Του Γ. Χ. ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑΔΗ

Κανείς δεν τόλμησε να ορίσει τι ακριβώς σημαίνουν οι "ιερές συμμαχίες" και ποιες ήταν αυτές. Ετσι, οι συζητήσεις και τα συμπεράσματα έμεναν ξεκρέμαστα. Γιατί όλες αυτές οι αναλύσεις του ποδαριού κινούνταν και περιορίζονταν στην επιφάνεια. Φόβος και τρόμος για την ουσία. Φόβος και τρόμος για την αλήθεια της πολιτικής πραγματικότητας, που σημαίνει να ζυμώνεσαι με τις ανησυχίες του κόσμου, να προβλέπεις τα λάθη του, να παρεμβαίνεις μετωπικά και να καθοδηγείς

Ο ελληνικός και διεθνής Τύπος, με ορισμένες εξαιρέσεις φυσικά, επιστράτευσε κουπόνια, "προσφορές", CDs μουσικής και μύρια όσα εμπορικά τρικ για να "κάνει τρελά λεφτά". Αλλά πρόσφατα τα μάτια των ιδιοκτητών των έντυπων ΜΜΕ στρέφονται στο "μεγάλο κόλπο", όπως τουλάχιστον το βλέπουν οι μεγιστάνες του χώρου: το Internet.

Οι "Τάιμς του Λονδίνου" μετατρέπουν τον κόμβο τους στο Δίκτυο σε "on- line" κατάστημα πώλησης αεροπορικών εισιτηρίων. Η "USA Today" δηλώνει υπερήφανα πως οφείλει το ένα τρίτο των εισοδημάτων της σε ηλεκτρονικές συναλλαγές, κυρίως στους τομείς των ταξιδίων και της πώλησης βιβλίων. Οι υπεύθυνοι μάρκετινγκ των δυτικών εφημερίδων κυνηγούν τις πολυεθνικές για διαφήμιση στο Internet. Η λέξη που ακούγεται περισσότερο μεταξύ των διαφημιστών, είναι η αξιοποίηση της "δικτυακής παρουσίας" των εντύπων.

Ακόμα βέβαια το πράγμα παραμένει "δύσκολο". Η σκηνή σ' ένα συνέδριο στη Λυών της Γαλλίας (15-16 Οκτώβρη) για τις ηλεκτρονικές εκδόσεις των εφημερίδων, που οργάνωσε ο Διεθνής Οργανισμός Τεχνολογιών του Τύπου και της Τυπογραφίας (IFRA) και η Διεθνής Ενωση Εφημερίδων, αποδείχτηκε "αποκαλυπτική". Γίνεται η ερώτηση: "Ποιοι ανάμεσά σας δαπανούν χρήματα στο Internet;". Ολα τα χέρια στην αίθουσα σηκώνονται. Και στη συνέχεια: "Ποιοι κερδίζουν χρήματα;". Μόλις τρία ή τέσσερα χέρια παραμένουν σηκωμένα.

Το ζήτημα, λέει ο Αμερικανός Ντέιβιντ Σίγκελ, ειδικός σε εφαρμογές Web, είναι "το πώς οι εκδότες εφημερίδων θα κερδίσουν χρήματα αξιοποιώντας το Internet".

Καθώς το κοινό του Διαδικτύου μεγαλώνει, οι εκδότες αρχίζουν να ελέγχουν καλύτερα τις εισπράξεις τους, που προέρχονται από τρεις πηγές: συνδρομές, διαφημίσεις και ηλεκτρονικό εμπόριο. Οι περισσότεροι έχουν αποφασίσει ότι η παροχή πληροφοριών πρέπει να είναι δωρεάν, παρόλο που στη Γαλλία οι "Le Monde" και "Les Echos" αποτελούν εξαίρεση. Στον τομέα της πληροφόρησης επί πληρωμή, πάντως, η "μεγαλύτερη επιτυχία" ανοίκει στη "Γουόλ Στριτ Τζέρναλ": η εφημερίδα ξεπέρασε το φράγμα των 250.000 συνδρομητών, από τους οποίους τα 2/3 δεν είναι συνδρομητές της γραπτής έκδοσης.

Ο Νάινον Ντιβάλ, υπεύθυνος μάρκετινγκ και διαφημίσεων της ηλεκτρονικής έκδοσης του "Εκόνομιστ", εξηγεί τη στρατηγική προσέλκυσης συνδρομητών. Η πρόσβαση σε ορισμένα άρθρα και υπηρεσίες είναι δωρεάν στην ηλεκτρονική διεύθυνση του βρετανικού περιοδικού, αλλά η πρόσβαση στα αρχεία κοστίζει 1 δολάριο ανά άρθρο. Για να έχει κανείς πρόσβαση στο σύνολο των υπηρεσιών - συμπεριλαμβανομένων των αρχείων - πρέπει να πληρώσει συνδρομή 30 λιρών, τρεις φορές μικρότερη από τη συνδρομή στο έντυπο.

Εδώ κι ένα χρόνο, το 20% των συνδρομητών στον "Εκόνομιστ" γράφτηκαν και στην ηλεκτρονική του έκδοση. Από την άλλη πλευρά, ο όμιλος έχει 3.500 συνδρομητές που έχουν γραφτεί αποκλειστικά στην ηλεκτρονική έκδοση. Οπως έχει μετρηθεί, οι συνδρομητές συμβουλεύονται περί τις 60 σελίδες το μήνα, δέκα φορές περισσότερες από τους μη συνδρομητές.

Σε ό,τι αφορά τη διαφήμιση, η χρήση σχετικών εικονιδίων έχει γενικευτεί στις σελίδες υποδοχής - όμως μόνο το 2% των χρηστών "ανοίγουν" το εικονίδιο για να δουν τη διαφήμιση. Ο Πιερ Τομάς, από τη βελγική οικονομική εφημερίδα "L' Echo", εξήγησε στη Λυών πώς πέντε Βέλγοι εκδότες ένωσαν πρόσφατα τις δυνάμεις τους για να δημιουργήσουν το "

• dnet", μια κοινή επιχείρηση στο Web. Κάτι ανάλογο έχει κάνει ο περιφερειακός Τύπος της Γαλλίας με το "Web 66".

Η "μεγάλη μάχη" αφορά τις μικρές αγγελίες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι κυριότερες καθημερινές εφημερίδες δημιούργησαν το Career.path, όπου είναι συγκεντρωμένες οι αγγελίες τους για θέσεις εργασίας. Στη Γαλλία, αρχίζουν ανάλογα πειράματα.

Μελέτη της Ενωσης Αμερικανικών Εφημερίδων δείχνει ότι λιγότερες από τις μισές καθημερινές εφημερίδες της χώρας, παραθέτουν σε ηλεκτρονική μορφή τις μικρές τους αγγελίες, τη στιγμή που υπάρχουν στο Internet περισσότερες από 2.400 διευθύνσεις που παρέχουν αυτή την υπηρεσία.

Η Ενωση πρόσφατα "προειδοποίησε" ότι "αν οι εφημερίδες δεν "κρεμάσουν" τις αγγελίες τους τώρα στο Web, κινδυνεύουν να τις χάσουν από τους ανταγωνιστές τους, και ιδιαίτερα από εκείνους που αξιοποιούν την υψηλή τεχνολογία" π.χ. τη Microsoft, που εγκαινίασε μια διεύθυνση με αγγελίες για πώληση αυτοκινήτων.

Η αμερικανική αγορά μικρών αγγελιών αντιστοιχεί σήμερα σε 16,8 δισεκατομμύρια δολάρια κι εκτιμάται ότι θα φτάσει το 2002 τα 20 δισεκατομμύρια. Κατά εκτιμήσεις της "Jupiter Communications", το 10% αυτών των εσόδων θα προέρχεται από υπηρεσίες on - line.

Η Κάρεν Λάρσον, διευθύντρια πωλήσεων και μάρκετινγκ των νέων μέσων ενημέρωσης στην εφημερίδα "Minneapolis Star tribune", η οποία εγκαινίασε μια ηλεκτρονική διεύθυνση μικρών αγγελιών, την "WorkAvenue", λέει ότι "αν δεν κάνουμε αυτή την κίνηση τώρα, που η θέση μας στην αγορά είναι ισχυρή, κάποιος άλλος θα το κάνει στη θέση μας".

Οι εφημερίδες "πρέπει επειγόντως" να βρουν τρόπους να στηρίξουν τις τοπικές τους αγορές. Μια καθημερινή εφημερίδα της Σουηδίας, η "Dagens Nyheter", έθεσε σε εφαρμογή ένα σύστημα "κίτρινων σελίδων" διά τηλεφώνου, το οποίο χρηματοδοτούν οι ενδιαφερόμενοι επιχειρηματίες.

"Σημαντικότερο" όλων για τις εφημερίδες, όπως ελέχθη στο Συνέδριο: το ηλεκτρονικό εμπόριο. Η "USA Today" βρίσκεται "σε προνομιακή θέση". Υποστηρίζει ότι οι σελίδες της που συμβουλεύονται καθημερινά οι χρήστες του Διαδικτύου ανέρχονται σε 6.600.000, γεγονός που τη φέρνει στην τέταρτη σχετική θέση, μετά το ESPN, το ABC News και το CNN.

Οι εφημερίδες αντιμετωπίζουν σήμερα μεγάλο ανταγωνισμό στο Internet από εταιρίες όπως η "America on line", η "Netscape", η "Microsoft", η "Yahoo!", αλλά και το NBC, το ABC ή το CNN. "Για ν' αντέξουν", είπε στο συνέδριο ο Ράντι Μπένετ, υπεύθυνος για τα νέα μέσα ενημέρωσης στην Αμερικανική Ενωση Εφημερίδων, "πρέπει να συμπυκνώνουν το περιεχόμενό τους και να το παρουσιάζουν με εύχρηστο τρόπο. Και βέβαια, να προσφέρουν όλων των ειδών τις υπηρεσίες, πληροφορίες, ηλεκτρονικό εμπόριο και δωρεάν e-mails...".

Είναι έτσι; Η άποψη ότι "πρέπει" οι εφημερίδες να κερδίζουν οπωσδήποτε χρήματα στο Δίκτυο ακούγεται από πολύ καιρό, κι εμπεριέχει το σπέρμα της κυρίαρχης ιδεολογίας: το παν είναι το κέρδος...

Πηγή: ΑΠΕ

Μπ. Γ.