ΤΙΡΑΝΑ.- Το ΝΑΤΟ πρέπει να "ασκήσει πίεση στο Βελιγράδι μέχρι να διευθετηθεί οριστικά η κρίση στο Κοσσυφοπέδιο, περιλαμβανομένης χρήσης ισχύος εναντίον της βίας". Τάδε έφη χτες, μετά από αεροπορική άσκηση των πεπαλαιωμένων πολεμικών αεροσκαφών της Αλβανίας, ο πρωθυπουργός της, Φάτος Νάνο. Και ο Ιμπραήμ Ρουγκόβα επαύξησε: "Λάβετε όλα τα πιθανά μέτρα για την αποφυγή νέων σφαγών στο Κόσσοβο".

Η αλβανική ρητορική όσο πάει και κλιμακώνεται. Ενας Κοσσοβάρος Αλβανός δήλωνε στη γαλλική "Λε Φιγκαρό" πως το "να ενωθούμε με την Αλβανία... δεν είναι ίσως άμεσος στόχος μας... είναι αλήθεια, όμως, ότι κάθε Αλβανός προσδοκά σε ενιαίο κράτος". Επιπλέον, είπε, αναφερόμενος στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, "η Μακεδονία πρέπει να καταλάβει ότι καλά θα κάνει να δώσει πίσω τα δικαιώματά τους στους Αλβανούς (άλλως) θα έχει κι εκείνη με τη σειρά της προβλήματα!"...

Οπως σημειώνει ο απεσταλμένος της "Φιγκαρό", αφότου το ΝΑΤΟ απείλησε τη Σερβία ότι θα επέμβει στρατιωτικά στο Κοσσυφοπέδιο, οι Αλβανοί (που αποτελούν το 90% του πληθυσμού της επαρχίας) έχουν καταληφθεί από ευφορία. Οι τελευταίες διπλωματικές και στρατιωτικές επιτυχίες των Κοσσοβάρων έχουν ενισχύσει τον αλβανικό αλυτρωτισμό στα Βαλκάνια.

"Η Ευρώπη πρέπει να επανορθώσει την παράλογη απόφαση που έλαβε το 1913 να δώσει το Κοσσυφοπέδιο στη Μακεδονία και τη Σερβία", διατείνεται ο Ρετζέπ Τσόσια, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πρίστινα και συγγραφέας ενός βιβλίου γύρω από το "Αλβανικό Ζήτημα": "Η ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου θα ήταν μια συμβιβαστική λύση. Η δίκαιη λύση θα ήταν η ένωση με την Αλβανία... τα σύνορα άλλαξαν στη Σοβιετική Ενωση και την Τσεχοσλοβακία. Γιατί να μην αλλάξουν κι εδώ;"...

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα της Πρίστινα "Κόχα Ντιτόρε", ο δήμαρχος του Τέτοβο (μιας πόλης της ΠΓΔΜ όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Αλβανοί) Αλαϊντίν Ντεμίρι προειδοποιεί: "Το ΝΑΤΟ μπορεί να διακηρύσσει το αναλλοίωτο των εξωτερικών συνόρων της Μακεδονίας, αλλά δεν μπορεί να εμποδίσει την εσωτερική της σήψη. Η σταθερότητα και η ειρήνη στη Μακεδονία εξαρτώνται από την καλή θέληση των Αλβανών". Ο δήμαρχος διατυπώνει και μια πρόταση: Οι δήμοι της ΠΓΔΜ όπου ζουν κατά πλειοψηφία Αλβανοί να υψώνουν αλβανική σημαία...

Τα βλέμματα των ηγεσιών της Δύσης ήταν στραμμένα στο Βελιγράδι, αφού ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και οι συν αυτώ συνεχίζουν να αρνούνται την αποχώρηση των δυνάμεων του στρατού και της αστυνομίας από το Κοσσυφοπέδιο, όπως απαιτεί το ΝΑΤΟ και η "Ομάδα Επαφής". Σύμφωνα με πληροφορίες του "Ασοσιέιτεντ Πρες", οι σερβικές δυνάμεις ενισχύθηκαν με άνδρες, άρματα μάχης και τεθωρακισμένα.

Κυβερνητικός εκπρόσωπος στο Βελιγράδι εξήγησε ότι οι σερβικές δυνάμεις απλούστατα δεν μπορούν να αποσυρθούν όσο ο Απελευθερωτικός Στρατός του Κοσσυφοπεδίου (KLA ή UCK) συνεχίζει τη δράση του...

Από την άλλη πλευρά, η ρωσική διπλωματία εκτίμησε πως το ΝΑΤΟ διακινδυνεύει νέο ψυχρό πόλεμο, αν χρησιμοποιήσει στρατιωτική ισχύ για να σταματήσει τη βία στο Κοσσυφοπέδιο, χωρίς την υποστήριξη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

"(Δράση του ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο χωρίς την υποστήριξη του ΟΗΕ) θα οδηγούσε στην αρχή ενός νέου ψυχρού πολέμου", είπε ο στρατηγός Λεονίντ Ιβάσοφ του υπουργείου Αμυνας, κατά το πρακτορείο ΙΤΑΡ - ΤΑΣΣ. "Η Ευρώπη δε θέλει να οπισθοδρομήσει ως εκεί όπου ήμασταν πριν από λίγα χρόνια, αλλά κάποιος προσπαθεί να ωθήσει τα πράγματα προς τα εκεί κι αυτός δεν είναι η Ρωσία".

"Υπάρχουν χιλιάδες τρόποι για να εξασφαλιστεί μια ειρηνική λύση στη σύγκρουση και μόνο ο 1001ος είναι η στρατιωτική επιλογή, την οποία δεν μπορούμε να επιτρέψουμε", πρόσθεσε ο στρατηγός.

Κατά το "Ιντερφάξ", ο Ιβάσοφ δήλωσε ότι ο στρατιωτικός αντιπρόσωπος της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ Βίκτορ Ζαβάρζιν θα παραμείνει στη Μόσχα για διαβουλεύσεις όσον αφορά το Κοσσυφοπέδιο. Ο Ζαβάρζιν ανακλήθηκε από τις Βρυξέλλες νωρίτερα αυτή τη βδομάδα.

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.-

Παρά τις προσπάθειες και το ανελέητο κυνήγι μαγισσών που έχουν επιδοθεί οι ΗΠΑ εναντίον του κουβανικού λαού, κάποιες φορές εξαναγκάζονται να συμμορφωθούν με τη διεθνή νομοθεσία.

"Οι Ηνωμένες Πολιτείες συμφώνησαν να επιτρέψουν στις κουβανικές αερογραμμές να χρησιμοποιούν δύο συγκεκριμένους αεροδιαδρόμους που συνδέουν την Κούβα με τον Καναδά και να παρέχουν τις συνήθεις υπηρεσίες αεροπλοϊας", δήλωσε αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Με τη δήλωση αυτή, η αμερικανική κυβέρνηση συμφώνησε να επιτρέψει στον εθνικό αερομεταφορέα της Κούβας να πετά πάνω από τις ΗΠΑ, εκτελώντας δρομολόγια προς δύο καναδικά αεροδρόμια, αναθεωρώντας έτσι την απαγόρευση που ίσχυε την τελευταία δεκαετία.

Βέβαια, οι ΗΠΑ δεν απέκτησαν ξαφνικά "ευαισθησία", αλλά εξαναγκάστηκαν να δεχτούν το δικαίωμα της κουβανικής εταιρίας για υπερπτήσεις πάνω από το αμερικανικό έδαφος, μετά από προσφυγή της Κούβας σε υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών, που στηρίχτηκε στο επιχείρημα ότι η απαγόρευση πτήσεων που είχε επιβάλει η Ουάσιγκτον συνιστούσε παραβίαση της διεθνούς νομοθεσίας για τις αεροπορικές συγκοινωνίες.

Η διεθνής νομοθεσία προβλέπει ότι καμία χώρα δεν μπορεί να αρνηθεί σε άλλη το δικαίωμα εκτέλεσης υπερπτήσεων, εκτός από περιπτώσεις όπου θεωρείται ότι απειλείται η εθνική της ασφάλεια. Ενα επιχείρημα που πλέον πολύ δύσκολα μπορούν να επικαλεστούν οι Ηνωμένες Πολιτείες για την περίπτωση της Κούβας, αφού και σε μία πρόσφατη έκθεση του Πενταγώνου αναφερόταν ότι οι κουβανικές ένοπλες δυνάμεις δε συνιστούν σήμερα απειλή για τις ΗΠΑ. Η κουβανική κυβέρνηση είχε προσφύγει στον ICAO, υπηρεσία που υπάγεται στα Ηνωμένα Εθνη και εδρεύει στο Μόντρεαλ, ζητώντας την τήρηση της διεθνούς νομοθεσίας, αναφορικώς με τις πτήσεις του εθνικού αερομεταφορέα της Κούβας προς τον Καναδά.

Χαρακτηριστικό είναι ότι τα αμερικανικά αεροσκάφη που εκτελούν πτήσεις από Μαϊάμι προς τη Νότια Αμερική κάνουν χρήση του εναέριου χώρου πάνω από την Κούβα. Παρ' όλα αυτά, η Ουάσιγκτον υποχρέωνε την κουβανική εταιρία "Cubana de Aviacion" να κάνει μεγάλες παρακάμψεις πάνω από τον Ατλαντικό, εκτελώντας τα καθημερινά δρομολόγια προς το Μόντρεαλ και το Τορόντο, γεγονός που είχε ως συνέπεια να αυξάνεται το κόστος των πτήσεων.

ΠΡΑΓΑ.-

Με αμφιβολίες και ερωτηματικά για το μέλλον να αιωρούνται αόριστα, περίπου 8 εκατομμύρια Τσέχοι ψηφοφόροι άρχισαν από χθες να προσέρχονται στις κάλπες για να εκλέξουν τα 200 μέλη του Κοινοβουλίου.

Η εκλογική διαδικασία που θα κρατήσει επί διημέρου άρχισε χθες και θα ολοκληρωθεί σήμερα το απόγευμα, ενώ τα τελικά αποτελέσματα αναμένονται μετά την Κυριακή. Η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες κρίθηκε αναγκαία μετά την αποπομπή του κυβερνητικού συνασπισμού που ηγούνταν το Δημοκρατικό Κόμμα των Πολιτών και του πρωθυπουργού Βάτσλαβ Κλάους τον προηγούμενο Γενάρη, εξαιτίας των οικονομικών σκανδάλων που φέρονταν να είναι αναμεμειγμένοι. Από τον περασμένο Γενάρη, κυβερνά την Τσεχία μεταβατική υπηρεσιακή κυβέρνηση τεχνοκρατών, με πρωθυπουργό τον πρώην πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας της Τσεχίας Γιόζεφ Τοζόφσκι.

Ετσι οι Τσέχοι καλούνται να ανανεώσουν τη σύνθεση του Κοινοβουλίου δύο χρόνια πριν τη λήξη της θητείας της απερχόμενης. Τα γεγονότα που μεσολάβησαν στο μεσοδιάστημα έχουν δημιουργήσει ένα ταραγμένο, οικονομικά και πολιτικά, κλίμα και οι προβλέψεις που υπάρχουν για το εκλογικό αποτέλεσμα δεν αναμένεται να λύσουν τα προβλήματα. Σύμφωνα όμως με τα προγνωστικά αυτά, αναμένεται μία ποιοτική στροφή των Τσέχων ψηφοφόρων προς τα κόμματα του αριστερού φάσματος για πρώτη φορά μετά την ανατροπή του σοσιαλιστικού καθεστώτος το 1989 και το "διαζύγιο" με τη Σλοβακία, μετά από δεκαετίες κοινής πορείας στη Σοσιαλιστική Τσεχοσλοβακία.

Οι σφυγμομετρήσεις της τελευταίας βδομάδας δείχνουν ότι το αντιπολιτευόμενο κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών (CSSD), του οποίου ηγείται ο 53χρονος Μίλος Ζέρμαν,θα έρθει πρώτο ανάμεσα στα δεκαεφτά που μετέχουν στις εκλογές και θα ξεπεράσει με τουλάχιστον 5 ποσοστιαίες μονάδες το κεντροδεξιό Κόμμα των Πολιτών (ODS) του πρώην πρωθυπουργού Βάτσλαβ Κλάους. Ωστόσο κανένα κόμμα ή συνασπισμός δεν αναμένεται να συγκεντρώσει την πλειοψηφία και πολλοί πολιτικοί αναλυτές εκφράζουν φόβους για συνέχιση της "πολιτικής αστάθειας". Οι ίδιοι υποστηρίζουν πως μετά την πρόωρη εκλογική αναμέτρηση θα προκύψει κυβέρνηση συνασπισμού μειοψηφίας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και του Κόμματος των Συνταξιούχων και ότι ο "ημιθανής" πρόεδρος της Τσεχίας Βάτσλαβ Χάβελ,θα διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στις συνομιλίες που θα διεξαχθούν μετά τις εκλογές για το σχηματισμό κυβέρνησης, συνομιλίες που θα διαρκέσουν βδομάδες.

Πέντε κόμματα συνολικά αναμένεται να μπορέσουν να πιάσουν το εκλογικό μέτρο του 5% και να εισέλθουν στη Βουλή, ενώ το Κομμουνιστικό Κόμμα της Τσεχίας αναμένεται να αναδειχτεί στην τρίτη θέση την οποία παλεύει με το Κόμμα των Συνταξιούχων.

Οι βουλευτές του ΚΚΕ Ορέστης Κολοζώφ και Μπάμπης Αγγουράκης κατέθεσαν στη Βουλή Ερώτηση προς τον υπουργό Εξωτερικών που αφορά τον αντικουβανικό νόμο Χελμς - Μπάρτον, το κείμενο της οποίας έχει ως εξής:

"Οπως είναι γνωστό, πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας απορρίπτουν τον απαράδεκτο νόμο Χελμς - Μπάρτον σε βάρος του κουβανέζικου λαού.

Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε στον Τύπο, το Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ενωσης περιορίστηκε στη συνεδρίασή του στις 6-6-98 απλώς στο να καταγράψει τη "συμφωνία στην οποία κατέληξαν στις 18 του Μάη η προεδρία της ΕΕ, η Επιτροπή και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής όσον αφορά το νόμο Χελμς - Μπάρτον".

Επίσης έγινε γνωστό ότι πολλές χώρες θα εξακολουθήσουν και μετά τις 18 του Μάη 1998 να απορρίπτουν το συγκεκριμένο νόμο, προωθώντας με κάθε τρόπο την προστασία των υπηκόων τους, των επενδύσεων και των εμπορικών σχέσεων με την Κούβα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και των διμερών συμφωνιών με την Κούβα.

ΕΡΩΤΑΤΑΙ η κυβέρνηση, ποια ερμηνεία δίνει το Συμβούλιο των Υπουργών της ΕΕ στη συμφωνία της 18 του Μάη του 1998 και ποια ήταν η θέση της χώρας μας στη διάρκεια της σχετικής συζήτησης στο συμβούλιο;".

Αλβανικό αεροσκάφος κατά τη διάρκεια των πρόσφατων ασκήσεων