ΠΡΙΣΤΙΝΑ.-

Δε θα ανεχθεί στρατιωτικές ενέργειες του ΝΑΤΟ στο έδαφός της, διαμήνυσε χτες η κυβέρνηση της ΝΟ Γιουγκοσλαβίας, ενώ νωρίτερα οι υπουργοί Αμυνας του ΝΑΤΟ συνεδρίαζαν στις Βρυξέλλες, μελετώντας τη λήψη μέτρων και επεμβατικών σχεδίων σε βάρος του Βελιγραδίου.

Την παραπάνω θέση γνωστοποίησε χτες ο Ιβίτσα Ντάσιτς, εκπρόσωπος του κυβερνώντος σερβικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, δηλώνοντας: "Είμαστε ανεξάρτητη χώρα και χωρίς τη δική μας συγκατάθεση δε θα πραγματοποιηθεί καμία ενέργεια οποιασδήποτε διεθνούς συμμαχίας στο έδαφός μας - ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχει κανένας λόγος για κάτι τέτοιο"! Σύμφωνα με το ανεξάρτητο ειδησεογραφικό πρακτορείο ΦΟΝΕΤ, ο Ντάσιτς δήλωσε πως η ΝΟ Γιουγκοσλαβίας δεν απειλεί την περιφερειακή σταθερότητα ή ειρήνη, αρνούμενη τις κατηγορίες που απευθύνουν οι Κοσσοβάροι Αλβανοί περί εθνικών εκκαθαρίσεων...

"Οι γιουγκοσλαβικές δυνάμεις υπερασπίζονται την εδαφική ακεραιότητα της χώρας... από τρομοκρατικές πράξεις", κατέληξε ο Ντάσιτς.

Στο μεταξύ, τηλεγράφημα του επίσημου γιουγκοσλαβικού πρακτορείου ειδήσεων ΤΑΝΓΙΟΥΝΓΚ υποστήριζε πως το ΝΑΤΟ θα πρέπει να ασκήσει πίεση στους Αλβανούς ηγέτες του Κοσσόβου, προκειμένου να ξαναρχίσουν τις συνομιλίες με τους Σέρβους κυβερνητικούς αξιωματούχους, προτείνοντας επίσης στα μέλη του Βορειοατλαντικού Συμφώνου να "ρίξουν μία στενή ματιά" στην Αλβανία, "που είναι πηγή όπλων και θέση στρατιωτικής εκπαίδευσης των αυτονομιστών". Στην ίδια ανταπόκριση του ΤΑΝΓΙΟΥΝΓΚ υποστηρίζεται, μεταξύ άλλων, πως "δεν είναι πλέον μυστικό ότι μερικοί από τους καθοδηγητές (των Αλβανόφωνων) είναι "μισθοφόροι" που προέρχονται από χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ". Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί πως ενώ το ειδησεογραφικό πρακτορείο ΑΣΟΣΙΕΪΤΕΝΤ ΠΡΕΣ επικαλούνταν την παραπάνω ανταπόκριση του ΤΑΝΓΙΟΥΝΓΚ, ο Μπράιαν Μέρφι, ρεπόρτερ του αγγλόφωνου πρακτορείου, σημείωνε σε ανταπόκρισή του ότι είδε ιδίοις όμμασι, στο μεθοριακό αλβανικό χωριό Τροπόζα, κομβόι δεκάδων μουλαριών που μετέφερε όπλα και άλλο πολεμικό υλικό, παρουσία 100 ενόπλων αυτονομιστών, που κατευθύνονταν στα σύνορα με το Κόσσοβο.

Και ενώ στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Αμυνας του ΝΑΤΟ επεξεργάζονταν σχέδια επέμβασης στο Κόσσοβο, η Ρωσία, που θεωρείται παραδοσιακός σύμμαχος των Σέρβων, απηύθυνε πρόσκληση επίσημης επίσκεψης προς τον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβτς, προκειμένου ο τελευταίος να μεταβεί στη Μόσχα την ερχόμενη Δευτέρα και Τρίτη.

Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Βλαντιμίρ Ραχμάνιν, ανακοίνωνε πως θέση της Μόσχας είναι οι επικείμενες στρατιωτικές ασκήσεις του ΝΑΤΟ στην Αλβανία να έχουν συγκεκριμένη διάρκεια, για να αποφευχθεί η όξυνση της έντασης που έχει προκληθεί από τις μάχες στο γειτονικό Κοσσυφοπέδιο. Ο Ραχμάνιν τόνισε ότι, εκτός από τις στρατιωτικές αυτές ασκήσεις, "καμία άλλη ενέργεια του ΝΑΤΟ δεν πρέπει να γίνει χωρίς τη συμφωνία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ".

Ομως, δεδομένης της πιθανότητας Ρωσία και Κίνα να ασκήσουν βέτο σε ενδεχόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για στρατιωτική επέμβαση στο Κόσσοβο, ορισμένα στελέχη του ΝΑΤΟ πρότειναν την ακόλουθη - αμφιβόλου νομιμότητας - "παρακαμπτήρια οδό": Η εντολή της ΝΑΤΟικής επέμβασης να δοθεί, όχι από τον ΟΗΕ, αλλά από τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ). Αυτό, τουλάχιστον, δήλωσε χτες σε δημοσιογράφους ο Ισπανός υπουργός Αμυνας Εντουάρντο Σέρα, που υποστήριζε πως μία ενδεχόμενη στρατιωτική επέμβαση "πρέπει να έχει μια ισχυρή νομική βάση, πράγμα που δεν είναι υποχρεωτικά συνώνυμο μιας εντολής του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, αφού η εντολή θα... μπορούσε να δοθεί και από τον ΟΑΣΕ" (!).

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. -

Την εντεινόμενη ανησυχία των Ιαπώνων για την εξασθένιση της ισοτιμίας του γιεν, σε σχέση με το δολάριο συμμερίστηκαν χτες οι ΗΠΑ, διά στόματος του υπουργού Οικονομικών, Ρόμπερτ Ρούμπιν...

"Στη διάρκεια των τελευταίων μηνών, δηλώσαμε επανειλημμένα ότι συμμεριζόμαστε τις ανησυχίες της ιαπωνικής κυβέρνησης αναφορικά με την αδυναμία του γιεν, κυρίως κάτω από το πρίσμα των επιπτώσεών της στο πλεόνασμα του ιαπωνικού εμπορικού ισοζυγίου και στο χρονοδιάγραμμα της ανάκαμψης της ιαπωνικής οικονομίας", επισήμανε ο Ρούμπιν, καταθέτοντας χτες ενώπιον της επιτροπής οικονομικών της Γερουσίας. Υπογραμμίζοντας πως η ενίσχυση των συναλλαγματικών ισοτιμιών του γιεν θα είναι το αποτέλεσμα της ανάκαμψης της ίδιας της ιαπωνικής οικονομίας, ο Ρούμπιν αναφέρθηκε στις κερδοσκοπικές τάσεις που επικρατούν στις διεθνείς αγορές, αφήνοντας αιχμές για μια πιθανή επέμβαση των

• "Επτά πλουσιοτέρων κρατών του κόσμου" υπέρ του ιαπωνικού νομίσματος.

Από την πλευρά της η Τζάνετ Γιέλεν, κύρια σύμβουλος για οικονομικά θέματα του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον, προέβλεψε ότι η κάμψη των αμερικανικών εξαγωγών στην Ασία που σημειώθηκε το πρώτο τρίμηνο του 1998 πιθανότατα θα παραταθεί για ολόκληρο το τρέχον έτος, ιδίως στην περίπτωση που η κατάσταση της ασιατικής οικονομίας συνεχίσει να επιδεινώνεται. Η Αμερικανίδα αξιωματούχος αποτίμησε την απώλεια για την αμερικανική οικονομία από την παραπάνω μείωση εξαγωγών σε περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια -σχεδόν τα δύο τρίτα αντιπροσωπεύει η μείωση των αμερικανικών εξαγωγών στη Νότια Κορέα, ενώ περίπου 6 - 8 δισεκατομμύρια δολάρια είναι η μείωση των αμερικανικών εξαγωγών στην Ιαπωνία.

Το ιαπωνικό νόμισμα σημείωσε νέο αρνητικό ρεκόρ έναντι του δολαρίου, η ισοτιμία του οποίου έφτασε σε μια φάση των χτεσινών συναλλαγών στα 142 γιεν στην αγορά συναλλάγματος του Τόκιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 09.00 ώρα Ελλάδος χτες η ισοτιμία δολαρίου - γιεν έφθασε στα 142,10 γιεν, που είναι το χαμηλότερο επίπεδο ισοτιμίας από τον Σεπτέμβριο του 1990.

Στην πτώση συναλλαγματικής ισοτιμίας του γιεν αναφέρθηκε χτες και η κινεζική κυβέρνηση, που ζήτησε από τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Ριουτάρο Χασιμότο να αντλήσει "θάρρος και σοφία", ώστε να βοηθήσει την Ασία να ανακάμψει από την οικονομική κρίση. "Ελπίζουμε ότι η Ιαπωνία και οι υπόλοιπες χώρες μπορούν να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα και να αντλήσουν θάρρος και σοφία, προκειμένου να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα, για να σταματήσει η περαιτέρω υποτίμηση του γιεν και να δημιουργηθούν οι αναγκαίες συνθήκες για την ανάκαμψη της οικονομίας", δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Ζου Μπανγκζάο.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (Του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ). - Το Συμβούλιο Υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ (NAC) επιβεβαίωσε χτες την απόφαση για ενισχυμένη στρατιωτική παρουσία του ΝΑΤΟ στην Αλβανία και την ΠΓΔΜ, αποφάσισε την επιτάχυνση των στρατιωτικών προετοιμασιών για την "υποστήριξη", αν χρειαστεί, ακόμη και επέμβασης "εντός" του Κόσσοβου και αναμένεται μέχρι το τέλος της διήμερης ΝΑΤΟικής Συνόδου αυστηρό τελεσίγραφο στρατιωτικής απειλής προς το Βελιγράδι.Με ξεχωριστή "κοινή" δήλωση για το Κόσσοβο η ΝΑΤΟική Σύνοδος επιβεβαίωσε την ομόφωνη απόφαση για "επιτάχυνση" των στρατιωτικών προετοιμασιών σε Αλβανία και ΠΓΔΜ και όπως δήλωσε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Χ. Σολάνα μελετάται, σε περίπτωση μη εξεύρεσης πολιτικής λύσης, η προετοιμασία "χρήσης των αεροπορικών και χερσαίων δυνάμεων του ΝΑΤΟ εντός του Κόσσοβου".Η κλιμάκωση της απειλής στρατιωτικής επέμβασης θα εξαρτηθεί και από τη σημερινή σύνοδο ΝΑΤΟ - Ρωσίας στις Βρυξέλλες, αφού σκοντάφτει στις επιφυλάξεις της Μόσχας για "δεύτερη Βοσνία" στην περιοχή. Εξάλλου οποιαδήποτε στρατιωτική επέμβαση στο Κόσσοβο, επαρχία της "κυρίαρχης και ανεξάρτητης" νέας Γιουγκοσλαβίας, οφείλει να έχει τη σχετική εντολή του ΟΗΕ. Οι ΗΠΑ δε φαίνεται να βιάζονται, παρ' όλο που έχουν προαποφασίσει τη στρατιωτική ανάμειξη στην περιοχή. Ενδεικτικό, πάντως, της νέας κατάστασης που διαμορφώνεται στα Βαλκάνια είναι η παντελής έλλειψη ενδοιασμών για τον πολεμικό κλοιό του ΝΑΤΟ γύρω από τη Σερβία, που εξαρτά την επέκταση του εμφυλίου και στο Κόσσοβο από συμφέροντα ξένα, απροσδιόριστα και ύποπτα. Η Αθήνα έχει εγκαταλείψει ακόμη και τα προσχήματα περί βαλκανικής "ανάμειξης" της χώρας και όπως δήλωσε χτες ο Α. Τσοχατζόπουλος "ο Μιλόσεβιτς μόνο θεωρητικά έχει δίκιο να θεωρεί εσωτερικό πρόβλημα την κρίση στο Κόσσοβο" και "η διεθνής κοινότητα έχει δικαίωμα να απαιτήσεις λύση". Το ότι αυτή η αμερικανόπνευστη "άποψη" μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε περιοχή και "στρατηγική μειονότητα" των Βαλκανίων και της Ελλάδας (για παράδειγμα στη Θράκη) δε φαίνεται να απασχολεί τον Ελληνα υπουργό Αμυνας. Ο οποίος έδειξε να ανησυχεί ιδιαίτερα για ενδεχόμενη "μείωση αξιοπιστίας του Ρουγκόβα" και δήλωσε ότι "ο Μιλόσεβιτς σκοπεύει να κάνει εκκαθαρίσεις στο Κόσσοβο για στεγανοποίηση των συνόρων".Ο Α. Τσοχατζόπουλος επιβεβαίωσε χτες τη δήλωση του ΥΠΕΞ Θ. Πάγκαλου στη ΝΑΤΟική Σύνοδο του Λουξεμβούργου (28 Μάη) ότι ελληνικά στρατεύματα θα συμμετάσχουν άνευ όρων στις ΝΑΤΟικές επιχειρήσεις κατά της Σερβίας στο Κόσσοβο.

Το ΝΑΤΟικό Συμβούλιο των υπουργών Αμυνας (NAC) επιβεβαίωσε τις αποφάσεις της Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της 28ης Μάη με δύο διαφοροποιήσεις. Πρώτον "επιταχύνονται" χωρίς συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, όλες οι ΝΑΤΟικές "ασκήσεις" με Αλβανία και ΠΓΔΜ που είχαν προγραμματιστεί να αρχίσουν εντός του καλοκαιριού. Η "επιτάχυνση" θα εξαρτηθεί από τη στάση της Ρωσίας και τις ξεχωριστές αποφάσεις της ομάδας "επαφής" (ΗΠΑ, Ρωσία, Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία και Ιταλία). Δεύτερον, ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Χ. Σολάνα έκανε σαφή αναφορά σε επέμβαση αεροπορικών και χερσαίων δυνάμεων του ΝΑΤΟ "εντός" του Κόσσοβου. Ο Α. Τσοχατζόπουλος έκανε λόγο για "κλιμάκωση", ανέπτυξε τη γνωστή "δέσμη" τριών μέτρων (αύξηση δραστηριότητας του ΝΑΤΟ στα πλαίσια του "συνεταιρισμού για την ειρήνη" (PFP) με Αλβανία και ΠΓΔΜ, "μελέτες" για τρόπους υποστήριξης "ή αποστολή δυνάμεων" και αποτρεπτικά μέτρα), και μίλησε για "εκκαθαρίσεις" Μιλόσεβιτς και "δράση του εθνικοαπελευθερωτικού στρατού" των Κοσσοβάρων. Απέκλεισε όμως, το ενδεχόμενο στρατιωτικής λύσης διαρκείας στο Κόσσοβο, τόνισε ότι για οποιαδήποτε στρατιωτική δράση του ΝΑΤΟ στην περιοχή χρειάζεται "εκ νέου πολιτική απόφαση" και εντολή του ΟΗΕ.

Ο Ξ. Σολάνα με υπουργούς Εξωτερικών