Σε νέους περιορισμούς φαρμάκων για τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους προχωρά η κυβέρνηση με την καθιέρωση του ενιαίου εντύπου συνταγής για το δημόσιο και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, καθώς το σχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) προβλέπει ότι με κάθε συνταγή θα χορηγούνται μόνο μέχρι τρία είδη φαρμάκων και όχι περισσότερα από δύο εμβαλλάγια - δηλαδή κουτιά - για κάθε φάρμακο.

Ηδη το ΙΚΑ προχώρησε σε έναν ακόμα περιορισμό, πέρα και από αυτόν που προβλέπει το σχέδιο του ΠΔ: Ο διοικητής του Ιδρύματος με εγκύκλιό του απαγορεύει να γράφονται περισσότερα του ενός φάρμακα στις συνταγές των μη χρόνιων παθήσεων.

Τα μέτρα αυτά, μαζί με την εφαρμογή της λίστας, καθώς και εκείνα τα μέτρα που προβλέπονται στις Υπουργικές Αποφάσεις για τα νοσήλια και την εφαρμογή της λίστας δημιουργούν ένα ακόμα πιο ασφυκτικό πλέγμα και οδηγούν στην υποβάθμιση της φαρμακευτικής περίθαλψης των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων.

Τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν διαφορετικό τύπο συνταγής και - βασικά - δεν υπήρχαν περιορισμοί στην αναγραφή των φαρμάκων, πλην του ΙΚΑ.

Ο ενιαίος τύπος συνταγής θεσμοθετήθηκε με το νόμο 2458/97 για τη "Σύσταση κλάδου κύριας ασφάλισης των αγροτών". Το σχέδιο του ΠΔ που έχει ετοιμάσει η κυβέρνηση έχει δύο άρθρα και προβλέπει έναν τύπο συνταγής, που πλησιάζει στον τύπο της συνταγής που χρησιμοποιεί σήμερα το ΙΚΑ.

Στο δεύτερο άρθρο, πέρα απ' τα τυπικά χαρακτηριστικά της συνταγής, προβλέπει ότι "τα χορηγούμενα φάρμακα μπορεί να είναι μέχρι τρία σε κάθε συνταγή και μέχρι δύο εμβαλλάγια για κάθε φάρμακο". Ο περιορισμός της ποσότητας, σύμφωνα με το σχέδιο του ΠΔ, δεν ισχύει για τις συσκευασίες που περιέχουν μια δόση, για συσκευασίες ιδιοσκευασμάτων απαραίτητων για φαρμακοτεχνικές εργασίες, για επαναλαμβανόμενες θεραπείες στις περιπτώσεις χρόνιων παθήσεων και για τις συνταγές εξωτερικών ασθενών που εκτελούνται στα φαρμακεία του ΙΚΑ και στα κρατικά νοσοκομεία. Στη συνταγή ο γιατρός θα αναγράφει και το ποσοστό της συμμετοχής του ασφαλισμένου σε κάθε φάρμακο. Επίσης, θα υπάρχει και έγκριση του ελεγκτή γιατρού εφόσον η θεώρηση είναι απαραίτητη.

Στις 6.4.1998 ο διοικητής του ΙΚΑ, Γρ. Σολωμός, έστειλε εγκύκλιο προς όλες τις υγειονομικές μονάδες με θέμα την "αδικαιολόγητη αύξηση της συνταγογραφίας".

Το τελευταίο εξάμηνο, σύμφωνα με τον διοικητή, παρατηρείται σημαντική αύξηση τόσο του αριθμού των συνταγών όσο και των φαρμάκων. Ο μέσος όρος αύξησης είναι της τάξης του 20% και σε ορισμένες περιοχές τον υπερβαίνει (Πάτρα, Ρόδος, Ηράκλειο και Μυτιλήνη) αναφέρει ο διοικητής και απειλεί με πειθαρχικές διώξεις, τονίζοντας: "Επειδή η αύξηση αυτή αφ' ενός δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με πληθυσμιακά στοιχεία και αφ' ετέρου εξουδετερώνει οικονομικά τη μείωση της τιμής των φαρμάκων, που αποφάσισε πρόσφατα η κυβέρνηση, η διοίκηση του ΙΚΑ θα προχωρήσει σύντομα σε πειθαρχικές διώξεις όσων δε θέλουν να συμμορφωθούν με τις οδηγίες και τις εντολές που έχουμε δώσει κατά καιρούς και ιδιαίτερα πρόσφατα".

Ο διοικητής του ΙΚΑ θεωρεί πρόβλημα τη συνταγογραφία των αγροτικών και των νοσοκομειακών γιατρών και έχει "ειδοποιήσει το υπουργείο Υγείας" ενώ παροτρύνει - έμμεσα - τους γιατρούς του ΙΚΑ να μην ακολουθούν τη συνταγογραφία των νοσοκομείων σε περιπτώσεις νοσηλείας ασφαλισμένων. "Οι γιατροί των ασφαλιστικών ταμείων και του ΙΚΑ, αναφέρει, απαγορεύεται να συνταγογραφούν φάρμακα εκτός λίστας, η δε διοίκηση του ΙΚΑ σάς υπενθυμίζει ότι οι γιατροί μας δεν είναι υποχρεωμένοι να αντιγράφουν συνταγές που εκδόθηκαν από τα νοσοκομεία", αναφέρει ο διοικητής και τους παροτρύνει: "Εσείς αποφασίζετε για τα φάρμακα που έχει ανάγκη ο ασθενής", και ταυτόχρονα επαναλαμβάνει την απειλή "για την ανυποχώρητη απόφαση της διοίκησης να πατάξει με κάθε μέτρο την ασύστολη, αδικαιολόγητη, αντιεπιστημονική και διαρκώς καλπάζουσα συνταγογραφία".

Ετσι, ανάμεσα στα μέτρα που παίρνει - μεταξύ των άλλων - είναι και τα εξής: Στα χρόνια νοσήματα χρησιμοποιούνται οι τρίμηνες επαναλαμβανόμενες συνταγές, αλλά "ποτέ δε δικαιολογείται στις υπόλοιπες συνταγές η αναγραφή πλειόνων του ενός εμβαλλαγίου του ιδίου ιδιοσκευάσματος".

Να σημειωθεί ότι και στις 8.6.1994 ο διοικητής του ΙΚΑ εξέδωσε εγκύκλιο "με στόχο τον περιορισμό της χωρίς ένδειξη πολυφαρμακίας, μεταξύ των οποίων και τη μη αναγραφή περισσότερων του ενός κουτιού από το ίδιο φάρμακο". Χοντρικά εκείνη η εγκύκλιος προέβλεπε ότι για τα οξέα (μη χρόνια περιστατικά) θα εκδίδονται συνταγές στις οποίες θα γράφεται μόνο ένα κουτί φαρμάκου.

Ενα μήνα αργότερα (7.7.1994) και μετά τις συγχύσεις που δημιουργήθηκαν, καθώς και τις διαμαρτυρίες που ξεσηκώθηκαν, εκδόθηκε συμπληρωματική εγκύκλιος με την οποία επιτρεπόταν, και για μη χρόνια νοσήματα, η συνταγογράφηση δύο κουτιών απ' το ίδιο φάρμακο ή και περισσότερων μετά από έγκριση του ελεγκτή γιατρού.

Ως αναποτελεσματικά και απλώς λογιστικά μέτρα, που κύριο στόχο έχουν απλά την περιστολή των δαπανών και όχι την ορθή συνταγογράφηση, κρίθηκαν τα τελευταία μέτρα της κυβέρνησης σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου με αφορμή τη σημερινή ημερίδα με θέμα: "Φάρμακο - Φαρμακευτική περίθαλψη στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ενωση".

Παρά τους "ολοφυρμούς" της κυβέρνησης για το υπέρογκο των δαπανών υγείας προκύπτει ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ όσον αφορά τις δαπάνες υγείας ως ποσοστό του ΑΕΠ - 5,2% έναντι 14,3% των ΗΠΑ. Η φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα προσεγγίζει το 30% των συνολικών δαπανών υγείας ή το 1,8% του ΑΕΠ.

Αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο η χώρα μας βρίσκεται στην προτελευταία θέση όσον αφορά την κατά κεφαλήν δαπάνη σε φάρμακα.