Μικρότερο επιδοτούμενο δάνειο για αγορά πρώτης κατοικίας παίρνουν από την 1η Γενάρη 1998 οι ενδιαφερόμενοι, μετά την κυβερνητική απόφαση να αλλάξει τον τρόπο προσδιορισμού του ύψους του δανείου που δικαιούται κάποιος. Με τη σχετική υπουργική απόφαση, που αποκάλυψε ο "Ρ" τις προηγούμενες μέρες και η οποία φέρει την υπογραφή του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Παπαντωνίου και του υφυπουργού Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκη, το ύψος του επιδοτούμενου δανείου υπολογίζεται στο εξής με βάση την "αντικειμενική" αξία του ακινήτου και όχι σύμφωνα με την εμπορική του αξία! Με την ίδια απόφαση αλλάζουν και τα ανώτατα όρια της τιμής που μπορεί να έχει ένα ακίνητο, προκειμένου ο ενδιαφερόμενος να δικαιούται επιδότηση. Το ανώτατο αυτό όριο θα υπολογίζεται στο εξής επίσης με βάση τις αντικειμενικές αξίες των προς αγορά ακινήτων.

Η συγκεκριμένη απόφαση ανατρέπει ολοσχερώς το τοπίο στην αγορά πρώτης κατοικίας, αφού όπως είναι γνωστό στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων οι αντικειμενικές αξίες - και σωστά - υπολείπονται αισθητά των τιμών της αγοράς. Για να γίνει σαφές όμως περί τίνος ακριβώς πρόκειται, ας δούμε το ακριβές περιεχόμενο της υπουργικής απόφασης. Η απόφαση ορίζει ότι η αντικειμενική αξία του ακινήτου που θα αγοραστεί ή κατασκευαστεί δεν μπορεί να υπερβαίνει:

• Τα 21 εκατ. δρχ. για τους άγαμους και έγγαμους.
• Τα 29 εκατ. δρχ. για τους έγγαμους που έχουν μέχρι 2 παιδιά και
• Τα 34 εκατ. δρχ. για τους έγγαμους με 3 παιδιά και πάνω.

Για την εκτίμηση της αγοραζόμενης ή κατασκευαζόμενης κατοικίας θα λαμβάνεται υπόψη η αντικειμενική της αξία. Ειδικά για την κατασκευαζόμενη κατοικία η αντικειμενική της αξία θα υπολογίζεται βάσει της άδειάς της.

Σύμφωνα με την απόφαση, το ύψος του επιδοτούμενου δανείου δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το 100% της αντικειμενικής αξίας και μέχρι 12 εκατ. δρχ. και 80% της αντικειμενικής αξίας πέραν του εναπομείναντος ποσού.

Με το προηγούμενο καθεστώς, το ύψος του επιδοτούμενου δανείου δεν μπορούσε να είναι μεγαλύτερο από το 75% της εμπορικής αξίας της κατοικίας που αγοραζόταν ή κατασκευαζόταν. Τα δε αντίστοιχα όρια που δεν έπρεπε να υπερβαίνει η εμπορική αξία του σπιτιού για να δικαιούται κάποιος επιδότηση ήταν:

• 28 εκατ. δρχ. για τους άγαμους, έγγαμους και έγγαμους με 1 παιδί.
• 33 εκατ. δρχ. για τους έγγαμους με 2 παιδιά.
• 38 εκατ. δρχ. για τους έγγαμους με 3 παιδιά και πάνω.

Η απόφαση, που έλαβε και έθεσε ήδη σε εφαρμογή η κυβέρνηση, αποτελεί ένα ακόμη βήμα στην κατεύθυνση του συνεχούς περιορισμού των δυνατοτήτων που έχουν οι εργαζόμενοι της χώρας για απόκτηση πρώτης κατοικίας, πρακτική στην οποία επιδίδονται οι εκάστοτε κυβερνήσεις από τις αρχές της προηγούμενης ακόμα δεκαετίας. Αρκεί και μόνο να θυμίσουμε τις αλλαγές που έγιναν το 1984 για τον τρόπο χορήγησης δανείων του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας ή το ότι την προηγούμενη δεκαετία όποιος κάλυπτε τις απαιτούμενες προϋποθέσεις έπαιρνε επιδότηση για το στεγαστικό δάνειο για ολόκληρη τη διάρκεια αποπληρωμής του. Σημειώνεται ακόμα ότι την προηγούμενη δεκαετία ήταν αισθητά μεγαλύτερο και το ποσοστό της επιδότησης, με αποτέλεσμα ήδη σήμερα όσοι αποκτούν πρώτη κατοικία να βρίσκονται σε πολύ δυσμενέστερη θέση από τους αντίστοιχους... "συναδέλφους" τους των προηγούμενων χρόνων. Στις αρχές του 1991 με Υπουργική Απόφαση, που είχε προαναγγείλει ο ίδιος ο Κ. Μητσοτάκης, περιορίστηκε ο χρόνος επιδότησης του επιτοκίου στο μισό του χρόνου εξόφλησης του δανείου, ενώ με νεότερη απόφαση ο χρόνος επιδότησης περιορίστηκε το πολύ μέχρι τα 8 χρόνια. Δηλαδή, τώρα αν κάποιος συνάψει δάνειο για 20 χρόνια, θα δικαιούται επιδότηση του επιτοκίου μόνο για τα πρώτα 8 χρόνια!

Και ενώ υπήρχαν ήδη όλα αυτά τα δεδομένα που καθιστούσαν για πολλούς "όνειρο" την απόκτηση πρώτης κατοικίας, η κυβέρνηση κάνει τώρα ένα ακόμη βήμα, οξύνοντας ακόμη περισσότερο το στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες ελληνικές οικογένειες. Το επιχείρημα ότι μετά τις πρόσφατες αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών που επιβλήθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών, οι αντικειμενικές αξίες έχουν προσεγγίσει σε μεγάλο βαθμό τις τιμές αγοράς, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα πέρα από ελάχιστες περιπτώσεις. Συνέπεια αυτού είναι με τη νέα απόφαση το ποσό του επιδοτούμενου δανείου, που παίρνουν τελικά οι δικαιούχοι, να είναι τώρα μικρότερο σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς. Αλλωστε, τα παραδείγματα που φαίνονται στους σχετικούς πίνακες είναι άκρως χαρακτηριστικά.

Β. Μ.

Ιδιαίτερα αποκαλυπτικά, για το πρόβλημα που δημιουργεί σε όσους σκοπεύουν να αγοράσουν πρώτη κατοικία, είναι ορισμένα μόνο παραδείγματα που παρουσιάζει σήμερα ο "Ρ".

Στην προσπάθειά μας τα παραδείγματα αυτά να ανταποκρίνονται πλήρως στην πραγματικότητα, διαλέξαμε περιπτώσεις που είναι με ακρίβεια γνωστή η τιμή ζώνης της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητο, όπως επίσης η ακριβής τιμή πώλησής του.

Από τον πίνακα φαίνεται πως με εξαίρεση ένα διαμέρισμα στην υποβαθμισμένη περιοχή του Αγίου Νικολάου, όπου η απώλεια δανείου περιορίζεται στις 355.000 δραχμές, σε όλες τις άλλες περιπτώσεις είναι αρκετά εκατομμύρια.

Στη δεύτερη στήλη του πίνακα φαίνονται οι τιμές πώλησης των συγκεκριμένων ακινήτων. Στις τρεις επόμενες καταγράφονται τα χαρακτηριστικά του κάθε διαμερίσματος, όπως τετραγωνικά μέτρα, όρος και ηλικία του ακινήτου. Στην έκτη στήλη σημειώνεται η τιμή ζώνης, βάσει της οποίας στην επόμενη στήλη υπολογίζεται η αντικειμενική αξία του κάθε ακινήτου.

Οι στήλες όπου αναφέρεται το ύψος του στεγαστικού δανείου που δινόταν μέχρι τώρα και εκείνων που θα δοθούν για τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν μετά την 1η Γενάρη, αποκαλύπτουν τη νέα αλχημεία της κυβέρνησης και το πρόβλημα που προκαλείται σε όσους φασούλι το φασούλι συγκέντρωσαν κάποια ποσά για να αγοράσουν, παίρνοντας επιδοτούμενο δάνειο, πρώτη κατοικία. Η τελευταία στήλη δείχνει το μέγεθος της "ζημιάς" για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις.