15 Ιουλίου 1974. Πεντάγωνο, ώρα 8 το πρωί. Στο γραφείο του αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγού Γρ. Μπονάνου συγκεντρώνονται, ο ένας μετά τον άλλον, όλοι οι αρχηγοί των κλάδων του στρατεύματος. Πρόκειται να γίνει σύσκεψη που υπό άλλες συνθήκες θα θεωρούνταν τυπική και συνηθισμένη. Ομως δεν ήταν έτσι τα πράγματα τούτη τη φορά.

Ο αρχηγός μπήκε αμέσως στο θέμα: "Κύριοι - είπε - στην Κύπρο η Εθνοφρουρά ανέτρεψε τον Μακάριο, όστις μάλλον έχει φονευθεί".

Την ίδια ώρα, όμως, στην Κύπρο τίποτα απ' όσα ο στρατηγός έλεγε, στους υφισταμένους του, στην Αθήνα, δεν είχε συμβεί. Ο Μακάριος ήταν ζωντανός, καμιά στρατιωτική κίνηση της Εθνοφρουράς δεν είχε επισημανθεί κι όλα έδειχναν πως η μέρα θα τραβούσε ήρεμα το δρόμο της. Επρόκειτο για μια φαινομενική ηρεμία, που συνήθως προηγείται της έκρηξης. Σε λίγα λεπτά της ώρας τα πάντα θα γίνονταν κόλαση.

Το πραξικόπημα εκδηλώθηκε γύρω στις 8.30 π.μ. και δύο ώρες, περίπου, μετά είχε πλήρως κυριαρχήσει στην κυπριακή πρωτεύουσα. Από το σημείο αυτό και μετά αρχίζει ένα νέο δράμα για τη Μεγαλόνησο που κρατάει ως τις μέρες μας και όπως δείχνουν τα πράγματα θα κρατήσει για πολύ ακόμη.

Πέντε μέρες μετά το πραξικόπημα, στις 20 Ιουλίου του 1974, και ώρα 5 το πρωί, θα ξεκινήσει η τουρκική εισβολή που θα σπείρει το θάνατο στους Ελληνοκυπρίους, θα δημιουργήσει χιλιάδες πρόσφυγες ξεριζωμένους από τις πατρογονικές τους εστίες, θα διχοτομήσει το νησί και την πρωτεύουσά του, θα επιβάλλει, τέλος, ένα καθεστώς που διαρκεί 24 ολόκληρα χρόνια, αποτελώντας ντροπή για τον ανθρώπινο πολιτισμό, όχι όμως και γι' αυτούς που σχεδίασαν αυτή την εξέλιξη οδηγώντας τα πράγματα σ' αυτό το αποτέλεσμα.

Είναι φανερό πως το πραξικόπημα στην Κύπρο και η τουρκική εισβολή είναι πράξεις του ιδίου και αυτού σχεδίου, με τελικό στόχο την ντεφάκτο διχοτόμησή της. Και δε χωράει καμιά αμφιβολία πως το σχέδιο αυτό ήταν αμερικανικής έμπνευσης. Ολα τα στοιχεία που υπάρχουν - και είναι πάρα πολλά - αυτό επιβεβαιώνουν. Ας σταθούμε σε μερικά από αυτά.

Οταν ανατράπηκε ο Μακάριος οι Ηνωμένες Πολιτείες αρνήθηκαν να τον υποστηρίξουν. Ξεκαθάρισαν μάλιστα με δήλωση του υπουργού τους, επί των Εξωτερικών, Χ. Κίσινγκερ ότι "πολιτική μας παραμένει η υποστήριξις της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητος της Κύπρου χωρίς να επεμβαίνωμεν". Ετσι έπαψαν να τον προσφωνούν Πρόεδρο και προκλητικά τον αποκαλούσαν "Αρχιεπίσκοπο Μακάριο". Ακόμη, αμέσως μετά το πραξικόπημα, γνωρίζοντας ότι επίκειται τουρκική εισβολή στο νησί, ανέπτυξαν μια πρωτοφανή διπλωματική κινητικότητα, με σκοπό να πείσουν τα ανδρείκελά τους στην Αθήνα να μην αντιδράσουν σε περίπτωση που οι Τούρκοι κατέφευγαν στη δύναμη των όπλων, γιατί αυτό θα έθετε σε κίνδυνο τη Νοτιοανατολική Πτέρυγα του ΝΑΤΟ (βλέπε Σ. Γρηγοριάδη: "Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας", τόμος 7ος, σελ. 252). Μ' αυτό τον τρόπο, ουσιαστικά, πέτυχαν την πλήρη ελευθερία κινήσεων της Τουρκίας. Και σ' αυτό ασφαλώς συνέβαλε αποφασιστικά και η Μεγάλη Βρετανία, η οποία αρνήθηκε να ασκήσει τα δικαιώματά της ως εγγυήτρια δύναμη στο νησί: Ούτε επενέβη κατά του πραξικοπήματος και υπέρ της νόμιμης κυβέρνησης του Μακαρίου, ούτε και εμπόδισε - με διπλωματικό, έστω τρόπο - τους Τούρκους να επέμβουν, ενθαρρύνοντάς τους ουσιαστικά να προχωρήσουν στα σχέδιά τους.

Τέλος, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι χωρίς την έγκριση των ΗΠΑ η Χούντα του Ιωαννίδη δε θα προχωρούσε στο πραξικόπημα και η Τουρκία δε θα πραγματοποιούσε την εισβολή, αν δεν είχε βρετανική και αμερικανική υποστήριξη ή τουλάχιστον ανοχή. Κι αν την πραγματοποιούσε, δε θα ήταν σε θέση να κατέχει το μισό νησί για ένα τέταρτο του αιώνα, να προχωρεί σε εποικισμό των κατεχόμενων εδαφών και όλες οι συζητήσεις που γίνονται με αμερικανική πρωτοβουλία, για τη λύση του Κυπριακού, να παίρνουν ως προϋπόθεση την κατάσταση που έχουν διαμορφώσει, διά της δύναμης των όπλων, τα τουρκικά στρατεύματα.

Αυτή είναι, εν συντομία, η πικρή αλήθεια για την κυπριακή τραγωδία. Μια τραγωδία που φωνάζει σε όλους τους τόνους πως όσο θα ζητείται επίλυση του Κυπριακού υπό την ομπρέλα του διεθνούς ιμπεριαλισμού, η δικαίωση των πόθων των Κυπρίων, ελληνικής και τουρκικής καταγωγής, δεν πρόκειται να 'ρθει. Ο,τι ήταν να φέρουν οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους το έφεραν. Αυτό γίνεται ακόμη πιο φανερό σήμερα, με την ένταση της αμερικανικής ιμπεριαλιστικής κινητικότητας για "λύση" του κυπριακού προβλήματος ενταγμένη στη βάση του περιβόητου διεθνούς δικαίου της "Νέας Τάξης Πραγμάτων". Η διαμορφωμένη εδώ και 24 χρόνια κατάσταση θεωρείται "τετελεσμένο γεγονός" και βάση για την οριστική "νομιμοποίηση" της διχοτόμησης. Αλλωστε τα σχέδια των ΗΠΑ για χρησιμοποίηση της Κύπρου ως αβύθιστου αεροπλανοφόρου στην Ανατολική Μεσόγειο, λόγω των στρατηγικών τους συμφερόντων (πετρέλαια και όχι μόνο), αποτελούν και τη βάση της δράσης τους στην περιοχή, φορτώνοντας άπειρα δεινά τον κυπριακό λαό, τους Ελληνες εργαζόμενους, αλλά και τους λαούς των χωρών της περιοχής.

Γ. Π.

ΛΕΥΚΩΣΙΑ (του ανταποκριτή μας). - Η Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ σε διακήρυξή της, με την ευκαιρία της 24ης επετείου του προδοτικού φασιστικού πραξικοπήματος της χούντας των Αθηνών, εκτιμά ότι οι ευθύνες των κυπριακών ακροδεξιών φασιστικών δυνάμεων, που συμμετείχαν και στήριξαν το πραξικόπημα, είναι ασήκωτες. Και κάθε προσπάθεια από πλευράς της κυβέρνησης και της ηγεσίας του ΔΗΣΥ να παραγράψουν αυτές τις ευθύνες, να εξαγνιστεί η ΕΟΚΑ Β και να ηρωοποιηθεί ο Γρίβας - τονίζεται στη διακήρυξη - είναι απαράδεκτη και καταδικαστέα, συνιστά πρόκληση στα αισθήματα του κυπριακού λαού και ύβρη στη μνήμη των ηρώων της δημοκρατικής αντίστασης.

Η διακήρυξη, υπενθυμίζοντας ότι στις 15 Ιουλίου 1974 γράφτηκε στην κυπριακή ιστορία η μαύρη σελίδα του προδοτικού φασιστικού πραξικοπήματος που έφερε την Τουρκία στην Κύπρο, τονίζει ότι η χούντα των Αθηνών οργάνωσε και διενήργησε το πραξικόπημα, με στόχο την ανατροπή και δολοφονία του Προέδρου Μακαρίου και με απώτερο σκοπό τη διχοτόμηση της Κύπρου. Του πραξικοπήματος - προστίθεται στη διακήρυξη - είχε προηγηθεί η τρομοκρατική δράση της ΕΟΚΑ Β και του Γρίβα. Χωρίς την προετοιμασία του εδάφους σε πολιτικό, στρατιωτικό, ιδεολογικό και ψυχολογικό επίπεδο από πλευράς της ακροδεξιάς, της ΕΟΚΑ Β και του Γρίβα, η χούντα των Αθηνών δε θα μπορούσε να διενεργήσει το πραξικόπημα.

Η ΚΕ του ΑΚΕΛ διαπιστώνει ότι όσο ο Αττίλας πατά τα χώματά μας και κρατεί μοιρασμένη την Κύπρο, όσο τα αποτελέσματα της προδοσίας παγιώνουν τη διχοτόμηση, όσο αντί της σιωπής, της συντριβής και της συγνώμης, οι ένοχοι απαιτούν δικαίωση, δε νοείται λήθη, δε νοείται άφεση αμαρτιών στο όνομα δήθεν της εθνικής ενότητας.Η ΚΕ του ΑΚΕΛ, φωτογραφίζοντας την ΕΔΕΚ του Β. Λυσσαρίδη και το Κίνημα Ελευθέρων Δημοκρατών του Γ. Βασιλείου, που συμμετέχουν στην κυβέρνηση Κληρίδη, υπογραμμίζει ότι είναι δυστύχημα για την Κύπρο που κάποιοι - οι οποίοι στηρίζουν την κυβέρνηση αυτή - είτε το παραδέχονται είτε όχι, καλύπτουν με τις επιλογές και τη στάση τους τις προσπάθειες παραχάραξης της ιστορίας και δικαίωσης των ενόχων.

"Στις συνθήκες που διέρχεται η Κύπρος, συνεχίζει η διακήρυξη, η ενότητα στο εσωτερικό μέτωπο είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή διεξαγωγή του αντικατοχικού μας αγώνα.Η ενότητα όμως για να είναι πραγματική, δεν μπορεί παρά να στηρίζεται σε αρχές και προϋποθέσεις. Ελάχιστη προϋπόθεση είναι ο σεβασμός της ιστορικής αλήθειας και απαράβατη αρχή ο σεβασμός της μνήμης των ηρώων της αντίστασης".

Με την ευκαιρία των μαύρων επετείων του πραξικοπήματος και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής, το ΑΚΕΛ οργανώνει αύριο Πέμπτη στη Λευκωσία παγκύπριο συλλαλητήριο,με ομιλητή τον ΓΓ του Κόμματος Δημ. Χριστόφια.

Παρακολουθήστε από την τηλεόραση του "902" σήμερα Τετάρτη τις εκπομπές:

Στις 18.45 την εκπομπή "Οδηγός και αυτοκίνητο".Η εκπομπή παρουσιάζει τους τελικούς του CAMEL TROFHY 1998, που έγιναν στη λίμνη Πλαστήρα της Καρδίτσας.

Στις 20.00 "Ματιές στον κόσμο".Η δημοσιογράφος Αννα Μπαλλή συζητάει με τον Μπάμπη Αγγουράκη, βουλευτή του ΚΚΕ και μέλος της ΚΕ του Κόμματος, με θέμα: "Ματιές στην Αλγερία του σήμερα".

Στις 21.30 "Από το Σήμερα στο Αύριο".Ο δημοσιογράφος Γιάννης Ευσταθίου συζητάει με τους καλεσμένους του, Βιτουλαδίτη Στάθη, πρόεδρο της Ενωσης Υπαλλήλων Πυροσβεστών Περιφέρειας Αττικής, Τζουβάρα Αχιλλέα, ΓΓ της Πανελλήνιας Ενωσης Υπαλλήλων Πυροσβεστικού Σώματος και Ραλλάτο Αντώνη, δασολόγο,με θέμα: "Δασοπροστασία".

Στις 22.30 "80 χρόνια ΚΚΕ".Στην 11η εκπομπή, ο δημοσιογράφος Κώστας Καραχάλιος συζητάει με τους καλεσμένους του, με θέμα: "Η περίοδος 1950-1955".

To KME διοργανώνει 10ήμερο καλοκαιρινών διακοπών, από 22 έως 31 Ιούλη, στην πανέμορφη Κέρκυρα, σε πολυτελές ξενοδοχείο δίπλα στη θάλασσα. Η τιμή είναι προσιτή και σ' αυτήν περιλαμβάνεται ημιδιατροφή (πρωινό και μεσημεριανό φαγητό). Οι θέσεις είναι περιορισμένες και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Για πληροφορίες στα τηλ.: 8810.074 και 8810.046, από τις 8.30 π.μ. έως τις 7 μ.μ.