Τουλάχιστον κατά 10 δραχμές το λίτρο αναμένεται να αυξηθεί το πετρέλαιο κίνησης το 1999, λόγω της δραχμικής αύξησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, που θα προέλθει από την αλλαγή της ισοτιμίας της δραχμής προς το ECU. Για τον ίδιο λόγο αυξάνεται από τον επόμενο χρόνο ο δραχμικός φόρος σε όλα τα αλκοολούχα ποτά, τουλάχιστον κατά 11%.

Η συνολική αύξηση βέβαια στις τιμές του πετρελαίου κίνησης θα είναι μεγαλύτερη και από τις 10 δραχμές ανά λίτρο, καθώς μεγαλύτερη επιβάρυνση θα υπάρξει και στον ΦΠΑ, ο οποίος επηρεάζεται και από το ύψος του Ειδικού Φόρου. Η δε μεγάλη αύξηση της τιμής του πετρελαίου οφείλεται στην υποτίμηση της δραχμής στις 15 Μάρτη, καθώς η ισοτιμία ως προς το ECU από 304 δραχμές διαμορφώθηκε στις 347 δραχμές και σήμερα έχει διαμορφωθεί στις 340 δραχμές ανά ECU.

Το θέμα της αναγκαστικής αύξησης του πετρελαίου κίνησης στις αρχές του επόμενου χρόνου αποσιωπάται σκόπιμα από την κυβέρνηση, η οποία, για ευνόητους λόγους, καλλιεργεί και διαρρέει απόψεις περί μείωσης των Ειδικών Φόρων, με στόχο βέβαια τη μείωση του πληθωρισμού, αλλά με τον τρόπο αυτό θα ευνοηθούν και οι καταναλωτές...

Η αύξηση των Ειδικών Φόρων στο πετρέλαιο κίνησης επιβάλλεται από τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης περί φορολογίας πετρελαιοειδών. Σύμφωνα με αυτές τα κράτη - μέλη δεν μπορούν να επιβάλλουν φορολογία για κάθε 1.000 λίτρα κατανάλωσης, μικρότερη των 245 ECU. H δε ισοτιμία των εθνικών νομισμάτων με την Ευρωπαϊκή Μονάδα προσδιορίζεται την πρώτη εργάσιμη ημέρα του Οκτώβρη κάθε έτους και η ισοτιμία αυτή ισχύει την επόμενη χρονιά. Δηλαδή, η ισοτιμία της δραχμής προς το ECU την 1/10/98 θα ληφθεί ως βάση για τον προσδιορισμό του δραχμικού φόρου που θα επιβληθεί το 1999. Με δεδομένο ότι η ισοτιμία αυτή ήταν για το 1998 304 δραχμές και σήμερα βρίσκεται στα επίπεδα των 340 δραχμών ανά ECU, προκύπτει μια αύξηση της τάξης του 11,2% που θα μεταφερθεί στις τιμές κατανάλωσης.

Με τα σημερινά δεδομένα αυξήσεις δεν αναμένονται στα υπόλοιπα είδη πετρελαιοειδών (πετρέλαιο θέρμανσης, βενζίνες) για τον απλούστατο λόγο ότι οι φόροι που έχουν επιβληθεί από την ελληνική κυβέρνηση, είναι μεγαλύτεροι από τα κατώτατα όρια φόρων που έχουν καθοριστεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης. Και στην περίπτωση αυτή, η αύξηση του φόρου που θα προέλθει από την αλλαγή των ισοτιμιών, καλύπτεται από τα σημερινά επίπεδα των υφισταμένων φόρων.

Αντίθετα, αυξήσεις αναμένεται να υπάρξουν σε όλες τις τιμές των αλκοολούχων ποτών, όπου σε κάθε 100 λίτρα άνυδρης αιθυλικής αλκοόλης επιβάλλεται φόρος 750 ECU. Και στην περίπτωση αυτή μόνο από την αλλαγή της ισοτιμίας δραχμής - ECU υπάρχει μια αύξηση του δραχμικού φόρου κατά 11,2%, η οποία θα μεταφερθεί στην κατανάλωση.

Τα σπασμένα της πολυεθνικής ΕΝΙ στη Νιγηρία καλείται να πληρώσει ο ελληνικός λαός και η οικονομία της χώρας, ενώ παράλληλα προκαλούνται ερωτηματικά για τις προοπτικές του έργου του φυσικού αερίου, στο φόντο των παρασκηνιακών διαβουλεύσεων της κυβέρνησης με τμήματα του πολυεθνικού κεφαλαίου στο χώρο της αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό προκύπτει από τη συμφωνία συνεργασίας ΔΕΠΑ - ΕΝΙ και την κοινή δήλωση των υπουργών Ενέργειας των χωρών Ελλάδας και Ιταλίας, η οποία παρουσιάστηκε χτες πανηγυρικά από τον πρωθυπουργό και την υπουργό Ανάπτυξης, ως επίτευγμα της κυβέρνησης, προκειμένου - προφανώς - να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες παρουσίασης κυβερνητικού έργου που απαιτείται εθιμοτυπικά από την πρωθυπουργική ομιλία στη ΔΕΘ.

Το "έργο" που η κυβέρνηση έσπευσε να ανακοινώσει, συνοδεία τυμπανοκρουσιών, αφορά μία κοινή δήλωση των αρμοδίων υπουργών των δύο χωρών που υπογράφτηκε χτες στην Ιταλία, περί "βούλησης" για την "αναγκαιότητα" διασύνδεσης Ελλάδας - Ιταλίας με υποθαλάσσιο αγωγό για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ιταλία στην Ελλάδα και σε γειτονικές χώρες και την πρόθεσή τους να προχωρήσουν σε μελέτη βιωσιμότητας του έργου για την έγκριση και χρηματοδότησή του από την Κομισιόν. Πρόκειται για πραγματικά "σχέδια επί χάρτου", τα οποία η κυβέρνηση βιάζεται να χαρακτηρίσει έργα στρατηγικής σημασίας, προκειμένου να καλύψει τα κενά του έργου του φυσικού αερίου και τη χρόνια υπονόμευσή του σε βάρος της ΔΕΠΑ, του ελληνικού δημοσίου και του ενεργειακού τομέα της χώρας.

Αυτό όμως που η Β. Παπανδρέου πέτυχε στην Ιταλία και που επιμελώς απέκρυψε, αλλά προκύπτει τόσο από σχετική ανακοίνωση της ΔΕΠΑ, όσο και από τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις της με τις πολυεθνικές, είναι ότι, στο όνομα της αναγκαιότητας της εναλλακτικής τροφοδοσίας της χώρας από φυσικό αέριο από δεύτερο προμηθευτή, προωθείται μια συμφωνία αμφίβολης σκοπιμότητας για τη χώρα. Μάλιστα, στόχος του εγχειρήματος, σύμφωνα με βάσιμες ενδείξεις, είναι να βγει ο ιταλικός ενεργειακός κολοσσός - στρατηγική του οποίου είναι η επέκταση και ισχυροποίησή του στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας - από τη δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει εξαιτίας της μη εκτέλεσης συμφωνίας που υπέγραψε με τη Νιγηρία, ανοίγοντας παράλληλα το δρόμο για την είσοδό της στην ελληνική αγορά φυσικού αερίου και ενόψει της απελευθέρωσης μελλοντικά και της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ταυτόχρονα, η χτεσινή συμφωνία συνεργασίας ΔΕΠΑ - ΕΝΙ για την από κοινού - όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά - ανάπτυξη της αγοράς του φυσικού αερίου, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε γειτονικές χώρες, μπαίνει σφήνα στο διαγωνισμό που βρίσκεται σε εξέλιξη για την ανάπτυξη της εγχώριας αγοράς αστικής κατανάλωσης φυσικού αερίου και προεξοφλείται η είσοδος σε αυτή της ΕΝΙ. Επί της ουσίας, η ΕΝΙ μπαίνει ως δεύτερος συνεταίρος στο έργο του φυσικού αερίου μετά τον Κοπελούζο.

Οπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της ΔΕΠΑ, η συμφωνία προβλέπει ότι η "ΕΝΙ θα αναλάβει την κάλυψη τυχόν αναγκών της χώρας σε φυσικό αέριο για την περίοδο μέχρις ότου αρχίσει η λειτουργία της διασύνδεσης". Η κάλυψη προβλέπεται ότι θα γίνει με διάθεση πρόσθετων ποσοτήτων υγροποιημένου φυσικού αερίου, με τις οποίες θα τροφοδοτείται ο τερματικός σταθμός της ΔΕΠΑ στη Ρεβυθούσα. Η ΔΕΠΑ δεν απαντά, γιατί η χώρα μας θα πρέπει να προμηθευτεί υγροποιημένο φυσικό αέριο μέσω της Ιταλίας, αφού η ίδια έχει υπογράψει συμφωνία προμήθειας με την Αλγερία, με δυνατότητα αύξησης των ποσοτήτων. Η απάντηση βρίσκεται στο παρασκήνιο των συναλλαγών, όπου, σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΝΙ ψάχνει αγωνιωδώς για πελάτες προκειμένου να πουλήσει το νιγηριανό υγροποιημένο φυσικό αέριο που δεν κατάφερε - αθετώντας σχετική συμφωνία - να απορροφήσει, αλλά υποχρεούται να αγοράζει προκειμένου να αποφύγει πρόστιμα και ρήτρες αξίας τρισ. λιρετών. Προκύπτει ότι η χτεσινή φιέστα στηρίχτηκε στη συμφωνία της ιταλικής κυβέρνησης να επιδείξει ενδιαφέρον για το έργο της υποθαλάσσιας διασύνδεσης, προσφέροντας στην κυβέρνηση άλλοθι για την καταστρεπτική της πολιτική στο έργο του φυσικού αερίου, με αντάλλαγμα ο ελληνικός λαός να πληρώσει το υγροποιημένο φυσικό αέριο της Νιγηρίας που περισσεύει στους Ιταλούς και οι οποίοι θα μπουν στην εγχώρια αγορά. Σε αυτά τα πλαίσια εντάσσεται και το σχέδιο για σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Κρήτη, το οποίο φέρονται να προμηθεύουν επίσης οι Ιταλοί.

Βέβαια, όλα τα παραπάνω δεν εμπόδισαν τον πρωθυπουργό να κάνει χτες λόγο για "σημαντική συμφωνία", που, κατά τη γνώμη του, εξασφαλίζει εναλλακτικές πηγές προμήθειας φυσικού αερίου, ενώυποστηρίζει πως η υλοποίηση της συμφωνίας θα κάνει τη χώρα ενεργειακό κόμβο Ανατολής - Δύσης. Η υπουργός Ανάπτυξης προχώρησε μάλιστα παραπέρα, υποστηρίζοντας ότι η συμφωνία θα βελτιώσει και θα αναβαθμίσει τη θέση της χώρας στην ΕΕ στον τομέα των ενεργειακών δικτύων.

Με άνοδο 5,1% έκλεισε χτες ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου της Αθήνας, ακολουθώντας το κλίμα που διαμορφώθηκε και στις άλλες χρηματαγορές, χωρίς βέβαια από τις χτεσινές εξελίξεις να μπορούν να βγουν συμπεράσματα για την από εδώ και πέρα πορεία. Αντίθετα μάλιστα και στην ακριβώς διαφορετική κατεύθυνση από εκείνη που καλλιεργούνταν μέχρι πριν από λίγες βδομάδες, όλο και πιο πολλοί παράγοντες συμφωνούν στο ότι αυτή τη φορά η κρίση θα είναι μακρόχρονη. Χτες παρατηρήθηκε και μεγάλη εισροή συναλλάγματος που έφτασε τα 860 εκατομμύρια δολάρια, κονδύλια που τοποθετήθηκαν στην αγορά κρατικών τίτλων από τους λεγόμενους ξένους θεσμικούς επενδυτές.

Από την πρώτη στιγμή της συνεδρίασης ο Γενικός Δείκτης της οδού Σοφοκλέους κινήθηκε έντονα ανοδικά. Τρία τέταρτα αργότερα βρέθηκε στο κατώτατο σημείο της ημέρας που ήταν 0,4% αυξημένο σε σχέση με το προχτεσινό κλείσιμο, σημείο που αξιολογήθηκε ως ιδιαίτερα ικανοποιητικό για αγορές μετοχών. Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι πληθαίνουν οι ενδείξεις πως ένα μέρος της βελτίωσης που άρχισε να παρουσιάζεται από το μέσο της προχτεσινής συνεδρίασης και συνεχίστηκε χτες, οφείλεται σε αθρόες αγορές που κάνουν κρατικές τράπεζες, σε μια προσπάθεια να στηριχτεί ο Γενικός Δείκτης. Ο τζίρος και χτες ήταν αρκετά αυξημένος και έφτασε τα 75 δισεκατομμύρια δραχμές, ενώ στις πρώτες θέσεις των συναλλαγών σε κομμάτια μετοχών βρέθηκαν η Εθνική Ασφαλιστική (άλλαξαν χέρια 1,8 εκατ. μετοχές), η "Κόκα - Κόλα" (1,2 εκατ. κομμάτια), η μετοχή του "Κεράνη" (905.000 κομμάτια) και του ΟΤΕ (830.000 κομμάτια). Χτες εμφανίστηκαν και περίπου 30 μετοχές που έκλεισαν με κέρδη 8%, ενώ από τις 257 μετοχές που διακινήθηκαν, 231 σημείωσαν άνοδο και μόλις 18 είχαν απώλειες. Παρά, βέβαια, τη θετική εικόνα που παρουσίασαν οι χτεσινές συναλλαγές, ενδεικτικό του προβλήματος που εξακολουθεί να υπάρχει είναι ότι τουλάχιστον 128 μετοχές έκλεισαν με "πωλητές", υπήρχαν δηλαδή ανεκτέλεστες εντολές για πωλήσεις.

Ενδιαφέρον από τη χτεσινή συνεδρίαση είχε και η κίνηση των μετοχών της Ιονικής και της Εμπορικής Τράπεζας. Μετά από εφτά συνεχείς συνεδριάσεις όπου κάθε φορά οι μετοχές αυτές έχαναν από 8%, χτες για πρώτη φορά σημειώθηκε αξιόλογος όγκος συναλλαγών και η μεν πρώτη έκλεισε με... "κέρδη" 6,8%, η δε Εμπορική με 8%.

Σε ..."αποθήκη" του εξ Ιταλίας φυσικού αερίου από την Νιγηρία, σκοπεύει να μετατρέψει τη μονάδα της Ρεβυνθούσας η κυβέρνηση, στα πλαίσια των ..."σημαντικών συμφωνιών" που υπέγραψε με την πολυεθνική ΕΝΙ