Στα τέλη του 1946, η προπαγάνδα του Γενικού Επιτελείου Στρατού Ελλάδας χαρακτήριζε εμάς τους μαχητές του ΔΣΕ "συμμορίτες, ληστές, Νοτιοσλάβους, Βούλγαρους και Αλβανούς". Γι' αυτό στις 10 - 12 - 1946 στο Συμβούλιο Ασφαλείας, συζητήθηκε η προσφυγή της ελληνικής κυβέρνησης, που υποστήριζε: "Ο συμμοριακός πόλεμος εις την Ελλάδα διεξάγεται από συμμορίες, οι οποίες στρατολογούνται, στελεχώνονται και εξοπλίζονται από "Νοτιοσλάβους, Βουλγάρους και Αλβανούς"". Επίσης αποφασίστηκε η συγκρότηση Επιτροπής μέσα από το Συμβούλιο Ασφαλείας, η οποία θα εξακρίβωνε με επιτόπια έρευνα τη στρατιωτικο-πολιτική ορθότητα ή όχι των καταγγελιών της ελληνικής κυβέρνησης.

Στις 21 - 12 - 46, με το απόσπασμα Σοφιανού, μετά από πορεία μας στα βουνά Πιέρια, αφήσαμε το Βέρμιο και φτάσαμε στο χωριό Δάσκιο. Εκεί συναντηθήκαμε με δυο ξένους ανταποκριτές, Γάλλο και Αμερικανό. Οι ανταποκριτές, ιδίως ο Αμερικανός που μιλούσε και τα ελληνικά, νόμιζαν ότι θα συναντιούνταν με αντάρτες εξαθλιωμένους, εγκληματίες, ληστοσυμμορίτες, που θα κρυβόμασταν στα δάση των βουνών. Οταν μας είδαν, απόρησαν και μας θαύμασαν, όπως ήμασταν σε παράταξη με το "STEN" χιαστί. Ο Αμερικανός - παρουσία και του Σοφιανού - αποτεινόμενος σε μένα ρώτησε: "Είσαι Ελληνας, πόσο χρόνων είσαι; ". Εγώ τότε του απάντησα: "Είμαι γνήσιος Ελληνας από γονείς Ποντίους, από το χωριό Γοργόπη του Ν. Κιλκίς. Πήγαινα στο Γυμνάσιο Αξιούπολης και είμαι 18 χρόνων".

Οι απεσταλμένοι της Επιτροπής μπροστά τους είχανε μια άριστα οργανωμένη και μάχιμη μονάδα του ΔΣΕ, αποτελούμενη από 350 μαχητές αντάρτες, οπλισμένους γερά, με σύγχρονο οπλισμό, όπως Sten, Μπρέντες, Πιατ, Μιλς και τουφέκια με μεταγωγικά, μαγειρεία, ντυμένοι κανονικά με στρατιωτικές εγγλέζικες στολές, με γυλιούς, καραβάνες, κουβέρτες κλπ. Και, το κυριότερο, με σιδερένια, συνειδητή, πειθαρχία και ανώτερα ιδανικά. Δεν ήμασταν οι ληστοσυμμορίτες και εγκληματίες που κρυβόμασταν στα βουνά, από τον κυβερνητικό στρατό και τ' αποσπάσματα της Χωροφυλακής.

Ολα αυτά, τους κάνανε να μένουν έκπληκτοι και συνέχεια μας φωτογράφιζαν. Στις 22 - 12 - 1946, καταυλιστήκαμε στο χωριό Ριζώματα. Οι ανταποκριτές, Γάλλος και Αμερικανός, μας ακολουθούσαν και έτσι είχαν όλη τη δυνατότητα να συζητούν προσωπικά με όποιον αντάρτη ήθελαν. Αυτό που διαπίστωναν οι δυο απεσταλμένοι ήταν ότι εμείς ήμασταν Ελληνες μαχητές του ΔΣΕ, αντιστασιακοί, πολεμούσαμε για την ανεξαρτησία και δημοκρατία στην πατρίδα μας, χωρίς καμία αμοιβή, εκπληρώνοντας το καθήκον μας. Ημασταν κυνηγημένοι από τη μετά - βαρκιζιανή κυβέρνηση, μόνο και μόνο γιατί ήμασταν Αετόπουλα, ΕΠΟΝίτες, ΕΛΑΣίτες και αντισταθήκαμε στους χιτλερικούς κατακτητές.

Την επόμενη μέρα, ο κυβερνητικός στρατός, με πάνω από 700 στρατιώτες, προσπάθησε να κινηθεί προς το χωριό Ριζώματα, Δάσκο και Σκότερνα, με σκοπό να μας αναγκάσουν να εγκαταλείψουμε τα χωριά αμαχητί, να κρυφτούμε στα χιονισμένα βουνά, για να αποδείξουν στους ανταποκριτές - που γνώριζαν ότι βρίσκονταν μαζί μας - ότι οι "ληστοσυμμορίτες", μόλις αντικρίζαμε τον κυβερνητικό στρατό, γινόμασταν "λαγοί", προς άγνωστες βουνοκρυψώνες.

Το απόσπασμά μας και οι δυο ανταποκριτές προχωρήσαμε. Τα μεσάνυχτα πλησιάσαμε τα φυλάκια του στρατού στα υψώματα Σκότερνας, χωρίς να μας αντιληφθούν και με αιφνιδιαστική έφοδο τούς πανικοβάλλαμε και κάτω από τα καταιγιστικά πυρά μας, εγκατέλειψαν τα υψώματα, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης δυο αυτόμολους φαντάρους και πολεμικό υλικό. Εμείς είχαμε έναν ελαφρά τραυματισμένο. Ο κυβερνητικός στρατός υποχώρησε στη βάση του.

Οι ανταποκριτές, που παρακολουθούσαν τη μάχη από κοντά, μείνανε έκπληκτοι από τη δεξιοτεχνία, το θάρρος και την παλικαριά που δείξαμε σ' αυτήν την επιχείρηση. Το πρωί, οι απεσταλμένοι φωτογράφιζαν τους δυο φαντάρους που αυτομόλησαν.

Στις 24 - 12 - 98, με φοβερή χιονοθύελλα, ξαναγυρίσαμε στο χωριό Ριζώματα, όπου διανυκτερεύσαμε στη ζεστασιά των σπιτιών.

Το πρωί ξυπνήσαμε με τις καμπάνες που κτυπούσαν και σήμαιναν τα Χριστούγεννα.

Και η πορεία μας συνεχίστηκε την άλλη μέρα μέσα από δύσβατες περιοχές, φθάσαμε στο χωριό Μεταξάδες, που ήταν καλά οργανωμένο. Οι χωρικοί, από μακριά που μας είδαν, μας πέρασαν για τον κυβερνητικό στρατό, κι έφυγαν στα δάση να κρυφτούν. Αργότερα, όταν έμαθαν ποιοι ήμασταν, επέστρεψαν στο χωριό και με ενθουσιασμό και τραγούδια μας υποδέχτηκαν. Μας φιλοξένησαν δυο μέρες στα σπίτια τους, αφήνοντας κατάπληκτους τους ξένους ανταποκριτές.

Στο χωριό Ανάληψη φθάσαμε την Πρωτοχρονιά του 1947! Νωρίς το πρωί ήχησε η σάλπιγγα για συγκέντρωση. Ολα τα συγκροτήματά μας συντάχθηκαν και οι διοικητές δώσανε αναφορά και ο Σοφιανός μας ευχήθηκε "Χρόνια Πολλά" και το 1947, να είναι χρόνος νίκης για το ΔΣΕ.

Στη συνέχεια, πορευτήκαμε στο χωριό Αχελινάδα Χασίων, κοντά στο χωριό Γερακάρι, που ήταν και η έδρα του ΓΑ του ΔΣΕ. Εκεί οι δυο απεσταλμένοι ανταποκριτές αποχαιρέτησαν το απόσπασμά μας και έφυγαν.

Ομως, αυτό που περιμέναμε να γράψουν οι δυο ανταποκριτές, δηλαδή την αλήθεια, δεν το είδαμε πουθενά. Η αλήθεια θάφτηκε, γιατί έτσι ήθελε η σκοπιμότητα. Δεν έπρεπε να μάθει ο κόσμος τι ήταν ο ΔΣΕ, γιατί πολεμούσαν οι μαχητές του και πόσο Ελληνες ήταν!

Β. ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ

Υπολοχαγός του ΔΣΕ

Γοργόπη Ν. Κιλκίς

Φλεβάρης του '44, αργά το βράδυ. Μια είδηση αναστατώνει το χωριό:

- Ερχονται οι Γερμανοί..!

Αυτές τις μέρες οργίαζαν οι φήμες. Τα πράγματα δεν πάνε καλά για τους Γερμανούς. Παρά τη σθεναρή αντίστασή τους τόσο στο ανατολικό μέτωπο, όσο και στο μέτωπο της Ιταλίας, υποχωρούν παντού, μπροστά στην ασφυκτική πίεση των συμμάχων. Χρειάζονται όλες τις εφεδρείες τους για τα μέτωπα και εργατικά χέρια για τα πολεμικά εργοστάσια και τη συντήρηση οδικών αρτηριών που βομβαρδίζονται κάθε τόσο απ' τα συμμαχικά αεροπλάνα. Γι' αυτό θα επιστρατεύσουν πολίτες από τις κατεχόμενες χώρες, ή θ' αρπάξουν απροσδόκητα άνδρες, απ' όπου τους είναι βολικά.

- Ερχονται οι Γερμανοί..!

Ν' αδειάσει το χωριό. Να φύγουμε στα βουνά.

Ηρθε στο σπίτι μας ο Πλούταρχος.

- Δάσκαλε, θα πάρω τα παιδιά μαζί μου.

Πάμε προς τον Αϊ - Γιάννη.

Βαριά σύννεφα στον ουρανό και κάποια λιγοστά άστρα πού και πού, δεν έφταναν για να σπάσουν το σκοτάδι. Ντουβάρια, βράχοι, δέντρα, φαντάζανε σαν αχνοί ίσκιοι. Βαδίζαμε όσο μπορούσαμε πιο γρήγορα, ν' απομακρυνθούμε απ' το χωριό. Σκοτάδι γύρω μας, και στις ψυχές μας σκοτάδι.

- Ετσι θα πάμε καμιά ώρα, σαν τα σκυλιά στ' αμπέλι, σχολίασα. Είμαστε στο έλεος των Γερμανών. Κράτος δεν έχουμε. Αρχές δεν έχουμε. Καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια και περιμένουμε ό,τι μας γράφει η μοίρα.

Συμφώνησε ο Πλούταρχος.

- Φαίνεται, είπα, ότι στην ηπειρωτική Ελλάδα κάτι γίνεται. Τι λες και συ. Τι συμαίνει αυτό που έγραφε η γερμανόδουλη φυλλάδα της Μυτιλήνης, για μια αντεθνική οργάνωση, λέει, με το όνομα ΕΑΜ..!

- Αλήθεια είναι. Υπάρχει το ΕΑΜ, αλλά δεν είναι καθόλου αντεθνική οργάνωση. Περιλαμβάνει Ελληνες όλων των πολιτικών παρατάξεων, αρκεί να μην είναι συνεργάτες των Γερμανών και να θέλουν να βοηθήσουν για την απελευθέρωση της Ελλάδας.

- Εχει δύναμη;

- Σήμερα κυριαρχεί σε πολλές περιοχές στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Σεβόμουν τις απόψεις του Πλούταρχου, γιατί διάβαζε πολλά και παρακολουθούσε πάντα τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις.

- Ποιος είναι ο αρχηγός;

- Κανένας δεν ξέρει.

- Τι θα πει ΕΑΜ;

- Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο.

- Καλά, πώς κρατάει περιοχές; Δεν πάνε οι Γερμανοί;

- Εχει οργανώσει στρατό. Αντάρτικο στρατό, οπλισμένο με όπλα που κρύψανε πολλοί μετά την κατάρρευση του αλβανικού μετώπου, κι αλλά που δώσανε οι Ιταλοί, μετά τη συνθηκολόγησή τους, κι αλλά, που παίρνουν οι αντάρτες λάφυρα απ' τις μάχες που δίνουν με τους Γερμανούς. Στέλνουν κι οι Εγγλέζοι με αεροπλάνα.

Αν τ' άκουγα από άλλον, θα δυσκολευόμουν να τα πιστέψω. Στον Πλούταρχο όμως είχα εμπιστοσύνη.

- Και όπου διοικεί το ΕΑΜ, συνέχισε, εφαρμόζει την ισονομία και την κοινωνική δικαιοσύνη, την πραγματική δημοκρατία, δηλαδή, που ονειρευόμαστε. Το θέμα έπαιρνε επικές μυθικές διαστάσεις μέσα στη φαντασία μου. Οι άγνωστοι αρχηγοί της μυστικής οργάνωσης, περιβαλλόμενοι με το μυστήριο της ανωνυμίας, φάνταζαν Αϊ - Γιώργηδες κι Αϊ - Δημήτρηδες καβαλαραίοι, πρόμαχοί μας και τιμωροί κι εκδικητές, που θα κονταροχτυπούσαν το θεριό που μας έτρωγε τα σωθικά.

Δεν πήγε ο νους μου ότι μπορούσε να δρα και στο νησί μας το ΕΑΜ, κι ότι ο Πλούταρχος μπορούσε να ήταν μέλος του.

Δε χόρταινα ν' ακούω. Κάτι σαν γλυκιά αύρα δρόσιζε τη σκέψη μου, μαραζωμένη ως τώρα απ' τις απογοητεύσεις της κατάρρευσης των πάντων στον τόπο μας, κι ένα φωτάκι ελπίδας άναψε μέσα στο σκοτάδι που μας κύκλωνε με την τραγική αγωνία "πού πάμε και τι θα γίνει αύριο".

Φαινόταν τώρα ότι "κάτι" μπορούσε να γίνει.

Από το βιβλίο του Πάνου Ι. Κοντέλλη "Ζωγραφιές του Παλιού Καιρού"

Τις παρακάτω επισημάνσεις του - γύρω από το θέμα της επιχείρησης ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοπόταμου - κάνει ο Σπύρος Μπέκιος (Λάμπρος) αντιστασιακός, αντάρτης του ΕΛΑΣ και συγγραφέας, που μέρος στην επιχείρηση ως επικεφαλής ομάδας και ως σαμποτέρ, απ' αφορμή το δημοσίευμα του "Ρ", για την επέτειο, στις 29/11/98.

"Είναι πραγματικά ανεξήγητη - γράφει - η αφήγηση - περιγραφή της επιχείρησης "Γοργοπόταμος" που κάνει ο Δ. Δημητρίου (Νικηφόρος). Οπως και για το ότι άμεσα ή έμμεσα παρουσιάζει τον εαυτό του λίγο - ελαφρώς λίγο - πιο κάτω από τον Αρη, κι ας ήταν, τότε, απλώς ομαδάρχης, σαν μόνιμος ανθυπολοχαγός κάτι πιο πάνω. Θέλω λοιπόν να διατυπώσω τα γεγονότα σχετικά με τις αποστολές των τμημάτων, τα οποία δεν αναφέρονται με ακρίβεια από τον Δ. Δημητρίου. Μιλάει για 45 άντρες του ΕΔΕΣ στο χτύπημα του βορείου βάθρου αντί για 20, που παραδέχεται ο ίδιος ο Ζέρβας. Βάζει τον Μυριδάκη (ΕΔΕΣ) διοικητή των τμημάτων που θα ενεργήσουν στην επίθεση στη γέφυρα. Ο Δημητρίου έζησε αρκετά μαζί με τον Αρη και τον ήξερε καλά. Πώς λοιπόν Θα έβαζε, αν χρειαζόταν - που δε χρειαζόταν - διοικητή τμημάτων του, αξιωματικό του ΕΔΕΣ;

Δεν περιγράφει την πραγματική αποστολή του Μυριδάκη, που ήταν να πάει με 8 άνδρες του ΕΔΕΣ να εξουδετερώσει (αν υπήρχε) το πολυβολείο και σε συνέχεια να ενισχύσει τον Κωστούλα στο νότιο βάθρο, αποστολή στην οποία δεν πήγε, αδικαιολόγητα, ο Μυριδάκης.

Επίσης προβλέπονταν 10 άνδρες του ΕΔΕΣ να πάνε δεξιότερα του Κωστούλα, να προχωρήσουν προς τα πλευρά των Ιταλών και να τους πυροβολούν - έστω από μακριά για να φοβηθούν και να υποχωρήσουν γρηγορότερα, αλλά δεν το αναφέρει.

Οπως και το ότι ο Μυριδάκης που είχε τις ψαλίδες για το συρματόπλεγμα του νοτίου οχυρωμένου δεν τις έδωσε στον Κωστούλα και τον άφησε με γυμνά χέρια και ακόμη ότι ο Μυριδάκης, που είχε τις φωτοβολίδες, τις κράτησε και τις πήρε μαζί του φεύγοντας, δήθεν, για την αποστολή του, αλλά δεν απαντούσε όταν τον καλούσαν με στεντόρειες φωνές.

Στα συνεργεία καταστροφής βάζει 4 ανεκπαίδευτους ΕΔΕΣίτες, ενώ ήταν 4 Βρετανοί και 12 ΕΛΑΣίτες, που είχαν ειδικά εκπαιδευτεί στη σπηλιά. Αυτά για την πληροφόρηση των αναγνωστών του "Ρ" σχετικά με την ακρίβεια των γεγονότων κατά την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου".

Η κυβέρνηση να προχωρήσει επιτέλους στη ρύθμιση της αναπροσαρμογής του μερίσματος του Μετοχικού Ταμείου Στρατού των αξιωματικών αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και να αποδοθεί αυτό σ' όσους δεν παίρνουν καθόλου μέρισμα, ζητάει με επιστολή του προς τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλο το Παράρτημα Αξιωματικών, Υπαξιωματικών Εθνικής Αντίστασης.

"Το δίκαιο αίτημά μας, που αναγνωρίζεται απ' όλους τους προκατόχους σας, μας υπόσχονταν ότι θα λυθεί με το νέο μισθολόγιο για την παλλαϊκή άμυνα. Στο παραπάνω νομοσχέδιο, υπήρχε σχετική τροπολογία, που αφορούσε τη μερισματοδότηση των παραπάνω αξιωματικών, την οποία δυστυχώς απορρίψατε με τη δικαιολογία ότι συνεπάγεται οικονομικό κόστος και εκφράσατε την ελπίδα ότι το θέμα αυτό θα ρυθμιστεί στον επόμενο προϋπολογισμό", αναφέρει η επιστολή προς τον Α. Τσοχατζόπουλο και συνεχίζει:

"Πολλοί αγωνιστές έφυγαν και φεύγουν από τη ζωή με την πικρία ότι η πολιτεία δεν τους αποκατέστησε πλήρως, παρ' ότι υπάρχει νομοσχέδιο κατατεθειμένο στη Βουλή για την ολοκληρωτική αποκατάστασή τους, επί Οικουμενικής Κυβέρνησης, το οποίο όμως δεν προωθήθηκε προς συζήτηση στη Βουλή".

Ο Δήμος Ελυμνίων Εύβοιας,το Παράρτημα ΠΕΑΕΑ και η Επιτροπή Προτομών προσκαλούν τους αντιστασιακούς και τον κόσμο της περιοχής να παραβρεθούν στα αποκαλυπτήρια των προτομών δύο άξιων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, του Κώστα Καραγιώργη και του Κώστα Γαμβέτα,που θα γίνουν την Κυριακή 27-12-98 στις 11.30 π.μ.,στην πλατεία Ηρώων της Λίμνης Ευβοίας. Πληροφορίες στα τηλέφωνα: (0227) 32.019, 32.024, 31.201 και 31.222.

- Τα Κεντρικά Γραφεία της ΠΕΑΕΑ δρομολογούν πούλμαν για την παραπάνω εκδήλωση, που ξεκινούν από την πλατεία Κάνιγγος στις 7.30 π.μ..Δηλώσεις συμμετοχής στα τηλέφωνα: 8234.296 και 8222.952.

- Η ΠΕΑΤΑΘ,δρομολογεί επίσης πούλμαν, που ξεκινά την ίδια ώρα και από τον ίδιο χώρο. Πληροφορίες στο τηλέφωνο: 5817.384

Το Παράρτημα Αγίου Δημητρίου της ΠΕΑΕΑ πραγματοποιεί την Κυριακή 27-12-98 στις 11 π.μ.,πολιτικό μνημόσυνο για τους νεκρούς αγωνιστές - μέλη του Παραρτήματος, στα γραφεία του (Σοφοκλέους 8, Αγιος Δημήτριος - Μπραχάμι). Καλούνται οι συγγενείς των νεκρών και όλα τα μέλη του Παρ/τος να παραβρεθούν στην εκδήλωση.