Σε λήσταρχους πρώτης κατηγορίας - που "τρώνε" ακόμη και τις λαϊκές αποταμιεύσεις - έχουν αναδειχτεί ορισμένες τράπεζες, με πρώτες και καλύτερες τις ιδιωτικές, ελληνικές και ξένες, ενώ ακολουθούν κατά πόδας οι υπόλοιπες, που η διαφορά τους με τις πρώτες είναι ότι βάζουν λιγότερο βαθιά το χέρι τους στις τσέπες των μικροκαταθετών. Και δεν έχουμε, εδώ, υπόψη μας τα "πανωτόκια" ή άλλους ληστρικούς όρους που βάζουν στους πελάτες τους οι τράπεζες. Μιλάμε για περιστατικά καθαρής ληστείας μικρών καταθέσεων. Δηλαδή να έχεις σήμερα στην τράπεζα ένα λογαριασμό κατάθεσης ταμιευτηρίου με Α ποσό και αύριο - χωρίς να έχεις σηκώσει χρήματα - να βρίσκεις το λογαριασμό σου μειωμένο ή και μηδενισμένο! Για όσους δεν το πιστεύουν, θα επισημάνουμε μόνο το γεγονός ότι πελάτης μιας ιδιωτικής τράπεζας, η οποία το Σεπτέμβρη του 1995 είχε υπόλοιπο κατάθεσης Ταμιευτηρίου 12.377 δραχμές, βρέθηκε μετά από 2 χρόνια, όχι με το ίδιο ποσό, αλλά με υπόλοιπο λογαριασμού μόλις 68 δραχμές! Δηλαδή, ο συγκεκριμένος μικροκαταθέτης, χωρίς να πειράξει το λογαριασμό του στην τράπεζα (δεν έκανε καμιά ανάληψη από το υπόλοιπο των 12.377 δραχμών που ήταν η κατάθεσή του πριν δύο χρόνια), έχασε 12.309 δραχμές.

Οσο κι αν το παραπάνω περιστατικό φαντάζει απίστευτο, είναι 100% αληθινό. Και σαν κι αυτό υπάρχουν χιλιάδες, αν όχι δεκάδες χιλιάδες περιστατικά. Τα νούμερα που παραθέσαμε παραπάνω, δεν είναι τυχαία. Είναι από πραγματικό περιστατικό που σκιαγραφεί την καταλήστευση των λαϊκών αποταμιεύσεων. Αδιάψευστος μάρτυρας, η φωτοτυπία από την κίνηση λογαριασμού πελάτη της ΑΛΦΑ Τράπεζας Πίστεως (υποκατάστημα Νέας Σμύρνης), ο οποίος ενώ είχε στις 5-9-95 υπόλοιπο κατάθεσης λογαριασμού Ταμιευτηρίου 12.377 δραχμές, βρήκε στις 31-12-97 την κατάθεσή του με υπόλοιπο μόλις 68 δραχμών. Οι υπόλοιπες 12.309 δραχμές που μειώθηκε η κατάθεση του συγκεκριμένου μικροαποταμιευτή, θυσιάστηκαν στο βωμό του "απελευθερωμένου" τραπεζικού συστήματος - για την ακρίβεια τύυ της έκλεψαν - για να αυξηθούν τα τραπεζικά κέρδη. Τα "ληστρικά", η συγκεκριμένη τράπεζα, τα εμφανίζει ως "έξοδα διαχείρισης", τα οποία μάλιστα... προσαυξάνονται και με το "φόρο εξόδων διαχειρίσεως"

Περιστατικά σαν και το παραπάνω, που υπάρχουν χιλιάδες, είναι ένα από τα μεγάλα "επιτεύγματα" της "απελευθέρωσης" του τραπεζικού συστήματος, το οποίο, ενώ οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ προπαγάνδιζαν ως ρύθμιση που θα ωφελήσει τους μικροκαταθέτες και όλους τους πελάτες των τραπεζών, στην πράξη απελευθέρωσε τα χέρια των τραπεζιτών και "βελτίωσε" τις ληστρικές τους επιδόσεις σε βάρος των μικροκαταθετών.

Για την ιστορία, να θυμίσουμε ότι ένα από τα πρώτα βήματα της "απελευθέρωσης" του τραπεζικού συστήματος, ήταν η απόφαση ορισμένων τραπεζών να μην τοκίζουν ποσά καταθέσεων που κυμαίνονται από 10.000 μέχρι και 50.000 δραχμές. Την τακτική αυτή - του να μην τοκίζουν δηλαδή μικρά ποσά καταθέσεων - υιοθέτησαν στην πορεία προς την πλήρη "απελευθέρωση" του τραπεζικού συστήματος όλες οι τράπεζες, ελληνικές και ξένες, κρατικές και ιδιωτικές. Σήμερα, όμως, που έχουμε καθεστώς πλήρους "απελευθέρωσης" του τραπεζικού συστήματος, ορισμένοι τραπεζίτες, προχώρησαν σε νέες "καινοτομίες". Μια από αυτές τις "καινοτομίες" - πρωτοστάτησαν και εφαρμόζουν ιδιωτικές ελληνικές και ξένες τράπεζες - είναι η εξής: Τοκίζουν μεν ακόμη και 1 δραχμή κατάθεσης, αλλά χρεώνουν "έξοδα διαχείρισης",σε αντίθεση με άλλες τράπεζες που δεν τοκίζουν μεγαλύτερα υπόλοιπα καταθέσεων (π.χ., 150.000 ή και 300.000 δραχμές)! Και οι μεν και οι δε κλέβουν με το "έτσι θέλω". Απλώς κάποιες τράπεζες κλέβουν λιγότερο και "στη ζούλα" και κάποιες άλλες περισσότερο και μάλιστα προκλητικά από το υπόλοιπο λογαριασμών καταθέσεων που θεωρούνται μικροί.

Με τέτοιους, όχι απλώς τοκογλυφικούς αλλά στην κυριολεξία ληστρικούς όρους, είναι επόμενο οι τραπεζίτες να προπαγανδίζουν τις αυξήσεις κερδών που είναι πολύ πάνω από τον πληθωρισμό και σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν ή και ξεπερνούν το 100%.

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ

Η "ευρηματικότητα" των τραπεζιτών, να "ροκανίζουν", φανερά ή κρυφά, τις λαϊκές αποταμιεύσεις, δε λέγεται. Δεν είναι υπερβολή να πούμε, ότι έχουν ειδικά τμήματα μελετών, που ασχολούνται με την εφαρμογή νέων τρόπων και μεθόδων, για να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη τους τόσο με το να "τρώνε" τις καταθέσεις μικροαποταμιευτών, όσο και με την ενίσχυση των τοκογλυφικών όρων χορήγησης δανείων.

Ο "Ρ" συγκέντρωσε και παρουσιάζει σήμερα στοιχεία, που δείχνουν ότι οι περισσότερες τράπεζες κερδοσκοπούν με τις λαϊκές αποταμιεύσεις, με τους εξής τρόπους: Η πρώτη κατηγορία τραπεζών, αφορά εκείνες που δεν τοκίζουν τα υπόλοιπα καταθέσεων μέχρι ένα ορισμένο ποσό,επειδή θεωρούν το συγκεκριμένο ποσό κατάθεσης "μικρό". Η δεύτερη κατηγορία, αφορά τις τράπεζες εκείνες, που τοκίζουν μεν τις καταθέσεις από την πρώτη δραχμή, αλλά χρεώνουν το λογαριασμό κατάθεσης με διάφορα έξοδα.Μια τρίτη κατηγορία, αφορά τις τράπεζες που και δεν τοκίζουν τους μικρούς λογαριασμούς και τους χρεώνουν και με έξοδα κίνησης. Και στις 3 περιπτώσεις, έχουμε καθαρή ληστεία στις λαϊκές αποταμιεύσεις, με διαφοροποιήσεις στο βαθμό της ληστείας. Υπάρχει τέλος και μια τέταρτη κατηγορία τραπεζών και ειδικών πιστωτικών ιδρυμάτων, που αποτελούν την εξαίρεση, καθώς και τοκίζουν τις καταθέσεις ταμιευτηρίου από την πρώτη δραχμή και δε χρεώνουν το λογαριασμό - ανεξαρτήτως υπολοίπου - με έξοδα κίνησης.Ο τρόπος που χειρίζεται κάθε τράπεζα και πιστωτικό ίδρυμα τις καταθέσεις ταμιευτηρίου των πελατών της, είναι ο ακόλουθος:

• Εθνική Τράπεζα: Δεν τοκίζει καταθέσεις μέχρι και 50.000 δραχμές. Ταυτόχρονα όμως, για κάθε συναλλαγή (κατάθεση ή ανάληψη) που κάνει ο πελάτης της με υπόλοιπο κατάθεσης μέχρι 50.000 δραχμές, του χρεώνει το λογαριασμό με έξοδα 100 δραχμών ανά συναλλαγή.
• Εμπορική Τράπεζα: Για καταθέσεις με μέσο ημερήσιο υπόλοιπο μέχρι 300.000 δραχμές, δεν τοκίζει τις πρώτες 150.000 δραχμές,ενώ το υπόλοιπο ποσό και από τις 150.001 μέχρι τις 300.000 δραχμές το τοκίζει με το τρέχον επιτόκιο καταθέσεων ταμιευτηρίου.
• Αγροτική Τράπεζα: Δεν τοκίζει καταθέσεις μέχρι και 100.000 δραχμές. Αν, όμως, το υπόλοιπο κατάθεσης είναι 100.001 δραχμές τότε τοκίζεται ολόκληρο το ποσό. Επίσης, η ΑΤΕ, για κινήσεις λογαριασμών με υπόλοιπο κάτω από 12.000 δραχμές, χρεώνει τους πελάτες με έξοδα ύψους 250 δραχμών για κάθε κίνηση.
• Ιονική Τράπεζα: Δεν τοκίζει τις καταθέσεις με μέσο υπόλοιπο εξαμήνου ίσο ή μικρότερο των 150.000 δραχμών. Η ρύθμιση αυτή, ισχύει από το Α' εξάμηνο του 1997.
• ΑΛΦΑ Τράπεζα Πίστεως: Τοκίζει μεν τις καταθέσεις από την 1η δραχμή, όμως χρεώνει τους πελάτες της με έξοδα διαχείρισης, που ανέρχονται στο ποσό των 3.000 δραχμών για κάθε εξάμηνο,εφόσον το υπόλοιπο λογαριασμού είναι κάτω από 100.000 δραχμές.
• Τράπεζα Μακεδονίας - Θράκης: Δεν τοκίζει υπόλοιπα καταθέσεων κάτω των 100.000 δραχμών και παράλληλα χρεώνει τους πελάτες της με έξοδα διαχείρισης του λογαριασμού, εφόσον το υπόλοιπο των καταθέσεων είναι κάτω από 100.000 δραχμές. Συγκεκριμένα, σε λογαριασμούς με υπόλοιπο καταθέσεων κάτω από 100.000 δραχμές, ο πελάτης που κάνει πάνω από 12 συναλλαγές το χρόνο (αναλήψεις - καταθέσεις) επιβαρύνεται με το ποσό των 300 δραχμών ανά συναλλαγή (από την 13η και πάνω συναλλαγή).
• Τράπεζα Κρήτης: Τοκίζει από την 1η δραχμή τις καταθέσεις, αλλά χρεώνει τους πελάτες που έχουν υπόλοιπο λογαριασμού κάτω από 100.000 δραχμές, με έξοδα διαχείρισης 2.500 δραχμών το εξάμηνο, ανεξαρτήτως αριθμού συναλλαγών.
• XIOSBANK: Χρεώνει τους πελάτες με ποσό 5.000 δραχμών το μήνα, εφόσον το υπόλοιπο του λογαριασμού κατάθεσης ταμιευτηρίου είναι μικρότερο από 500.000 δραχμές το μήνα.
• CITIBANK: Χρεώνει τους πελάτες της με ποσό 5.000 δραχμές κάθε μήνα, εφόσον το σύνολο των συναλλαγών τους με την τράπεζα (αγορές με πιστωτικές κάρτες, αναλήψεις, καταθέσεις κλπ) είναι μικρότερο από 1.500.000 δραχμές το μήνα! Από αυτή την άποψη, η CITIBANK, είναι η πιο ακριβή τράπεζα για τους μικροκαταθέτες. Πρόκειται για επιλογή της συγκεκριμένης τράπεζας, που δεν την ενδιαφέρουν οι μισθοσυντήρητοι, αλλά πελάτες με "φουσκωμένα" πορτοφόλια.
• Τράπεζα Εργασίας: Τοκίζει τις καταθέσεις από την 1η δραχμή και δε χρεώνει καθόλου έξοδα διαχείρισης, ανεξαρτήτως του υπολοίπου καταθέσεων.
• Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο: Τοκίζονται όλες οι καταθέσεις ταμιευτηρίου, ανεξαρτήτως ποσού και παράλληλα οι καταθέτες δεν επιβαρύνονται με κανένα απολύτως έξοδο διαχείρισης λογαριασμού.

Να σημειωθεί, ότι με τη μέθοδο της χρέωσης εξόδων και το μη τοκισμό των"μικρών" λογαριασμών, οι τράπεζες βγάζουν "τρελά λεφτά", αφού πληρώνουν τελικά, συμβολικά ποσά στους μικροκαταθέτες σαν τόκο καταθέσεων. Το μέγεθος της ληστείας, φαίνεται στο εξής παράδειγμα: Εστω ότι ένας πελάτης της ΑΛΦΑ Τράπεζας Πίστεως, είχε - υποτίθεται - τον Ιούνη του 1997 υπόλοιπο κατάθεσης Ταμιευτηρίου 100.000 δραχμές. Υποτίθεται επίσης, ότι το τρέχον επιτόκιο ταμιευτηρίου καθαρό (έχει αφαιρεθεί δηλαδή η φορολογία τόκων καταθέσεων) είναι 10%. Με δεδομένο ότι οι λογαριασμοί καταθέσεων ταμιευτηρίου, τοκίζονται δύο φορές το χρόνο (τον Ιούνη και τον Δεκέμβρη), ο συγκεκριμένος λογαριασμός θα ακολουθήσει περίπου την παρακάτω πορεία:

• Το Δεκέμβρη του 1997, προστίθενται οι τόκοι ύψους 5.000 δραχμών και το υπόλοιπο λογαριασμού διαμορφώνεται στις 105.000 δραχμές. Από τις 105.000 δραχμές όμως, θα πρέπει να αφαιρεθούν 3.120 δραχμές (είναι οι 3.000 δραχμές που του χρεώνει η τράπεζα για... "έξοδα διαχείρισης" και οι 120 δραχμές που παρακρατούνται σαν φόρος εξόδων διαχείρισης εξόδων) και έτσι το υπόλοιπο του συγκεκριμένου λογαριασμού διαμορφώνεται την 1-1-98 στις 101.880 δραχμές.
• Τον Ιούνη του 1998, αφού προστεθούν οι τόκοι α' εξαμήνου 1998, ύψους 5.094 δραχμών, ο συγκεκριμένος λογαριασμός θα διαμορφωθεί στο ποσό των 106.974 δραχμών. Ομως και από αυτό το ποσό θα πρέπει να αφαιρεθούν ξανά 3.120 δραχμές που του χρεώνει η τράπεζα για έξοδα διαχείρισης και φόρους εξόδων διαχείρισης. Ετσι, το υπόλοιπο λογαριασμού του συγκεκριμένου πελάτη, διαμορφώνεται μόλις στις 103.854 δραχμές.

Από τα παραπάνω προκύπτει, ότι το επιτόκιο που πλήρωσε η τράπεζα στον συγκεκριμένο πελάτη ήταν μόλις 3,854% και όχι 10% που είναι το επίσημο, τρέχον επιτόκιο! Με τόσο χαμηλά επιτόκια, που πληρώνουν στους μικροκαταθέτες οι τράπεζες - εν γνώσει τους ότι έτσι τους "στύβουν" - πώς να μην αυξάνουν κάθε χρόνο τα κέρδη τους με ποσοστά πολλαπλάσια του πληθωρισμού;

Λ. Τ.