Ποιος τελικά κρύβεται πίσω από τον Λάτση; Ποιες είναι οι απώτερες επιδιώξεις και στόχοι του μεγαλοεπιχειρηματία, με τις δυναμικές παρεμβάσεις που κάνει το τελευταίο διάστημα και στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα; Τα ερωτήματα αυτά, καθώς και πολλά άλλα, αυξάνουν και πληθαίνουν, καθώς ο όμιλος Λάτση φροντίζει με την όλη στάση του να κάνει έντονη την παρουσία του στην ελληνική αγορά, και όχι μόνο. Το γεγονός, μάλιστα, ότι η κυβέρνηση Σημίτη, με δηλώσεις του κυβερνητικού της εκπροσώπου, χαρακτηρίζει τις κινήσεις Λάτση - που διαθέτει δεκάδες δισ. δραχμές για εξαγορές κρατικών τραπεζών ή μεγάλων πακέτων μετοχών ιδιωτικών τραπεζών - ως ψήφο "εμπιστοσύνης" στην εφαρμοζόμενη οικονομική πολιτική, δείχνει ότι ο Λάτσης δεν είναι μόνος του.

Οι ανακατατάξεις στον ελληνικό τραπεζικό χώρο, οι οποίες αναζωπυρώθηκαν μετά τα αλλεπάλληλα "χτυπήματα", που έκανε ο όμιλος Λάτση στο διάστημα των τελευταίων 4 βδομάδων - εξαγοράζοντας πρώτα την Τράπεζα Αθηνών, στη συνέχεια την Τράπεζα Κρήτης και προχτές ένα μεγάλο πακέτο μετοχών της Τράπεζας Εργασίας, που του επιτρέπει να είναι ο ρυθμιστής στην τράπεζα - και έχουν ξαφνιάσει πολλούς, δε φαίνεται να είναι τυχαίες από τις γενικότερες εξελίξεις και επιδιώξεις του πολυεθνικού κεφαλαίου στα Βαλκάνια και την παρευξείνια ζώνη. Αντίθετα, όλες αυτές οι κινήσεις του ομίλου Λάτση, οικονομικοί παρατηρητές θεωρούν ότι εντάσσονται σαφώς στα πλαίσια που έχει επιβάλει η "κούρσα" των στρατηγικών επιλογών του διεθνούς κεφαλαίου.

Ο όμιλος Λάτση δραστηριοποιείται επιτυχώς τόσο στον τραπεζικό τομέα όσο και στον τομέα του πετρελαίου και της ναυτιλίας σε Ευρώπη, Ασία, Αμερική και Αφρική. Η εξαγορά της Τράπεζας Αθηνών, στη συνέχεια της Τράπεζας Κρήτης και προχτές μεγάλου πακέτου μετοχών (πάνω από 11% της Τράπεζας Εργασίας), κάνει σαφές στην αγορά την απόφαση του ομίλου για επέκταση και κυριαρχία στον τραπεζικό χώρο, με στόχο την ισχυροποίησή του στη διεθνή αγορά. Σε αυτή την κατεύθυνση είναι γνωστές οι καλές σχέσεις του Λάτση με τα ευρωπαϊκά κεφάλαια.

Παρατηρητές, πάντως, δεν παραλείπουν να επισημάνουν ότι οι σχέσεις του ομίλου Λάτση με τα αμερικανικά κεφάλαια είναι εξίσου καλές.Ενδεικτικά, επικαλούνται το γεγονός ότι προ τριών ετών ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ,Τζορτζ Μπους, παραβρέθηκε στα εγκαίνια υποκαταστήματος της Eurobank στη Θεσσαλονίκη, μετά από πρόσκληση του Λάτση. Οι ίδιοι παρατηρητές συνδέουν την επέκταση του ομίλου Λάτση και με την ενδυνάμωση της οικονομικής, στρατιωτικής και πολιτικής παρουσίας των ΗΠΑ στα Βαλκάνια και τις παρευξείνιες χώρες.

Συγκεκριμένα, αναφέρονται σε στενή συνεργασία της αμερικανικής πετρελαϊκής εταιρίας CHEVRON, με τον όμιλο Λάτση στην Αμερική, αλλά και αλλού. Αυτό επιβεβαιώνεται ως ένα βαθμό και από την είσοδο της CHEVRON στην κοινοπραξία της κατασκευής του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη για τη μεταφορά των ρώσικων πετρελαίων στην ευρωπαϊκή αγορά. Πρόκειται για φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο των ομίλων Λάτση και Κοπελούζου, στο οποίο συμμετέχουν με χαμηλό ποσοστό και το ελληνικό δημόσιο, μέσω του ομίλου "Ελληνικά Πετρέλαια", όπως και το βουλγαρικό, ενώ το μεγαλύτερο μέρος κατέχει η ρωσική εταιρία CAZ PROM. Η σύνθεση στη συμμετοχή άλλαξε όταν, ξαφνικά, στο κοινοπρακτικό σχήμα μπήκε και η CHEVRON και μάλιστα μετά από ταξίδι του Λάτση στη Ρωσία.

Πέραν αυτού, όμως, ο προσεταιρισμός των αμερικανικών κεφαλαίων, τουλάχιστον σε αυτό το έργο, θεωρείται από τους ειδικούς αναγκαίος, καθώς, οι ΗΠΑ μέσω των αμερικανικών πετρελαϊκών εταιριών, οι οποίες εκμεταλλεύονται ρώσικα πετρέλαια, αλλά και δραστηριοποιούνται εμπορικά στην περιοχή, δεν πρόκειται να αφήσουν τον έλεγχο της διέλευσης των πετρελαίων σε άλλους. Δεν είναι τυχαία, εξάλλου, η καθυστέρηση που παρατηρείται στην κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη και οι προτάσεις για έτερους αγωγούς, που θα διέρχονται από εδάφη που οι ΗΠΑ ελέγχουν, όπως της Τουρκίας.

Και κλείνοντας το σχόλιό του για τη δυναμική παρέμβαση Λάτση, υπογράμμισε με νόημα πως... "αποτελεί μια ψήφο εμπιστοσύνης προς τις προοπτικές της εθνικής οικονομίας αυτή η άνθηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, η οποία έχει νεύρο, έχει τόλμη και δείχνει μεγάλη εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία"!

Σε δεκάδες δισεκατομμύρια δραχμές ανέρχονται κάθε μήνα τα νέα "φέσια" που εντοπίζονται στην αγορά και προέρχονται κυρίως από αυτοαπασχολούμενους ή ιδιοκτήτες επιχειρήσεων μικρού και μεσαίου μεγέθους. Παράλληλα, στις επιχειρήσεις που έπεσαν θύματα της αντιλαϊκής οικονομικής πολιτικής μονόπλευρης λιτότητας και κατέβασαν οριστικά τα ρολά, προστίθενται κάθε μήνα και μερικές εκατοντάδες νέων επιχειρήσεων που πτωχεύουν επίσημα (με σχετική απόφαση των δικαστηρίων) ή καταθέτουν αίτηση πτώχευσης.

Αποκαλυπτικά από αυτή την άποψη, είναι τα στοιχεία της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών που καταγράφει - και δημοσιοποιεί - κάθε μήνα τον αριθμό και το ποσό των διαμαρτυρημένων συναλλαγματικών και ακάλυπτων επιταγών που εντοπίζουν οι τράπεζες, καθώς επίσης και τις αιτήσεις πτωχεύσεων ή κηρυχθείσες πτωχεύσεις επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά:

• τον περασμένο μήνα Ιούνη τα "κανόνια" στην αγορά από ακάλυπτες επιταγές και διαμαρτυρημένες συναλλαγματικές, έφτασαν στο ποσό των 28.316 εκατ. δραχμών. Συγκεκριμένα, βρέθηκαν 9.898 ακάλυπτες επιταγές συνολικής αξίας 20.384 εκατ. δραχμών και 27.899 διαμαρτυρημένες συναλλαγματικές συνολικής αξίας 7.932 εκατ. δραχμών. Πέρσι τον Ιούνη, τα "κανόνια" στην αγορά από ακάλυπτες επιταγές και διαμαρτυρημένες συναλλαγματικές, ήταν 30.107 εκατ. δραχμές. Το γεγονός ότι πέρσι τον Ιούνη, η συνολική αξία των ακάλυπτων επιταγών και διαμαρτυρημένων συναλλαγματικών ήταν μικρότερη κατά 1,8 δισ. δραχμές, μόνο στοιχείο αισιοδοξίας και θριαμβολογίας - όπως γίνεται από ορισμένους - δεν μπορεί να θεωρηθεί. Κι αυτό, αν προσθέσουμε τα "φέσια" του Ιούνη στα "φέσια" του προηγούμενου πενταμήνου, τότε η συνολική αξία των ακάλυπτων επιταγών για το πρώτο εξάμηνο του 1998, ανεβαίνει στο ποσό των 169.300 εκατ. δραχμών!
• Χρεοκόπησαν ή βρίσκονται στο δρόμο της χρεοκοπίας, άλλες 510 επιχειρήσεις, καθώς από τα δικαστήρια εκδόθηκαν οι οριστικές αποφάσεις για κήρυξη πτώχευσης 109 επιχειρήσεων, ενώ κατατέθηκαν στα δικαστήρια 301 νέες αιτήσεις πτώχευσης. Την αντίστοιχη περσινή περίοδο, είχαν πτωχεύσει ή καταθέσει αίτηση πτώχευσης 337 επιχειρήσεις. Αν στις πτωχεύσεις του πρώτου πενταμήνου 1998, προσθέσουμε και του Ιούνη, τότε ο συνολικός αριθμός των επιχειρήσεων που πτώχευσαν ή κήρυξαν πτώχευση για το πρώτο εξάμηνο του 1998 ανεβαίνει στις 1.733.Οι 1.733 πτωχεύσεις ή αιτήσεις πτωχεύσεων του φετινού εξαμήνου, έρχονται να προστεθούν στις 2.863 πτωχεύσεις ή αιτήσεις πτωχεύσεων του πρώτου εξαμήνου 1997.

Τα στοιχεία της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών για τα "φέσια" στην αγορά και τις πτωχεύσεις επιχειρήσεων, αποτελούν ένα ακόμη δείγμα γραφής για τις συνέπειες της αντιλαϊκής οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, που εκτός από τους εργαζόμενους πλήττει ανεπανόρθωτα και τους αυτοαπασχολούμενους και γενικά τους ιδιοκτήτες μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, με τον αφανισμό τους από την αγορά.

Τη σύσταση Επιστημονικού Συμβουλίου, αποφάσισε το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), με σκοπό την ενδυνάμωση της παρουσίας του ως ερευνητικού κέντρου στο κατώφλι της επόμενης χιλιετίας.

Βασικό αντικείμενο του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΙΟΒΕ, είναι να γνωμοδοτεί για το ερευνητικό έργο που παράγει το Ιδρυμα, χαράσσοντας τις κατευθυντήριες γραμμές πάνω στις οποίες θα εκπονεί τις μελέτες το επιστημονικό επιτελείο.

Εκτός πραγματικότητας είναι οι ενδεικτικές τιμές λιανικής πώλησης των βενζινών - σούπερ και αμόλυβδης - που ανακοινώνει κάθε βδομάδα το υπουργείο Ανάπτυξης, καθώς είναι ακόμα και χαμηλότερες από τις τιμές χονδρικής στις οποίες προμηθεύουν τους πρατηριούχους οι εταιρίες. Τα παραπάνω καταγγέλλει σε ανακοίνωσή της η Ομοσπονδία Βενζινοπωλών Ελλάδας, συμπληρώνοντας ότι με τον τρόπο αυτό το υπουργείο υποδεικνύει στους πρατηριούχους τον εκτός νομιμότητας δρόμο, αφού οι ενδεικτικές τιμές λιανικής πώλησης που συνιστά μπορούν να διαμορφωθούν μόνο σε παράνομες συναλλαγές.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ομοσπονδίας, αυτή τη βδομάδα που το υπουργείο δίνει τιμή λιανικής πώλησης της βενζίνης σούπερ τις 217,8 δρχ. και της αμόλυβδης τις 201,90 δρχ. το λίτρο για το λεκανοπέδιο της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, οι εταιρίες πετρελαιοειδών πωλούσαν προς τους πρατηριούχους από 221,500 δρχ. μέχρι 227,308 δρχ. το λίτρο. Με την τακτική αυτή, καταγγέλλει η Ομοσπονδία, το υπουργείο Ανάπτυξης αποσκοπεί στο να συμπιέσει τεχνητά τον τιμάριθμο και να συκοφαντήσει τους πρατηριούχους για αισχροκέρδεια.

Με αντίστοιχη ανακοίνωσή της η Ενωση Βενζινοπωλών Νομού Αττικής αναφέρει ότι οι τιμές στις οποίες πωλούν προς τους πρατηριούχους οι εταιρίες είναι ακριβότερες κατά 5 - 8 δρχ. σε σχέση με τις ενδεικτικές που καταρτίζει το υπουργείο Ανάπτυξης και καταγγέλλει τη μονόπλευρη λογική με την οποία οι ενδεικτικές τιμές αφορούν μόνο τους πρατηριούχους και όχι τις εταιρίες εμπορίας πετρελαιοειδών.