Την κορφή του παγόβουνου φαίνεται ότι αποτελούν οι τελευταίες εξελίξεις στον τομέα του φυσικού αερίου της χώρας, καθώς με όλο και μεγαλύτερη ευκρίνεια αποκαλύπτεται πως η ουσία του προβλήματος βρίσκεται στις γενικότερες ανακατατάξεις, που βρίσκονται σε εξέλιξη διεθνώς.

Σε μία πλήρη επιβεβαίωση των εκτιμήσεων που πρόβαλε ο "Ρ", για διεργασίες ενεργειακών μεγαλοσυμφερόντων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, νέα στοιχεία ήρθαν χτες στην επιφάνεια, αποκαλύπτοντας ότι τα "μεγάλα μαχαίρια" για την ενεργειακή"πίτα" της χώρας έχουν αρχίσει ήδη να ακονίζονται, γεγονός που προκαλεί διαμάχες και προστριβές, που ως ένα βαθμό βγαίνουν και προς τα έξω.

Η επίσημη ανακοίνωση (χτες) του ομίλου Λάτση για υπογραφή συμφωνίας με την "Γκας ντε Φρανς", μία από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρίες στο χώρο του φυσικού αερίου και της ενέργειας, για από κοινού δραστηριοποίηση στα δίκτυα πόλης φυσικού αερίου της ελληνικής αγοράς - ο διαγωνισμός για τα οποία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη - επιβεβαιώνει σε μεγάλο βαθμό τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα ενόψει της προετοιμασίας για το "μεγάλο φαγοπότι", που θα αρχίσει με την απελευθέρωση της αγοράς.

Δεν είναι τυχαίο εξάλλου, ότι ο εν λόγω διαγωνισμός καθυστερεί και έχει γίνει το "μήλον της έριδος" για τους ενδιαφερόμενους μεγαλοεπιχειρηματίες, αφού το ποιοι τελικά θα μπουν σε αυτή την αγορά, θα σηματοδοτήσει και τον έλεγχο της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Σε αυτά τα πλαίσια η "Γκας ντε Φρανς", βρίσκεται πρώτη προ των πυλών, μετά τη συμφωνία που υπέγραψε με τη ΔΕΗ για σύσταση θυγατρικής εταιρίας, με σκοπό τη συμπαραγωγή ενέργειας με φυσικό αέριο, ενώ ο ρόλος της ενισχύεται μετά και τη σύμπραξη με τον όμιλο Λάτση για δραστηριοποίηση και στο φυσικό αέριο. Εδώ αξίζει να θυμηθούμε την επιστολή - αποκάλυψη στη Βουλή του Δ. Κοπελούζου, προς την υπουργό Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου, με την οποία απαιτούσε από την τελευταία να αποτρέψει την παραπάνω συμμαχία, καθώς και τις διακυμάνσεις στις σχέσεις κυβέρνησης - Κοπελούζου.

Ακολουθεί η πολυεθνική ΕΝΙ, η οποία προσφάτως υπέγραψε συμφωνία με τη ΔΕΠΑ για προμήθεια της χώρας με υγροποιημένο φυσικό αέριο και γενικότερη συνεργασία στο χώρο του αερίου, και η πολυεθνική SHELL, με την οποία επίσης η ΔΕΠΑ υπέγραψε αντίστοιχη συνεργασία. Καθ' οδόν, σύμφωνα με πληροφορίες, φέρονται να είναι τρεις ακόμη όμιλοι, που κοινοπρακτούν για να αποσπάσουν και αυτοί κομμάτι από την παχυλή πίτα της ενέργειας. Πρόκειται για την ΑΚΤΟΡ, εταιρία που ελέγχεται από τον όμιλο Μπόμπολα, την ΙΝΤΡΑΚΟΜ του ομίλου Κόκκαλη και την ΤΕΧΝΟΔΟΜΙΚΗ.

Στόχος των παραπάνω συμφερόντων, δεν είναι απλώς η αγορά του φυσικού αερίου, η οποία είναι κοινά αποδεκτό ότι είναι μικρή, αλλά κυρίως η αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας, η παραγωγή της οποίας στην απελευθερωμένη αγορά του 2001, με καύσιμο το φυσικό αέριο θα είναι πολύ χαμηλού κόστους - το οποίο μάλιστα σε μεγάλο ποσοστό θα επιδοτείται ως "καθαρό" καύσιμο, εξυπηρετώντας τον ένα και μοναδικό στόχο της Κομισιόν για είσοδο και έλεγχο της αγοράς από ιδιώτες. Εδώ εμπίπτουν και οι τελευταίες εξελίξεις γύρω από το θέμα του φυσικού αερίου, στις οποίες μάλιστα πρωτοστάτησε η υπουργός Ανάπτυξης και στην οποία, λόγω θέσης, έχει πέσει ο κλήρος να ισορροπήσει τα διάφορα μεγαλοσυμφέροντα. Ενώ δεν είναι τυχαίες οι συζητήσεις της υπουργού στην Τεχεράνη, όπου έχει μεταβεί από χτες, για το θέμα του αγωγού φυσικού αερίου που θα συνδέει το Ιράν με την Αρμενία και που ερμηνεύεται για επιλογή της στήριξης και εξυπηρέτησης δυτικοευρωπαϊκών συμφερόντων, κόντρα στα ρωσικά της ΓΚΑΣ ΠΡΟΜ, που στοχεύουν σε πίεση της ρωσικής εταιρίας που κατέχει το 1/3 των παγκόσμιων αποθεμάτων σε φυσικό αέριο, με σκοπό το μακροπρόθεσμο έλεγχό της.

Χρ. Λ.

Θερμοκήπιο για την κερδοσκοπία των μεγάλων επιχειρήσεων, που και το 1998 συνέχισαν να αυξάνουν τα κέρδη τους με τη συμπίεση των λαϊκών εισοδημάτων, αλλά και την επιβολή κερδοσκοπικών αυξήσεων στις τιμές, οι οποίες προκάλεσαν αναζωπύρωση του πληθωρισμού και διατήρηση των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα, αποδείχτηκε η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης των "εκσυγχρονιστών". Αυτό δεν το λέμε εμείς. Είναι το συμπέρασμα της "Ενδιάμεσης Εκθεσης Νομισματικής Πολιτικής 1998" της Τράπεζας της Ελλάδας, που κατατέθηκε χτες στη Βουλή και ταυτόχρονα δόθηκε στη δημοσιότητα. Στην έκθεση αυτή, όπου σκιαγραφείται η παταγώδης αποτυχία της κυβέρνησης να εκπληρώσει δύο από τα 4 κριτήρια ένταξης της Ελλάδας στην ΟΝΕ (πληθωρισμός και επιτόκια), η Τράπεζα της Ελλάδας χαρακτηρίζει "παράδοξο φαινόμενο" το γεγονός ότι αυξάνονται τα περιθώρια κέρδους σε συνθήκες επιβράδυνσης του ρυθμού ανόδου της συνολικής ζήτησης και των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία.

Διαβάζοντας κανείς προσεκτικά την έκθεση, θα διαπιστώσει πως και το 1998 όλα τα μέσα οικονομικής πολιτικής (εισοδηματική, νομισματική, δημοσιονομική, τιμολογιακή κλπ.), εφαρμόστηκαν με κριτήριο τη διεύρυνση της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρήσεων,που όμως προκάλεσε την αποτυχία της κυβέρνησης να εκπληρώσει το στόχο για τον πληθωρισμό και τα επιτόκια. Η κερδοσκοπία των επιχειρήσεων, όμως, τροφοδότησε την έξαρση του πληθωρισμού και κράτησε τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα, με συνέπεια να παραταθεί ο χρόνος ένταξης της Ελλάδας στην ΟΝΕ και φυσικά η περίοδος εφαρμογής της αντιλαϊκής πολιτικής μονόπλευρης λιτότητας!

Είναι η πρώτη φορά, που με τόση σαφήνεια η Τράπεζα της Ελλάδας καταγράφει το γεγονός ότι στην Ελλάδα έχουμε πληθωρισμό κερδών και όχι μισθών,έστω και αν το "διά ταύτα" της έκθεσης είναι πως για να επιτευχθεί ο "εθνικός στόχος" της ένταξης της Ελλάδας στην ΟΝΕ το 2001, θα πρέπει να συνεχιστεί η ίδια πολιτική για δύο ακόμη χρόνια. Μεταξύ των σημαντικότερων διαπιστώσεων - ομολογιών - αλλά και υποδείξεων που κάνει με την έκθεσή της η ηγεσία της Τράπεζας της Ελλάδας είναι και οι εξής:

• ΔΡΑΧΜΗ: Ομολογεί πως οι πιέσεις που δέχτηκε πριν την υποτίμηση συνεχίστηκαν και μετά την εφάπαξ υποτίμηση 12,3% της 18ης Μάρτη, τόσο από Ελληνες όσο και ξένους κερδοσκόπους. Και παραθέτει μια σειρά στοιχεία, για τις εξελίξεις στις τιμές εισαγόμενων - εξαγόμενων και εγχώριων βιομηχανικών προϊόντων, που παρουσιάζουν αδικαιολόγητα μεγάλες αυξήσεις.
• ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ: Σημειώνει πως η απόκλιση του ρυθμού πληθωρισμού μεταξύ Ελλάδας και της ζώνης του ΕΥΡΩ (ΕΕ - 11) μεγάλωσε στη διάρκεια του 1998 κατά 1 εκατοστιαία μονάδα. Η διαφορά αυτή, αναφέρει, αυξήθηκε στη διάρκεια του 1998 "σε 4 εκατοστιαίες μονάδες από 3 που ήταν στο τέλος του 1997". Και "φωτογραφίζοντας" τους ενόχους μεγαλοεπιχειρηματίες, η έκθεση αναφέρει πως "η διαμόρφωση των περιθωρίων κέρδους το 1998 δεν έχει συμβάλει έως τώρα στην επιβράδυνση του πληθωρισμού", παρά το γεγονός ότι οι ονομαστικές αυξήσεις των μισθών, των τιμολογίων των ΔΕΚΟ, των διεθνών τιμών πετρελαίου και εισαγόμενων πρώτων υλών ήταν πολύ μικρές, ενώ παράλληλα μειώθηκε και το κόστος χρήματος (επιτόκια). Φέτος προβλέπεται ότι ο πληθωρισμός θα κλείσει - σε μέσα επίπεδα - στο 4,8%.Ομολογεί ότι "οι τιμές των αγαθών αυξάνονται ταχύτερα από το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος και το κόστος χρηματοδότησης θα μειωθεί ελαφρά", για να προβλέψει ότι "τα περιθώρια κέρδους θα αυξηθούν" για μια ακόμη χρονιά.

Στο "διά ταύτα", η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας συνιστά συνέχιση της ίδιας εισοδηματικής, δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής (δηλαδή της πολιτικής που χορηγεί αυξήσεις στους μισθούς και συντάξεις κάτω από τον πληθωρισμό, που περιορίζει τις δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα και αυξάνει τους φόρους για το λαό, που χορηγεί λίγα και ακριβά δάνεια στους οικονομικά αδύνατους και φτηνά για τους πλούσιους κλπ), για να ενταχθεί η Ελλάδα στην ΟΝΕ το 2001. Ωστόσο, εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις για την εκπλήρωση του στόχου για τον πληθωρισμό (άρα και τα επιτόκια), παρά το γεγονός ότι έχει εξαγγελθεί για το 1999 εισοδηματική πολιτική μείωσης των μισθών και συντάξεων, μείωση των τιμολογίων της ΔΕΗ και "πάγωμα" των τιμολογίων των άλλων ΔΕΚΟ και μια σειρά άλλα μέτρα, που δε θίγουν στο ελάχιστο τα επιχειρηματικά κέρδη.

Μείωση κατά μισή μονάδα σημειώθηκε στο επιτόκιο των εντόκων γραμματίων ετήσιας διάρκειας κατά τη δημοπρασία που πραγματοποιήθηκε χτες για ποσό 180 δισ. δρχ.

Οπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Οικονομικών, υποβλήθηκαν συνολικές προσφορές ύψους 417 δισ. δρχ. Το μέσο σταθμικό επιτόκιο που προέκυψε από τη δημοπρασία ανήλθε σε 10,5% έναντι 11% της προηγούμενης δημοπρασίας πριν ένα μήνα. Η ημερομηνία διακανονισμού είναι η Τετάρτη 2 Δεκέμβρη 1998.

Επίσης από το υπουργείο Οικονομικών ανακοινώθηκε ότι την Τρίτη 1 Δεκέμβρη 1998 θα διενεργηθεί δημοπρασία ομολόγων του ελληνικού δημοσίου 7ετούς διάρκειας με άνοιγμα (re-opening) της έκδοσης 8-4-98, σταθερού επιτοκίου 8,7% ετησίως, ποσού 200 δισ. δρχ. Η ημερομηνία έκδοσης και διακανονισμού θα είναι η Παρασκευή 4 Δεκέμβρη 1998. Για τα ομόλογα αυτά δε θα δοθεί καμία προμήθεια. Επιπλέον, την Τετάρτη και Πέμπτη 2 και 3 Δεκέμβρη 1998 θα διατεθούν στο επενδυτικό κοινό "Αφορολόγητα Αποταμιευτικά Ομόλογα", 2ετούς διάρκειας με ημερομηνία έκδοσης 2-12-98.

Κατά το μήνα Δεκέμβρη εξάλλου, πέρα από την έκδοση των 7ετών ομολόγων την 1η του μήνα, θα εκδοθούν επίσης 6μηνα έντοκα στις 8, 10ετή ομόλογα στις 15, και 3μηνα έντοκα στις 22.

Το ότι η εκποίηση της κρατικής περιουσίας και το ξεπούλημα του εθνικού μας πλούτου βρίσκονται στις προτεραιότητες της κυβερνητικής οικονομικής πολιτικής είναι γνωστό. Εκείνο που προξενεί εντύπωση πλέον είναι ο κυνισμός με τον οποίο προβάλλονται.

Αντιγράφουμε, λοιπόν, από το μηνιαίο οικονομικό περιοδικό "Εconomic outlook" (Οκτ. '98, σελ. 42):

""Αγοράστε Ελλάδα", βροντοφώναξε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας μέσα στην καρδιά της Wall Street, καλώντας σε κλειστή συνεδρίαση στα μέλη του ΔΣ του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης"!...

Σωστά διαβάσατε. "Αγοράστε Ελλάδα"!... Σα να διαλαλούν την πραμάτεια τους στην αγορά ή σα να παζαρεύουν το οικόπεδο του πατέρα τους...

Οσο κι αν ψάξει κανείς στα λεξικά, προκειμένου να βρει λέξη ή φράση που να χαρακτηρίζει ικανοποιητικά αυτή τη "σύγχρονη" σοσιαλδημοκρατική εκδοχή της Ανάπτυξης της χώρας, δε θα τα καταφέρει. Ζητούμενο, βέβαια, δεν είναι ο χαρακτηρισμός της, αλλά η όσο γίνεται πιο αποφασιστική και πιο γρήγορη λαϊκή κατακραυγή, λαϊκή καταδίκη αυτής της άθλιας πολιτικής και όσων υπηρετούν. Δε νομίζετε;

Α. Ν.