Τρίβουν τα χέρια τους οι επίδοξοι μνηστήρες που καραδοκούν να βάλουν στο χέρι την Ιονική Τράπεζα. Ολοι τους φέρονται πλέον αποφασισμένοι να εκμεταλλευτούν κατάλληλα τους κυβερνητικούς χειρισμούς, ώστε να αποκτήσουν τη θυγατρική της Εμπορικής Τράπεζας, με ακόμα πιο συμφέροντες γι' αυτούς όρους, από εκείνους που φαίνονταν στην αρχή πως θα ισχύσουν. Το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί προς αυτή την κατεύθυνση, είναι σχεδόν βέβαιο ότι ήταν μέρος προσχεδιασμένου εγκλήματος. Μιας, πολύ καλά, σχεδιασμένης τακτικής που απέβλεπε όχι μόνο στην ιδιωτικοποίηση της Τράπεζας, αλλά στην εκχώρησή της με τις δυσμενέστερες για το δημόσιο και προσφορότερες για το ιδιωτικό κεφάλαιο προϋποθέσεις, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Η εμμονή των "εκσυγχρονιστών" να προχωρήσουν στην ιδιωτικοποίηση της Ιονικής, είναι σαφές ότι αποτελεί μια επιλογή που σηματοδοτεί πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις.

Πρώτον,κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση από το συμφέρον της εθνικής οικονομίας της χώρας, αφού περιορίζει παραπέρα το μέγεθος της περιουσίας που το δημόσιο έχει στην κατοχή του.

Δεύτερον, είναι μια απόφαση που υπονομεύει το μέλλον της Εμπορικής Τράπεζας. Η τράπεζα - μαμά με την απώλεια της θυγατρική της, όχι μόνο χάνει συγκεκριμένα μερίδια από την τραπεζική αγορά και δυσχεραίνεται η υπόθεση του περιβόητου εκσυγχρονισμού της στο νέο τραπεζικό τοπίο, αλλά θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα αποτελέσει τον επόμενο προς ιδιωτικοποίηση στόχο της κυβέρνησης, προκειμένου να εξασφαλιστούν από την πώλησή της συγκεκριμένα έσοδα για το δημόσιο.

Τρίτον, σημαντικές επιπτώσεις από το ξεπούλημα θα υπάρξουν και για την ίδια την Ιονική, αφού στην πραγματικότητα το μέλλον της θα ταυτιστεί με τη μετατροπή της σε εξάρτημα κάποιου ιδιωτικού ομίλου, ο οποίος κατέχοντάς τη στο χαρτοφυλάκιό του, θα προσπαθήσει να αυξήσει την παρέμβασή του στο τραπεζικό και πιστωτικό σύστημα της χώρας.

Τέταρτον, ανυπολόγιστες θα είναι οι συνέπειες για τους εργαζόμενους στην τράπεζα. Ενδεικτικές από αυτή την άποψη είναι οι συνεχείς παλινωδίες και το "κρυφτούλι" που όλο αυτό το διάστημα παίζουν οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης, οι οποίοι απαιτούν από τους εργαζόμενους να γίνουν αποδεκτές οι φραστικές - και εν πολλοίς άνευ περιεχομένου - διαβεβαιώσεις για τη διατήρηση του εργασιακού καθεστώτος και με τη νέα ιδιοκτησία.

Ιδιαίτερο ρόλο στη διαμόρφωση ευνοϊκών, για τις ιδιωτικές τράπεζες, όρων μεταβίβασης του πλειοψηφικού πακέτου της Ιονικής, έπαιξε η αντίληψη που έντεχνα καλλιεργήθηκε πρώτα και κύρια από την κυβέρνηση, πως δήθεν οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων "ρίχνουν" την τιμή πώλησης, επειδή τάχα λόγω της απεργίας απαξιώνεται η τράπεζα. Η συλλογιστική αυτή, που αξιοποιήθηκε με τον καλύτερο τρόπο από τους υποψήφιους μνηστήρες, είναι φανερό πως κινείται έξω από κάθε λογική προσδιορισμού της αξίας μιας τράπεζας, στην οποία σημαντικότερα στοιχεία είναι τα κεφάλαια, η υποδομή, η πελατεία, η δομή, το μερίδιο αγοράς, το εύρος του χαρτοφυλακίου, οι προοπτικές ανάπτυξης, η ιστορία και όχι βέβαια η εικόνα λειτουργίας που εμφανίζει η τράπεζα στη συγκεκριμένη στιγμή, εξαιτίας μάλιστα των χειρισμών των διοικούντων.

Οι ευθύνες της κυβέρνησης γύρω από τους όρους με τους οποίους μεθοδεύεται η εκποίηση, φαίνονται και από τον τρόπο που ο πρόεδρος της Τράπεζας Πίστεως, που είναι ένας από τους κύριους "διεκδικητές" της, επιχείρησε να προσδιορίσει την αξία της Ιονικής. Αναφερόμενος στο θέμα ο Γ. Κωστόπουλος, ούτε λίγο ούτε πολύ, υποστήριξε πως "κάθε δραχμή, πέραν των 45 δισ. δρχ. που αντιστοιχούν στη λογιστική αξία του 51%, ο "αέρας" δηλαδή, αφαιρείται από τα κεφάλαια της τραπέζης που θα την αγοράσει, με ανάλογη μείωση του δείκτη κεφαλαιακής της επάρκειας"... Με δύο λόγια ως "αφετηριακό σημείο" για την απόκτηση της Ιονικής Τράπεζας ο εν λόγω τραπεζίτης θέτει - έστω και για διαπραγματευτικούς λόγους - ένα ποσό που μπορεί μεν να προκαλεί γέλωτα (σ.σ. αλήθεια, θα δεχόταν ο ίδιος να πουλήσει την Πίστεως με βάση τη λογιστική αξία των μετοχών και όχι τη χρηματιστηριακή;) αποτελεί όμως απροκάλυπτη ομολογία των άνομων σχεδίων που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη.

Ευθύνες και μάλιστα σημαντικές αναλογούν και σε κόμματα της αντιπολίτευσης, που είτε τάσσονται με τον πιο ανοιχτό τρόπο υπέρ της ιδιωτικοποίησης κατασυκοφαντώντας τους εργαζόμενους, είτε καλούν τις πλευρές σε... "συνεννόηση και συναίνεση" για την τύχη της Τράπεζας.

Οι προχτεσινές αθλιότητες των διορισμένων από την κυβέρνηση διοικήσεων της Εμπορικής και της Ιονικής και η επιστράτευση όλου του κυβερνητικού, κατασταλτικού, δικαστικού μηχανισμού προκειμένου να παρθεί "πάση θυσία" η απόφαση ξεπουλήματος, είναι φανερό ότι υποδηλώνουν με τον πλέον τραγικό τρόπο ότι απόφαση των κυβερνώντων είναι να προσφέρουν τελικά την Ιονική σε κάποιον τραπεζικό όμιλο ως "δώρο" και εφαλτήριο για νέες τραπεζικές μπίζνες και αστρονομικά υπερκέρδη. Για το σκοπό άλλωστε αυτό, οι ιδιωτικές τράπεζες έχουν κατάλληλα προετοιμαστεί. Παρά το γεγονός ότι η Τράπεζα Πίστεως φέρεται ως κύριος υποψήφιος να αποκτήσει την Ιονική, κανένα σενάριο δε θα πρέπει να αποκλείεται, αφού στην τελικά ευθεία της διεκδίκησης πολλοί θα είναι οι παράγοντες που θα παίξουν ρόλο. Πάντως, όπως είναι γνωστό, εντελώς πρόσφατα η Τράπεζα Πίστεως αποφάσισε την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου κατά 88 δισεκατομμύρια δραχμές, ο όμιλος του Μ. Σάλλα κατά 74 δισ. δρχ. και η "Γιούρομπανκ" κατά 60 δισ. δρχ.

Σημασία για τους εργαζόμενους και την οικονομία συνολικά, δεν έχει βέβαια ποιος θα αποδειχτεί σ' αυτή τη φάση εκλεκτός της κυβέρνησης. Και αυτό όχι βέβαια γιατί οι διεργασίες στο χώρο των τραπεζών είναι τέτοιες, που μέσω τριγωνικών συναλλαγών μπορεί να πουληθεί σε κάποιον και να βρεθεί στην ιδιοκτησία κάποιου άλλου ομίλου, αλλά επειδή η ουσία του προβλήματος είναι η ίδια η εκποίηση. Μια επιλογή, που αν τελικά "περάσει", μόνοι κερδισμένοι θα είναι οι τραπεζίτες συνολικά, αφού θα διευκολυνθούν στα γενικότερα σχέδιά τους ενόψει των αλλαγών που γίνονται στα πλαίσια του τραπεζικού συστήματος στα πλαίσια της ΟΝΕ, ενώ ζημιωμένοι θα αποδειχτούν η Τράπεζα, η οικονομία της χώρας και οι εργαζόμενοι στο σύνολό τους.

Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ

Δύσκολες μέρες, επιφυλάσσει η πώληση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών της Ιονικής Τράπεζας σε ιδιώτες, τόσο για την Εμπορική Τράπεζα όσο και τα ασφαλιστικά Ταμεία των εργαζομένων. Η δογματική προσήλωση της κυβέρνησης, στην ιδιωτικοποίηση της Ιονικής, που εκφράστηκε με την πεισματική εμμονή στην εκποίηση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών της - που κατείχαν τα ασφαλιστικά Ταμεία και διαχειριζόταν η Εμπορική Τράπεζα - δεν είναι τυχαία. Βγάζοντας "στο σφυρί" το πλειοψηφικό πακέτο της Ιονικής, θέλησε να προσφέρει πρόσθετα, έμπρακτα, δείγματα γραφής σε όλους εκείνους που τη στηρίζουν, ότι προωθεί με τόλμη και αποφασιστικότητα το "λιγότερο κράτος", τόσο με τη συρρίκνωση της παρουσίας του Δημοσίου στις τράπεζες, όσο και με την υποβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρουν σήμερα τα ασφαλιστικά Ταμεία στους ασφαλισμένους - μέλη τους.

Οι εκπρόσωποι των ασφαλιστικών Ταμείων και τα άλλα διορισμένα κυβερνητικά στελέχη στη διοίκηση της Εμπορικής Τράπεζας, που επικύρωσαν την πολιτική απόφαση της κυβέρνησης και είπαν ΝΑΙ στην πώληση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών της Ιονικής σε ιδιώτη, γνώριζαν ότι με τη στάση τους αυτή:

- Πρώτον, υπονομεύουν το μέλλον του ομίλου της Εμπορικής Τράπεζας. Κι αυτό, για τον εξής απλούστατο λόγο: Η Εμπορική θα χάσει τα μερίδια καταθέσεων και χορηγήσεων της "θυγατέρας" της Ιονικής (άρα θα περάσει στην 3η, 4η ή και 5η θέση) παραχωρώντας τη θέση της στην τράπεζα που θα αγοράσει την Ιονική, ενώ παράλληλα και οι άλλες ιδιωτικές τράπεζες (Πειραιώς, Eurobank κλπ.), ενισχύουν τη θέση τους με εξαγορές άλλων μικρότερων τραπεζών.

- Δεύτερον, ανοίγουν τους "ασκούς του Αιόλου" για το μέλλον των ασφαλιστικών Ταμείων των εργαζομένων, που έχουν επενδύσει μεγάλο μέρος της περιουσίας στην αγορά μετοχών της Ιονικής, της Εμπορικής και άλλων υπό εκποίηση δημόσιων τραπεζών. Θεωρείται βέβαιο - και απλά απομένει να το επιβεβαιώσει ο χρόνος - ότι το επόμενο βήμα, μετά το ξεπούλημα της Ιονικής, θα είναι να υποχρεώσει τα ασφαλιστικά Ταμεία, να εκποιήσουν σε ιδιώτες την κινητή και ακίνητη περιουσία τους. Με πρόσχημα την εκπλήρωση του στόχου για τη μείωση των κρατικών ελλειμμάτων - στα επίπεδα που επιτάσσει η Συνθήκη του Μάαστριχτ, η ΟΝΕ και το νέο "επικαιροποιημένο" πρόγραμμα σύγκλισης - η κυβέρνηση θα σφαγιάσει τις κρατικές επιχορηγήσεις και άλλες ενισχύσεις, που δίνονται μέχρι σήμερα στα ασφαλιστικά ταμεία για τη χορήγηση συντάξεων, και άλλων κοινωνικών παροχών και προνοιακών επιδομάτων.

Το επόμενο βήμα, λοιπόν, είναι να ακούσουμε κυβερνητικά στελέχη, να απευθύνουν στις διοικήσεις των ασφαλιστικών Ταμείων και άλλων φορέων του Δημοσίου το εξής κάλεσμα: Αν θέλετε να συνεχίσετε την άσκηση κοινωνικής πολιτικής, μπορείτε να το κάνετε, αλλά με δικά σας χρήματα και όχι με χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ο προϋπολογισμός, δεν αντέχει σε τέτοιου είδους "πολυτέλειες". Μπορείτε όμως να συνεχίσετε την κοινωνική πολιτική που ασκούσατε μέχρι τώρα, πουλώντας σε ιδιώτες την κινητή (μετοχές, κρατικά ομόλογα κλπ. που έχετε στο χαρτοφυλάκιό σας) και ακίνητη περιουσία(κτίρια, οικόπεδα κλπ.).

Με την τακτική αυτή - που κινείται στον αστερισμό της λογικής "κόψτε το λαιμό σας, αλλά μειώστε τα κρατικά ελλείμματα", την οποία είχε διατυπώσει πριν ένα χρόνο ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Γ. Παπαντωνίου - η κυβέρνηση θα εξαναγκάσει τις διοικήσεις των ασφαλιστικών Ταμείων, να ξεπουλήσουν σε ιδιώτες τα μεγάλα πακέτα μετοχών κρατικών τραπεζών, στα οποία είχαν επενδύσει, με ό,τι θα συνεπάγεται το "λιγότερο κράτος" και η "περισσότερη ιδιωτική πρωτοβουλία" στο τραπεζικό σύστημα. Και πρέπει εδώ να πούμε, πως τα ασφαλιστικά Ταμεία και μια σειρά άλλοι φορείς του Δημοσίου, έχουν επενδύσει μεγάλο μέρος των διαθεσίμων τους (που προέρχονται κυρίως από τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων), σε τράπεζες όπως η Εθνική, η Εμπορική, η Ιονική, η Κρήτης, η Κεντρικής Ελλάδας κ.ά. Και εννοείται, ότι η μεταβίβαση των μετοχών αυτών των τραπεζών, που κατέχουν στα χαρτοφυλάκιά τους τα ασφαλιστικά Ταμεία, σε ιδιωτικές τράπεζες, θα σημάνει τον πλήρη έλεγχο αυτών των τραπεζών από τους ιδιώτες, με όλες τις επιπτώσεις.

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ