός που, βεβαίως, καθόλου δε θα εμποδίσει, τα μεσάνυχτα, τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ν' αναφωνήσουν το περιβόητο "ναι σε όλα", ώστε να γίνουν και νόμος του κράτους τα "εκσυγχρονιστικά" σχέδια παραπέρα ξεριζώματος των λαϊκών καταχτήσεων, μαζί με τη διεύρυνση των προνομίων προς το μεγάλο κεφάλαιο.

Ο κρατικός προϋπολογισμός, σαν εργαλείο συγκέντρωσης εσόδων και διανομής πόρων, καθρεφτίζει κάθε φορά τον "μπούσουλα" της κυβερνητικής πολιτικής. Προσδιορίζει τις πηγές,από τις οποίες μέσω - κύρια - των φόρων συγκεντρώνονται από το κράτος κονδύλια αρκετών τρισεκατομμυρίων, αλλά και τον τρόπο που η πολιτεία σκοπεύει να αξιοποιήσει τα κονδύλια αυτά. Από αυτή την άποψη, μια απλή ανάγνωση του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς αποδεικνύει ότι κινείται με αυστηρότητα στην κατεύθυνση που έχει χαράξει το κεφάλαιο και η κυβέρνηση, για όλο και πιο αποφασιστική και βίαιη ανακατανομή εισοδημάτων υπέρ της οικονομικής ολιγαρχίας, για επιτάχυνση της μεταφοράς πόρων προς τους εκπροσώπους του μεγάλου κεφαλαίου, στο όνομα μιας ψευδεπίγραφης και με καθαρά αντιλαϊκά κριτήρια "σύγκλισης" των οικονομικών δεικτών με βάση τις επιταγές της Συνθήκης του Μάαστριχτ και της ΟΝΕ. Ενας προϋπολογισμός, η εφαρμογή του οποίου επιτείνει την ήδη άσχημη και οδυνηρή κατάσταση που βιώνει η μεγάλη πλειοψηφία της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων της χώρας.

Στον τομέα της εισοδηματικής πολιτικής τα πράγματα είναι καθαρά για όλους. Ακόμα και για εκείνες τις φιλοκυβερνητικές συνδικαλιστικές ηγεσίες, που - καλή ώρα όπως την Πέμπτη το πρωί - στην αρχή αναγκάζονται να παραδεχτούν πως η εισοδηματική πολιτική πλήττει την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων, άσχετα αν για λόγους σκοπιμότητας γρήγορα "ξεχνούν" τις αρχικές τους εκτιμήσεις και ταυτίζονται με τις αντιλαϊκές επιλογές των ομοϊδεατών τους. Στα εισοδηματικά, ειδικά ό,τι συμβαίνει για το 1998, αγγίζει τα όρια της πρόκλησης. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια, με διάφορες στατιστικές αλχημείες, οι κυβερνώντες επιχειρούσαν έστω να πείσουν για τη "μη λιτότητα", φέτος το είπαν καθαρά: Η αύξηση του πληθωρισμού την επόμενη χρονιά θα είναι, στην καλύτερη περίπτωση 3,7%, ενώ οι "αυξήσεις" θα κινηθούν σε ποσοστά μέχρι 2%!

Για τον ταξικό χαρακτήρα των φορολογικών εσόδων,καλό είναι να έχουμε υπόψη μας τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών. Σύμφωνα λοιπόν με αυτά, οι δύο προϋπολογισμοί που υλοποίησε το "εκσυγχρονιστικό" ΠΑΣΟΚ (1996 - 1997) και αυτός που αναμένεται να ψηφίσει σήμερα (για το 1998) οδηγούν στα εξής αποτελέσματα:

• Αύξηση του συνόλου των κρατικών εσόδων 24,5%
• Αύξηση του συνόλου των φορολογικών εσόδων 25,5%
• Αύξηση των άμεσων φόρων 34,8%
• Αύξηση των λεγόμενων μη φορολογικών εσόδων 15,8%
• Μείωση των απολήψεων από την ΕΕ κατά 31,6%.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, που αφορούν στους μέσους όρους, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον να εστιάσουμε την προσοχή στους ρυθμούς μεταβολής φόρων και άλλων κονδυλίων που εισπράττει το δημόσιο, κύρια από τις οικονομικά ασθενέστερες ομάδες του πληθυσμού:

• Αύξηση του προσωπικού φόρου εισοδήματος, που κατά κύριο λόγο πληρώνουν μισθωτοί, συνταξιούχοι και ΕΒΕ, 42,7%.
• Αύξηση του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), ο οποίος βασικά επιβαρύνει τους οικονομικά ασθενέστερους, που ξοδεύουν τα εισοδήματά τους για την απόκτηση ειδών πρώτης ανάγκης, 24%.

Την ίδια στιγμή είναι ενδεικτικό ότι αυξήθηκαν τα τέλη κυκλοφορίας 62,9%, ενώ η αύξηση των ειδικών φόρων στα τσιγάρα και τα ποτά ήταν 24 και 37% αντίστοιχα.

Το γεγονός βέβαια ότι αυξάνονται με τέτοιους ρυθμούς τα φορολογικά έσοδα και κύρια τα έσοδα που υφαρπάζονται από τα εισοδήματα των εργαζομένων, κάθε άλλο παρά σημαίνει ότι η κυβέρνηση αξιοποιεί τα πρόσθετα κονδύλια για να καλυφθούν οι ονομαζόμενες ανάγκες κοινωνικού χαρακτήρα. Το ψαλίδισμα δηλαδή των εισοδημάτων γίνεται με πολλαπλούς τρόπους. Και από την εισοδηματική πολιτική λιτότητας και από τους αυξημένους φόρους και από τη μείωση των θεωρούμενων "κοινωνικών" κονδυλίων. Ετσι, μόνο για το 1998 και παρά τις όποιες αλχημείες κάνει το υπουργείο Οικονομικών, δεν μπορεί να αποκρυβεί το γεγονός ότι τα κονδύλια για την παιδεία παραμένουν καθηλωμένα σε απαράδεκτα επίπεδα, οξύνοντας ακόμα περισσότερο τα ήδη έντονα προβλήματα που υπάρχουν και καταδικάζοντας την παιδεία σε μεγαλύτερη υποβάθμιση. Οι δαπάνες για την υγεία περικόπτονται στην πραγματικότητα τουλάχιστον κατά 25%. Στον τομέα της πρόνοιας στο σύνολο σχεδόν του συστήματος κοινωνικής προστασίας ακολουθείται η προσφιλής "εκσυγχρονιστική" μέθοδος: οι σχετικές αρμοδιότητες μεταβιβάζονται στην Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, χωρίς όμως να μεταφερθούν και οι ανάλογοι πόροι. Στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης περικόπτεται η κρατική επιχορήγηση στο ΙΚΑ, στο ΤΕΒΕ, στο ΤΑΕ κλπ. σε ποσοστό από 4% έως 9%, ενώ την ίδια ώρα περιορίζεται ο αριθμός των συνταξιούχων που θα δικαιούνται τα ψίχουλα του ΕΚΑΣ. Για πολιτισμό είναι πλέον πολυτέλεια να γίνεται λόγος, αφού ο σχετικός ρόλος έχει μεταβιβαστεί στον Λαμπράκη και τους διάφορους χορηγούς, ενώ ο προϋπολογισμός προβλέπει κονδύλια της τάξης 0,4% των συνολικών δαπανών του.

Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος. Στην άλλη, κυριαρχεί η συναλλαγή, οι δοσοληψίες και τα ποικιλώνυμα προνόμια, που "ελέω συστήματος" και "ελεύθερης αγοράς" εκχωρούνται προς το μεγάλο κεφάλαιο. Από αυτή την άποψη δεν είναι τυχαίο ότι, ενώ οι εργαζόμενοι ξεζουμίζονται μέχρι δεκάρας για να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς το δημόσιο, μια χούφτα μεγαλοεπιχειρηματίες αρνούνται ουσιαστικά να πληρώσουν τα χρέη τους από βεβαιωμένες οφειλές. Είναι χαρακτηριστικό - όπως αναφέρεται και σε Ερώτηση που κατέθεσε το ΚΚΕ στη Βουλή - ότι ενώ σε 503 εφορίες της χώρας υπάρχουν ανεξόφλητες υποχρεώσεις ύψους 750 δισ. δρχ., μόνο στις 5 ΔΟΥ κεφαλαίου τα αντίστοιχα απλήρωτα χρέη είναι 550 δισεκατομμύρια!

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση, παρά τις επίσημες εξαγγελίες των εκπροσώπων της, αποδεικνύεται ότι η ίδια ουσιαστικά σέρνει το χορό της φοροδιαφυγής του μεγάλου κεφαλαίου. Ετσι, πέρα από τις φοροαπαλλακτικές ρυθμίσεις που ισχύουν για τους μεγαλοεπιχειρηματίες, πέρα από τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια που τους δίνονται με τη μορφή των οικονομικών κινήτρων, χαρακτηριστικές είναι οι πρόσφατες αποκαλύψεις του "Ρ" για τις τεχνικές εταιρίες και η περίπτωση της BP. Στην πρώτη περίπτωση χαρίστηκαν κονδύλια 400 δισ. δρχ., που έπρεπε να πληρωθούν από τους μεγαλοκατασκευαστές επειδή εντοπίστηκαν να κάνουν φοροδιαφυγή, ενώ παράλληλα τους δόθηκε άφεση αμαρτιών και για τη φοροδιαφυγή που θα κάνουν και στο μέλλον. Για δε την πολυεθνική BP ουσιαστικά με πολιτική παρέμβαση δεν εισπράχτηκε πρόστιμο 40 δισ. για αποδεδειγμένη φοροδιαφυγή.

Φέτος, σε σχέση με το 1996, η φορομπηχτική πολιτική της κυβέρνησης απέφερε στα έσοδα του δημοσίου συμπληρωματικά κονδύλια περίπου 800 δισ. δρχ. Την επόμενη χρονιά οι "εκσυγχρονιστές" σκοπεύουν να συγκεντρώσουν 1 τρισεκατομμύριο περισσότερους φόρους. Του χρόνου τέτοια εποχή η εικόνα θα είναι ακόμα πιο δύσκολη, αφού βάσει του προγράμματος "σύγκλισης" θα πρέπει να βρεθούν περίπου άλλα τόσα συμπληρωματικά κονδύλια. Με δυο λόγια, σε περίπτωση που οι κυβερνώντες αφεθούν ανενόχλητοι να επιβάλλουν τα σχέδιά τους, η κατάσταση για τους εργαζόμενους θα πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, ενώ όλο και περισσότερες κοινωνικές ομάδες θα κινούνται στα όρια της εξαθλίωσης και της φτώχειας. Δρόμος και διέξοδος να απαλλαγεί το σύνολο του λαού από αυτή την πορεία υπάρχει και αποτελεί μονόδρομο για όσους θίγονται από την εφαρμοζόμενη πολιτική: Είναι η ανατροπή των ίδιων των συσχετισμών που επιτρέπουν να "περνάει" μια τέτοια πολιτική. Είναι η δημιουργία προϋποθέσεων για ένα αγωνιστικό, μαζικό, ρωμαλαίο και με σωστούς προσανατολισμούς μέτωπο, που στόχο του θα έχει τη διεκδίκηση και επιβολή μιας ριζικά διαφορετικής και προς όφελος του λαού και του τόπου πολιτικής.Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ