Η κυβέρνηση βαυκαλίζεται ότι την "έβγαλε καθαρή" και στην τελευταία αγροτική κινητοποίηση. Με φανερή ανακούφιση, υποδέχτηκαν τόσο αυτή, όσο και η αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και ο ΣΥΝ και η ΠΟΛ.ΑΝ. την αποχώρηση των τρακτέρ από τα μπλόκα των Τεμπών και των άλλων περιοχών. Γνωρίζουν, όμως, όλοι αυτοί ότι ο αγώνας, όχι μόνο θα συνεχιστεί, αλλά θα είναι πιο επικίνδυνος για την πολιτική τους, τόσο σε μαζικότητα και δυναμισμό, όσο κυρίως σε περιεχόμενο και στόχους. Γιατί γνωρίζουν πρώτοι και καλύτεροι ότι οι κινητοποιήσεις δε γίνονται μόνο για "λίγους παράδες", αλλά χτυπούν κατ' ευθείαν στην καρδιά του προβλήματος, σκοπεύουν, δηλαδή, στην ανατροπή της αντιαγροτικής πολιτικής. Οπως γνωρίζουν τις ανησυχητικές γι' αυτούς αλλαγές στις συνειδήσεις των αγροτών, σχετικά με τη δυναμική και την αποτελεσματικότητα του οργανωμένου μαζικού αγώνα, που οδηγούν και σε πολιτικές διεργασίες.

Γι' αυτό ακριβώς οι διάφοροι καλοπληρωμένοι γραφιάδες και "ματσουκοφόροι", που "εκλαϊκεύουν" την προπαγάνδα της άρχουσας τάξης, έχυναν όλη τη βδομάδα που πέρασε κροκοδείλια δάκρυα για τους "φουκαράδες τους αγρότες", που γύρισαν με "σκυμμένο το κεφάλι" και "ηττημένοι" στα χωριά τους. Και, βέβαια, στόχος τους στην επιχείρηση καλλιέργειας ηττοπάθειας δεν ήταν κυρίως οι "φρουροί των μπλόκων", αλλά όλοι οι αγρότες και γενικότερα ο ελληνικός λαός.

Για τα κέρδη της τελευταίας κινητοποίησης, για τα νέα ποιοτικά της στοιχεία, για τη λειτουργία της ΠΑΣΕ, για τη στάση της κυβέρνησης, της ΝΔ και άλλων κομμάτων, απέναντι στα αιτήματα της αγροτιάς και της μορφής πάλης που οι αγρότες διάλεξαν, για την ανάγκη κοινού μετώπου αγροτών - εργαζομένων - άλλων μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων, ώστε ν' ανατραπεί η αντιλαϊκή πολιτική των πολυεθνικών του κεφαλαίου, που εφαρμόζουν η ΕΕ και οι ελληνικές κυβερνήσεις, μιλά στη συνέντευξη που ακολουθεί ο Γιάννης Παττάκης,πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λάρισας και μέλος της Πανθεσσαλικής Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα (ΠΑΣΕ). Επίσης, στις σελίδες που ακολουθούν καταθέτουν τις απόψεις του για την "επόμενη μέρα", έξι αγρότες που συνάντησαν οι συντάκτες του "Ρ" σε ένα καφενείο του χωριού Γοργοβίτες Καρδίτσας, την περασμένη Τετάρτη.

Η συνέντευξη με τον Γιάννη Παττάκη έχει ως εξής:

- Τι κέρδισαν οι αγρότες από την τελευταία κινητοποίηση; Αρκετοί λένε τίποτα.

- Κέρδισαν οι αγρότες, κερδίσαμε και μάλιστα πολλά και δεν το λέω για να "βλογήσουμε τα γένια μας". Αλλά, ας δούμε πρώτα πώς ξεκινήσαμε αυτό τον αγώνα. Νομίζω ότι ενδιαφέρει και το πώς ξεκινήσαμε, πώς προχωρήσαμε και πού φτάσαμε.

- Θα αναφέρεστε στις δυσκολίες που υπήρξαν στην αρχή.

- Ναι. Ολο το διάστημα από τον περσινό μέχρι τον φετινό Φλεβάρη γυρίζαμε στα χωριά και συζητούσαμε με τους αγρότες. Βλέπουμε παντού την αγανάκτηση του αγροτικού κόσμου εναντίον της αντιαγροτικής πολιτικής, που οξύνει τα υπάρχοντα και δημιουργεί νέα προβλήματα. Αυτή η αγανάκτηση και η αντίθεση στην πολιτική της ΕΕ και της κυβέρνησης αποτελούσε τη βάση για την προετοιμασία των νέων αγώνων.

Βλέπαμε, όμως, κι ένα "πάγωμα", που, βεβαίως εξηγείται. Οταν σχεδόν σε κάθε χωριό υπάρχουν κατηγορούμενοι ή καταδικασθέντες για τη συμμετοχή τους στις κινητοποιήσεις, όταν πληρώθηκαν δεκάδες εκατομμυρίων, για να αποκατασταθούν οι βλάβες στα τρακτέρ από την επιχείρηση "βουλκανιζατέρ", όταν εκδηλώνονται πιέσεις, εκβιασμοί, απειλές, αλλά και δίνονται υποσχέσεις για ρουσφέτια από κυβερνητικούς και άλλους παράγοντες, προκειμένου να μη συμμετάσχουν στον αγώνα οι αγρότες, ήταν φυσιολογικό να υπάρχει αυτό το "πάγωμα". Πηγαίναμε, λοιπόν, για νέες κινητοποιήσεις, αντιμετωπίζοντας κι αυτές τις δυσκολίες. Γι' αυτό και είπαμε και το υποστηρίζουμε πως η συμμετοχή στην τελευταία κινητοποίηση όχι μόνο τη θεωρούμε ικανοποιητική, αλλά ξεπέρασε και τις προσδοκίες μας.

- Πώς ξεπεράστηκε αυτό το "πάγωμα";

- Επιμείναμε στην ενημέρωση, στον εξαντλητικό διάλογο. Ρίξαμε ιδιαίτερο βάρος στην προκαταρκτική μορφή αγώνα που ήταν να βγουν τα τρακτέρ στις πλατείες των χωριών, στις 20 Γενάρη. Κι αυτό γιατί έπρεπε να "σπάσουμε" την αδράνεια και ταυτόχρονα να δώσουμε μια απάντηση στην κυβέρνηση, που βαυκαλιζόταν ότι, με την επιχείρηση "βουλκανιζατέρ" και τις καταδικαστικές αποφάσεις των "αγροτοδικείων", τρομοκράτησε τους αγρότες και δε θα ξανασηκώσουν κεφάλι. Κι όταν τα τρακτέρ βγήκαν στις πλατείες είδαμε κι εμείς, κατάλαβε και η κυβέρνηση ότι ο κόσμος αυτός ήταν αποφασισμένος και προετοιμασμένος να παλέψει.

- Στις 2 Φλεβάρη βγήκατε με τα τρακτέρ στην Εθνική, χωρίς να την

κλείσετε για αρκετές μέρες. Ηταν μορφή πίεσης αυτή; Τι επιδιώκατε με αυτόν τον τρόπο; Γιατί μετά από πολλές μέρες μεταφερθήκατε στα Τέμπη;

- Η Πανθεσσαλική Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα είχε κάνει προγραμματισμό. Με τα τρακτέρ να βρίσκονται στις πλατείες των χωριών, ζητήσαμε συνάντηση με τον πρωθυπουργό, ο οποίος δε θα μπορούσε να επικαλεστεί το γνωστό επιχείρημα "δε γίνεται διάλογος με κλειστούς τους δρόμους". Δεν πήραμε θετική απάντηση και στις 2 Φλεβάρη - όπως εξ αρχής είχαμε πει - τα τρακτέρ βγήκαν στην Εθνική οδό, χωρίς να την αποκλείσουν. Μετά από 11 μέρες κι ενώ καθημερινά έφταναν και άλλα τρακτέρ και δυνάμωνε η κινητοποίηση έγινε η συνάντηση της ΠΑΣΕ με το κυβερνητικό κλιμάκιο. Η συνάντηση απέβη άκαρπη, με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης. Αποφασίσαμε, λοιπόν, στα μπλόκα - όπως άλλωστε είχαμε προειδοποιήσει - να κλιμακώσουμε τον αγώνα. Την Παρασκευή, 13 του μήνα, φτάσαμε με τα τρακτέρ στα Τέμπη. Ηταν μια ακόμα απόδειξη ότι οι αγρότες ήταν αποφασισμένοι, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση προπαγάνδιζε πως η κινητοποίηση είναι υποτονική και φθίνουσα.

Ξέραμε, εκ πείρας, ότι η κυβέρνηση θα έκανε ό,τι μπορούσε για να στρέψει την κοινή γνώμη εναντίον μας με το "επιχείρημα" πως "κόβεται η Ελλάδα στη μέση". Ξέραμε, επίσης, ότι ήταν αποφασισμένη να προκαλέσει σύγκρουση, που μπορεί να είχε και θύματα. Γι' αυτό και έστειλε εκατοντάδες αστυνομικούς από την Αθήνα στη Λάρισα. Ηθελε το "ξεκαθάρισμα των λογαριασμών" με τους αγωνιζόμενους αγρότες, ούτως ώστε να μην ξανασηκώσουν κεφάλι και ταυτόχρονα να στείλει το μήνυμα σε κάθε πολίτη τι τον περιμένει, αν βγει στον αγώνα, αντιπαλεύοντας την αντιλαϊκή πολιτική της. Ηταν φανερό ότι η κυβέρνηση ήθελε να πετύχει στα Τέμπη ό,τι δεν κατάφερε στις Μικροθήβες, επειδή η ΠΑΣΕ κράτησε την ψυχραιμία της και συγκράτησε τους εξοργισμένους αγρότες από τη σύγκρουση με τα ΜΑΤ και το αιματοκύλισμα. Κι ας λέει τώρα, "κατόπιν εορτής", ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ότι δήθεν χάρηκε που οι αγρότες "έδειξαν ευθύνη και έφυγαν από τα Τέμπη". Στην πραγματικότητα στεναχωρήθηκε, που δεν τους δώσαμε την ευχαρίστηση να χτυπήσουν τους αγρότες, να χύσουν ακόμα και αίμα.

- Μ' αυτά τα δεδομένα, ποιος ήταν ο στόχος στα Τέμπη;

- Βασικός στόχος ήταν να πείσουμε την κοινή γνώμη, τον ελληνικό λαό πως αγωνιζόμαστε, με όποιες μορφές πάλης κρίνουμε ότι είναι πιο πρόσφορες κι αποδοτικές, για να λυθούν τα προβλήματα που είναι σοβαρά και επείγοντα, αφορούν στην επιβίωσή μας.

Είχαμε, άλλωστε, ξεκαθαρίσει πως, αν φτάναμε μέχρι τον αποκλεισμό της Εθνικής οδού, γι' αυτό θα ευθυνόταν αποκλειστικά η στάση της κυβέρνησης, τονίζοντας ταυτόχρονα, ότι δεν αποκλείουμε καμία μορφή πάλης. Κι όταν "κλείσαμε" στα Τέμπη, η στάση μας βρήκε κατανόηση και αποδοχή στον κόσμο, εκτός βεβαίως των γνωστών εξαιρέσεων κι αναφέρομαι στα βιομηχανικά και εμπορικά επιμελητήρια, που ξέρουμε ποιους εκπροσωπούν και εξυπηρετούν. Στο μπλόκο των Τεμπών εκτιμήσαμε ότι το επόμενο βήμα μας - και με δεδομένη την κυβερνητική απόφαση να καταστείλει βίαια την κινητοποίηση - έπρεπε να είναι να ζητήσουμε από τα πολιτικά κόμματα να πάρουν την ευθύνη και να στηρίξουν τον αγώνα μας. Η ΠΑΣΕ πρότεινε να γίνει κοινή σύσκεψη των επικεφαλής των κομμάτων. Δυστυχώς η πρόταση δεν ευοδώθηκε. Κόμματα, που εμφανίζονταν στα λόγια να στηρίζουν τους αγρότες, αποδείχτηκαν στην πράξη υποστηρικτές της κυβέρνησης. Κι αναφέρομαι κυρίως στον πρόεδρο της ΝΔ ο οποίος, ενώ στην αντιπροσωπεία της ΠΑΣΕ - που τον συνάντησε στα Μάλγαρα - δεν απέρριψε την κοινή σύσκεψη, την επομένη, άλλα είπε και άλλα έκανε. Για μας πια, για τους αγρότες, είναι ξεκάθαρο ποια πολιτικά κόμματα έχουμε συμμάχους και ποια αντιπάλους στους αγώνες μας.

Μετά απ' αυτές τις εξελίξεις ομόφωνα αποφασίσαμε την αναστολή της κινητοποίησης, φύγαμε οργανωμένα με το κεφάλι ψηλά, νιώθοντας νικητές και δώσαμε ραντεβού στις 15 Μάρτη στο Κιλελέρ και στους νέους αγώνες που έρχονται. Οι οποίοι θα είναι πιο μαζικοί, πιο δυναμικοί, καλύτερα οργανωμένοι και συντονισμένοι.

- Ας επανέλθουμε στο πρώτο ερώτημα. Πολλοί ρωτούν:"γιατί φύγατε, αφού δεν ικανοποιήθηκε κανένα αίτημα; Τι κερδίσατε;"

- Βεβαίως, οι περισσότεροι δεν ερωτούν καλοπροαίρετα. Αποσκοπούν στην καλλιέργεια κλίματος απογοήτευσης στους αγρότες και να περάσουν στην κοινή γνώμη ότι οι αγώνες είναι αναποτελεσματικοί. Πρέπει να πω ότι κερδίσαμε πολλά με, και από, τον αγώνα και μερικά θα φανούν κι αργότερα και σε οικονομικό επίπεδο. Αυτός ο αγώνας είχε ποιοτικά χαρακτηριστικά που δεν υπήρχαν στις προηγούμενες κινητοποιήσεις. Να πω μερικά:

• Δυνάμωσε η ενότητα των αγροτών, ανεξαρτήτως πολιτικών και κομματικών προτιμήσεων.
• Αναδείχτηκε περισσότερο η πίστη στον αγώνα ως το μόνο μέσον για την επίλυση των προβλημάτων.
• Εμπεδώθηκε η εμπιστοσύνη στις Συντονιστικές Επιτροπές Αγώνα και η δημοκρατία στα μπλόκα, όπου αναπτυσσόταν ανοιχτός, γόνιμος διάλογος και παίρνονταν οι τελικές αποφάσεις.

Το βασικότερο, όμως, όφελος θεωρώ ότι είναι το περιεχόμενο των αιτημάτων μας. Το πλαίσιο που θέσαμε είχε συγκεκριμένο στόχο, που έγινε κτήμα όλων των αγωνιζομένων αγροτών, ολόκληρου του αγροτικού κόσμου. Σ' έναν αγώνα πρέπει να 'χεις καθαρό στόχο, γιατί αλλιώς δεν μπορείς να κερδίσεις, ούτε άμεσα, ούτε μακροπρόθεσμα. Και λέω μακροπρόθεσμα διότι οι αγώνες θα συνεχίζονται και θα είναι πολύμορφοι και μακροχρόνιοι.

Ποιος ήταν, λοιπόν, ο στόχος των αιτημάτων μας; Ηταν και είναι η αντιμετώπιση και η ανατροπή της αντιαγροτικής πολιτικής της ΕΕ που εφαρμόζουν οι ελληνικές κυβερνήσεις. Ο αγώνας μας αφορά στην "καρδιά" του αγροτικού προβλήματος, σκοπεύει την "πηγή του κακού", που βρίσκεται στις Βρυξέλλες. Οι αγρότες δεν παλεύουν μόνο για να πάρουν 5 - 10 δραχμές παραπάνω, στην τιμή των προϊόντων. Παλεύουν για να μην ξεκληριστεί η μικρομεσαία αγροτιά κι ερημώσει η ελληνική ύπαιθρος. Οταν ο αγρότης και όλοι οι εργαζόμενοι έχουν στόχο στην πάλη τους, δεν απογοητεύονται και είναι έτοιμοι ανά πάσα στιγμή, για νέες μάχες, νέους αγώνες.

Να γιατί η κυβέρνηση θέλει να αποκρύψει την ουσία των αιτημάτων και του αγώνα μας. Και να γιατί η ΝΔ κι άλλα κόμματα, που συμφωνούν με την αντιαγροτική πολιτική της ΕΕ, τάχθηκαν στο πλευρό της. Διότι γνωρίζουν όλοι αυτοί ότι όταν ένας αγώνας "κτυπά" την αιτία των προβλημάτων μπορεί να αλλάξει πολλά δεδομένα. Να αλλάξει πολιτικές, να αλλάξει συνειδήσεις. Αν και αυτό δε γίνεται εύκολα κι αυτόματα. Πάντως, εγώ έχω συζητήσει με πολλούς συναγωνιστές που ανήκουν στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ και άκουσα να μου λένε "όταν έρθουν οι εκλογές τότε θα καταλάβουν ο Σημίτης και ο Καραμανλής".

- Να σας ρωτήσω για την ΠΑΣΕ. Πώς λειτούργησε, υπήρξαν δυσκολίες και προβλήματα;

- Είναι γεγονός ότι σε αυτή την κινητοποίηση, η ΠΑΣΕ λειτούργησε με μεγαλύτερη εμπειρία, πιο υπεύθυνα, με καλύτερη προετοιμασία, προγραμματισμό συντόνισε τον αγώνα. Βεβαίως, είναι γνωστό ότι στην ΠΑΣΕ συμμετέχουν εκπρόσωποι των Ομοσπονδιών Αγροτικών Συλλόγων της Θεσσαλίας, που ανήκουν σε όλα τα κόμματα. Υπάρχουν, λοιπόν, διαφορετικές πολιτικές θέσεις, υπήρξαν και διαφορετικές απόψεις. Ομως όλοι οι συνάδελφοι λειτούργησαν και έδρασαν με αποκλειστικό κριτήριο την εξυπηρέτηση του αγώνα των αγροτών, ξεπερνώντας τις διαφορές και μερικοί και τις πιέσεις που δέχτηκαν, αφού ανήκουν σε κόμματα που υπηρετούν και συμφωνούν με την αντιαγροτική πολιτική που εφαρμόζεται.

Η ΠΑΣΕ και οι άλλες Συντονιστικές Επιτροπές σ' ολόκληρη τη χώρα, αποτελούν "αγκάθι" στα μάτια της κυβέρνησης και - απ' ό,τι φάνηκε - της ηγεσίας της ΝΔ κι άλλων κομμάτων γι' αυτό επιχειρούν να τις βάλουν στην "μπάντα" και να φέρουν στο προσκήνιο τις ξεπουλημένες ηγεσίες των τριτοβάθμιων οργανώσεων ΠΑΣΕΓΕΣ, ΓΕΣΑΣΕ, ΣΥΔΑΣΕ, που αποτελούν υποχείριά τους και "δεκανίκια" της αντιαγροτικής πολιτικής που εφαρμόζεται.

- Κατηγορήθηκε, όμως, η ΠΑΣΕ ότι είχε παράλογα και ανεδαφικά αιτήματα

- Τα αιτήματα αυτά είναι των αγροτών κι όχι της ΠΑΣΕ. Ο κ. Σημίτης και η κυβέρνηση προσπαθούν να αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη, με τον ισχυρισμό ότι τα αιτήματα κοστίζουν 1 τρισ. δραχμές. Λένε ψέματα, γιατί ζητήσαμε να ικανοποιηθεί ένα μίνιμουμ αιτημάτων που απλώς θα έδινε μια ανάσα κι ούτε αυτό δέχτηκαν.

Είναι φανερό ότι αποφεύγουν να απαντήσουν στην ουσία των αιτημάτων διότι έχουν επιλέξει την πολιτική ξεκληρίσματος της αγροτιάς, της συγκέντρωσης της γης σε λίγα χέρια. Γιατί, δηλαδή, να είναι 20.000 στρέμματα στα χέρια ενός ιδιώτη - νεοτσιφλικά ή μιας εταιρίας κι όχι στους συνεταιρισμένους αγρότες; Μιλούν για ανταγωνιστική γεωργία. Πώς θα είναι ανταγωνιστική όταν το κόστος παραγωγής είναι πολύ υψηλό, λόγω έλλειψης έργων υποδομής, ακριβών μέσων κι εφοδίων, υψηλών επιτοκίων δανεισμού κ.ά.;

- Σε αυτή την κινητοποίηση είστε ευχαριστημένοι από τη συμπαράσταση των άλλων λαϊκών τάξεων και στρωμάτων;

- Υπήρξε τεράστια ηθική, αλλά και υλική συμπαράσταση των άλλων εργαζομένων, των επαγγελματοβιοτεχνών, των μικρεμπόρων, των συνταξιούχων, των μαθητών, των φοιτητών, των καλλιτεχνών κι αυτό δείχνει πως ο αγώνας της αγροτιάς συγκινεί και συνεγείρει τον ελληνικό λαό. Ταυτόχρονα, δείχνει ότι η κοινότητα των προβλημάτων και ο κοινός αντίπαλος οδηγούν, αργά ή γρήγορα, σε κοινούς αγώνες για την ανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής του κεφαλαίου και των πολυεθνικών που εφαρμόζουν η ΕΕ και οι ελληνικές κυβερνήσεις.

Πιστεύω, λοιπόν, ότι μπαίνουμε σ' έναν καλό δρόμο λαϊκής συσπείρωσης, που θα οδηγήσει στη δημιουργία του Κοινού Λαϊκού Αντιμονοπωλιακού, Αντιιμπεριαλιστικού, Δημοκρατικού Μετώπου, που έχει ανάγκη ο λαός μας και ο τόπος μας.

Παύλος ΡΙΖΑΡΓΙΩΤΗΣ